FAQ
logo of Polish Academy of Arts and Sciences

The main measuring point of the first Polish geodetic network on the summit of Łysica in the Świętokrzyskie Mountains in the light of verification archaeological research

Publication date: 2022

Acta Archaeologica Carpathica, 2022, Vol LVII, pp. 211 - 224

https://doi.org/10.4467/00015229AAC.22.008.17462

Authors

,
Szymon Orzechowski
Jan Kochanowski University in Kielce, Institute of History, Uniwersytecka 17, 25-406 Kielce, Poland
https://orcid.org/0000-0002-8997-5810 Orcid
All publications →
,
Maciej Hajdukiewicz
Kielce University of Technology, Faculty of Environmental Engineering, Geomatics and Renewable Energy, Tysiąclecia Państwa Polskiego 7, 25-314 Kielce, Poland
https://orcid.org/0000-0002-1865-8172 Orcid
All publications →
,
Bartosz Kozak
Institute for the History of Science, Polish Academy of Sciences
ul. Nowy Świat 72, 00-330 Warszawa, Poland
https://orcid.org/0000-0001-5940-3005 Orcid
Contact with author
All publications →
Ihor Romanyszyn
Kielce University of Technology, Faculty of Environmental Engineering, Geomatics and Renewable Energy, Tysiąclecia Państwa Polskiego 7, 25-314 Kielce, Poland
https://orcid.org/0000-0002-2284-5843 Orcid
All publications →

Titles

The main measuring point of the first Polish geodetic network on the summit of Łysica in the Świętokrzyskie Mountains in the light of verification archaeological research

Abstract

The first professional geodetic network on Polish soil was established in 1829-1835. It was created for the mines and factories of the Old Polish Industrial District, which remained the largest centre of mining and metallurgy in Poland until the end of the 19th century. The main measuring point was established on the summit of Mount Łysica in the Świętokrzyskie Mountains. However, it was promptly destroyed and, despite detailed data published by one director of the project, Professor F.S. Armiński, it has only recently been rediscovered. Test excavations undertaken in 2019 revealed numerous inconsistencies between the archival data and the actual construction of the uncovered foundations.

References

Download references

Armiński F.S. 1830. Opis Góry Sto Krzyzkiey z uwiadomieniem o czynnościach astronomicznych dotyczących się pomiarów powierzchni górniczo-fabrycznéy, zpolecenia Kommissyi Rząd. Przych. i Sk:, przez Fr: S. Armińskiego, Dra Filozofii, Dyrektora Obserwatorium astronomicznego K. A. Un. Professora astronomii w Un. K. A. Członka Towarz, K. W. P. N. w letnich miesiącach r. 1828 i 1829 uskutecznionych, [in:] Pamiętnik sandomierski, VII, T. Ujazdowski (ed.), Warszawa, 427–436.

Balcer B. 1975. Krzemień świeciechowski w kulturze pucharów lejkowatych. Eksploatacja, obróbka i rozprzestrzenienie, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk.

Banasik P., Bujakowski K. 2018. Najstarsze sieci geodezyjne w Polsce – sieć triangulacyjna na obszarze Staropolskiego Okręgu Przemysłowego, Roczniki Geomatyki 16, 3(82), 159–174.

Bąbel J.T. 2015. „Krzemionki Opatowskie”. Monument prahistorii Europy. Kopalnie krzemienia pasiastego, Ostrowiec Świętokrzyski.

Berezowski E. 1984. Polska sieć triangulacyjna z lat 1828–1829 na terenie Staropolskiego Okręgu Przemysłowego, Kwartalnik Historii Nauki i Techniki 29 (3–4), 605–614.

Białokur M. 1935. Wyrys leśnej mapy gospodarczej. Archiwum Świętokrzyskiego Parku Narodowego, nr inw. I/3/15c.

Bielenin K. 1992. Starożytne górnictwo i hutnictwo żelaza w Górach Świętokrzyskich, wyd. 2, Kielce.

Boroń A., Borowiec M., Jachimski J., Wróbel A. 2004. Photogrammetric Recording of Historic Walls Built at Times of Ancient Egipt, Teledetekcja Środowiska 33, Warszawa, 125–132.

Dybczyński T. 1909. Z teki turysty. Opis 88-o milowej pieszej podróży po kraju, Warszawa.

Guldon Z., Kaczor J. 1994. Górnictwo i hutnictwo w Staropolskim Okręgu Przemysłowym w drugiej połowie XVIII wieku, Kielce.

Hajdukiewicz M., Romanyszyn I. 2022. Pomiary topograficzne masywu Łysicy – historia, kontrowersje i obecny stan wiedzy o najwyższym szczycie Gór Świętokrzyskich, [in:] Pozyskiwanie danych geodezyjnych dla potrzeb gospodarowania przestrzenią regionu świętokrzyskiego, B. Wolski, A. Cienciała (ed.), Monografie studia, rozprawy M 155, Politechnika Świętokrzyska, Kielce, 19 – 36.

Kosiński W. 1959. Historia triangulacji w Polsce, vol. 1, Przegląd Geodezyjny 15(31)/1, 29–33.

