FAQ

Sposoby prawne zakończenia działalności muzeum

Publication date: 06.2019

Santander Art and Culture Law Review, 2019, 1/2019 (5), pp. 97 - 116

https://doi.org/10.4467/2450050XSNR.19.005.10806

Authors

Żaneta Gwardzińska-Chowaniec
UNESCO Chair on Cultural Property Law, University of Opole, ul. Katowicka 87a 45-060 Opole Poland
Akademia Leona Koźmińskiego Prawnicze Seminarium Doktorskie ul. Jagiellońska 57/59 03-301 Warszawa
https://orcid.org/0000-0003-2055-7466 Orcid
All publications →

Titles

Sposoby prawne zakończenia działalności muzeum

Abstract

Problematyka niniejszego artykułu koncentruje się na zagadnieniach związanych z prawnymi aspektami zakończenia działalności muzeów przez ich organizatorów lub założycieli. Celem poczynionych rozważań było wskazanie różnorodności muzeów na gruncie powszechnie obowiązujących przepisów, w szczególności ustawy z dnia 21 listopada 1996 r. o muzeach (Dz. U. z 2019 r. poz. 917) oraz ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe (Dz. U. z 2019 r., poz. 498). Zakończenie działalności podmiotu prawnego często związane jest z brakiem środków na dalsze prowadzenie działalności – jego bankructwem. Dlatego w artykule przeprowadzono analizę przepisów prawnych dotyczących likwidacji muzeów i upadłości muzeów przedsiębiorstw sektora kreatywnego. Całość artykułu podsumowują wnioski de lege ferenda oraz de lege lata, które zostały sformułowane na podstawie obserwacji własnych autorki.

Legal Possibilities Affecting the Termination of Museums’ Activities

Abstract

This article focuses on legal aspects related to the termination of museum-related activities by their organizers or founders. The aim is to consider the diversity of museums and their activities on the basis of generally applicable regulations, in particular the Act of 21 November 1996 on museums (Journal of Laws of 2018, item 720 and 1669) and the Act of 28 February 2003 on bankruptcy (Journal of Laws of 2017, item 2344, as amended). The termination of the legal entity’s activity is often related to the lack of funds for further operations (i.e., bankruptcy). Therefore, the article analyzes applicable legal provisions regarding the liquidation and bankruptcy of museums in the creative sector enterprises. The entirety of the analysis is influenced by the conclusions de lege ferenda and de lege lata, which were formulated on the basis of the author’s own observations. 

References

Antoniak P., Ustawa o muzeach. Komentarz, Wolters Kluwer, Warszawa 2012.

Aukcja [hasło], w: I. Kamińska-Szmaj (red.), Milenijny słownik wyrazów obcych, Wydawnictwo Europa, Wrocław 2005.

Aukcja [hasło], w: W. Kopaliński, Słownik wyrazów obcych i obcojęzycznych, http://www.slownik-online.pl/ [dostęp: 16.05.2019].

„Biuletyn Muzeum Diecezjalnego” 2000-2001, nr 4.

Bliszta B., Trwa poszukiwanie zagrabionych z Polski skarbów, „Monitor” 2014, nr 523.

Dec P., Ograniczenie niepewności w działalności przedsiębiorstw, w: P. Dec (red.), Niepewność funkcjonowania przedsiębiorstw. Bankructwa, restrukturyzacja, likwidacja, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa 2014.

Drela M., Działalność gospodarcza instytucji kultury, w: A. Jagielska-Burduk, W. Szafrański (red.), Kultura w praktyce. Zagadnienia prawne, t. 2: Wokół problematyki prawnej zabytków i rynku sztuki, Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, Poznań 2013.

Drela M., Własność zabytków, C.H. Beck, Warszawa 2006.

Duniewska Z., Formy demokracji pośredniej, w: M. Stahl (red.), Prawo administracyjne: Pojęcia, instytucje, zasady w teorii i orzecznictwie, Wolters Kluwer, Warszawa 2013.

Fyderek N., Szafrański W., Sprzedaż muzealiów – niewykorzystana szansa czy brak konieczności, w: A. Jagielska-Burduk, W. Szafrański (red.), Kultura w praktyce. Zagadnienia prawne, t. 3: Muzea a rynek sztuki. Aspekty prawne, Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, Poznań 2014.

Gajewski S., Jakubowski A., Ustawa o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej. Komentarz, C.H. Beck, Warszawa 2015.

Gołka M., Rynek sztuki, Agencja Badawczo-Promocyjna Artia, Poznań 1991. 

Gospodarek J., Prawo gospodarcze dla ekonomistów i nie tylko, cz. I: Zagadnienia ogólne, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa 2015.

Gredka I., Obrót zabytkami z perspektywy artykułu 20 ustawy o muzeach, w: A. Jagielska-Burduk, W. Szafrański (red.), Kultura w praktyce. Zagadnienia prawne, t. 3: Muzea a rynek sztuki. Aspekty prawne, Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, Poznań 2014.

