FAQ

Ewolucja i osobliwość. Pojęcie prawa według Emmanuela Lévinasa

Publication date: 2016

Principia, 2015, Volume 61-62, pp. 55 - 88

https://doi.org/10.4467/20843887PI.15.004.5533

Authors

Ewa Nowak
Adam Mickiewicz University in Poznań, Wieniawskiego 1, 61-712 Poznań, Poland
All publications →

Titles

Ewolucja i osobliwość. Pojęcie prawa według Emmanuela Lévinasa

Abstract

Evolution and uniqueness. The concept of law according to Emmanuel Lévinas

This paper explores the tension between ethics and law in the theory of Emmanuel Lévinas. Institutions and ethics have different relations with individuals in their ‘uniqueness’ and ‘legal subjectivity’. After unmasking the ambivalence of positive law, Lévinas issued a robust appeal for laws to be anchored in civic discourse. They should also be orientated towards the pre-original rights of man. In Lévinas’s writings, the notions of justice and the ‘Third’ become increasingly important. The author has followed that evolution and sketched the framework of a sceptical philosophyof law according to Lévinas, irrespective of his apparent predilection for unconditional ethics.

Keywords: Lévinas, positive law, ambiguity of law, law versus ethics, the ‘Third’, primacy of justice, responsibility, rights of man

Ewolucja i osobliwość. Pojęcie prawa według Emmanuela Lévinasa

Artykuł odsłania napięcie między etyką i prawem u Emmanuela Lévinasa. Instytucje i etyka w różny sposób stosują się do jednostek w ich „unikalności” tudzież „podmiotowości prawnej”. Po zdemaskowaniu ambiwalencji prawa pozytywnego Lévinas stanowczo apelował o to, by ustawy znajdowały umocowanie w dyskursie obywatelskim. Prawa powinny być też zorientowane na pierwotne prawa ludzkie. W pismach Lévinasa stopniowo na ważności zyskują sprawiedliwość i „Trzeci”. Autorka prześledziła tę ewolucję i ramowo zarysowała sceptyczną filozofię prawawedle Lévinasa, niezależną od widocznych u niego predylekcji do bezwarunkowej etyki

References

Bernasconi Robert. 1999. „The Third Party. Levinas on the Intersection of the Ethical and the Political". Journal ofthe British Society for Phenomenology Vol. 30(1): 76-87.

Caygill Howard. 2002. Levinas and the Political, New York - London, Routledge.

Crowe Jonathan. 2009. Levinasian Ethics and the Concept of Law. W: Manderson Desmond (Ed.), „Essays on Levinas and Law. A Mosaic", New York, Palgrave Macmillan: 39-54.

Cyceron Marek Tulliusz. 2013. O państwie. O prawach. Tł. L Żółtowska. Kęty, Wydawnictwo Marek Derewiecki.

Diamantides Marinos. 2006. From Escape to Hostage. W: Horovitz Asher, Horovitz Gad (Eds.), „Difficult Justice. Commentaries on Levinas and Politics". Toronto: Univ. of Toronto Press: 191-220.

Dudiak Jeffrey. 2001. The Intrigue o f Ethics. A Reading ofthe Idea of Discourse in the Thought of Emmanuel Levinas. New York, Fordham Univ. Press.

Elżanowski Andrzej. 2013. „Zło jako produkt ewolucji". Probucka Dorota (red. naukowa), Etyka a zlo. Kraków, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego: 269-283.

Falk Horst. 2012. Einige Grundpositionen im Werk von Panajotis Kondylis. www.kondylis.net Freundeskreis Panajotis Kondylis e.V., pobrano 21.11.2015.

Habermas Jiirgen. 1996. Die Einbeziehung des Anderen. Studien zurpolitischen Theorie. Frankfurt am Main, Suhrkamp.

Hofmann Hasso. 1992. Legitimitat gegen Legalitat. Berlin, Duncker & Humblot.

Jacobson Eric. 2003. Metaphysics ofthe Profane. The Political Theology of Walter Benjamin and Gershom Sholem. New York Chichester/Sussex, Columbia Univ. Press.

Kersting Wolfgang. 2004. Kant uber Recht. Ethica - Mentis, Paderborn.

Kondylis Panajotis. 2013. „Etyczne zabarwienie liberalnej utopii. Cz. 2: «Prawa człowieka»: chaos pojęciowy i polityczna instrumentalizacja". Tł. Lech Zieliński i Anna Ziółkowska. Studia z Historii Filozofii 3(4): 45-50.

Kondylis Panajotis. 2012. Power and Decision. The Formation of World Images and the Question of Yalues. Plain English version. Trans. C.F. http://www.panagiotiskondylis.com/resources/Power%20and%20Deci-sion%20by%20Panagiotis%20Kondylis.pdf, pobrano 21.11.2015

Levinas Emmanuel. 1998. „The Other, Utopia, and Justice". W: idem, Entre Nous. Thinking ofthe Other. Trans. M. B. Smith, B. Harsahav. New York, Columbia Univ. Press: 223-234.

Levinas Emmanuel. 2006. „Reflections on the Philosophy of Hitlerism". Prefatory Notę. Trans. S. Hand. W: Horowitz Asher, Horowitz Gad (Eds.). Difficult Justice. Commentaries on Levinas and Politics. Toronto - Buffalo - London, Univ. of Toronto Press Inc.: 3-11.

Levinas Emmanuel. 2000. Inaczej niż być albo ponad istotą. Tł. P. Mrów-czyński. Warszawa, Fundacja Aletheia.

