Psychospołeczne determinanty chorób. Implikacje medyczne w podstawowej opiece zdrowotnej
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEWybierz format
RIS BIB ENDNOTEPsychospołeczne determinanty chorób. Implikacje medyczne w podstawowej opiece zdrowotnej
Data publikacji: 13.05.2015
Zdrowie Publiczne i Zarządzanie, 2014, Tom 12 Numer 4, s. 322 - 326
https://doi.org/10.4467/20842627OZ.14.033.3793Autorzy
Psychospołeczne determinanty chorób. Implikacje medyczne w podstawowej opiece zdrowotnej
The social determinants of diseases within the primary care setting
The article highlights the social determinants of diseases within the primary care setting. Since the introduction of the new paradigm of the bio-psycho-social model into medicine, the social impact on illness has gained recognition. This article discusses the new approach to patients, as well as the impact that socio-economic status, emotional factors and stress have on health. Furthermore, factors such as the stages of patients’ lives and their ethnic and cultural identity (as well as approaches, such as the general theory of systems) are taken into consideration. New problems in primary care, including multimorbidity, patient frailty and medically unexplained symptoms, which have recently come under intense scrutiny, are also presented. Finally, clinical aspects of frail patients and the economic cost of the treatment of patients who suffer from unexplained symptoms are pointed out.
Piśmiennictwo
Wojtczak A., Zdrowie publiczne wyzwaniem dla systemów zdrowia XXI wieku. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2009: 1–39.
Kulik B.T., Koncepcja zdrowia w medycynie, w: Kulik B.T., Pacian A. (red.), Zdrowie publiczne. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2014: 3–17.
EURACT Council of the European Academy of Teachers in General Practice, The European Definition of General Practical Family Medicine, J. Heyrman (red.), Leuven 2005.
Ahmed M.S., Lemkau P.J., Hershberger J.P., Psychosocial Influences on Health, w: Rakel E.R., Rakel P.D. (red.), Textbook of Family Medicine, Elsevier Saunders, Philadelphia 2011: 24–32.
Sowa A., Społeczne uwarunkowania stanu zdrowia w Polsce, „Zdrow. Publ. Zarz.” 2011; 2: 28–37.
Engel G., The need for medical model: a challenge for biomedicine. „Science” 1977; 129–136.
Pinel P.J., Biopsychology of Emotion, Stress, and Health, w: Pinel P.J., Biopsychology. Pearson Education, Inc., Boston 2003: 438–460.
Locker D., Social determinants of health and disease, w: Scambler G. (red.), Sociology as Applied to medicine. Elsevier Saunders, Edinburgh 2008: 18–37.
Fulcher J., Scott J., Sociology. Oxford University Press, 1999: 190–227.
Marek M., Wprowadzenie, w: Społeczne nierówności w zdrowiu w Polsce. World Health Organization. Regional Office For Europe, Biuro Światowej Organizacji Zdrowia w Polsce, Warszawa 2012: 13–20.
Singh-Manoux A., Marmot M.G., Adler N.E., Does subjective social status predict health and change in health status better than objective status? „Psychosom. Med.” 2005; 67: 855–861.
Operario D., Adler N.E., Williams D.R., Subjective social status: reliability and predictive utility for global health. „Psychol. Health” 2004; 19: 237–246.
Cohen S., Social relationships and health. „Am. Psychol.” 2004; 59: 676–684.
Robles T.F., Kiecolt-Glaser J.K., The physiology of marriage: pathways to health. „Physiol. Behav.” 2003; 79: 409–416.
von Bertalanffy L., General Systems Theory. George Braziller, New York 1968.
Smilkstein G., The family APGAR: a proposal for a family function test and its use by physicians. „J. Fam. Pract.” 1978; 6: 1231–1239.
Ogińska-Bulik N., Juczyński Z., Osobowość, stres a zdrowie. Centrum Doradztwa i Informacji Difin sp. z o.o., Warszawa 2008.
Kosslyn M.S., Rosenberg S. R., Psychology. The Brain, Person, the World. Pearson Education, Inc., Boston 2004: 534–569.
Erikson E., Identity and the Life Cycle. W.W. Norton & Company Inc., New York–London 1994.
Kleinman A.M., Eisenberg L., Good B., Culture, illness and care. „Ann. Intern. Med.” 1978; 88: 251–258.
Le Reste J.Y., Nabbe P., Manceau B., Lygidakis C., Doerr C., Lingner H, Czachowski S., Munoz S., Argyriadou S., Claveria A., Le Floch B., Barais M., Bower P., Van Marwijk H., Van Royen P., Lietard C., The European General Practice Research Network presents a comprehensive definition of Multimorbidity in Family Medicine and Long-Term Care, following a systematic review of relevant literature. „J. Am. Med. Dir. Assoc.” 2013; 14(5): 319–325.
Mayou R., Sharpe M., Carson A. (red.), ABC of Psychological Medicine, BMJ Publishing Group, London 2003.
Jenkins R., Kessler M., Riba M., Gunn J., Kauye F., Public health aspects of integration of mental health into primary care services, w: Ivbijaro G. (red.), Companion to Primary Care Mental Health, WONCA and Radcliffe Publishing, London–New York 2012: 97–115.
Sloane P.D., Slatt M.L., Curtis P., Medycyna rodzinna (red. A. Steciwko), Wydawnictwo Medyczne Urban & Partner, Wrocław 1998.
Walters K., Buszewicz M., Weich S., King M., Help-seeking preferences for psychological distress in primary care: effect of current mental state. „Br. J. Gen. Pract.” 2008; 58(555): 694–698.
Czachowski S., Piszczek E., Sowińska A., Hartman T., Challenges in the management of patients with medically unexplained symptoms in Poland: a qualitative study. „Fam. Pract.” 2012; 29(2): 228–234.
A report by The Centre for Economic Performance’s Mental Health Policy Group. How metal illness loses out in the NHS. „Lond. Sch. Econ. Pol. Sci.” 2012: 1–29.
Informacje: Zdrowie Publiczne i Zarządzanie, 2014, Tom 12 Numer 4, s. 322 - 326
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Tytuły:
Psychospołeczne determinanty chorób. Implikacje medyczne w podstawowej opiece zdrowotnej
The social determinants of diseases within the primary care setting
Katedra i Zakład Lekarza Rodzinnego, Collegium Medicum w Bydgoszczy; Uniwersytet M. Kopernika w Toruniu, Grabowa 10, 87-100 Toruń
Publikacja: 13.05.2015
Status artykułu: Otwarte
Licencja: Żadna
Udział procentowy autorów:
Korekty artykułu:
-Języki publikacji:
PolskiLiczba wyświetleń: 2229
Liczba pobrań: 3545