The Therapeutic Power of Contact: Physician-Nurse-Patient. Innovative education of medical staff in the perspective of health psychology
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEWybierz format
RIS BIB ENDNOTEThe Therapeutic Power of Contact: Physician-Nurse-Patient. Innovative education of medical staff in the perspective of health psychology
Data publikacji: 24.10.2016
Zdrowie Publiczne i Zarządzanie, 2016, Tom 14 Numer 2, s. 104 - 117
https://doi.org/10.4467/20842627OZ.16.014.5576Autorzy
The Therapeutic Power of Contact: Physician-Nurse-Patient. Innovative education of medical staff in the perspective of health psychology
Introduction: The role of physician and nurse in the therapeutic team depends on the prevailing medical model of health: biomedical or holistic and functional.
Purpose: The theoretical basis of the therapeutic role of doctor - nurse - patient contact from a psychological perspective is the Functional Model of Health created by Helena Wrona-Polanska.
Material and Methods:141 people after bone marrow transplantation were examined at the Hematology Clinic of Jagiellonian University. To examination were used the questionnaires of stress, coping strategies, personal resources, and grading scales of health and anxiety.
Results:Analysis of the results revealed predictors of subjective health and difference between subjective and objective health.
Conclusions: Author's Functional Model of Health used in the analysis of nurses work shows the complexity of the physician - nurse - patient contact: instrumental function, cognitive function, emotional function as a basis of innovative educational program for physicians and nurses.
Motyka M., Psychoterapia elementarna w opiece ogólnomedycznej, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2002.
Wrona-Polańska H. (ed.), Julian Aleksandrowicz – dawca nadziei, Wydawnictwo Impuls, Kraków 2008.
Aleksandrowicz J., Sumienie ekologiczne, Wiedza Powszechna, Warszawa 1979.
Aleksandrowicz J. (ed.), Rewolucja naukowo-humanistyczna, Wiedza Powszechna, Warszawa 1974.
Karski J.B., Zdrowie i promocja zdrowia, in: J.B. Karski, Z. Słońska, B.W. Wasilewski, (eds), Promocja zdrowia, Sanmedia, Warszawa 1994: 15–27.
Matarazzo J.D., Behavioral health and behavioral medicine: frontiers for a new health psychology, “American Psychologist” 1980; 35: 807–817.
Taylor S.E., Health psychology: the science and the field, “American Psychologist” 1990; 45: 40–50.
Burkitt D., The Pros and Cons of Economic Development, in: R.M Caplan, M.H. Criqul (eds), Epidemiology of Disease Prevention, Plenum Press, London 1985.
Bejnarowicz J., Zmiany stanu zdrowia Polaków i jego uwarunkowań. Wyzwania dla promocji zdrowia, “Promocja Zdrowia. Nauki Społeczne i Medycyna” 1994; I (1–2): 9–36.
Gniazdowski A., Zachowania prozdrowotne. Zagadnienia teoretyczne, próba charakterystyki zachowań zdrowotnych społeczeństwa polskiego, IMP, Łódź 1990.
Wrześniewski K., Medycyna psychosomatyczna i behawioralna, in: J. Strelau (ed.), Psychologia. Podręcznik akademicki, Gdańskie Wydawnictwo Naukowe, Gdańsk 2002, vol. 3: 450–456.
Wrona-Polańska H., Zdrowie jako funkcja twórczego radzenia sobie ze stresem, Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej, Kraków 2003.
Sęk H., Zdrowie behawioralne, in: J. Strelau (ed.), Psychologia. Podręcznik akademicki, vol. 3, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2002: 533–553.
Heszen I., Sęk H., Psychologia zdrowia, PWN, Warszawa 2007.
Dolińska-Zygmunt G., Podstawy refleksji o zdrowiu, in: G. Dolińska-Zygmunt (ed.), Elementy psychologii zdrowia, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 1996: 9–16.
Aleksandrowicz J., Nie ma nieuleczalnie chorych, Iskry, Warszawa 1982.
Ader R., Psychosomatic and psychoimmunologic research, “Psychosomatic Medicine” 1980; 42: 307–321.
Solomon G.F., Emocje, odporność i choroba, “Nowiny Psychologiczne” 1990; 1–2: 117–126.
Bishop G.D., Psychologia zdrowia, Astrum, Wrocław 2000.
Słońska Z., Promocja zdrowia – zarys problematyki, “Promocja Zdrowia. Nauki Społeczne i Medycyna” 1994; 1–2: 37–52.
Wrona-Polańska H., Kreowanie zasobów osobowych wyzwaniem dla promocji zdrowia. Perspektywa psychologiczna, in: H. Wrona-Polańska, J. Mastalski (eds), Promocja zdrowia w teorii i praktyce psychologicznej, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2009: 11–26.
Lazarus R.S., Folkman S., Stress, Appraisal and Coping, Springer, New York 1984.