Kozak B. 2019. Pozostałości głównego punktu pomiarowego sieci triangulacyjnej Staropolskiego Okręgu Przemysłowego z 1828 r. na szczycie Łysicy (The Remains of the 1828 Central Measuring Station of the Triangular Network of the Old-Polish Industrial Region at the Summit of Łysica), Kwartalnik Historii Nauki i Techniki 64/4, 109–114.

Kozak B. 2020. Prace pomiarowe F. S. Armińskiego z lat 1828-1829 i ich wpływ na obecny stan zachodniego wierzchołka Łysicy, Studia Muzealno-Historyczne 12, 67–77.

Markiewicz J., Kowalczyk M., Hamburg J., Bieńkowski R. 2018. Photogrammetric Documentation of Archaeological Sites in an Urban Environment: the Case Study of Kutaisi, Georgia, Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji, 30, 123–142.

Miczulski S., Nosek E.M. 1989. The History of the First Blast Furnace in Poland, [in:] Dal basso fuoco all’altoforno. Atti del 1 Simposio Valle Camonica 1988. ,,La siderurgia nell’antichità”, N. Cuomo di Caprio, C. Simoni (ed.), Brescia, 183–189.

Orzechowski S. 2007. Zaplecze osadnicze i podstawy surowcowe starożytnego hutnictwa świętokrzyskiego, Kielce.

Pazdur J. 1962. Górnictwo w Zagłębiu Staropolskim w epoce feudalnej, Rocznik Świętokrzyski 1, 151–185.

Romanyshyn I., Hajdukiewicz M. 2019. Pomiar wysokościowy góry Łysicy w kontekście weryfikacji opracowań geodezyjno-kartograficznych (The height survey of mount Łysica in the context of verification of geodesical and cartographic studies), Structure and Environment 11/2, 153–164.

Szczepański J. 2019. Inwestycje Banku Polskiego w przemyśle państwowym w latach 1828- 1942, [in:] Inwestycje banku centralnego w zakłady Staropolskiego Okręgu Przemysłowego. W 190. rocznicę powołania Banku Polskiego oraz 180. rocznicę uruchomienia Huty Rejów, Znad Kamiennej. Studia i materiały VI, 35–44.

Włodarczyk J. 2016. Astronomia, [in:] Nauki ścisłe i przyrodnicze na Uniwersytecie Warszawskim. Monumenta Universitatis Varsoviensis 1816–2016, A.K. Wróblewski (ed.), Warszawa, 19–49.

Radwan M. 1963. Rudy, kuźnice i huty żelaza w Polsce, Z dziejów techniki, Warszawa.

Schild R., Królik H., Tomaszewski A.J., Ciepielewska E. 2011. Rydno. A Stone Age Red Ochre Quarry and Socioeconomic Center. A Century of Research, Warszawa.

Wójcik Z. 1999. Stanisław Staszic. Organizator nauki i gospodarki, Kraków.

Zientara B. 1954. Dzieje małopolskiego hutnictwa żelaznego, XIV-XVII w., Warszawa.

Information

Information: Acta Archaeologica Carpathica, 2022, Vol LVII, pp. 211 - 224

Article type: Original article

Authors

https://orcid.org/0000-0002-8997-5810

Szymon Orzechowski
Jan Kochanowski University in Kielce, Institute of History, Uniwersytecka 17, 25-406 Kielce, Poland
https://orcid.org/0000-0002-8997-5810 Orcid
All publications →

Jan Kochanowski University in Kielce, Institute of History, Uniwersytecka 17, 25-406 Kielce, Poland

https://orcid.org/0000-0002-1865-8172

Maciej Hajdukiewicz
Kielce University of Technology, Faculty of Environmental Engineering, Geomatics and Renewable Energy, Tysiąclecia Państwa Polskiego 7, 25-314 Kielce, Poland
https://orcid.org/0000-0002-1865-8172 Orcid
All publications →

Kielce University of Technology, Faculty of Environmental Engineering, Geomatics and Renewable Energy, Tysiąclecia Państwa Polskiego 7, 25-314 Kielce, Poland

https://orcid.org/0000-0001-5940-3005

Bartosz Kozak
Institute for the History of Science, Polish Academy of Sciences
ul. Nowy Świat 72, 00-330 Warszawa, Poland
https://orcid.org/0000-0001-5940-3005 Orcid
Contact with author
All publications →

Institute for the History of Science, Polish Academy of Sciences
ul. Nowy Świat 72, 00-330 Warszawa, Poland

https://orcid.org/0000-0002-2284-5843

Ihor Romanyszyn
Kielce University of Technology, Faculty of Environmental Engineering, Geomatics and Renewable Energy, Tysiąclecia Państwa Polskiego 7, 25-314 Kielce, Poland
https://orcid.org/0000-0002-2284-5843 Orcid
All publications →

Kielce University of Technology, Faculty of Environmental Engineering, Geomatics and Renewable Energy, Tysiąclecia Państwa Polskiego 7, 25-314 Kielce, Poland

Published at: 2022

Article status: Open

Licence: CC BY-NC-ND  licence icon

Percentage share of authors:

Szymon Orzechowski (Author) - 25%
Maciej Hajdukiewicz (Author) - 25%
Bartosz Kozak (Author) - 25%
Ihor Romanyszyn (Author) - 25%

Article corrections:

-

Publication languages:

English