FAQ

Sądownictwo cechów krakowskich w średniowieczu w świetle ksiąg cechowych

Publication date: 06.06.2015

History Notebooks, 2015, Issue 142 (1), pp. 61 - 77

https://doi.org/10.4467/20844069PH.15.005.3501

Authors

Michał Schmidt
Jagiellonian University in Kraków, Gołębia 24, 31-007 Kraków, Poland
Polish Academy of Sciences, Warsaw, Poland
All publications →

Titles

Sądownictwo cechów krakowskich w średniowieczu w świetle ksiąg cechowych

Abstract

JURISDICION OF CRAFT GUILDS IN MEDIEVAL CRACOW PRESENTED
IN GUILD BOOKS

The article raises the issue of craft guilds judiciary in the medieval Cracow. Earlier historians studying the articles of guild law, claimed that guilds judged mainly the cases of infringements of guild law, as well as minor civil and criminal cases of corporation members. This study is based on judicial notes from two late medieval guild books – the book of Kleparz clothiers and the book of Cracow goldsmiths. The analysis of source material, however, has revised previous statements. The presence of major criminal causes in guild records revealed that the scope of craft corporations’ jurisdiction was more extensive than it had been thought. The comparison between preserved guild statutes and guild law related causes showed coincidence of judicial practice with the wording of articles. Furthermore, the content of those records showed similarities between judicial proceedings of guilds and municipal court. Those statements prove that craft corporations were in fact the courts of first instance for their members and important part of municipal judiciary in Cracow.
 