Antonovsky A., Rozwikłanie tajemnicy zdrowia. Jak radzić sobie ze stresem i nie zachorować, IPN, Warszawa 1995.
Mroziak B., Frączek A. (eds), Sense of coherence and psychological adjustment, “Polish Psychological Bulletin” 1999; 30: 4.
Sęk H., Salutogeneza i funkcjonalne właściwości poczucia koherencji, in: H. Sęk, T. Pasikowski (eds), Zdrowie – Stres – Zasoby, Wydawnictwo Fundacji Humaniora, Poznań 2001: 23–43.
Wrona-Polańska H., Twórcze zmaganie się ze stresem szansą na zdrowie. Funkcjonalny Model Zdrowia osób po transplantacji szpiku kostnego, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2011.
Łosiak W., Indywidualny kontekst poczucia koherencji, in: J.M. Brzeziński, L. Cierpiałkowska (eds), Zdrowie i choroba, GWP, Gdańsk 2008.
Włodarczyk C., Promocja zdrowia a polityka zdrowotna, in: J.B. Karski, Z. Słońska, B.W. Wasilewski (eds), Promocja zdrowia, Sanmedia, Warszawa 1994: 25–40.
Sokołowska M., Socjologia medycyny, PZWL, Warszawa 1986.
Aleksandrowicz J., W poszukiwaniu definicji zdrowia, “Studia Filozoficzne” 1972; 6: 79–83.
Skotnicki A.B., Prawda w medycynie, in: H. Wrona-Polańska, J. Mastalski (eds), Promocja zdrowia w teorii i praktyce psychologicznej, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2009.
Dobrowolski J.W., Prekursorska koncepcja ekologicznej profilaktyki Juliana Aleksandrowicza a stan kształcenia specjalistów w tej dziedzinie w Polsce, in: H. Wrona-Polańska (ed.), Julian Aleksandrowicz – dawca nadziei, Wydawnictwo Impuls, Kraków 2008.
Wrona-Polańska H., Psychologia w służbie człowieka – rola zasobów podmiotowych, in: H. Wrona-Polańska (ed.), Psychologia zdrowia w służbie człowieka, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2012: 12–29.
Wrona-Polańska H., Skotnicki A.B., Piątkowska-Jakubas B., Zdrowie pacjentów leczonych metodą transplantacji szpiku kostnego a radzenie sobie ze stresem – perspektywa psychologiczna i medyczna, “Przegląd Lekarski” 2013; 70 (9): 1–4.
Sęk H., Psychologia wobec promocji zdrowia, in: I. Heszen-Niejodek, H. Sęk (eds), Psychologia zdrowia, PWN, Warszawa 1997: 40–61.
Wrona-Polańska H., Zmiany obrazu samego siebie u pacjentów z chorobą białaczkową, “Zeszyty Naukowe UJ. Prace Psychologiczne” 1984; 1: 137–161.
Wrona-Polańska H., Poziom lęku a czas trwania choroby u chorych na białaczkę, “Polski Tygodnik Lekarski” 1985; 40: 1304–1307.
Wrona-Polańska H., Sposoby obrony przed lękiem a obraz samego siebie u chorych na białaczkę, “Polski Tygodnik Lekarski”1989; 44: 446–448.
Wrona Polańska H., Self-concept and adjustment to illness in leukemia patients, “Polish Psychological Bulletin” 1991; 22 (3): 169–178.
Hobfoll S.E. (1989), Conservation of resources. A new attempt at conceptualizing stress, “American Psychologist” 1989; 3: 513–524.
Nęcka E., TroP... Twórcze rozwiązywanie problemów, Wydawnictwo Impuls, Kraków 1994.
Sęk H., Ścigała I., Stres i radzenie sobie w modelu salutogenetycznym, in: I. Heszen-Niejodek, Z. Ratajczak (eds), Człowiek w sytuacji stresu, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 1996: 133–150.
Wrona-Polańska H., Zmaganie się z chorobą białaczkową a obraz siebie kobiet i mężczyzn, “Przegląd Psychologiczny” 1999; 42 (3): 143–156.
Wrona-Polańska H., Człowiek wobec poważnej choroby somatycznej – próba syntezy, “Sztuka Leczenia” 2000; VI (3): 77–84.
Wrona-Polańska H., Coping process with disease and changes of self-concept in leukemia patients, “Polish Journal of Environ. Stud.” 2007; 16 (5A): 541–545.
Nęcki Z., Górniak L., Przekonania i postawy społeczne wobec chorób nowotworowych, in: D. Kubacka-Jasiecka, W. Łosiak (eds), Zmagając się z chorobą nowotworową, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 1999: 101–122.
Hołowiecki J., Przeszczepianie szpiku i komórek krwiotwórczych z krwi obwodowej w nowotworach, in: M. Krzakowski (ed.), Onkologia kliniczna, BORGIS Wydawnictwo Medyczne, Warszawa 2006.
