Józef Wyrobek (1850-1924). A contribution to the biography based on editing his letters to Kazimierz Bartoszewicz
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEChoose format
RIS BIB ENDNOTEJózef Wyrobek (1850-1924). Przyczynek do biografii na marginesie edycji jego listów do Kazimierza Bartoszewicza
Publication date: 12.2022
Rocznik Przemyski. Historia, 2022, 4 (28) 2022 - Special Isssue, pp. 199 - 220
https://doi.org/10.4467/24497347RPH.22.010.16633Authors
Józef Wyrobek (1850-1924). Przyczynek do biografii na marginesie edycji jego listów do Kazimierza Bartoszewicza
Józef Wyrobek (1850-1924). A contribution to the biography based on editing his letters to Kazimierz Bartoszewicz
Józef Wyrobek (1850-1924) is regarded to be the first historian of Dębica, a former Galician town, where he was a secondary school teacher for 20 years. So far no biography of his has been created. His two letters to Kazimierz Bartoszewicz (1852-1930), a well-known Galician author, bookseller and publisher, preserved in the State Archive, have become a pretext to having a look at that figure.
Keywords: Józef Wyrobek, Kazimierz Bartoszewicz, Dębica, Galicia, gimnazjum, education
Źródła archiwalne:
Archiwum Narodowe w Krakowie:
zesp. 482, Gimnazjum Świętej Anny, sygn. 130, 192
zesp. 530, Komitet Narodowy w Krakowie
Archiwum Państwowe w Łodzi:
zesp. 592, Archiwum Rodziny Bartoszewiczów, sygn. 3383
Archiwum Parafialne w Bestwinie:
Księga urodzeń, t. V, 1838–1889
Archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie:
PKEN 26 Komisja Egzaminów Nauczycielskich
Muzeum Szkolne im. Józefa Wyrobka przy I Liceum Ogólnokształcącym im. Króla Władysława Jagiełły w Dębicy:
Adam Przewłocki, O ludziach i wydarzeniach z lat szkolnych [maszynopis].
Źródła drukowane:
K. Bartoszewicz, Dzieje insurekcji kościuszkowskiej 1794, Wiedeń 1909.
Hof- und Staats-handbuch der Österreichisch-Ungarischen Monarchie für das Jahr 1918, Wiedeń 1918, s. 1919.
Kalendarzyk profesorski Towarzystwa Nauczycieli Szkół Wyższych na rok 1913, oprac. M. Janelli, J. Piątek, Lwów 1913.
Książka pamiątkowa ku uczczeniu jubileuszu trzechsetnej rocznicy założenia gimnazjum św. Anny w Krakowie, oprac. J. Leniek, Kraków 1888.
Spis nauczycieli szkół średnich w Galicyi oraz polskiego gimnazyum w Cieszynie, oprac. H. Kopia, Lwów 1909.
Sprawozdanie C. K. Dyrekcyi Gimnazyalnej przy św. Annie w Krakowie z roku szkolnego 1872, Kraków 1872.
Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum Wyższego w Nowym Sączu za rok szkolny 1888, Nowy Sącz 1888.
Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum Wyższego w Nowym Sączu za rok szkolny 1890, Nowy Sącz 1890.
Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum Wyższego w Nowym Sączu za rok szkolny 1891, Nowy Sącz 1891.
Sprawozdanie Dyrektora C.K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1892, Sanok 1892.
Sprawozdanie Dyrektora C.K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1893, Sanok 1893.
Sprawozdanie dziesiąte Dyrekcyi C.K. III Gimnazyum w Krakowie za rok szkolny 1893, Kraków 1893.
Sprawozdanie Dyrektora C. K. Gimnazyum św. Jacka w Krakowie za rok szkolny 1893, Kraków 1893.
Sprawozdanie Dyrektora C. K. Gimnazyum św. Jacka w Krakowie za rok szkolny 1894, Kraków 1894.
Sprawozdanie Dyrektora c. k. Gimnazyum św. Jacka w Krakowie za rok szkolny 1895, Kraków 1895.
Sprawozdanie Dyrektora c. k. Gimnazyum św. Jacka w Krakowie za rok szkolny 1896, Kraków 1896.
Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Wadowicach za rok szkolny 1897, Wadowice 1897.
Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Wadowicach za rok szkolny 1898, Wadowice 1898.
Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum Wyższego w Nowym Sączu za rok szkolny 1898, Nowy Sącz 1898.
Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum Wyższego w Nowym Sączu za rok szkolny 1899, Nowy Sącz 1899.
Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum Wyższego w Nowym Sączu za rok szkolny 1900, Nowy Sącz 1900.
Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Brzeżanach za rok szkolny 1900, Brzeżany 1900.
Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Brzeżanach za rok szkolny 1902, Brzeżany 1902.
Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Brzeżanach za rok szkolny 1903, Brzeżany 1903.
Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Stanisławowie za rok szkolny 1902/03, Stanisławów 1903.
Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Stanisławowie za rok szkolny 1903/04, Stanisławów 1903.
