FAQ

Uniwersalne projektowanie przestrzeni osób z niepełnosprawnością

Publication date: 2019

Disability, 2016, Issue 21 (2016), pp. 66 - 77

Authors

Teresa Żółkowska
Szczecin University
, Poland
All publications →

Titles

Uniwersalne projektowanie przestrzeni osób z niepełnosprawnością

Abstract

Universal design spaces for people with disabilities

Universal designing is designing the sphere, in which everyone is equal no matter what is one sex, age, height, the level of ability, and the changes that are displayed in the lifespan (because of the illness or aging). It is a way of designing, based on the idealistic assumptions, which not always are displayed in practice. The following article is an attempt to answer the following questions: is it possible to design universally does is it only appear in the sphere of ideas and concepts? Is the process of universalisation of everyday life projects, which covers „normal” products and services possible and is it adequate to complex human functioning? How is it possible to come from idealistic assumptions to practice of designing that provide the disabled chances for equal, independent from functioning in the environment.

References

Americans with Disabilities Act (1990), Department of Justice, USA.

Americans with Disabilities Act – Standards for Accessible Design (1991), Department of Justice, USA.

Claire E., Rob I. (2003), Disability and Bodies as Bearers of Value You may cite this version as: Edwards, Claire and Imrie, Rob, „Disability and Bodies as Bearers of Value. Sociology”, 37(2), s. 239–256, http://research.gold.ac.uk/10415/3/Disability.pdf .

Chustecka M. (2015), Towarzystwo Edukacji Antydyskryminacyjnej, http://rownosc.info/dictionary/projektowanie-uniwersalne/ [dostęp: 15.11.2015].

Deleuze G., Guattari F. (2008), A Thousand Plateaus, Continuum, London. 

Disability Discrimination Act (1995), Department of Justice, Wielka Brytania.

Dolmage G. (2015), Universal Design: Places to Start, „Disability Studies Quarterly”, vol. 35, no. 2, http://dsq-sds.org/article/view/4632/3946.

Dostępność. Projektowanie uniwersalne (2013), Biuro Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych, Warszawa 2013, http://www.niepelnosprawni.gov.pl/p,100,dostepnosc-projektowanie-uniwersalne [dostęp: 20.12.2015].

Fougeyrollas P., Robin J.P. (2013), The Interactive Person-Environment Disability Prevention Process International Network on the Disability Creation Process, „Niepełnosprawność – zagadnienia, problemy, rozwiązania”, vol. 2(7), s. 51–63.

Garbat M. (2015), Historia niepełnosprawności geneza i rozwój rehabilitacji, pomocy technicznych oraz wsparcia osób z niepełnosprawnością, Novae Res, Gdynia.

Gibson BE. (2014), Parallels and problems of normalization in rehabilitation and universal design: enabling connectivities, „Disability and Rehabilitation”, vol. 36(16), s. 1328–1333, http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4176470/ [dostęp: 28.12.2015].

Greenblatt S. (1980), The Improvisation of Power, University of Chicago Press, Chicago.

Hamraie A. (2013), Designing Collective Access: A Feminist Disability Theory of Universal Design, „Disability Studies Quarterly”, vol. 33(4), http://dsq-sds.org/article/view/3871/3411 [dostęp: 28.12.2015].

Imrie R. (2011), Designing for Complete Streets: the interrelationships between vision-impairment and space sharing, Department of Physical Therapy, University of Toronto, https://utrehab.adobeconnect.com/_a769304708/p9n2axgs2q7/?launcher=false&fcsContent=true&pbMode=normal [dostęp: 30.12.2015].

Imrie R. (2014), Designing inclusive environments and the significance of universal design [in:] Disabling Barriers, Enabling Environments, J. Swain et al. (eds.), Sage Publications, London, s. 287–298.

Imire R. (2012), Universalism, universal design and equitable access to the built environment, „Disability and Rehabilitation”, vol. 34(10), s. 873–82. https://www.academia.edu/3643250/Designing_inclusive_environments_and_the_significance_of_universal [dostęp: 25.12.2015].

Kowalski K. (2013), Planowanie dostępności – polskie uwarunkowania prawne i praktyka, „Niepełnosprawność – zagadnienia, problemy, rozwiązania”, no. 1(6), s. 72 i n.

Konwencja ONZ o prawach osób niepełnosprawnych (2006), Zgromadzenie Ogólne ONZ, Dz. U. z 2012 r. poz. 1169.

Krause A. (2005), Normalizacja jako paradygmat myślenia i działania w pedagogice specjalnej [w:] Normalizacja środowisk życia osób niepełnosprawnych, Kosakowski Cz., Krause A. (red), UWM, Olsztyn.

Kuryłowicz E. (2005), Projektowanie Uniwersalne. Uwarunkowania architektoniczne kształtowania otoczenia wybudowanego przyjaznego dla osób niepełnosprawnych, Stowarzyszenie Przyjaciół Integracji, Warszawa, s. 20–40.

Landwehr P. (2007), Empathic Design vs. Empathetic Design: A History of Confusion, http://dataprivacylab.org/ [dostęp: 22.12.2015].

Lid I.M. (2014), Universalism, universal design and equitable access to the built environment, „Disability and Rehabilitation”, vol. 36(16), s. 1344–1349, http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24954388.

Mace R. (1985), Projektowanie uniwersalne. Środowiska dla każdego, „Projektant dzielnicy”, no. 33(1), s. 147–152.

Nowak E. (2000), Atlas antropometryczny populacji polskiej, Instytut Wzornictwa Przemysłowego, Warszawa.

Paszkowicz M.A., Garbat M. (2009), Bariery rozwoju kapitału ludzkiego osób niepełnosprawnych, http://www.ur.edu.pl/pliki/Zeszyt7/09_Paszkowicz_Garbat.pdf.

Peck J. (2012), Austerity Urbanism, „City: analysis of urban trends, culture, theory, policy, action”, no. 16(6), s. 626–655.

Penner B. (2012), The Bathroom: Small Spaces, Vast Systems, „Design Observer”, no. 1, http://places.designobserver.com/feature/barbara-penner-the-bathroom/37028/.

The Principles of universal design (2012), www.ncsu.edu/ncsu/d.... [dostęp: 29.12.2015]. 

Przybylski Ł, Błaszczak M. (2010), Rzeczy są dla ludzi. Niepełnosprawność i idea uniwersalnego projektowania, Scholar, Warszawa. 

Rezolucja (1947), nr 217A, ONZ. Rezolucja (1966), nr 2200A,ONZ.

Rezolucja (1979), nr 34/80, ONZ. Rezolucja (1989), nr 34/80,ONZ. 

Rezolucja (1982), nr 37/53,ONZ.

Standardowe zasady wyrównywania szans osób niepełnosprawnych, 1993, ONZ. 

Ślusarczyk Cz. (2013), Projektowanie uniwersalne jako sposób na tworzenie warunków do edukacji włączającej w szkołach wyższych, „E-mentor”, nr 5(52).

Test warszawskich wind 2011, Raport Zielonego Mazowsza, http://mapabarier.siskom. waw.pl/index.php/dokumenty/.

Ustawa Prawo budowlane – Dz. U. 1994 r. Nr 89, poz. 414, po zmianach tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 243, poz. 1623.

Winance M. (2014), Universal design and the challenge of diversity: reflections on the principles of UD, based on empirical research of people’s mobility, „Disability and Rehabilitation”, no. 36(16), s. 1334–1343, http://informahealthcare.com/drep [dostęp: 21.12.2015].

Wysocki M. (2012), Projektowanie uniwersalne- równość praw poprzez dostępność. W: Najważniejsze wyzwania po ratyfikacji przez Polskę Konwencji ONZ o Prawach Osób Niepełnosprawnych, red. A. Błaszczak, Biuletyn Rzecznika Praw Obywatelskich, nr 10.

Wysocki M. (2015), Jak tworzyć przestrzeń publiczną dostępną dla wszystkich, Towarzystwo Urbanistów Polskich, Wydział Architektury Politechniki Gdańskiej Centrum Projektowania Uniwersalnego, Poznań 2015, http://tup.poznan.pl/uploads/08%20MWysocki_ Jak%20kszta%C5%82towa%C4%87%20przestrze%C5%84%20publiczn%C4%85.pdf [dostęp: 12.12.2015].

Youdell D., McGimpsey I. (2015), Draft only – do not circulate or cite, http://irspm2015.com/index.php/irspm/IRSPM2015/paper/viewFile/1037/558.

Universalisingdesign (2015), Universal Design and disability: an interdisciplinary perspective, http://universalisingdesign.info/esrc/.

Zając P. (2012), Miasto barier. Bariery architektoniczne na podstawie projektu Warszawska Mapa Barier, http://mapabarier.siskom.waw.pl/wp-content/uploads/2012/05/Zajac_bariery_ architektoniczne_KMS2012.pdf.

Żółkowska T. (2004), Wyrównywanie szans społecznych osób z niepełnosprawnością intelektualną, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Szczecin.

Information

Information: Disability, 2016, Issue 21 (2016), pp. 66 - 77

Article type: Original article

Titles:

Polish:

Uniwersalne projektowanie przestrzeni osób z niepełnosprawnością

English:

Universal design spaces for people with disabilities

Authors

Szczecin University
Poland

Published at: 2019

Article status: Open

Licence: None

Percentage share of authors:

Teresa Żółkowska (Author) - 100%

Article corrections:

-

Publication languages:

Polish

View count: 1831

Number of downloads: 830