FAQ

Dostosowywanie zasobów kadry medycznej do potrzeb starzejącego się społeczeństwa

Data publikacji: 30.05.2015

Zdrowie Publiczne i Zarządzanie, 2015, Tom 13 Numer 1, s. 82 - 94

https://doi.org/10.4467/20842627OZ.15.008.4121

Autorzy

Tomasz Karkowski
Instytut Ekonomik Stosowanych i Informatyki, Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny, Uniwersytet Łódzki, 90-214 Łódź, ul. Rewolucji 1905
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Dostosowywanie zasobów kadry medycznej do potrzeb starzejącego się społeczeństwa

Abstrakt

Adjusting medical staff resources to the needs of an ageing population

The aim of the article is to show the changes in medical staff resources, which are made by creating new specializations or new professions better tailored to the needs of an ageing population. The analysis is based on the data from GUS  (the Central Statistical Office), the Ministry of Health and legal acts.

The demographic changes are a serious challenge to the social and economic policies of the EU and its member countries. On the one hand, we can observe that the process of ageing of population accelerates, but on the other hand, the average life expectancy is longer. Moreover, one’s health condition changes every year, and after having reached a certain age, elderly people should take care of their health and control it using medical assistance. Losing the capacity to do everyday activities along with memory and cognitive impairment increase the demand for healthcare services, nursing and care services, long-term care and terminal care. That is why it is necessary to create a care system coordinated with those needs and providing appropriate medical staff resources, which will provide professional care for the elderly. The staff will include not only the representatives of “medical professions”, such as doctors and nurses, but also other health care professionals (e.g pharmacists, hygiene experts, health promoters, physiotherapists, dieticians and nutrition specialists) and a so-called auxiliary medical personnel – nurse’s assistant, medical guardian. Moreover, we can also observe  actions aiming at the improvement of the care for elderly people in Poland, which is done by increasing medical staffs’ competencies in geriatric care. Team-based approach to geriatric care, understood as a process of comprehensive evaluation of health problems, physical fitness, mental condition, the level of social support (including family support), financial situation and the conditions of living of a geriatric patient, is carried out by an interdisciplinary geriatric team and aims at improving the level and quality of healthcare services, and patient’s functional status and quality of life.

Bibliografia

Piśmiennictwo

Domagała A., Planowanie kadr medycznych systemu zdrowotnego – potrzeba czy konieczność?, „Zdrowie Publiczne Zarządzanie. Zeszyty Naukowe Ochrony Zdrowia” 2013; 11(2): 148.

Golinowska S., Kocot E., Sowa A., Zasoby kadr dla sektora zdrowotnego. Dotychczasowe tendencje prognozy, „Zdrowie Publiczne Zarządzanie. Zeszyty Naukowe Ochrony Zdrowia” 2013; 11(2): 128–129.

Opieka medyczna nad osobami wieku podeszłym, Nr ewid.2/2015/P/14/062/KZD, Najwyższa Izba Kontroli, Warszawa 2015: 7.

Karkowska D., Zawody medyczne, LEX Wolters Kluwer business, Warszawa 2012.

Ustawa dnia 15 kwietnia 2011 roku działalności leczniczej (tekst jedn.: Dz.U. 2013 r. poz. 217).

Ustawa dnia 5 grudnia 1996 roku zawodach lekarza lekarza dentysty (tekst jedn.: Dz.U. 2011 r. Nr 277, poz. 1634, późn. zm.).

Ustawa dnia 15 lipca 2011 roku zawodach pielęgniarki położnej (Dz.U. 2011 r. Nr 174, poz. 1039, późn. zm.).

Ustawa dnia 19 kwietnia 1991 roku izbach aptekarskich (tekst jedn.: Dz.U. 2008 r. Nr 136, poz. 856, późn. zm.).

Ustawa dnia 27 lipca 2001 roku diagnostyce laboratoryjnej (tekst jedn: Dz.U. 2014 r. poz. 174).

Ustawa dnia 20 lipca 1950 roku zawodzie felczera (tekst jedn.: Dz.U. 2012 r. poz. 1133, późn. zm.).