Guza L., Sprzedaż zorganizowanej części przedsiębiorstwa; sprzedaż zbioru (art. 318), w: A. Witosz, A.J. Witosz (red.), Prawo upadłościowe i naprawcze. Komentarz, Wolters Kluwer, Warszawa 2014.

Gwardzińska E., Syndyk jako zarządca i likwidator majątku upadłego w postępowaniu upadłościowym w Polsce, w: A. Adamska, E. Mączyńska (red.), Upadłość, bankructwa i naprawa przedsiębiorstw. Wybrane zagadnienia, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa 2013.  

Gwardzińska Ż., Glosa do wyroku Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z dnia 5 marca 2010 r. (XVII Am C 1145/09). Niedozwolone jest stosowanie w prawie ochrony konsumentów wzorców umownych zakazujących fotografowania i filmowania muzealiów bez zgody dyrektora muzeum i po wniesieniu opłaty, „Skarbniczka” 2014, nr 1. 

Gwardzińska Ż., Tajemnica przedsiębiorstwa w muzeach, w: I. Gredka-Ligarska, A. Rogacka-Łukasik, D. Rozmus (red.), Muzea. Aspekty praktyczne i prawne, Wydawnictwo Humanitas, Sosnowiec 2018.

Gwardzińska Ż., Zarządzanie dziedzictwem a bankructwo przedsiębiorstwa not for profit sektora kreatywnego – wybrane aspekty prawne, w: Ł. Gaweł, W. Pokojska, A. Pudełko (red.), Zarządzanie dziedzictwem kulturowym. Problemy, obszary, definicje, Wydawnictwo Attyka, Kraków 2017.

Habdas M., Przedsiębiorstwo jako przedmiot stosunków prawnorzeczowych, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2007.

http://bip.mkidn.gov.pl [dostęp: 1.04.2019]. 

Instrukcja Konferencji Episkopatu Polski o ochronie zabytków i kierunkach rozwoju sztuki kościelnej, 16.04.1966, w: Dokumenty duszpastersko-liturgiczne Episkopatu Polski (1966-1998), oprac. Cz. Krakowiak, L. Adamowicz, Lublin 1999. 

Jabłońska-Bonca J., Podstawy prawa dla ekonomistów i nie tylko, LexisNexis, Warszawa 2007.

Jagielska-Burduk A., Zajęcki M., Przesłanki likwidacji instytucji kultury w nowym w nowym ustawowym modelu organizowania działalności kulturalnej, w: A. Jagielska-Burduk, W. Szafrański (red.), Kultura w praktyce. Zagadnienia prawne, t. 2: Wokół problematyki prawnej zabytków i rynku sztuki, Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, Poznań 2013. 

Kelly P., Liberalizm, Wydawnictwo Sic!, Warszawa 2007. 

Krokosińska-Surowiec E., Zakup eksponatów muzealnych, „Przetargi Publiczne” 2009, nr 2(39). 

Kuta T., Rola administracji publicznej wobec potrzeb obywateli korzystania ze zdobyczy kultury, „Acta Universitatis Wratislaviensis, Prawo” 1988, t. CLIII. 

Lazaro R., Philosophy of business, Rex Book Store, Manila 2005. 

Lewandowska A., Zrozumieć nowe czasy, czyli prawa i mechanizmy działające na finanse muzeów – okiem konserwatora zabytków, w: B. Szyper, M. Wiśniewski (red.), Akademia dziedzictwa 2001-2013, Międzynarodowe Centrum Kultury, Kraków 2013. 

Licytacja [hasło], w: W. Kopaliński, Słownik wyrazów obcych i obcojęzycznych, http://www.slownik-online.pl/ [dostęp: 16.05.2019]. 

Matt G., Muzeum jako przedsiębiorstwo. Łatwo i przystępnie o zarządzaniu instytucją kultury, Wydawnictwo Aletheia, Warszawa 2006. 

Mączyńska E., Ekonomiczno-instytucjonalne uwarunkowania bankructw i upadłości, w: S. Morawska (red.), Ekonomia i prawo upadłości przedsiębiorstw, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa 2012. 

Missala W., Likwidacja osób prawnych. Organizacja, księgowość i podatki, Difin, Warszawa 2005. 

Mularski K., W sprawie ustawowego prawa pierwokupu przysługującego muzeom rejestrowym, w: A. Jagielska-Burduk, W. Szafrański (red.), Kultura w praktyce. Zagadnienia prawne, t. 1, Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, Poznań 2012.  

Ostrowska D., Prowadzenie i organizowanie działalności kulturalnej, w: J. Hołda, Z. Hołda, D. Ostrowska, Prawne podstawy działalności kulturalnej, Zakamycze, Kraków 2005. 

Pruszyński J., Muzea. Muzealnictwo. Prawo muzeów, „Santander Art and Culture Law Review” 2015, nr 1. 

Statut Muzeum Diecezjalnego w Łomży, „Łomżyńskie Wiadomości Diecezjalne” 2001, nr 4, http://www.kuria.lomza.pl [dostęp: 4.12.2018]. 