Levinas Emmanuel. 1999. Alterity and Transcendence. Trans. M.B. Smith. London, The Athlone Press.

Levinas Emmanuel. 1998. Całość i nieskończoność. Esej o zewnętrzności. Tł. M. Kowalska, Wstęp B. Skarga. Warszawa, PWN.

Levinas Emmanuel. 1998. „The Rights of Mań and Good Will". W: idem, Entre Nous. Thinking ofthe Other. Trans. M. B. Smith, B. Harsahav. New York, Columbia Univ. Press: 155-158.

Levinas Emmanuel. 1989. The Pact. W: idem, The Levinas' Reader. Ed. by Sean Hand. Oxford, Basil Blackwell Ltd.: 211-226.

Levinas Emmanuel. 1998. „The I and the Totality". W: idem, Entre Nous. On Thinking ofthe Other. Trans. M. B. Smith, B. Harshav. New York, Columbia Univ. Press: 13-38.

Levinas Emmanuel. 1998. God Who Comes toMind. Trans. B. Bergo. Stan-ford, Stanford Univ. Press.

Levinas Emmanuel. 1987. „The Ego and the Totality". W: idem, Collected Philosophical Paper s. The Hague, Martinus Nijhof Publishers: 25-45.

Loidot Sophie. 2010. Einfiihrung in die Rechtsphanomenologie. Tubin-gen, Mohr Siebeck.

Loth Marc A. 2007/2008. „Courts in Search of Legitimacy". W: Sellers Mortimer (Ed.), Autonomy in the Law. Dordrecht, Springer.

Nowak Ewa, Mazur Paweł. 2015. „Fritza Bauera ius non scriptum, czyli prawo sędziowskie jako odpowiedzialnościowa wykładnia formuły Radbrucha". W: WNW. 2015. Nauki humanistyczne i społeczne wobec problemów współczesnego świata. Poznań, Wydawnictwo Naukowe WNS UAM: 319-342.

Nowak Ewa, Mazur Paweł. 2016. „How Morał Judgment Competence Fo-sters Discretionary Powers: A Dilemmatic Approach". W: Zirk-Sadowski Marek, Wojciechowski Bartosz, Hauser Roman (Eds.). Common European Constitutional Culture. NY - Bern - Bruxelles - Frankfurt am Main, Peter Lang Publishing: 117-134.

Pietrzykowski Tomasz. 2012. Intuicja prawnicza. W stronę zewnętrznej integracji teorii prawa. Warszawa, Difin.

Ricoeur Paul. 2003. O sobie samym jako innym. Tł. B. Chełstowski. Naukowo opracowała i wstępem poprzedziła Małgorzata Kowalska. Warszawa, PWN.

de Saint Cheron Michael. 2006. Rozmowy z Emmanuelem Levinasem. Tł. K. Kot. Warszawa, Fundacja Aletheia.

Siemek Marek Jan. 1998. Dwa modele inter-subiektywności. W: idem, „He-gel i filozofia". Warszawa, Terminus: 171-202.

Simmons William Paul. 1999. „The Third. Levinas' Theoretical Move from An-Archical Ethics to the Realm of Justice and Politics". Philosophy & Social Criticism Vol. 25(6): 83-104.

Sims Jesse. 2009. „Exceptional Justice, Yiolent Proximity". W: Desmond Manderson (Ed.), Essays on Levinas and Law. A Mosaic. New York, Palgrave Macmillan: 217-239.

Spaemann Robert. 2012. „Laudacja dla Hansa Jonasa". W: idem, Kroki poza siebie. Tł. J. Merecki. Warszawa, Oficyna Wydawnicza Terminus.

Jerzy Zajadło. 2015. „Filozofia prawa: pyta filozof, odpowiada prawnik". Państwo i Prawo 8(2915): 5-22.

Zajadło Jerzy. 2014. „Orzecznictwo sądów amerykańskich w sprawach niewolnictwa - pomiędzy formalizmem a subwersją". Filozofia Publiczna i Edukacja Demokratyczna 3(2): 70-90.

Zajadło Jerzy (red. naukowa). 2008. Fascynujące ścieżki filozofii prawa. Warszawa, Lexis Nexis.

Zajadło Jerzy. 2008. Po co prawnikom filozofia prawa. Warszawa, Oficyna Wydawnicza Wolters Kluwer.

Zeillinger Peter. 2008. „Radical Passivity as the (Only) Basis for Effective Ethical Action. Reading the Tassage to the Third' in Otherwise than Being". W: Hofmeyr Benda (Ed.), Radical Passivity. Rethinking Ethical Agency in Levinas. Springer: 95-110.

Zirk-Sadowski Marek. 2014. „Interpretation of Law and Judges' Communities". W: Zirk-Sadowski Marek, Wojciechowski Bartosz, Cern Karolina (Eds.), Towards Recognition of Minority Groups. Farnham - Burlington, Ashgate: 473-488.


 

Information

Information: Principia, 2015, Volume 61-62, pp. 55 - 88

Article type: Original article

Titles:

Polish:

Ewolucja i osobliwość. Pojęcie prawa według Emmanuela Lévinasa

English:

Evolution and uniqueness. The concept of law according to Emmanuel Lévinas

Authors

Adam Mickiewicz University in Poznań, Wieniawskiego 1, 61-712 Poznań, Poland

Published at: 2016

Article status: Open

Licence: None

Percentage share of authors:

Ewa Nowak (Author) - 100%

Article corrections:

-

Publication languages:

Polish