FAQ

Rada Ministrów i premier Józef Cyrankiewicz wobec pogrzebu prof. Raula Koczalskiego (1884–1948) na Cmentarzu Jeżyckim w Poznaniu 29 listopada 1948 r.

Publication date: 2021

Archival and Historical Review, 2021, Vol. VIII, pp. 211 - 223

https://doi.org/10.4467/2391-890XPAH.21.011.15316

Authors

Maciej Kijowski
Wyższa Szkoła Zarządzania Ochroną Pracy w Katowicach, Bankowa 8, 40-007 Katowice
https://orcid.org/0000-0002-0333-0465 Orcid
All publications →

Titles

Rada Ministrów i premier Józef Cyrankiewicz wobec pogrzebu prof. Raula Koczalskiego (1884–1948) na Cmentarzu Jeżyckim w Poznaniu 29 listopada 1948 r.

Abstract

Przedmiotem artykułu jest przejęcie przez państwo — uchwałą Rady Ministrów z 29 grudnia 1948 r. — kosztów pogrzebu zmarłego i pochowanego w Poznaniu odpowiednio 24 i 29 listopada 1948 r. wybitnego pianisty prof. Raula Koczalskiego. Autor upatruje w decyzji rządu, a w szczególności premiera Józefa Cyrankiewicza, dowód ostatecznego odcięcia się państwa od nieuzasadnionych a stawianych artyście tuż po II wojnie światowej zarzutów kolaboracji z hitlerowskimi zbrodniarzami. Autor odnosi się do ostatnich osiągnięć artystycznych Koczalskiego, porównuje też koszty jego pogrzebu i czas oczekiwania na ich refundację z innymi państwowymi pochówkami w latach 1947–1948. Komentuje także stanowione w latach 1954, 1960 i 1990 akty prawne składające kompetencję do decydowania o finansowaniu pogrzebów osób zasłużonych początkowo w gestię Prezydium Rządu, a następnie premiera.

The actions of the Council of Ministers and prime minister Józef Cyrankiewicz related to the funeral of Professor Raul Koczalski (1884–1948) at the Jeżyce Cemetery on November 29, 1948 in Poznań

In the resolution of the Council of Ministers of December 29, 1948, the State undertook to finance the funeral of an exceptional pianist, Professor Raul Koczalski, who died on November 24 and was buried on November 29 in Poznań. This decision is the subject of this article. For the author, this decision of the government, and in particular — of prime minister Józef Cyrankiewicz — is the ultimate proof that the state dismissed the unsubstantiated accusations that appeared after the Second World War concerning the alleged collaboration between the artist and Nazi war criminals. The author discusses the final artistic achievements of Koczalski, and compares the cost of his funeral and the time in which it was reimbursed with other state-organized funerals in the years 1947–1948. He also comments on the legal acts adopted in the years 1954, 1960, and 1990, in which the power to make decisions regarding the financing of funerals of distinguished individuals was passed first to the top ministers, and then the Prime Minister personally.

