Translation as a Tool for Reconciliation? Translation of Canadian Indigenous Literatures into French in the era of Decolonization
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEChoose format
RIS BIB ENDNOTEPrzekład jako narzędzie pojednania? O tłumaczeniu kanadyjskich literatur rdzennych na język francuski w dobie dekolonizacji
Publication date: 2023
Przekładaniec, 2023, Issue 46 – Przekład i przemoc, pp. 50 - 67
https://doi.org/10.4467/16891864PC.23.004.17968Authors
Przekład jako narzędzie pojednania? O tłumaczeniu kanadyjskich literatur rdzennych na język francuski w dobie dekolonizacji
Translation as a Tool for Reconciliation? Translation of Canadian Indigenous Literatures into French in the era of Decolonization
The common assumption is that translation helps to share ideas and build bridges between societies, cultures and languages. Nevertheless, in Canadian history translation has been a tool of colonial domination and oppression of indigenous communities as well as francophone minorities scattered across Canada after 1763. In view of the above, this paper aims to show from a translational point of view the attempts to redress decades of persecution and assimilation that are currently taking place, particularly in light of the findings and recommendations of the Truth and Reconciliation Commission released in June 2015. The analysis covers a unique context, involving the translation of works of Indigenous Literature into a minority language such as French in Canada. After presenting current trends in this area, the paper will discuss an autobiographical novel Halfbreed by Metis author Maria Campbell, which appeared in French translation in 2021 almost half a century after the original was published.
Bassnett, Susan. 2016. Przekład i postkolonializm, przeł. J. Czernik, „Przekładaniec” 33, s. 7–25.
Bille, Alexia. 2021. Une Métisse manitobaine participe à la traduction de Halfbreed de Maria Campbell, w: Radio-Canada, https://ici.radio-canada.ca/nouvelle/1780212/halfbreed-litterature-autochtone-traduction-andrina-turenne-metis [dostęp: 23.07.2022].
Bujnowska, Ewelina. 2015. Kilka słów o kanadyjskim „przemyśle tłumaczeniowym”, „Rocznik Przekładoznawczy” 10, s. 261–269.
Buzelin, Hélène. 2004. La traductologie, l’ethnographie et la production des connaissances, „Meta” 49(4), s. 729–746.
Campbell, Maria. 2019. Halfbreed, Toronto: McClelland & Stewart.
— 2021. Halfbreed, przeł. J.-M. Dalpé, Ch. Bender, Sudbury: Editions prise de parole.
Chagnon, Karim. 2018. La traduction à l’ère de la décolonisation, „Circuit. Le magazine d’information des langagiers” 139, https://www.circuitmagazine.org/dossiers-139/la-traduction-a-l-ere-de-la-decolonisation [dostęp: 20.05.2022].
— 2019. Colonialisme, universalisme occidental et traduction, „TTR” 32(1), s. 259–278.
Cheyfitz, Eric. 1997. The Poetics of Imperialism: Translation and Colonization from the Tempest to Tarzan, Philadelphia: University of Pennsylvania Press.
Côté, Nicole, Marcoux, Danièle, Stratford, Madeleine. 2015. La traduction littéraire et le Canada: présentation, „TTR” 28(1–2), s. 133–138.
Delisle, Jean. 1977. Les pionniers de l’interprétation au Canada, „Meta” 22(1), s. 5–14.
— 1984. Au coeur du trialogue canadien. Croissance et évolution du Bureau des traductions du gouvernement canadien (1934–1984), Ottawa: Ministère des Approvisionnements et Services.
— 1998. Canadian Tradition, w: M. Baker (red.), Routledge Encyclopedia of Translation Studies, London–New York: Routledge, s. 356–363.
Greenstein, Michael. 1989. Third Solitudes: Tradition and Discontinuity in Jewish-Canadian Literature, Montreal–Kingston: McGill–Queens University Press.
Indigenous Languages in Canada. 2019. Canadian Language Museum, https://www.languagemuseum.ca/sites/languagemuseum.ca/files/indigenous_languages_in_canada_0.pdf [dostęp: 8.08.2022].
Lacombe, Michèle, Macfarlane, Heather, Andrews, Jennifer. 2010. Indigeneity in Dialogue: Indigenous Literary Expression Across Linguistic Divies L’autochtonie en dialogue: l’expression littéraire autochtone au-delà des barrières linguistiques, „Studies in Canadian Literature / Études en littérature canadienne” 35(2), s. 5–12.