Sprawozdanie Dyrekcyi C.K. Gimnazyum w Dębicy za rok szkolny 1907/1908, Tarnów 1908.
Sprawozdanie Dyrekcyi C.K. Gimnazyum w Dębicy za rok szkolny 1915/1916, Tarnów 1916.
Sprawozdanie Dyrekcyi C.K Gimnzyum „Franciszka Józefa I” w Dębicy za rok szkolny 1916/17, Tarnów 1917.
Sprawozdania Dyrekcji Państwowego Gimnazjum w Dębicy za rok szkolny 1918/19, Dębica 1919.
Sprawozdania Dyrekcji Państwowego Gimnazjum w Dębicy za rok szkolny 1922/23, Dębica 1923.
Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum w Dębicy za rok szkolny 1923/1924, Dębica 1924.
Urbanek M.W., Wspomnienia z pobytu w gimnazjum dębickim w latach 1900–1908 w roli ucznia i w latach 1944–1945 w roli nauczyciela, w: M.W. Urbanek, Dębickie lata, oprac. L. Górska, A.S. Więch, Dębica 2012.
Ważniejsze dokumenty do historyi miasta Dębicy, cz. I (VII dokumentów od r. 1358–1502), zeb. J. Wyrobek, w: Sprawozdanie Dyrekcyi C.K. Gimnazjum w Dębicy za rok szkolny 1907/1908, Tarnów 1908.
Ważniejsze dokumenty do historyi miasta Dębicy, cz. II (XIII dokumentów do roku 1451–1598), zeb. J. Wyrobek, w: Sprawozdanie Dyrekcyi C.K. Gimnazjum w Dębicy za rok szkolny 1908/1909, Tarnów 1909.
Ważniejsze dokumenty do historyi miasta Dębicy, cz. III (VII dokumentów od r. 1582–1691), zeb. J. Wyrobek, w: Sprawozdanie Dyrekcyi C.K. Gimnazjum w Dębicy za rok szkolny 1909/1910, Tarnów 1910.
Ważniejsze dokumenty do historyi miasta Dębicy, cz. IV (dok. XXVIII–XXXII, od r. 1504–1705, po części do r. 1775), zeb. J. Wyrobek, w: Sprawozdanie Dyrekcyi C.K. Gimnazjum w Dębicy za rok szkolny 1910/1911, Tarnów 1911.
Ważniejsze dokumenty do historyi miasta Dębicy, cz. V (XXXIII–XXXV), zeb. J. Wyrobek, w: Sprawozdanie Dyrekcyi C.K. Gimnazjum w Dębicy za rok szkolny 1912/1913, Tarnów 1913.
Ważniejsze dokumenty do historyi miasta Dębicy, cz. VI (XXXVI–XLII), zeb. J. Wyrobek, w: Sprawozdanie Dyrekcyi C.K. Gimnazjum w Dębicy za rok szkolny 1913/1914, Tarnów 1914.
Ważniejsze dokumenty do historyi miasta Dębicy, cz. VII (XLIII do XLVII), zeb. J. Wyrobek, w: Sprawozdanie Dyrekci C. K. Gimnazyum Franciszka Józefa I w Dębicy za rok szkolny 1916/17, Tarnów 1917.
J. Wiktor, Prześwietlone wspomnienia, Warszawa 1958.
W. Wójcik, Zapach dymu. Wspomnienia „Dworzana” z Dębicy, Dębica 1992.
Wspomnienia z ławy gimnazjalnej z lat 1917 do 1925 roku – mgr. Juliusza Roztoczyńskiego, adwokata z Dębicy, w: J.J. Białkiewicz, Okruchy pamięci o rodzinie Roztoczyńskich, Kraków 2011.
J. Wyrobek, O pokrewieństwie Domu Habsburgów i Habsbursko-Lotaryńskiego z narodowemi Dynastyami w Polsce, Litwie, Rusi, Brzeżany 1901.
Opracowania:
W. Chorążyczewski, A. Rosa, Egodokumenty – egodokumentalność – analiza egodokumentalna – spuścizna egodokumentalna, w: Egodokumenty. Tradycje historiograficzne i perspektywy badawcze, red. W. Chorążyczewski, A. Pačevicius, S. Roszak, Toruń 2015.
L. Górska, Józef Szydłowski. Pierwszy dyrektor dębickiego gimnazjum, Dębica 2014.
I. Florczak, Listy Zygmunta Celichowskiego do Kazimierza Bartoszewicza, „Przegląd Nauk Historycznych” 2017, nr 2.
I. Ihnatowicz, Projekt instrukcji wydawniczej dla źródeł historycznych XIX i początku XX w., „Studia Źródłoznawcze” 1962, t. 7.
Instrukcja wydawnicza dla źródeł historycznych od XVI do połowy XIX wieku, red. K. Lepszy, Wrocław 1953.