Statut Muzeum Diecezjalnego, 1976, „Notificationes”, Kraków 1977, nr 5-6, s. 185-188. 

Statut Muzeum Narodowego w Warszawie, stanowiący załącznik do zarządzenia Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 14 czerwca 2018 r. w sprawie nadania statutu Muzeum Narodowemu w Warszawie, Dz. Urz. MKiDN poz. 38. 

Stec P., Szczególne uprawnienia muzeów rejestrowanych w zakresie obrotu działami sztuki, „Muzealnictwo” 2005, nr 46. 

Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny, Dz. U. z 2018 r., poz. 1025 ze zm. 

Ustawa z dnia 17 maja 1989 r. o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej, Dz. U. Nr 29, poz. 154. 

Ustawa z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej, Dz. U. z 2018 r. poz. 1983 oraz z 2019 r. poz. 115 i 730. 

Ustawa z dnia 21 listopada 1996 r. o muzeach, Dz. U. z 2019 r. poz. 917. 

Ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, Dz. U. z 2019 r., poz. 300 i 303. 

Ustawa z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe, Dz. U. z 2019 r., poz. 498. 

Ustawa z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, Dz. U. z 2018 r., poz. 2067 i 2245. 

Ustawa z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców, Dz. U. poz. 646 ze zm. 

Welde S., On the Future of Museums, „NEMO: Newsletter of the Network of European Museum Organizations” 2012, nr 2. 

Wolanin M., Przedsiębiorstwo jako przedmiot zbycia w procesach prywatyzacyjnych, „Rejent”  996, nr 3. 

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 29 lutego 2012 r., sygn. akt II OSK 45/12, CBOSA. 

Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 stycznia 2003 r., sygn. akt I PK 85/02, OSNP 2004 r., nr 12, poz. 228. 

Zalasińska K., Muzea publiczne. Studium administracyjnoprawne, LexisNexis, Warszawa 2013. 

Zalasińska K., Muzea uwikłane w rynek sztuki, „MOCAK Forum” 2013, nr 1, http://www.mocak.pl [dostęp: 2.03.2019]. 

Zalasińska K., Prawna ochrona zabytków nieruchomych w Polsce, Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2010. 

Zeidler K., Aukcyjna sprzedaż dzieł sztuki, „Gazeta Prawna” 2001, nr 67. 

Zimmermann P., Prawo upadłościowe i naprawcze. Komentarz, C.H. Beck, Warszawa 2012. 

Закон о музеях, Опубликован: 18.02.2003 в Monitorul Oficial n r. 23-24 [ Zakon o m uziejach, Opublikowan: 18.02.2003 w Monitorul Oficial nr 23-24]. 

Закон Республики Беларусь от 5 сентября 1996 г. № 575-XIII „О музеях и Музейном фонде Республики Беларусь” [Zakon Riespubliki Biełarus’ ot 5 sientiabria 1996 r. nr 575-XIII „O muziejach i Muziejnom fondie Riespubliki Biełarus’”]. 

Федеральный закон „О Музейном фонде Российской Федерации и музеях в Российской Федерации” [Fiedieralnyj zakon „O Muziejnom fondie Rossijskoj Fiedieracyi i muziejach w Rossijskoj Fiedieracyi”]. 

Шамугия Н.М., Гражданская правосубъектность музеев как организаций культуры, Вестник Российского университета дружбы народов, „Серия Юридические науки” 2009,  № 2 [Szamugija N.M., Grażdanskaja prawosubjektnost’ muziejew kak organizacyj kultury, 

Wiestnik Rossijskogo uniwiersitieta drużby narodow, „Sierija Juridiczeskije nauki” 2009, nr 2]. 

Information

Information: Santander Art and Culture Law Review, 2019, 1/2019 (5), pp. 97 - 116

Article type: Original article

Titles:

Polish:

Sposoby prawne zakończenia działalności muzeum

English:
Legal Possibilities Affecting the Termination of Museums’ Activities

Authors

https://orcid.org/0000-0003-2055-7466

Żaneta Gwardzińska-Chowaniec
UNESCO Chair on Cultural Property Law, University of Opole, ul. Katowicka 87a 45-060 Opole Poland
Akademia Leona Koźmińskiego Prawnicze Seminarium Doktorskie ul. Jagiellońska 57/59 03-301 Warszawa
https://orcid.org/0000-0003-2055-7466 Orcid
All publications →

UNESCO Chair on Cultural Property Law, University of Opole, ul. Katowicka 87a 45-060 Opole Poland

Akademia Leona Koźmińskiego Prawnicze Seminarium Doktorskie ul. Jagiellońska 57/59 03-301 Warszawa

Published at: 06.2019

Article status: Open

Licence: CC BY-NC-ND  licence icon

Percentage share of authors:

Żaneta Gwardzińska-Chowaniec (Author) - 100%

Article corrections:

-

Publication languages:

Polish