FAQ

Zapraszamy… ale bez Hakenkreuzów! Polsko-niemiecka wymiana grup młodzieżowych w latach 1936–1937

Publication date: 2018

Archival and Historical Review, 2018, Vol. V, pp. 83-98

https://doi.org/10.4467/2391-890XPAH.18.005.14922

Authors

Andrzej Prinke
The Poznań Branch of the Archives of the Polish Academy of Sciences, Poland
All publications →

Titles

Zapraszamy… ale bez Hakenkreuzów! Polsko-niemiecka wymiana grup młodzieżowych w latach 1936–1937

Abstract

W artykule przeprowadzono analizę dokumentów przechowywanych w Archiwum Akt Nowych w Warszawie (zespoły: Ambasada RP w Berlinie, Ministerstwo Spraw Zagranicznych w Warszawie i Związek Harcerstwa Polskiego), związanych z polsko-niemiecką wymianą grup młodzieżowych w latach 1936–1937. Wymianę zrealizowano w wyniku współpracy polskich organizacji młodzieżowych: Polska YMCA (1936 r.) i ZHP (1937 r.) z niemiecką Hitler-Jugend (1936–1937). W trakcie analizy odtworzono szczegóły przebiegu wymiany, jej genezę i rzeczywiste cele. Udowodniono, że u jej źródeł nie leżały odgórne dyrektywy, wydane w następstwie „ocieplenia” politycznego z roku 1934, lecz energiczne i konsekwentne zabiegi jednej osoby: dr. Rudolfa Reubera – nauczyciela akademickiego (chemika) i działacza Hitler-Jugend z Frankfurtu nad Menem, a zarazem polonofila, którym stał się podczas trzytygodniowej podróży po Polsce w roku 1935, zorganizowanej przez niego w ramach wymiany frankfurckich pracowników naukowych i studentów z Uniwersytetem Warszawskim. Celem wymiany miało być zbliżenie młodzieży z obu krajów, by przełamać panujące wówczas drastyczne różnice ideologiczne i negatywne stereotypy.

References

Download references
Źródła archiwalne

Archiwum Akt Nowych w Warszawie: Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej w Berlinie, sygn. 1452, 1454 (Międzynarodowe sto­sunki naukowe), 2625, 2626 (Prasa i propaganda polska i zagraniczna), 9098 (Wydział Prasowy. Raporty, przeglądy i wycinki z prasy zagranicznej, polska propaganda pra­sowa za granicą – instrukcje, biuletyny 1915–1939).

Archiwum Akt Nowych w Warszawie: Związek Harcerstwa Polskiego, sygn. 653 (Dział zagraniczny), 1278 (Wydział Ogólny), 2428 (Komenda Lwowskiej Chorągwi Harcerskiej).

Opracowania

Dąbrowski J., Do Druha Naczelnika ZHP, „Gromada. Miesięcznik czerwono-harcerski” 1937, nr 8/9.

Golec R., Taniec z Hitlerem. Kontakty polsko-niemieckie 1930–1939, Zakrzewo 2017.

Grabowski Z., Krakowiak w Rundfunku, „Ilustrowany Kurjer Polski” (dalej „IKC”) z 13 grudnia 1935 r.

„IKC” z 1 sierpnia 1936 r.

Lewandowski T., Organizacja młodzieży niemieckiej „Hitler-jugend”, „Harcerstwo. Organ Naczelnictwa Związku Harcerstwa Polskiego” 1936, t. 3, s. 136–163.

Młodzież hitlerowska w Krakowie, „IKC” z 6 lipca 1937 r., nr 185.

Młodzież krakowska w Berlinie, „IKC”, z 10 grudnia 1935 r.

Nowakowski Z., W raju cioci IMCI, tamże, z 31 sierpnia 1936 r.

Polska YMCA przyjmuje wycieczki zagraniczne, tamże; z 6 lipca 1936 r.

Reuber R., Land im Aufbau, „Frankfurter Volksblatt. Der Zentralorgan der NSDAP für den Gau Hessen-Nassau” z 2 listopada 1935 r.

Strumiłło T., Harcerskie refleksje z podróży pedagogicznej, „Harcerstwo. Organ Naczelnictwa Związku Harcerstwa Polskiego” 1938, t. 5, s. 45–62.

Wrzesiński S., Tajemnice III Rzeszy. Hitlerjugend na Śląsku, Zakrzewo 2011.

Wycieczka młodzieży polskiej do Niemiec, „IKC” z 8 grudnia 1935 r.

Wycieczka skautów niemieckich, „IKC” z 16 lipca 1937 r.

Wycieczki włoska i niemiecka w Krakowie, „IKC” z 5 lipca 1937 r., nr 184.

Wyjazd propagandowy młodzieży polskiej do Berlina, „IKC” z 5 listopada 1935 r.

Wymiana młodzieży między Związkiem Harcerstwa Polskiego a Hitler Jugend, „Harcerstwo. Organ Naczelnictwa ZHP” 1937, t.4, nr 3–4, s. 204.

Information

Information: Archival and Historical Review, 2018, Vol. V, pp. 83-98

Article type: Original article

Titles:

Polish:

Zapraszamy… ale bez Hakenkreuzów! Polsko-niemiecka wymiana grup młodzieżowych w latach 1936–1937

English:

Come visit... but without the Hakenkreuz! Polish-German youth exchange in the years 1936–1937

Authors

The Poznań Branch of the Archives of the Polish Academy of Sciences, Poland

Published at: 2018

Article status: Open

Licence: CC BY  licence icon

Percentage share of authors:

Andrzej Prinke (Author) - 100%

Article corrections:

-

Publication languages:

Polish