FAQ

„Dzieci w widowisku mężczyzn”? Realizacja biernego prawa wyborczego przez kobiety z województw południowo-wschodnich II Rzeczypospolitej

Publication date: 06.12.2016

History Notebooks, 2017, Issue 144 (1), pp. 177 - 197

https://doi.org/10.4467/20844069PH.17.010.5870

Authors

Tomasz Pudłocki
Jagiellonian University, The Institute of History, Department of History of Culture and Historical Education (Cracow, Poland)
https://orcid.org/0000-0001-7527-0919 Orcid
All publications →

Titles

„Dzieci w widowisku mężczyzn”? Realizacja biernego prawa wyborczego przez kobiety z województw południowo-wschodnich II Rzeczypospolitej

Abstract

"Children in the spectacle of men"? Implementation of thesuffrage by women from the of the south-eastern provinces of the Second Polish Republic

On November 28, 1918, Chief of State Józef Piłsudski signed a decree prepared by the government of Jędrzej Moraczewski granting active and passive voting rights to women. At the same time, throughout the whole interwar period, civil law remained contrary to the principle of gender equality enshrined in the Constitution of March 1921. It resulted from the provisions of the legal codes of pre-war empires and was under requisition until 1939. Moreover, it is worth remembering that in the world of distribution and power relations, connections and distinguishing the “assigned” roles of male and female were more important than equality in parliamentary elections. The author of the article tries to show that there was a huge gap between the law and the actual political practice during the whole period. He examines pre-election calls for voting articles, reports from political meetings as well as articles on suffrage written by men and women. Different political parties had one thing in common – women were treated by their representatives as a beautification of politics, not as equal partners. It appears that not only men believed that they were better prepared for public world offices – the majority of women, even from the upper classes, shared this vision. The example of the south-eastern provinces of the Second Polish Republic shows huge conservatism of the elite’s mentality.

References

Źródła archiwalne

Archiwum Państwowe w Przemyślu, zesp. 414: Demokratyczny Komitet Wyborczy Kobiet Polskich w Przemyślu, sygn. 5, 19; zesp. 129: Akta miasta Przemyśla, sygn. 2171, 2172.

Tsentralʹnyĭ derzhavnyĭ istorychnyĭ arkhiv Ukaїny, m. Lʹviv, fond 521, opis 1, sprawa 30, 31.

 

Prasa

„Echo Karpackie” 1928

„Echo Przemyskie” 1916

„Gazeta Jarosławska” 1935

„Gazeta Lwowska” 1934, 1938–1939

„Gazeta Stryjska” 1934

„Głos Jarosławski” 1928

„Głos Pokucia” 1938

„Kurier Lwowski” 1922

„Kurier Stanisławowski” 1927–1928

„Nowy Głos Przemyski” 1932

„Prawda Pokucka” 1922

„Słowo Polskie” 1922–1930

„Tygodnik Przemyski” 1928–1939

„Ziemia Przemyska” 1919–1939

 

Literatura

Arsenych P.I., Kysilevsʹka Olena Lʹvivna, „Ukraїnsʹka literaturna entsyklopediia”, T. 2, Kyїv 1990, s. 469–470.

Biedrzycka A., Kalendarium Lwowa 1918–1939, Kraków 2012.

Bohachevsky-Chomiak M., Feminists Despite Themselves. Women In Ukrainian Community Life, 1884–1939,Edmonton 1988.

Chojnowski A., Kobieta i polityka w Drugiej Rzeczypospolitej. Słowo wstępne [w:] Kobieta i świat polityki. W niepodległej Polsce 1918–1939, red. A. Żarnowska, A. Szwarc, Warszawa 1996, s. 2–16.

Drohobytsʹka O., Tradytsiia i modern: pobut ukraїnsʹkoї silʹsʹkoї intelihentsiї Halychyny (kinetsʹ ХIХ -30-ti rr. ХХ st.), Ivano-Frankivsʹk 2014.

Dufrat J., Działalność sanacyjnych organizacji kobiecych na Kresach Wschodnich II Rzeczypospolitej (ze szczególnym uwzględnieniem Wołynia i Małopolski Wschodniej): założenia programowe, realizacja, specyfika [w:] Aktywność publiczna kobiet na ziemiach polskich. Wybrane zagadnienia, red. T. Pudłocki, K. Sierakowska, Warszawa 2013, s. 180–201.

