The Tenderness of a Translator / the Tenderness of a Poet. “Translational Sensitivity” Discussed by Polish émigré Poets from the “Kontynenty” Group
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEChoose format
RIS BIB ENDNOTEPublication date: 04.12.2024
Przekładaniec, 2024, Issue 48 – Czułość w przekładzie, pp. 28 - 46
https://doi.org/10.4467/16891864PC.24.002.20376Authors
Czułość tłumacza / czułość poety. „Wyczucie translatorskie” w refleksjach polskich poetów emigracyjnej grupy „Kontynenty”
The article aims to discuss the idea of “czułość” in poetry translations. Since the polysemic Polish word “czułość” denotes several different concepts ‒ “tenderness” in particular, but also “sensitivity”, “sense”, “intuition”, “fondness” or “responsivity” – it is frequently used in the deliberations of Polish translators discussing a variety of issues related to interlinguistic transfer of literary works. The article focuses on remarks provided by the émigré writers associated with the London “Kontynenty” group (Andrzej Busza, Bogdan Czaykowski, Adam Czerniawski, Jan Darowski, Janusz Artur Ihnatowicz, Zygmunt Ławrynowicz, Florian Śmieja, Bolesław Taborski, Gustaw Radwański and, to a lesser extent, Jerzy Pietrkiewicz). They refer to the idea mainly to analyse four aspects of poetry translation: “empathy” between translator and author of the original, “aptitude” for writing poetry, extraordinary linguistic “competence” in both source and target languages, and, last but not least, the in-depth knowledge of literary history that increases the “sensitized” translator’s awareness of intertextual and stylistic links between the translated text and literary canon.
Balcerzan Edward, Rajewska Ewa (red.) 2007. Pisarze polscy o sztuce przekładu 1440– 2005. Antologia, Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
Barańczak Stanisław 2004. Ocalone w tłumaczeniu. Szkice o warsztacie tłumacza poezji z dodatkiem Małej antologii przekładów-problemów, wyd. 3, popr. i znacznie rozszerz., Kraków: Wydawnictwo A5.
Bukowska Joanna 2018. Anatomia uczuć w przekładzie. Strategie tłumacza w oddawaniu warstwy emocjonalnej tekstu literackiego na przykładzie powieści „Partygirl” Marlene Streeruwitz, „Investigationes Linguisticae” t. XXXIX, s. 15–30.
Busza Andrzej 2019. Krótka autobiografia poetycka [w:] Kisiel Marian, Pasterski Janusz (red.) Kontynenty, t. 1: Studia i szkice o twórczości Andrzeja Buszy, Katowice-Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, s. 17–26.
Busza Andrzej, Czaykowski Bogdan 2008. Pełnia i przesilenie. Full Moon and Summer Solstice, Toronto – Rzeszów: Stowarzyszenie Literacko-Artystyczne „Fraza”.
Busza Andrzej, Radwański Gustaw 1960. Dialog o języku, „Kontynenty – Nowy Merkuriusz” nr 2(14), s. 11–13.
Czaykowski Bogdan 1983. Tłumaczenie się z przekładów, „Pamiętnik Literacki” (Londyn) nr VII, s. 30–51.
Czaykowski Bogdan 2005. O przekładaniu wierszy, „Fraza” nr 4(50), s. 81–86.
Czaykowski Bogdan i in. 1960. Cena wolności? Dyskusja o języku, „Kontynenty – Nowy Merkuriusz” nr 1(13), s. 2–12.
Czaykowski Bogdan, Czerniawski Adam 2006. O Poezji, nostalgii, krytykach i kryteriach, Toronto – Rzeszów: Stowarzyszenie Literacko-Artystyczne „Fraza”.
Czerniawski Adam 1959. Antologia, „Kontynenty – Nowy Merkuriusz” nr 2, s. 13–14.
Czerniawski Adam 2002. Kłopoty tłumacza, „Fraza” nr 1–2(35–36), s. 254–256.
Czerniawski Adam 2007. Wyspy szczęśliwe. Eseje o poezji, Toronto – Rzeszów: Stowarzyszenie Literacko-Artystyczne „Fraza”.
Darowski Jan 2013. Eseje, posł. J. Wolski, Rzeszów: Stowarzyszenie Literacko-Artystyczne „Fraza”.
Darowski Jan 2015. Poezje, posł. J. Wolski, Rzeszów: Stowarzyszenie Literacko-Artystyczne „Fraza”.
