FAQ

Fałszerstwa dzieł sztuki w wybranych orzeczeniach polskich sądów

Publication date: 17.07.2024

Santander Art and Culture Law Review, 2024, 1/2024 (10), pp. 151 - 174

https://doi.org/10.4467/2450050XSNR.24.004.19809

Authors

Natalia Lichwa-Długosz
Doctoral School of the University of Opole
, Poland
https://orcid.org/0009-0002-3128-0546 Orcid
Contact with author
All publications →

Titles

Fałszerstwa dzieł sztuki w wybranych orzeczeniach polskich sądów

Abstract

W artykule dokonano przeglądu rozstrzygnięć sądów powszechnych w zagadnieniach związanych z fałszerstwami dzieł sztuki. Z uwagi na rozbieżności pod względem zastosowanej wykładni w podobnych stanach faktycznych zbadano, jakie przepisy prawne stosują sądy, oceniając odpowiedzialność sprzedawcy za obrót nieautentycznymi dziełami. Celem artykułu było również zweryfikowanie, czy strony transakcji przestrzegają obowiązku zachowania należytej staranności oraz jakie metody sądy uznają za miarodajne podczas oceny autentyczności dzieła w postępowaniu dowodowym.

References

Eco U., Falsyfikaty i fałszerstwa, w: U. Eco, Czytanie świata, tłum. M. Woźniak, Wydawnictwo Znak, Kraków 1999.

Fyderek N., Eksperci rynku sztuki w Polsce – sytuacja prawna i praktyka, w: W. Kowalski, K. Zalasińska (red.), Rynek sztuki. Aspekty prawne, Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2011, s. 107-124.

Gredka-Ligarska I., Zasady odpowiedzialności sprzedawcy przy sprzedaży fałszywego dobra kultury, „Roczniki Administracji i Prawa” 2019, nr 19, s. 321-336, https://doi.org/10. 5604/01.3001.0014.1036

Jagielska A., Markowski D., Ekspertyza dzieła sztuki i pozycja eksperta w świetle polskiego prawa, „Art and Business” (dodatek „Kolekcjoner”) 2007, nr 10, s. 12-15.

Jagielska A., Markowski D., Falsyfikat dzieła sztuki w wybranych orzeczeniach sądów polskich i niemieckich, „Acta Universitatis Nicolai Copernici. Zabytkoznawstwo i Konserwatorstwo” 2011, t. 41, s. 151-164.

Jagielska A., Szafrański W., Skąpski M., Eksperci i ekspertyzy na rynku dzieł sztuki, w: W. Szafrański (red.), Wokół problematyki prawnej zabytków i dzieł sztuki, t. 1, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2007, s. 27-52.

Janas A., w: M. Habdas, M. Fras, Kodeks cywilny. Komentarz, t. 1, Wolters Kluwer, wyd. 1, Warszawa 2018.

Jędrzejewska H., Etyka konserwatorska, Ośrodek Informacji PP Pracownie Konserwacji Zabytków, Warszawa 1978.

Kodeks Etyki Antykwariusza i Marszanda, https://app.artsaas.com/storage/media/client/2021-09-17_23-37-27-594755.pdf [dostęp: 20.05.2023].

Kodeks Etyki ICOM dla Muzeów uchwalony dnia 8 października 2004 r. w Seulu przez Zgromadzenie Generalne ICOM, translated from English, French and Spanish version by: S. Waltoś, https://icom.museum/wp-content/uploads/2018/07/poland.pdf [dostęp: 2.08.2023].

Kozińska J., Stec P., Odpowiedzialność za wady dzieła sztuki po nowelizacji Kodeksu cywilnego, „Santander Art and Culture Law Review” 2015, nr 1, s. 173-200.

Lewaszkiewicz-Petrykowska B., Wady oświadczenia woli w polskim prawie cywilnym, Wydawnictwo Prawnicze, Warszawa 1973.

Markowski D., Ocena autentyczności dzieła na przykładzie wybranych obrazów polskiego malarstwa XIX i XX wieku, w: J. Flik (red.), Ars longa – vita brevis. Tradycyjne i nowoczesne metody badania dzieł sztuki. Materiały z sesji naukowej poświęconej pamięci profesora Zbigniewa Brochwicza, Toruń 18-19 X 2002, Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2003, s. 249-268.

Markowski D., Od opinii do ekspertyzy, w: R. Pasieczny (red.), Problematyka autentyczności dzieł sztuki na polskim rynku. Teoria, praktyka, prawo, Narodowy Instytut Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów, Warszawa 2012, s. 293-303.

Miliszkiewicz J., Ekspert w podziemiu, „Cenne, Bezcenne, Utracone” 1998, nr 1, s. 6-7.

Miliszkiewicz J., Rynek sztuki, czyli walizka iluzjonisty, w: W. Szafrański (red.), Wokół problematyki prawnej zabytków i dzieł sztuki, t. 2, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2008, s. 12-16.

Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 15 października 2020 r., sygn. akt V CNP 7/20.

Pyziak-Szafnicka M., Księżak P., Kodeks cywilny. Komentarz. Część ogólna, wyd. 2, Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2014.

Rozporządzenie Ministra Kultury z dnia 10 maja 2004 r. w sprawie rzeczoznawców Ministra Kultury w zakresie opieki nad zabytkami, Dz. U. Nr 124, poz. 1302.