Dufrat J., Stanowisko Związku Pracy Obywatelskiej Kobiet wobec „wyborów brzeskich”. Przyczynek do dziejów kobiecego stowarzyszenia [w:] Studia z dziejów XIX i XX w., red. T. Kulak, Prace Historyczne XXXVII, Wrocław 2005, s. 197–212.

Dufrat J., W służbie obozu marszałka Józefa Piłsudskiego. Związek Pracy Obywatelskiej Kobiet (19281939), Kraków–Wrocław 2013.

Dufrat J., Wpływ wojny na załamanie się stereotypów społecznych ról mężczyzn i kobiet [w:] Kobieta i rewolucja obyczajowa. Społeczno-kulturalne aspekty seksualności w XIX i XX w., t. 9, red. A. Żarnowska, A. Szwarc, Warszawa 2006, s. 443–451.

Dufrat J., Aktywność polityczna, zawodowa i społeczna kobiet w Polsce po zakończeniu I wojny światowej, „Rocznik Przemyski” 2016, t. 52, z. 1 (19), Historia, s. 97–112.

Diadiuk M., Ukraїnsʹkyĭ zhinochyĭ rukh u mizhvoienniĭ Halychyni: mizh hendernoiu identychnistiu ta natsionalʹnoiu zaanhazhovanistiu, Lʹviv 2011.

Gawin M., Spór o równouprawnienie kobiet (1864–1919), Warszawa 2015.

Kałwa D., Kobieta aktywna w Polsce międzywojennej. Dylematy środowisk kobiecych, Kraków 2001.

Kamińska-Kwak J., Wybory parlamentarne w przemyskim okręgu wyborczym w latach 1919–1938, „Rocznik Przemyski” 2007, t. 43, z. 4: Historia, s. 179–204.

Kamińska-Kwak J., Życie polityczne w Przemyślu w latach 1926–1939 (cz. 2), „Rocznik Przemyski” 2009, r. 45, z. 4: Historia, s. 177–205.

Kamińska-Kwak J., Życie polityczne w Przemyślu w pierwszej połowie XX w. (do roku 1926)(cz. 1), „Rocznik Przemyski” 2008, t. 44, z. 4: Historia, s. 167–193.

Kondracka M., Aktywność parlamentarna posłanek i senatorek Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1919–1927 [w:] Działaczki społeczne, feministki, obywatelki [...]Samoorganizowanie się kobiet na ziemiach polskich po 1918 roku (na tle porównawczym), t. II, red. A. Janiak-Jasińska, K. Sierakowska, A. Szwarc, Warszawa 2009, s. 4973.

Kotowski R., Między polityką a działalnością społeczną – Narodowa Organizacja Kobiet w dwudziestoleciu międzywojennym [w:] Działaczki społeczne, feministki, obywatelki [...]Samoorganizowanie się kobiet na ziemiach polskich po 1918 roku (na tle porównawczym), t. 2, red. A. Janiak-Jasińska, K. Sierakowska, A. Szwarc, Warszawa 2009, s. 275–286.

Malanchuk-Rybak O., Zhinochi orhanizatsiї Peremyshchyny [w:] Peremyshlʹ i Peremysʹka zemlia prtiahom vikiv, ch. 3, red. S. Zabrovarnyĭ, Peremyshlʹ–Lʹviv 2003, s. 410–418.

Mazur G., Życie polityczne polskiego Lwowa 19181939, Kraków 2007.

Pietrzak M., Sytuacja prawna kobiet w Drugiej Rzeczypospolitej [w:] Kobieta i świat polityki. W niepodległej Polsce 1918–1939, red. A. Żarnowska, A. Szwarc, Warszawa 1996, s. 33–52.

Pijaj J., Nie tylko Maria Dulębianka. Uwagi na temat praw wyborczych kobiet w Monarchii Habsburskiej i korzystania z nich [w:] Człowiek – społeczeństwo – źródło. Studia dedykowane Profesor Jadwidze Hoff, red. S. Kozak, D. Opaliński, J. Polaczek, S. Wieczorek, W. Zawitkowska, Rzeszów 2014, s. 88–98.