Karkowska D., Pozostałe zawody medyczne – zagadnienia ogólne, Serwis Prawo Zdrowie, Wolters Kluwer, Warszawa 2013.

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej dnia 7 lutego 2012 roku sprawie podstawy programowej kształcenia zawodach (Dz. U. poz. 184, późn. zm.).

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej dnia 23 grudnia 2011 roku sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego (Dz.U. 2012 r. poz. 7).

Zdrowie ochrona zdrowia 2012 r., Główny Urząd Statystyczny, Warszawa 2013: 65–68, 81

Gujski M., Kalbarczyk W.P. (red.), Zdrowie priorytetem politycznym państwa – analiza rekomendacje, Instytut Ochrony Zdrowia, Warszawa 2013: 46–47, 61–62.

Chandler G.E., Pielęgniarstwo. Pierwsze kroki zawodzie, ABC Wolters Kluwer business, Warszawa 2012: 14.

Wstępna ocena zasobów kadrowych pielęgniarek położnych Polsce do roku 2020, Naczelna Rada Pielęgniarek Położnych, Warszawa 2010: 25.

Waligórska M., Kostrzewa Z., Potyra M., Rutkowska L., Prognoza ludności na lata 2014–2020, Główny Urząd Statystyczny, Warszawa 2014: 25, 102, 109, 126, 162–165.

Szymańczak J., Starzenie się polskiego społeczeństwa – wybrane aspekty demograficzne, w: G. Ciura, W. Zgliczyński (red.), Starzenie się społeczeństwa polskiego, Studia Biura Analiz Sejmowych 2012; 2(30): 9.

Błędowski P., Proces starzenia się ludności progresywne zarządzanie zdrowiem, w: V. Korporowicz (red.), Zarządzanie progresywne zdrowiem. Kierunki, strategie, metody, ABC Wolters Kluwer business, Warszawa 2015: 92.

Waligórska M., Kostrzewa Z., Potyra M., Rutkowska L., Prognoza ludności na lata 2014–2020, Główny Urząd Statystyczny, Warszawa 2014: 25, 102, 109, 162–165.

Wiktorowicz J., Starzenie się ludności Unii Europejskiej jako wyzwanie dla rynku pracy, w: E. Kryńsk, P. Szukalski (red.), Rozwiązania sprzyjające aktywnemu starzeniu się wybranych krajach Unii Europejskiej. Raport końcowy, Uniwersytet Łódzki, Łódź 2013: 20.

Kocot-Górecka K., Zmiany demograficzne Polsce po 1989 r. ich wybrane konsekwencje, w: E. Kotowska (red.), Niska dzietność Polsce kontekście percepcji Polaków. Diagnoza społeczna 2013. Raport tematyczny, Ministerstwo Pracy Polityki Społecznej, Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich, Warszawa 2014: 12.

Finansowanie hospitalizacji pacjentów od 65 r.ż., 2011, http://www.nfz.gov.pl/new/?katnr=8&dzialnr=2&artnr=4378; dostęp: 15.06.2014.

Zielona Księga sprawie pracowników służby zdrowia Europie, Komisja Wspólnot Europejskich COM(2008) 725, Bruksela 2008: 6.

http://www.un.org/en/development/desa/population/publications/pdf/trends/WPP2012_Wallchart.pdf; dostęp: 12.05.2015

Sytuacja demograficzna osób starszych konsekwencje starzenia się ludności Polski świetle prognozy na lata 2014–2050, Główny Urząd Statystyczny, Warszawa 2014: 37–38.

Szukalski P., Ludzie bardzo starzy we współczesnej Polsce, „Przegląd Socjologiczny” 2013; 62(2): 35–36.

Błędowski P., Proces starzenia się ludności progresywne zarządzanie zdrowiem, w: V. Korporowicz (red.), Zarządzanie progresywne zdrowiem. Kierunki, strategie, metody, ABC Wolters Kluwer business, Warszawa 2015: 98.