Stec P., 25 lat rynku sztuki z perspektywy prawnika, „Santander Art and Culture Law Review” 2016, nr 1(2), s. 135-142.

Stec P., w: B. Kaczmarek-Templin, P. Stec, red. D. Szostek, Ustawa o prawach konsumenta Kodeks cywilny (wyciąg). Komentarz, C.H. Beck, Warszawa 2014.

Szafrański W., Mity i patologie obrotu dziełami sztuki w Polsce, „Santander Art and Culture Law Review”, 2015, nr 1(1), s. 135-172.

Szpunar A., Glosa do wyroku Sądu Najwyższego z dnia 18 listopada 1983 r., „Orzecznictwo Sądów Polskich” 1985, nr 1, C 4.

Trzciński M., Kilka uwag o znaczeniu ekspertyz dzieł sztuki i zabytków, w: J. Włodarski, K. Zeidler (red.), Prawo muzeów, Wolters Kluwer, Warszawa 2008, s. 74-76.

Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny, tekst jedn. Dz. U. z 2022 r., poz. 1360.

Ustawa z dnia 23 grudnia 1988 r. o działalności gospodarczej, Dz. U. Nr 41, poz. 324.

Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych, tekst jedn. Dz. U. z 2022 r., poz. 2509.

Ustawa z dnia 21 listopada 1996 r. o muzeach, tekst jedn. Dz. U. z 2022, poz. 385.

Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny, tekst jedn. Dz. U. z 2022 r., poz. 1138.

Ustawa z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, tekst jedn. Dz. U. z 2022 r., poz. 840.

Ustawa z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta, Dz. U. poz. 827.

Waltoś S., Muzealnik jako ekspert na rynku dzieł sztuki, w: R. Pasieczny (red.), Problematyka autentyczności dzieł sztuki na polskim rynku. Teoria, praktyka, prawo, Narodowy Instytut Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów, Warszawa 2012, s. 313–326.

Wilk D., Fałszerstwa dzieł sztuki. Aspekty prawne i kryminalistyczne, C.H. Beck, Warszawa 2015.

Witkowska K., Biegły w postępowaniu karnym, „Prokuratura i Prawo” 2013, nr 1, s. 65-81.

Wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 22 lipca 2014 r., sygn. akt I ACa 638/14.

Wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 1 kwietnia 2019 r., sygn. akt II AKa 201/18.

Wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 19 listopada 2014 r., sygn. akt I ACa 936/13.

Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 5 lipca 2012 r., sygn. akt VI ACa 1076/11.

Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 15 stycznia 2013 r., sygn. akt VI ACa 1077/12.

Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 6 marca 2017 r., sygn. akt II AKa 323/16.

Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28 kwietnia 1967 r., sygn. I CR 536/66, „Orzecznictwo Sądu Najwyższego. Izba Cywilna” 1967, nr 12, poz. 227.

Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 listopada 1983 r., „Orzecznictwo Sądów Polskich i Komisji Arbitrażowych” 1985, z. 1, poz. 4.

Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28 listopada 1997 r., sygn. akt II CKN 459/97.

Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 października 2000 r., sygn. akt VI CKN 144/00, „Orzecznictwo Sądu Najwyższego. Izba Cywilna” 2001, nr 4, poz. 60.

Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 grudnia 2002 r., sygn. akt II CKN 1067/00, Legalis.

Wyrok Sądu Okręgowego w Koszalinie z dnia 23 października 2013 r., sygn. akt I C 45/12.

Wyrok Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 1 grudnia 2014 r., sygn. akt IC 1864/13.

Wyrok Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 17 lipca 2014 r., sygn. akt IIC 1447/10.

Wyrok Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 24 marca 2015 r., sygn. akt X GC 1049/13.

Wyrok Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 9 kwietnia 2018 r., sygn. akt III K 53/17.

Wyrok Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 14 marca 2019 r., sygn. akt XVIII C 863/16.

Wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 30 czerwca 2020 r., sygn. akt I C 828/18.

Zagrobelny K., w: E. Gniewek, P. Machnikowski, Kodeks cywilny. Komentarz, wyd. 4, C.H. Beck, Warszawa 2021.

Zalasińska K., Falsyfikat „Zjawa” a regulacja zawodu eksperta na rynku dzieł sztuki w Polsce, w: A. Jagielska-Burduk, W. Szafrański (red.), Kultura w praktyce. Zagadnienia prawne, t. 2, Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, Poznań 2013, s. 49-64.

Załucki M., Kodeks cywilny. Komentarz, wyd. 3, C.H. Beck, Warszawa 2023, Legalis.

Zeidler K., Leksykon prawa ochrony zabytków, 100 podstawowych pojęć, C.H. Beck, Warszawa 2010.

Information

Information: Santander Art and Culture Law Review, 2024, 1/2024 (10), pp. 151 - 174

Article type: Original article

Titles:

Polish: Fałszerstwa dzieł sztuki w wybranych orzeczeniach polskich sądów
English:
Forgeries of works of art in selected judgments of Polish courts

Authors

https://orcid.org/0009-0002-3128-0546

Natalia Lichwa-Długosz
Doctoral School of the University of Opole
, Poland
https://orcid.org/0009-0002-3128-0546 Orcid
Contact with author
All publications →

Doctoral School of the University of Opole
Poland

Published at: 17.07.2024

Article status: Open

Licence: CC BY  licence icon

Percentage share of authors:

Natalia Lichwa-Długosz (Author) - 100%

Article corrections:

-

Publication languages:

Polish