References

Źródła:
Groicki B., Porządek sądów i spraw miejskich prawa majdeburskiego w Koronie Polskiej, Biblioteka Dawnych Polskich Pisarzy Prawników, t. 1, Warszawa 1953.
Jaskier M., Juris provincialis quot Speculum saxonum vulge nuncupatur librum tres, Kraków: Hieronim Vietor, 1535.
Kodeks dyplomatyczny miasta Krakowa, cz. II, wyd. F. Piekosiński, Kraków 1879.
Kraków, Biblioteka Jagiellońska, rkps nr 6784 II, Księga cechowa sukienników w Krakowie z lat 1423–1614.
Księga cechowa złotników krakowskich 1462–1566, oprac. B. Dybaś, J. Tandecki, Złotnicy krakowscy XIV–XVI wieku i ich księga cechowa, t. 2, Warszawa 2000.
Księga proskrypcji i skarg miasta Krakowa 1360–1422, wyd. B. Wyrozumska, Fontes Cracovienses, t. 9, Kraków 2001.
Księga wójtowska krakowska 1442–1443, wyd. M. Niwiński, K. Jelonek-Litewska, A. Litewska, Fontes Cracovienses, t. 3, Kraków 1995.
Sachsenspiegel. Landrecht, hrsg. von K.A. Eckhardt, Monumenta Germaniae Historica. Fontes Iuris Germanici Antiqui, Nova Series, t. 1/1, Göttingen–Berlin–Frankfurt 1995.
Opracowania:
Arłamowski K., Dzieje przemyskich cechów rzemieślniczych w dawnej Polsce, Przemyśl 1931.
Bąkowski K., Dawne cechy krakowskie (z rycinami), Biblioteka Krakowska, t. 22, Kraków 1903.
Bąkowski K., Sądownictwo karne w Krakowie w wieku XIV, Kraków 1901.
Charewiczowa Ł., Lwowskie organizacje zawodowe za czasów Polski przedrozbiorowej, Lwów 1929.
Chotkowski W., Rzemiosła i cechy krakowskie w XV wieku, Kraków 1891.
Kamler M., Kary za kradzież w Krakowie i Poznaniu w 2. połowie XVI wieku, „Społeczeństwo Staropolskie. Studia i szkice” (Warszawa) 1986, t. 4, s. 7–17.
Kamler M., Złoczyńcy. Przestępczość w Koronie w drugiej połowie XVI i w pierwszej połowie XVII wieku (w świetle ksiąg sądowych miejskich), Warszawa 2010.
Koehler K., Dawne cechy i bractwa strzeleckie. Rzecz osnuta na danych o cechach i o brac-
twie strzeleckiem w Kościanie, Poznań 1899.
Lepszy L., Cech złotniczy w Krakowie, jego organizacya i dzieje, „Rocznik Krakowski” (Kraków) 1898, t. 1, s. 133–268.
Maisel W., Dawne polskie prawo karne miejskie od połowy XV do połowy XVIII wieku
[w:] Z. Kaczmarczyk, B. Leśnodorski, J. Bardach, Historia państwa i prawa Polski, t. 2, Warszawa–Toruń 1966, s. 343–361.
Maisel W., Poznańskie prawo karne do końca XVI w., Poznań 1963.
Maisel W., Sądownictwo miasta Poznania do końca XVI wieku, Poznań 1961.
Niwiński M., Wójtostwo krakowskie w wiekach średnich, Biblioteka Krakowska, t. 95, Kraków 1938.
Pazdro Z., Uczniowie i towarzysze cechów krakowskich od drugiej połowy wieku XIV do połowy wieku XVII, Studya nad historyą prawa polskiego, t. 1/4, Lwów 1900.
Pietrusiński J., Złotnicy krakowscy XIV–XVI wieku i ich cech, Złotnicy krakowscy XIV–XVI wieku i ich księga cechowa, t. 1, Warszawa 2000.
Poczet sołtysów, wójtów i burmistrzów miast, jurydyk, wsi i gmin przyłączonych do Krakowa do 1915 roku, oprac. B. Kasprzyk, Kraków 2013.
Ptaśnik J., Miasta i mieszczaństwo w dawnej Polsce, wyd. 2, Warszawa 1949.
Radomski M.T., Ipsa civitas habundat furibus… Przestępcy i przestępczość w późnośrednowiecznym Krakowie [w:] Coram iudicio. Studia z dziejów kultury prawnej w miastach późnośredniowiecznej Polski, red. A. Bartoszewicz, Fasciculi Historici Novi, t. 13, Warszawa 2013, s. 11–83.
Rymaszewski Z., Łacińskie teksty Landrechtu Zwierciadła Saskiego w Polsce. Jaskier – tekst główny i noty marginesowe, Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica, t. 18, Łódź 1985.
Starzyński M., Krakowska rada miejska w średniowieczu, Maiestas, Potestas, Communitas, t. 3, Kraków 2010.
Stesłowicz W., Cechy krakowskie w okresie powstania i wzrostu, „Kwartalnik Historyczny” (Lwów) 1892, t. 6, s. 277–333.
Wyrozumska B., Sądownictwo miejskie w średniowiecznym Krakowie, „Rocznik Krakowski” (Kraków) 2001, t. 67, s. 5–11.
Wyrozumski J., Tkactwo małopolskie w późnym średniowieczu, Warszawa–Kraków 1972.
Wyrozumski J., Związki czeladnicze w Polsce średniowiecznej, „Przegląd Historyczny” (Warszawa) 1977, t. 68, s. 1–15.
Zaremska H., Banici w średniowiecznej Europie, Warszawa 1993.
Zaremska H., Krakowska księga wójtowska z 1442 roku. Bójki i obelgi [w:] Cracovia, Polonia, Europa. Studia z dziejów średniowiecza ofiarowane Jerzemu Wyrozumskiemu w sześćdziesiątą piątą rocznicę urodzin i czterdziestolecie pracy naukowej,
red. K. Baczkowski i in., Kraków 1995, s. 93–100.
Żabiński Z., Systemy pieniężne na ziemiach polskich, Wrocław–Warszawa–Kraków–Łódź–Gdańsk 1981.
 

Information

Information: History Notebooks, 2015, Issue 142 (1), pp. 61 - 77

Article type: Original article

Titles:

Polish:

Sądownictwo cechów krakowskich w średniowieczu w świetle ksiąg cechowych

English:

Sądownictwo cechów krakowskich w średniowieczu w świetle ksiąg cechowych

Authors

Jagiellonian University in Kraków, Gołębia 24, 31-007 Kraków, Poland

Polish Academy of Sciences, Warsaw, Poland

Published at: 06.06.2015

Article status: Open

Licence: None

Percentage share of authors:

Michał Schmidt (Author) - 100%

Article corrections:

-

Publication languages:

Polish