Ladouceur, Louise. 2000. From Other Tongue to Mother Tongue in the Drama of Quebec and Canada, w: S. Simon, P. Saint-Pierre (red.), Changing the Terms, Ottawa: Les Presses de l’Université d’Ottawa / University of Ottawa Press, s. 207–226.
Martin, Ruth. 1994. Translated Canadian literature and Canadian Council translations grants 1972–1992: The effect on authors, translators and publisher, „Ellipse” 51, s. 54–84.
Montpetit, Caroline. 2021. «Halfbreed» et «Chasseur au harpon»: traduire le monde autochtone, w: Le Devoir, https://www.ledevoir.com/lire/597171/traduire-le-monde-autochtone [dostęp: 15.06.2022].
Morrissey, Robert. 2013. The Terms of Encounter: Language and Contested Visions of French Colonization in the Illinois Country, 1673–1702, w: R. Englebert, G. Teasdale (red.), French and Indians in the Heart of North America 1630–1815, Winnipeg: University of Manitoba Press, s. 43–76.
Raynault-Desgagné, Patricia. 2019. Les enjeux de la traduction d’ouvrages de sciences sociales sur les Autochtones au Québec: réflexion sur la traduction de „The White Man’s Gonna Getcha: The Colonial Challenge to the Crees in Quebec” de Toby Morantz, „Recherches amérindiennes au Québec” 49(1), s. 73–81.
Simon, Sherry. 2000. Introduction, w: S. Simon, P. Saint-Pierre (red.), Changing the Terms, Ottawa: Les Presses de l’Université d’Ottawa / University of Ottawa Press, s. 9–30.
— 2008. Translation and the Making of Canadian Culture, w: D. Merkle, J. Koustas,
Simon (red.), Traduire depuis les marges / Translating from the Margins, Québec: Nota Bene, s. 11–23.
— et al. 2020. Miasta w przekładzie. Skrzyżowania języka i pamięci, red. M. Heydel, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Stefanovich, Olivia, Roman, Karina, Jones, Ryan. 2021. Too many First Nations lack clean drinking water and it’s Ottawa’s fault, says auditor general, w: CBC, https://www.cbc.ca/news/politics/auditor-general-reports-2021-1.5927572 [dostęp: 1.08.2022].
Tymoczko, Maria. 2003. Enlarging Western Translation Theory: Integrating non Western Thought about Translation. Research Gate, https://www.researchgate.net/scientific-contributions/2051009413_Maria_Tymoczko [dostęp: 28.07.2022].
Warmuzińska-Rogóż, Joanna. 2017. La traduction littéraire au Canada: domination, co- existence paisible ou source de ferment intellectuel, „TransCanadiana” 9, s. 444–456.
— 2020. La traduction littéraire qui n’est pas que la traduction. Sur les enjeux traduc- tologiques au Canada, „Romanica Silesiana”, 2(18), s. 73–85.
Źródła internetowe
https://www12.statcan.gc.ca/census-recensement/2016/as-sa/98-200-x/2016022/98-200- x2016022-eng.cfm [dostęp: 28.07.2022].
https://www.canada.ca/fr/patrimoine-canadien/services/langues-officielles-bilinguisme/publications/statistique.html [dostęp: 30.07.2022].
https://www.canadiangeographic.ca/article/mapping-indigenous-languages-canada [dostęp: 30.07.2022].
https://nctr.ca/about/history-of-the-trc/trc-website/ [dostęp: 11.07.2022].
https://editions.hannenorak.com/ [dostęp: 8.08.2022]. https://majeur.info/2021/03/21/halfbreed-traduireun-classique-de-la-litterature-autochtone-pour-prendre-part-a-la-reconciliation-despeuples/ [dostęp: 22.06.2022].
Information: Przekładaniec, 2023, Issue 46 – Przekład i przemoc, pp. 50 - 67
Article type: Original article
Titles:
Przekład jako narzędzie pojednania? O tłumaczeniu kanadyjskich literatur rdzennych na język francuski w dobie dekolonizacji
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Published at: 2023
Article status: Open
Licence: CC BY
Percentage share of authors:
Article corrections:
-Publication languages:
PolishView count: 297
Number of downloads: 229