Pudłocki T., „Będziemy działać…” Wincenta Tarnawska w służbie niepodległości Polski, Kraków 2013.

Pudłocki T., „Naród potrzebuje Twojego czynu!” Kobiety z prawicy polskiej i ukraińskiej południowo-wschodnich ziem II Rzeczypospolitej w dyskursie publicznym [w:] Aktywność publiczna kobiet na ziemiach polskich. Wybrane zagadnienia, red. T. Pudłocki, K. Sierakowska, Warszawa 2013, s. 203–225.

Pudłocki T., „Nie tylko one to robiły...” Helena Stieberowa a dyskurs w międzywojennym Przemyślu o udziale Polek w walkach o niepodległość [w:] Pamięć historyczna kobiet, red. M. Przeniosło, K. Sierakowska, Kielce 2009, s. 53–66.

Pudłocki T., „W służbie Marszałka”. Działalność i pisarstwo Heleny z Hordyńskich Stieberowej [w:] Jednostka Strzelecka 2009 im. gen. bryg. Andrzeja Galicy przy II Liceum Ogólnokształcącym w Przemyślu. Przeszłość i kształtowanie teraźniejszości, red. H. Humnicka, Rzeszów 2014.

Pudłocki T., „Za silna już do starego życia, a za słaba jeszcze do nowego” – przemyskie inteligentki wobec wyzwań nowoczesności w okresie dwudziestolecia międzywojennego [w:] Działaczki społeczne, feministki, obywatelki [...]Samoorganizowanie się kobiet na ziemiach polskich po 1918 roku (na tle porównawczym), t. 2, red. A. Janiak-Jasińska, K. Sierakowska, A. Szwarc, Warszawa 2009, s. 99–116.

Pudłocki T., Maria Bielawska – w poszukiwaniu tożsamości kobiety aktywnej na prowincji okresu dwudziestolecia międzywojennego [w:] Historia zwyczajnych kobiet i zwyczajnych mężczyzn. Dzieje społeczne w perspektywie gender, red. D. Kałwa, T. Pudłocki, Przemyśl 2007, s. 43–62.

Sierakowska K., Samoorganizowanie się kobiet w II Rzeczypospolitej: dążenia, szanse, realizacje [w:] Działaczki społeczne, feministki, obywatelki [...]Samoorganizowanie się kobiet na ziemiach polskich po 1918 roku (na tle porównawczym), t. II, red. A. Janiak-Jasińska, K. Sierakowska, A. Szwarc, Warszawa 2009, s. 33–47.

Szopa G., Wybory parlamentarne i samorządowe w latach 1918–1939 w świetle prasy przemyskiej, „Rocznik Przemyski” 2003, t. 39, z. 4: Historia, s. 109–122.

Śliwa M., Udział kobiet w wyborach i ich działalność parlamentarna [w:] Równe prawa i nierówne szanse. Kobiety w Polsce międzywojennej, Warszawa 2000, s. 49–60.

Wapiński R., Kobiety i życie publiczne – przemiany pokoleniowe [w:] Równe prawa i nierówne szanse. Kobiety w Polsce międzywojennej, red. A. Żarnowska, A. Szwarc, Warszawa 2000, s. 25–36.

Information

Information: History Notebooks, 2017, Issue 144 (1), pp. 177 - 197

Article type: Original article

Titles:

Polish:

„Dzieci w widowisku mężczyzn”? Realizacja biernego prawa wyborczego przez kobiety z województw południowo-wschodnich II Rzeczypospolitej

English:

"Children in the spectacle of men"? Implementation of the suffrage by women from the of the south-eastern provinces of the Second Polish Republic

Authors

https://orcid.org/0000-0001-7527-0919

Tomasz Pudłocki
Jagiellonian University, The Institute of History, Department of History of Culture and Historical Education (Cracow, Poland)
https://orcid.org/0000-0001-7527-0919 Orcid
All publications →

Jagiellonian University, The Institute of History, Department of History of Culture and Historical Education (Cracow, Poland)

Published at: 06.12.2016

Article status: Open

Licence: CC BY-NC-ND  licence icon

Percentage share of authors:

Tomasz Pudłocki (Author) - 100%

Article corrections:

-

Publication languages:

Polish