FAQ

Krytyczna analiza dyskursu (KAD) w ujęciu Normana Fairclougha. Zarys problematyki

Publication date: 2014

Konteksty Kultury, 2014, Volume 11, Issue 2, pp. 164 - 189

https://doi.org/10.4467/23531991KK.14.011.1757

Authors

Adam Warzecha
University of Silesia in Katowice,
ul. Bankowa 12, 40-007 Katowice, Poland
All publications →

Titles

Krytyczna analiza dyskursu (KAD) w ujęciu Normana Fairclougha. Zarys problematyki

Abstract

Tekst przedstawia genezę, inspiracje, podstawowe założenia, pola zainteresowania, kluczowe pojęcia Krytycznej Analizy Dyskursu (w skrócie KAD) w ujęciu jej prekursora Normana Fairclougha. KAD to rozwijająca się, także u nas, metoda analizy dyskursu, poruszająca się na szerokim pograniczu nauk humanistycznych i społecznych. Akcentuje ona społeczny kontekst języka w użyciu i jego relacje z rzeczywistością społeczną. Metodologiczna i interdyscyplinarna otwartość tego podejścia stanowi odpowiedź na multimodalne, złożone i często nieprzejrzyste zjawiska i struktury społeczno-kulturowe, w których przeplatają się wątki pochodzące z różnych domen, a które wymykają się tradycyjnym dyscyplinarnym klasyfikacjom. Chodzi m.in. o życie polityczne, religię, gospodarkę, media, kulturę promocyjną czy przemysł rozrywkowy. Z tego względu KAD może być stosowana na różnych niejednorodnych terenach badawczych, w tym także przez interdyscyplinarne zespoły badawcze złożone ze specjalistów z różnych dziedzin.

References

Download references

Althusser L., Ideologie i aparaty ideologiczne państwa, tłum. J. Gajda, B. Ponikowski, Warszawa 1983.

Bakhtin M., Problems of Dostoevsky’s Poetics, („Theory and History of Literature”, Vol. 8), red. i tłum. C. Emerson, Manchester 1984.

Bakhtin M., Speech genres and other late essays, Austin 1986.

Bakhtin M., The dialogical imagination, Austin 1981.

Bhaskar R., Scientific Realism and Human Emancipation, London 1986.

Blommaert J., Bulcaen C., Critical Discourse Analysis, „Annual Review of Anthropology” 2000, nr 29, s. 453–455.

Bloome D., Talwalkar S., Critical Discourse Analysis and the Study of Reading and Writing, „Reading Research Quarterly” 1997, nr 32(1), s. 104–112.

Bourdieu P., Language and Symbolic Power, Cambridge, UK 1991.

Bourdieu P., Wacquant L., An Invitation to Reflexive Sociology, Cambridge 1992.

Chilton P., Brakujące ogniwo KAD: moduły, amalgamaty i instynkt krytyczny, tłum. J. Piotrowski [w]: Krytyczna Analiza Dyskursu. Interdyscyplinarne podejście do komunikacji społecznej, red. A. Duszak, N. Fairclough, Kraków 2008, s. 61–102.

Dominiak Ł., Problematyka seksualności w filozofii politycznej Michela Foucaulta, „Dialogi Polityczne” 2007, nr 8, s. 277–295.

Fairclough N., Analysing Discourse: Textual analysis for social research, London 2003.

Fairclough N., Critical discourse analysis, „Marges Linguistiques” 2005, nr 9, s. 76–94.

Fairclough N., Critical discourse analysis in transdisciplinary research [w:] A New Agenda in (Critical) Discourse Analysis: Theory, Methodology and Interdisciplinarity, red. R. Wodak, P. Chilton, Amsterdam 2005, s. 53–70.

Fairclough N., Critical Discourse Analysis: The Critical Study of Language, London 1995.

Fairclough N., Critical Language Awareness, London 1992.

Fairclough N., Critical linguistics/critical discourse analysis [w:] K. Malmkjær, The Linguistics Encyclopedia. Second Edition, London–New York 2002, s. 102–107.

Fairclough N., Duszak A., Wstęp. Krytyczna analiza dyskursu – nowy obszar badawczy dla lingwistyki i nauk społecznych, [w:] Krytyczna Analiza Dyskursu. Interdyscyplinarne podejście do komunikacji społecznej, red. A. Duszak, N. Fairclough, Kraków 2008, s. 7–29.

Fairclough N., Jessop R., Sayer A., Critical realism and semiosis [w:] Realism Discourse and Deconstructionred. J. Joseph, J. Roberts, London 2004, s. 23–42.

Fairclough N., Language and Globalization, London–New York 2006. Fairclough N., Language and Power, London 1989.

Fairclough N., The Dialectics of Discourse, „Textus” 2001, nr 14(2), s. 231–242.

Foucault M., Archeologia wiedzy, tłum. A. Siemek, Warszawa 2002.

Foucault M., Nadzorować i karać: narodziny więzienia, tłum. T. Komendant, Warszawa 1993.

Foucault M., Porządek dyskursu, przeł. M. Kozłowski, Gdańsk 2002.

Giddens A., The Constitution of Society. Outline of the Theory of Structuration, Cambridge, UK 1984.

Gramsci A., Pisma wybrane, tłum. B. Sieroszewska, t. 1, Warszawa 1961.

Habermas J., Teoria działania komunikacyjnego, t. 1: Racjonalność działania a racjonalność społeczna, tłum. A.M. Kaniowski, przekład przejrzał M. Siemek, Warszawa 1999.

Habermas J., Teoria działania komunikacyjnego, t. 2: Przyczynek do krytyki rozumu funkcjonalnego, tłum. A.M. Kaniowski, M. Siemek, Warszawa 2002.

Halliday M., Language as a social semiotic, London 1978. Howarth D., Dyskurs, tłum. A. Gąsior-Niemiec, Warszawa 2008.

Jørgensen M., Phillips L., Discourse Analysis as Theory and Method, London–Thousand Oaks–New Delhi 2002.

Lakoff G., Johnson M., Metaphors We Live By, Chicago 1980. Pêcheux M., Language, semantics and ideology, London 1992.

Wodak R., Critical linguistics and critical discourse analysis [w:] Handbook of pragmatics: Manual, red. J. Verschueren, J. Östman, Amsterdam 2006, s. 1–24.

Information

Information: Konteksty Kultury, 2014, Volume 11, Issue 2, pp. 164 - 189

Article type: Original article

Titles:

Polish:

Krytyczna analiza dyskursu (KAD) w ujęciu Normana Fairclougha. Zarys problematyki

English: Critical Discourse Analysis (CDA) in the approachof Norman Fairclough. An outline of the problems

Authors

University of Silesia in Katowice,
ul. Bankowa 12, 40-007 Katowice, Poland

Published at: 2014

Article status: Open

Licence: None

Percentage share of authors:

Adam Warzecha (Author) - 100%

Article corrections:

-

Publication languages:

Polish