Mossakowska M., Więcek A., Błędowski P. (red.), Aspekty medyczne, psychologiczne, socjologiczne ekonomiczne starzenia się ludzi Polsce, Poznań 2012: 563, za: Błędowski P., Proces starzenia się ludności progresywne zarządzanie zdrowiem, w: V. Korporowicz (red.), Zarządzanie progresywne zdrowiem. Kierunki, strategie, metody, ABC Wolters Kluwer business, Warszawa 2015: 95.

Krzyszkowski J., Usługi opiekuńcze dla ludzi starych miejscu zamieszkania krajach UE i w Polsce, w: J.T. Kowaleski, P. Szukalski (red.), Starość starzenie się jako doświadczenie jednostek zbiorowości ludzkich, Zakład Demografii UŁ, Łódź 2006: 154.

Rozporządzenie Ministra Zdrowia dnia 20 grudnia 2012 roku sprawie określenia priorytetowych dziedzin medycyny (Dz.U. 2012 r. poz. 1489).

Rozporządzenie Ministra Zdrowia dnia 2 stycznia 2013 roku sprawie specjalizacji lekarzy lekarzy dentystów (Dz.U. 2013 r. poz. 26).

Piotrowicz K., Opieka ukierunkowana na starszego pacjenta wielochorobowością – podejście zaproponowane przez Panel Ekspertów Amerykańskiego Towarzystwa Geriatrycznego, „Gerontologia Polska” 2013; 21(3): 64.

Gryglewska B., Trudności leczeniu starszych chorych wielochorobowością, „Gerontologia Polska” 2013; 21(3): 73.

Polipragmazja, „Służba Zdrowia” 2008; 88–91: 30.

Piotrowicz K., Opieka ukierunkowana na starszego pacjenta wielochorobowością – podejście zaproponowane przez Panel Ekspertów Amerykańskiego Towarzystwa Geriatrycznego, „Gerontologia Polska” 2013; 21(3): 72.

Błędowski P., Stogowski A., Wieczorowska-Tobis K., Wyzwania współczesnej gerontologii, Wyższa Szkoła Nauk Humanistycznych Dziennikarstwa Poznaniu, Poznań 2013: 7.

Bakalarczyk R., Tworzenie się systemu opieki długoterminowej Polsce – między służbą zdrowia pomocą społeczną, w: M. Grewiński , J. Krzyszkowski (red.), Współczesne tendencje pomocy społecznej pracy socjalnej, Warszawa 2011: 42–43.

Szwałkiewicz E., Rola opiekuna medycznego zespole opiekuńczym terapeutycznym, w: D. Talarska, K. Wieczorowska-Tobis , E. Szwałkiewicz (red.), Opieka nad osobami przewlekle chorymi, wieku podeszłym niesamodzielnymi. Podręcznik dla opiekunów medycznych, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2010: 32, 33–34.

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej dnia 23 grudnia 2011 roku sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego (Dz.U. 2012 r. poz. 7).

Ustawa dnia 7 września 1991 roku systemie oświaty (tekst jedn. Dz.U. 2004 r. Nr 256, poz. 2572, późn. zm.).

Sieplińska J., Prokurat G., Cis K., Program nauczania dla zawodu opiekun medyczny 532102 strukturze przedmiotowej, Krajowy Ośrodek Wspierania Edukacji Zawodowej Ustawicznej, Warszawa 2012: 6.

Werachowska L., Damps-Konstańska I., Janowicz A., Krakowiak P., Opiekun medyczny nowym elementem zespołu terapeutycznego opiece nad przewlekle chorymi starszymi pacjentami, „Problemy Pielęgniarstwa” 2013; 21(2): 236.

Uchwała Nr 238 Rady Ministrów dnia 24 grudnia 2013 roku sprawie przyjęcia dokumentu Założenia Długofalowej Polityki Senioralnej Polsce na lata 2014–2020 (M.P. 2014 r. poz. 118): 13–14.