Dedecius Karl 1963. Z notatnika tłumacza, przeł. F. Śmieja, „Kontynenty” nr 49–50, s. 11–13.
Dedecius Karl 1965. Jak tłumaczyłem Herberta, „Kontynenty” nr 4(76), s. 5–6.
Głaz Adam 2022. Longing for an Olga that Belongs in English: A Nobel Prize Laureate’s Micro-Narratives, „Perspectives. Studies in Translation Theory and Practice” nr 30(4), s. 585–597.
Ihnatowicz Janusz Artur 1955. Z listów do przyjaciela. O przekładach poezji, „Merkuriusz Polski i Życie Akademickie” nr 4(60), s. 7–8.
Jakubowska-Ożóg Alicja 2009. Poeta i świat. Twórczość literacka ks. Janusza A. Ihnatowicza, Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.
Jarniewicz Jerzy 2014. Czy tłumacz może pozwolić sobie na czułość? Spieszczenia a ekwiwalencja emocjonalna w przekładzie literackim, „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka” nr 23(43), s. 293–304.
Kurek Marcin, Ziarkowska Justyna 2005. Rzeczywiste i możliwe. Rozmowy z Florianem Śmieją, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego (seria: Acta Universitatis Wratislaviensis, nr 2832).
Ławrynowicz Zygmunt 1997. Język nasz powszedni, rozm. przepr. Marek Barański, „Fraza” nr 15 (1), s. 86–91.
Mizerkiewicz Tomasz 2022. Tłumaczenie się z czułości – historia i współczesność pojęcia krytycznoliterackiego, „Forum Poetyki” nr 28–29, s. 184–197.
Pietrkiewicz Jerzy 1983. Przekładaniec uwag, „Pamiętnik Literacki” (Londyn) nr VII, s. 58–60.
Piotrowska Maria 2016. Intuicja tłumacza w kontekście badań przekładoznawczych, „Między oryginałem a przekładem” t. 22, nr 2(32), s. 57–71.
Robinson Peter 2010. Poetry and Translation. The Art of the Impossible, Liverpool: Liverpool University Press.
Śmieja Florian 1959. Akademik czy amator?, „Kontynenty – Nowy Merkuriusz” nr 2, s. 12.
Śmieja Florian 1965. Z warsztatu tłumaczy, „Kontynenty” nr 4(76), s. 5.
Śmieja Florian 1990. Siedem rozmów o poezji, Toronto: Polski Fundusz Wydawniczy w Kanadzie.
Śmieja Florian 2000. „Ten trójkąt europejski w moim życiu”: Jerzy Pietrkiewicz, w: B. Czarnecka, J. Kryszak (red.), Jerzy Pietrkiewicz. Inna wersja emigracji. Materiały ogólnopolskiej konferencji naukowej, 11–12 maja 2000 roku w Toruniu, Toruń: Regionalny Ośrodek Studiów i Ochrony Środowiska Kulturowego (seria: Prace Historycznoliterackie – Uniwersytet Mikołaja Kopernika. Pracownia Badań Emigracji, t. 1), s. 11–22.
Śmieja Florian 2011. „Kontynenty” a Dedecius, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Rzeszowskiego. Seria Filologiczna: Historia Literatury 6” nr 70, s. 150–157.
Śmieja Florian 2013. Ślady światła, Mississauga: Silican House.
Śmieja Florian 2016. Dotykanie świata. Wiersze wybrane, Toronto – Rzeszów: Stowarzyszenie Literacko-Artystyczne „Fraza”.
Tabakowska Elżbieta 2020. Tenderness: General Commitments of Literary Translation, „Herald of Kyiv National Linguistic University. Series in Philology” nr 23(1), s. 105-113.
Taborski Bolesław 1988. Przekład: problemy praktyka, „Teatr” nr 8, s. 7–9.
Słownik języka polskiego PWN 2023, https://sjp.pwn.pl (dostęp: 17.09.2024).
Information: Przekładaniec, 2024, Issue 48 – Czułość w przekładzie, pp. 28 - 46
Article type: Original article
Titles:
Uniwersytet Rzeszowski
Published at: 04.12.2024
Article status: Open
Licence: CC BY
Percentage share of authors:
Information about author:
Article corrections:
-Publication languages:
PolishView count: 68
Number of downloads: 27