FAQ

Transeuropejska droga wodna przez Polesie a kwestia jego osuszenia w II Rzeczpospolitej

Publication date: 05.11.2018

Quarterly Journal of the History of Science and Technology, 2018, Volume 63, Issue 1, pp. 7 - 37

https://doi.org/10.4467/0023589XKHNT.18.001.9454

Authors

Sławomir Łotysz
Institute for the History of Science, Polish Academy of Sciences (Warsaw– Cracow, Poland)
https://orcid.org/0000-0003-4426-6401 Orcid
All publications →

Titles

Transeuropejska droga wodna przez Polesie a kwestia jego osuszenia w II Rzeczpospolitej

Abstract

The reclamation of the Pinsk marshes, as envisaged in interwar Poland, was one of the most ambitious national investment projects of the era. The plan was closely linked with the concept of a trans-European waterway running through Polesie, that was also being contemplated around that time. The latter project was embedded in a larger discussion about Poland’s inland navigation. Eventually, neither of these projects were finalized or even begun, before the second world war broke out. This paper analyses the discourse that took place on both issues, with a particular focus on their inevitable intersection. While describing the political background of this discourse, the article reconsiders the role of the engineers as the principal, sometimes overlooked, players in these processes. 

References

Download references

Ankieta w sprawie budowy dróg wodnych, „Roboty Publiczne” t. 1:1919 z. 2.

Budowa dróg wodnych w Polsce, „Roboty Publiczne” t. 1:1919 z. 1.

Budowa kanału węglowego. Wobec nowego projektu ustawy o budowie i koncesjonowaniu dróg wodnych, „Republika” t. 1:1923 nr 212.

J. Bund: Rozwój kolejnictwa małopolskiego w okresie 80-lecia (1850-1930), działalności Krakowskiej Izby Przemysłowo-Handlowej oraz przebieg starań o wykonanie Ustawy Koerberowskiej o budowie dróg wodnych, Kraków 1930.

Delegaci Ligi Narodów już zwiedzili Polesie, „Goniec Nadwiślański” t. 2:1926 nr 168.

Dziennik urzędowy Ministerstwa spraw wewnętrznych, 1925, poz.161, s. 33.

Dziennik urzędowy Ministerstwa spraw wewnętrznych, 1923, poz. 158, s. 20.

P. Ehlers: Binnenwasserstraßen des Ostens : mit einem Längenschnitt und einer farbigen Karte, Danzig 1917.

P. Ehlers: Die Wasserstraße Danzig-Ukraine, Danzig 1918

J. Goclon: Ustrój Rady Ministrów, ministerstw i system kontroli resortowej w Polsce w latach 1918–1928, „Folia Iuridica Universitatis Wratislaviensis” t. 2:2013 nr 1.

L. Gondek: Wywiad polski w Trzeciej Rzeszy 1933-1939 : zarys struktury, taktyki i efektów obronnego działania, Warszawa 1982.

K. Grünberg, B. Sprengel: Trudne sąsiedztwo : stosunki polsko-ukraińskie w X-XX wieku, Warszawa 2005.

R. Ingarden: Skutek gospodarczy projektowanych w Królestwie Kongresowem kanałów żeglownych, Kraków 1920.

R. Ingarden: Rzeki i kanały żeglowne w b. trzech zaborach i znaczenie ich gospodarcze dla Polski, Warszawa 1921.

Kapitały na osuszenie Polesia Polska znajdzie z łatwością. Opinija rzeczoznawców Ligi narodów, „Głos Polski” t. 9:1926 nr 208.

Kapitały zagraniczne na osuszenie Polesia, „Robotnik” t. 32:1926 nr 207.

Kapitał zagraniczny zajął się sprawą osuszenia Polesia, „Ilustrowany Kurier Codzienny” t. 17:1926 nr 208.

A. Konopka: Eksperci Ligi Narodów o polskich drogach wodnych, „Czasopismo Techniczne” t. 44:1926 nr 21.

A. Konopka: Sprawa umiędzynarodowienia polskich odcinków Warty i Noteci, „Czasopismo Techniczne” t. 50:1932 nr 10.

Kopalnie złota w błotach poleskich zainteresowały kapitalistów holenderskich, „Głos Polski” t. 11:1926 nr 259.

A. Legun-Biliński: Nasze projekty kanałowe, „Przegląd Techniczny” t. 45:1927 nr 45.

S. Lencewicz: Międzyrzecze Bugu i Prypeci Wody płynące i jeziora, „Przegląd Geograficzny” t. 11:1931.

Liga Narodów. Komisja Doradcza i Techniczna Komunikacji i Tranzytu: Sprawozdanie komitetu ekspertów przedłożone rządowi polskiemu przez Ligę Narodów o programie budowy dróg wodnych w Polsce, wykorzystaniu ujść morskich i dróg dojazdowych do nich dla przewozu węgla, oraz o osuszeniu bagien poleskich, Warszawa 1928.