J. Jaworska, Kłopoty wydawniczo-księgarskie Kazimierza Bartoszewicza, „Przegląd Biblioteczny” 1958, z. 2–3.
D. Kocurek, Korespondencja źródłem do badań biograficznych na przykładzie listów ks. dra Józefa Knosały, „Biografistyka Pedagogiczna” 2019, nr 1.
T. Łepkowski, Kilka uwag o historycznej biografistyce, „Kwartalnik Historyczny” 1964, z. 3.
L. Mroczka, Dębica w latach drugiej niepodległości, w: Dębica. Zarys dziejów miasta i regionu, red. J. Buszko, F. Kiryk, Kraków 1995.
W. Nadolski, Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” na ziemi sądeckiej do 1939 r., w: Bicepsy Sądecczyzny. Wystawa przedwojennego sportu. Katalog wystawy, red. A. Florek, P. Kazana, Nowy Sącz 2021.
A. Puszka, Nauczyciele historii i geografii państwowych szkół średnich w Galicji w okresie autonomii, Lublin 1999.
W. Schülze, Ego-Dokumente. Annäherung an den Menschen in der Geschichte (Selbstzeugnisse der Neuzei, t. 2), w: Ego-Dokumente. Annäherung an den Menschen in der Geschichte, red. W. Schülze, Berlin 1996.
P. Sierżęga, Krakowskie obchody setnej rocznicy insurekcji kościuszkowskiej w świetle publicystyki galicyjskiej, w: Historia. Społeczeństwo. Wychowanie, red. J. Maternicki, M. Hoszowska, P. Sierżęga, Rzeszów 2003.
P. Sierżęga, Obchody rocznic narodowych w Galicji autonomicznej. Stan i perspektywy badań, w: Galicja 1772–1918. Problemy metodologiczne, stan i potrzeby badań, t. 2, red.
A. Kawalec, W. Wierzbieniec, L. Zaszkilniak, Rzeszów 2011.
T. Słowikowski, Fragmenty z przeszłości pierwszego Państwowego Liceum i Gimnazjum im. Jana Długosza w Nowym Sączu w wieku XIX, „Rocznik Sądecki” t. 1, 1939.
A. Stańko, E. Skowron, Dębica w karpackiej brygadzie legionów. Legioniści w walkach o niepodległość i odbudowę kraju, Dębica 2004.
J. Swół, Dębicki Sokół. Znana i mniej znana historia, cz. 1, Dębica 2020.
W. Szulakiewicz, Ego-dokumenty i ich znaczenie w badaniach naukowych, „Przegląd Badań Edukacyjnych” 2013, t. 1, nr 16.
W. Szulakiewicz, Korespondencja w badaniach historii edukacji i nauki, w: Badania historyczne w pedagogice. Konteksty źródłowe, red. W. Szulakiewicz, Toruń 2015.
A. Wiecheć, Oddział Narciarski Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w latach 1928–1939 w Nowym Sączu, w: 100-lecie V Ogólnopolskiego Zlotu Sokołów w Krakowie – Zlotu Grunwaldzkiego – 100-lecie odsłonięcia Pomnika Grunwaldzkiego w Krakowie 1910–2010, red. A. Łopata, J. Fall, Kraków 2010.
A.S. Więch, Pamiętnik o. Kosmy Lenczowskiego jako przykład egodokumentu do badań działalności duszpasterskiej kapelanów podczas Wielkiej Wojny, w: Wielka Wojna wyzwań duchownych. Kapelanii wojskowi na froncie wschodnim 1914–1920, red. T. Pudłocki, K. Ruszała, Kraków 2020.
A.S. Więch, Wyrobek Józef, w: Słownik biograficzny twórców oświaty i kultury XIX i XX wieku Polski południowo-wschodniej, red. A. Meissner, K. Szmyd, Rzeszów 2011.
E. Wodzień, Dębica. Nasze szkolnictwo do końca XX wieku, Dębica 2014.
W. Zajewski, Biografistyka jako gatunek twórczości historiograficznej, „Czasy Nowożytne” 2000, t. 8.
A. Zielecki, W czasach autonomii, w: Dębica. Zarys dziejów miasta i regionu, red. J. Buszko, F. Kiryk, Kraków 1995.
Z. Zielińska-Klimkiewicz, Księgozbiór Bartoszewiczów – przeszłość i teraźniejszość, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Librorum” 1998, nr 8.
Strony internetowe:
https://www.parlament.gv.at [dostęp: 13.04.2022 r.].
Information: Rocznik Przemyski. Historia, 2022, 4 (28) 2022 - Special Isssue, pp. 199 - 220
Article type: Original article
Titles:
Józef Wyrobek (1850-1924). Przyczynek do biografii na marginesie edycji jego listów do Kazimierza Bartoszewicza
Józef Wyrobek (1850-1924). A contribution to the biography based on editing his letters to Kazimierz Bartoszewicz
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
Poland
Published at: 12.2022
Article status: Open
Licence: CC-BY-NC-SA
Percentage share of authors:
Article corrections:
-Publication languages:
PolishView count: 361
Number of downloads: 335