References

Download references
Źródła archiwalne
Archiwum Rady Ministrów, sygn. 5/1039, mkf. 283, k. 307, 309.
Źródła drukowane
Dziennik Praw Państwa Polskiego z 1919 r., nr 21.
Dziennik Ustaw z 1943 r., nr 8; z 1949 r., nr 3; z 1950 r., nr 44.
Monitor Polski z 1946 r., nr 44; z 1948 r., nr A-82; z 1967 r., nr 45.
Niepublikowane akty prawne ze zbiorów autora.
Słownik imion, opr. W. Janowowa i in., pod red. A. Zaręby, Wrocław–Warszawa–Kraków 1991.
Opracowania
Adamkowska M., Nina Andrycz. Premierowa jak królowa, www.styl.pl/magazyn/news-ninaandrycz-premierowa-jak-krolowa,nld,2166211 (dostęp: 31.5.2021).
Bieńczycka E., Andrycz, www.bienczycka.com/blog/?p=4678 (dostęp: 30.12.2020).
Cichy A., Filharmonia Poznańska. Zarys działalności w latach 1947–1969, Poznań 1970.
Ciemniewski J., Ewolucja struktury rządu w Polsce Ludowej, [w:] Studia nad rządem PRL w latach 1952–1980, pod red. M. Rybickiego, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź 1985, s. 156–201.
Uchwała Rady Ministrów dotycząca kosztów pogrzebu prof. Raula Koczalskiego Źródło: Archiwum Rady Ministrów, sygn. 5/1039, mkf 283, k. 307, 309.
Dybowski S., Raul Koczalski — chopinista i kompozytor, Warszawa 1998.
Dybowski S., Raul Koczalski — portret artysty, [w:] Raul Koczalski, pod red. T. Brodniewicz, H. Kostrzewskiej, J. Tatarskiej, Poznań 2005, s. 9–43.
Dziadek M., Od Szkoły Dramatycznej do Uniwersytetu. Dzieje wyższej uczelni muzycznej w Warszawie 1810–2010, [t. 2] 1945–2010, Warszawa 2016.
Dziadek M., Opera Poznańska 1919–2005. Dzieje sceny i myśli, Poznań 2007.
Filharmonia Poznańska. Album jubileuszowy 1947–1957, [Poznań 1957].
Hałas H., Cmentarz parafii Najświętszego Serca Jezusa i św. Floriana na Jeżycach, „Kronika Miasta Poznania” 2000, nr 2, s. 160–184.
Iwanicka-Nijakowska A., Fryderyk Chopin „Chopin. Raul Koczalski. Historical live recordings 1948”, https://culture.pl/pl/dzielo/fryderyk-chopin-chopin-raul-koczalski-historical-live-recordings-1948  (dostęp: 25.11.2019).
Kolmasiak M., Belweder 1818–2018, Warszawa 2018.
Lachowicz S., Muzyka w okupowanym Krakowie, Kraków 1988.
Lipiński P., Cyrankiewicz. Wieczny premier, Wołowiec 2016.
Martenka H., Miasto zasłuchane. Muzyczna Bydgoszcz u schyłku wieku, Bydgoszcz 1999.
Padoł E., Nina Andrycz: Portret damy, [w:] tejże, Damy PRL-u, Warszawa 2015, s. 109–140.
Pamięci naszych Mistrzów. 95 lat Akademii Muzycznej im. I.J. Paderewskiego w Poznaniu 1920–2015, Poznań [2015].
Popis J., Pianiści w Dusznikach, [w:] Międzynarodowe Festiwale Chopinowskie w Dusznikach Zdroju 1946–1999, pod red. K. Kościukiewicza, Wrocław 2000, s. 28–45.
Schaff A., Moje spotkania z nauką polską, Warszawa 1997.
Skrzydło W., Instytucja Rady Ministrów w okresie Polski Ludowej (1944–1989), [w:] Rada Ministrów. Organizacja i funkcjonowanie, pod red. A. Bałabana, [Kraków] 2002, s. 81–104.
Smoliński J., Smolarz białobrody, „Kronika Miasta Poznania” 2001, nr 1, s. 335–343.
Sosnowska D., Królowe PRL: sceniczne wizerunki Ireny Eichlerówny, Niny Andrycz i Elżbiety Barszczewskiej jako modele kobiecości, Warszawa 2014.
Spee I., Andrycz. Królowa PRL-u, Warszawa 2014.
Spis imprez festiwalowych z lat 1946–1999, opr. E. Kofin, [w:] Międzynarodowe Festiwale Chopinowskie w Dusznikach Zdroju 1946–1999, pod red. K. Kościukiewicza, Wrocław 2000, s. 94–153.
Stembrowicz J., O koncepcji i roli rządu, [w:] Studia nad rządem PRL w latach 1952–1980, pod red. M. Rybickiego, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź 1985, s. 43–112.
Syzdek E., Syzdek B., Cyrankiewicz. Zanim zostanie zapomniany, Warszawa 1996.
Trzciński J., Prezydium Rządu w PRL, [w:] Studia nad rządem PRL w latach 1952–1980, pod red. M. Rybickiego, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź 1985, s. 202–243.
www.uaktorek.pl/artyści/nina-andrycz/ (dostęp: 28.4.2021).
Uchwała Rady Ministrów. Pogrzeb na koszt państwa, „Dziennik Białostocki” z 14 maja 1935 r., s. 1.
Wieczór Chopinowski w Belwederze, „Życie Warszawy”z 22 lutego 1948 r., s. 2.
Wisłocki S. , Życie jednego muzyka, Warszawa 2000.
Wybrane osoby pochowane na cmentarzu, opr. L. Krajkowski, [w:] Zabytkowy Cmentarz Jeżycki w Poznaniu 1905–2005, pod red. A. Węckiej, Poznań 2006, s. 16–32.

Information

Information: Archival and Historical Review, 2021, Vol. VIII, pp. 211 - 223

Article type: Original article

Titles:

Polish:

Rada Ministrów i premier Józef Cyrankiewicz wobec pogrzebu prof. Raula Koczalskiego (1884–1948) na Cmentarzu Jeżyckim w Poznaniu 29 listopada 1948 r.

English:

The actions of the Council of Ministers and prime minister Józef Cyrankiewicz related to the funeral of Professor Raul Koczalski (1884–1948) at the Jeżyce Cemetery on November 29, 1948 in Poznań

Authors

https://orcid.org/0000-0002-0333-0465

Maciej Kijowski
Wyższa Szkoła Zarządzania Ochroną Pracy w Katowicach, Bankowa 8, 40-007 Katowice
https://orcid.org/0000-0002-0333-0465 Orcid
All publications →

Wyższa Szkoła Zarządzania Ochroną Pracy w Katowicach, Bankowa 8, 40-007 Katowice

Published at: 2021

Article status: Open

Licence: CC BY  licence icon

Percentage share of authors:

Maciej Kijowski (Author) - 100%

Article corrections:

-

Publication languages:

Polish