Krajowy Plan Działania na rzecz Europejskiego Roku Aktywności Osób Starszych Solidarności Międzypokoleniowej 2012 Polsce, Ministerstwo Pracy Polityki Społecznej, Warszawa 2012.

Urbaniak B., Aktywizacja zawodowa starszego pokolenia – czy europejski rok aktywności osób starszych solidarności międzypokoleniowej dobrze ją promuje?, „Acta Universitatis Lodziensis Folia Oeconomica” 2013; 291: 13.

Lisowska K., Niska wycena, rosnące zagrożenia: strategia dla opieki geriatrycznej kraju, 2011, http://www.rynekzdrowia.pl/Geriatria/Niska-wycena-rosnace-zagrozenia-strategia-dla-opieki-geriatrycznej-w-kraju,107419,33.html; dostęp: 20.05.2015.

Zestawienie liczbowe lekarzy lekarzy dentystów wg dziedziny stopnia specjalizacji uwzględnieniem podziału na lekarzy wykonujących niewykonujących zawodu – stan na 31.03.2014, Naczelna Izba Lekarska Warszawie, Warszawa 2014.

Opieka medyczna nad osobami starszymi (panel ekspertów), 2014, http://www.nik.gov.pl/aktualnosci/opieka-medyczna-nad-osobami-w-podeszlym-wieku.html;dostęp: 15.06.2014.

Dane dotyczące liczby pielęgniarek, które uzyskały tytuł specjalisty dziedzinie pielęgniarstwa geriatrycznego latach 2002–2014 (sesja wiosenna), Centrum Kształcenia Podyplomowego Pielęgniarek Położnych, Warszawa 2014.

Cegła B., Kachaniuk H., Strugała M., Czekaj R., Pruszyński J., Materiały dydaktyczne dla uczestników kursu specjalistycznego kompleksowa pielęgniarska opieka nad pacjentem najczęstszymi schorzeniami wieku podeszłego, opracowane ramach projektu systemowego rozwój kwalifikacji umiejętności kadry pielęgniarskiej kontekście zmian epidemiologicznych będących następstwem starzejącego się społeczeństwa współfinansowanego przez Unię Europejską ramach Europejskiego Funduszu Społecznego realizowanego latach 2013–2015, Warszawa 2013: 4.

http://www.geriatria.ckppip.edu.pl/geriatria/o-projekcie-2/statystyka.html; dostęp: 25.05.2015.

http://www.geriatria.ckppip.edu.pl/news/150/142/Informacja/d,Geriatria_szczegolowy.html; dostęp: 02.06.2015.

Biuletyn Statystyczny Ministerstwa Zdrowia, Centrum Systemów Informacyjnych Ochrony Zdrowia, Warszawa 2013.

Broczek K., Bień B., Wprowadzenie, w: B. Bień, K. Broczek (red.), Pomocnicze materiały szkoleniowe dla uczestników szkoleń zakresu opieki geriatrycznej, Ministerstwo Zdrowia, Warszawa 2012: 3.

Liczba osób przeszkolonych latach 2012–2014 uwzględnieniem poszczególnych grup zawodowych, dane otrzymane Departamentu Pielęgniarek Położnych Ministerstwa Zdrowia, Warszawa 2015.

Ustawa dnia 24 kwietnia 2003 roku działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (tekst jedn.: Dz.U. 2010 r. Nr 234, poz. 1536, późn. zm.).

Damps-Konstańska I., Werachowska L., Krakowiak P., Rola opiekuna medycznego wolontariusza zaawansowanej POChP, „Medycyna Paliatywna Praktyce” 2009; 3: 153.

Orzechowska A., Talarowska M., Drozda R. et al., Zespół wypalenia zawodowego lekarzy pielęgniarek, „Polski Merkuriusz Lekarski” 2008; 150: 507–509.

Pietrzak B., Zespoły lekarsko-pielęgniarskie systemie opieki nad przewlekle chorym, w: B. Pietrzak, T. Karkowski (red.), Zarządzanie personelem pielęgniarskim podmiotach leczniczych. Zagadnienia wybrane, ABC Wolters Kluwer business, