FAQ

Fotografia jako medium sztuki i społecznego oddziaływania. O metafizyce w fotografiach Ireneusza Zejżdżałki z albumu Sedymentacja

Publication date: 28.06.2024

Media Business Culture, 2024, Issue 1 (16) 2024, pp. 157 - 169

https://doi.org/10.4467/25442554.MBK.24.010.19947

Authors

Mikołaj Janiak
University of Gdansk
, Poland
https://orcid.org/0009-0009-2344-9525 Orcid
All publications →

Titles

Fotografia jako medium sztuki i społecznego oddziaływania. O metafizyce w fotografiach Ireneusza Zejżdżałki z albumu Sedymentacja

Abstract

W artykule potraktowano fotografię jako medium sztuki oraz medium społecznego oddziaływania. Taka perspektywa pozwala uchwycić istotę fotograficznego dzieła, którego forma i treść wzajemnie się uzupełniają. Analizę fotoobrazów Ireneusza Zjeżdżałki z albumu Sedymentacja oparto na semiotycznej teorii informacji, ze szczególnym uwzględnieniem syntaktyki, w celu zbadania roli światła w obrazie fotograficznym: jego oddziaływania na formę oraz na treść, w tym poprzez pełnienie funkcji mediumicznej, a więc pośredniczącej, pomiędzy sferą sacrum a profanum. Celem artykułu jest zwrócenie uwagi na wizualny język obrazu, który rządzi się innymi prawami aniżeli język werbalny. Dokonano zatem próby przedstawienia podstawowych zasad imago linguae, w tym szczególnie z uwzględnieniem roli światła w obrazie fotograficznym jako warunkiem sine qua non do zaistnienia fotografii. Artykuł jest zatem próbą odpowiedzi na pytanie, czy światło odpowiada za kreowanie przekazu o podłożu metafizycznym, a więc takim, które wykracza poza ramy zwykłego zmysłowego poznania.

References

Download references

Bagiński D., Obraz. Zagadka wzrokowa, Oficyna Wydawnicza Vide, Lublin 2021.

Baranowski P., Hatt F., Światło w malarstwie, Artelux, Metal Merge, Poznań 2013.

Cassirer E., Esej o człowieku, przeł. A. Staniewska, Czytelnik, Warszawa 1971.

Eco U., Pejzaż semiotyczny, przeł. A. Weinsberg, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1972.

Fiske J., Wprowadzenie do badań nad komunikowaniem, Astrum, Wrocław 1999.

Giżycki M., Konstrukcja – reprodukcja. Grafika, fotografia i film w konstruktywizmie polskim, „Kwartalnik Filmowy” 2006, nr 54–55.

Gliniecka M., Fototeksty studentów pedagogiki jako pretekst do refleksji i konstruowania autoportretów fotograficznych, „Colloquium” 2022, nr 1.

Jakobson R., Poetyka w świetle językoznawstwa, „Pamiętnik Literacki” 1960, nr 51/2.

Lisowska-Magdziarz, Znaki na uwięzi. Od semiologii do semiotyki mediów, Biblioteka Jagiellońska, Biblioteka Jagiellońska, Kraków 2019.

Miłosz Cz., Dolina Issy, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1998.

Miłosz Cz., Sens [w:] idem, Wiersze, Wydawnictwo Znak, Kraków 2004.

Ochnio J., Fotografia w praktyce badawczej, „Media Biznes Kultura” 2016, nr 1.

Olek J., Karkonosze, katalog. Galeria Sztuki Współczesnej, Jelenia Góra 1984.

Smith I.H., Krótka historia fotografii, Oficyna Wydawnicza Alma-Press, Warszawa 2019.

Szylko-Kwas J., Fotografia jako wypowiedź dziennikarska – odmiany gatunkowe, „Studia Medioznawcze” 2019, nr 1.

Święch J., Homo Exul, parę uwag o topice nowoczesności, „Teksty Drugie” 2004, nr 1–2.

Treppa Z., Obraz jako medium wtajemniczające w misterium, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2017.

Wiącek E., Wrona T.M., Semiotyka: tradycja i współczesność, Księgarnia Akademicka, Kraków 2015.

Zjeżdżałka I., Sedymentacja, Galeria Zderzak, Kraków 2004.,

Słowniki

Pisarek W., Słownik terminologii medialnej, Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas, Kraków 2006.

Słownik Języka Polskiego PWN, https://sjp.pwn.pl/slowniki/przeka%C5%BAnik.html (dostęp: 5.02.2024).

Źródła internetowe

Goban-Klas T., Media. Historia i współczesność, user.uj.pl, http://users.uj.edu.pl/~usgoban/files/media_podstawowe_problemy.pdf (dostęp: 5.02.2024).

Śliwczyski W. (reżyser), Eryk, https://www.youtube.com/watch?v=I836-9Ibs3g (dostęp: 5.02.2024).

Information

Information: Media Business Culture, 2024, Issue 1 (16) 2024, pp. 157 - 169

Article type: Original article

Titles:

Polish: Fotografia jako medium sztuki i społecznego oddziaływania. O metafizyce w fotografiach Ireneusza Zejżdżałki z albumu Sedymentacja
English: Photography as a medium of art and a medium of social influence. About metaphysics in Ireneusz Zjeżdżałka photographs from the album Sedimentation

Authors

https://orcid.org/0009-0009-2344-9525

Mikołaj Janiak
University of Gdansk
, Poland
https://orcid.org/0009-0009-2344-9525 Orcid
All publications →

University of Gdansk
Poland

Published at: 28.06.2024

Article status: Open

Licence: CC BY  licence icon

Percentage share of authors:

Mikołaj Janiak (Author) - 100%

Article corrections:

-

Publication languages:

Polish