J. Lipkowski, T. Tillinger: Memorjał finansowy, techniczny i ekonomiczny dołączony do podania o zatwierdzenie Statutów Spółki Akcyjnej „Kanał Węglowy Śląsk-Gdańsk” z odnogami do Warszawy i do Poznania, Warszawa 1921.

Ministerstwo Robót Publicznych do Marszałka Sejmu Ustawodawczego RP, Druk nr 404, Zał. 2, 19 kwietnia 1919 r.

J. Niezbrzycki: Polesie: opis wojskowo-geograficzny i studjum terenu, Warszawa 1930.

A. Prz.: Niedoszłe projekty kanałów wschodnio-pruskich, „Przegląd Techniczny” t. 57:1919 nr 29-32.

J. Pruchnik: Postępy prac przy meljoracji Polesia. Sprawozdanie za rok 1930, „Czasopismo Techniczne” t. 49:1931 nr 21.

M. Rybczyński: Administracja wodna w Polsce, „Gospodarka Wodna” t. 2:1936 nr 1.

A. Sadkowski: Kanał Bałtycko-Czarnomorski, „Przegląd Techniczny” t. 46:1908 nr 11.

Sejm Ustawodawczy Rzeczypospolitej Polskiej: Sprawozdanie połączonych komisji robót publicznych i wodnej o przedłożeniu Rządu w przedmiocie budowy dróg wodnych, 1919, Druk nr 639.

Sprawozdanie stenograficzne z 21 posiedzenia Sejmu Ustawodawczego z dnia 29 marca 1919 r.

Sprawozdanie stenograficzne z 66 posiedzenia Sejmu Ustawodawczego z dnia 9 lipca 1919 r.

J. Szowhenow: Rentowność sztucznego odwadniania nizin obwałowanych, „Gospodarka Wodna” t. 3: 1937 nr 5.

T. Tillinger: Baltiysko-Chernomorskiy morskoy kanal, Sankt-Peterburg 1908.

T. Tillinger: Droga wodna transeuropejska, „Przegląd Techniczny” t. 62:1924 nr 19.

T. Tillinger: Przyszłe drogi wodne na Ziemiach Zachodnich, „Prace Instytutu Badania Stanu Gospodarczego Ziem Wschodnich” t. 1:1927 nr 1.

T. Tillinger: Regulacja Prypeci, „Inżynieria Rolna” t. 3:1928 nr 5.

T. Tillinger, Sztuczne drogi wodne, „Roboty Publiczne” t. 1:1919 z. 1.

S. Turczynowicz, T. Tillinger: Konieczność budowy drogi wodnej przez Polesie i osuszania go celem połączenia zachodnich centrów przemysłowych ze źródłami surowców środkowej i wschodniej Europy, Warszawa 1925.

S. Turczynowicz, T. Tillinger: The transeuropean waterway through Poland : by way of Polesie - its natural gate - and the necessity of draining that territory, Warszawa 1925.

Ustawa z dnia 9 lipca 1919 roku o budowie kanałów żeglownych, tudzież regulacji rzek żeglownych i spławnych, Dz.Pr.P.P. 1919 nr 59 poz. 356.

Ustawa z dnia 31 lipca 1924 r. zmieniająca niektóre postanowienia ustawy z dnia 9 lipca 1919 r. o budowie kanałów żeglownych, tudzież regulacji rzek żeglownych i spławnych, Dz. U. nr 79, poz. 768.

Information

Information: Quarterly Journal of the History of Science and Technology, 2018, Volume 63, Issue 1, pp. 7 - 37

Article type: Original article

Titles:

Polish:

Transeuropejska droga wodna przez Polesie a kwestia jego osuszenia w II Rzeczpospolitej

English:

The trans-European waterway through Poland and the question of reclaiming the Polesie marshes in the interwar period

Authors

https://orcid.org/0000-0003-4426-6401

Sławomir Łotysz
Institute for the History of Science, Polish Academy of Sciences (Warsaw– Cracow, Poland)
https://orcid.org/0000-0003-4426-6401 Orcid
All publications →

Institute for the History of Science, Polish Academy of Sciences (Warsaw– Cracow, Poland)

Published at: 05.11.2018

Article status: Open

Licence: CC BY-NC-ND  licence icon

Article financing:

This research was supported by the National Science Centre, Poland, Grant No. 2015/19/B/HS3/03553.

Percentage share of authors:

Sławomir Łotysz (Author) - 100%

Article corrections:

-

Publication languages:

Polish