Zespół Kliniki Hematologii Uniwersytetu Jagiellońskiego Collegium Medicum (ed.), Krakowski Ośrodek Hematologiczny w 65-lecie istnienia, PROMO, Kraków 2015.
Skotnicki A.B., Nowak W.S., Podstawy hematologii dla studentów i lekarzy, Medycyna Praktyczna, Kraków 1998.
Witt M., Szczepański T., Dawidowska M. (eds), Hematologia molekularna, Wydawnictwo Naukowe, Poznań 2009.
Akaho R., Sasaki T., Mori S.L., Akiyama H., Yoshino M., Hagiya K., Nakagome K., Sakamaki H., Psychological factors and survival after bone marrow transplantation in patients with leukemia, “Psychiatry and Clinical Neurosciences” 2003; 57: 91–96.
Jabłoński M., Lebiedowicz H., Dudek D., Zięba A., Skotnicki A.B., Depressive disorders in leukemia, “Psychiatria Polska” 2003; 37: 799–809.
Lebiedowicz H., Skotnicki A.B., Wykorzystanie koncepcji fenomenologiczno-poznawczych w pracy klinicznej z pacjentami z chorobą nowotworową krwi. Doświadczenia własne, “Psychoterapia” 2005; 1 (132): 57–65.
Molassiotis A., A conceptual model of adaptation to illness and quality of life for cancer patients treated with bone marrow transplants, “Journal of Advanced Nursing” 1997; 26: 572–579.
Schulz-Kindermann F., Hennings U., Ramm G., Zander A.R., Hasenbring M., The role of biomedical and psychosocial factors for the prediction of painand distress in patients undergoing high-dose therapy and BMT/PBSCT, “Bone Marrow Transplantation” 2002; 29: 341–351.
Christine R., Redd W.H., Austin J. et al., Effectiveness of partner social support predicts enduring psychological distress after hematopoietic stem cell transplantation, “J. Consult. Clin. Psychol.” 2011; 79 (1): 64–74.
Jakitowicz K., Piekarska A., Psychological factors crucial in the process of hematopoietic stem cell transplantation, “Psychoonkologia” 2014; 1: 1–7.
Sosnowski T., Wrześniewski K., Polska adaptacja inwentarza STAI do badania stanu i cechy lęku, “Przegląd Psychologiczny” 1983; 2: 393–411.
Wrześniewski K., Style i strategie radzenia sobie ze stresem. Problemy pomiaru, in: I. Heszen, Z. Ratajczak (eds), Człowiek w sytuacji stresu. Problemy teoretyczne i metodologiczne, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 1996: 44–64.
Gaul M., Machowski A., Elementy analizy ścieżek, in: J. Brzeziński (ed.), Wielozmiennowe modele statystyczne w badaniach psychologicznych, PWN, Warszawa–Poznań 1987.
Susułowska M., Psychologia starzenia się i starości, PWN, Warszawa 1989.
Wrona-Polańska H., Model informowania w chorobach somatycznych – dylematy i propozycje, “Sztuka Leczenia” 1996; 2, 3: 59–66.
Kübler-Ross E., Interviews mit Sterbenden, Kreuz-Verlag, Stuttgart–Berlin 1972.
Wrona-Polańska H., Psychologiczne aspekty informowania pacjentów o chorobie, in: D. Kubacka-Jasiecka, W. Łosiak (eds), Zmagając się z chorobą nowotworową, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 1999: 79–100.
Wrona-Polańska H., Lipińska-Olszewska A., Zmaganie się z chorobą a poziom zdrowia pacjentów z łuszczycą, in: H. Wrona-Polańska (ed.), Psychologia zdrowia w służbie człowieka, Wydawnictwo Uniwersytetu Pedagogicznego, Kraków 2012: 88–106.
Kaczmarska A., Wrona-Polańska H., Zasoby podmiotowe jako wyznaczniki zdrowia osób wspierających chorych na białaczkę, “Psychiatria” 2016; 13 (2): 55–62.
Pietryga-Szkarłat B., Wrona-Polańska H., Zdrowie funkcjonalne gimnazjalistów i jego uwarunkowania, in: H. Wrona-Polańska, K. Bargiel-Matusiewicz, E. Pisula (eds), Zdrowie i choroba, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2016: 31–50.
Informacje: Zdrowie Publiczne i Zarządzanie, 2016, Tom 14 Numer 2, s. 104 - 117
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Tytuły:
The Therapeutic Power of Contact: Physician-Nurse-Patient. Innovative education of medical staff in the perspective of health psychology
The Therapeutic Power of Contact: Physician-Nurse-Patient. Innovative education of medical staff in the perspective of health psychology
Katedra Psychologii Zdrowia, Instytut Psychologii, Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Polska
Publikacja: 24.10.2016
Status artykułu: Otwarte
Licencja: Żadna
Udział procentowy autorów:
Korekty artykułu:
-Języki publikacji:
AngielskiLiczba wyświetleń: 1780
Liczba pobrań: 851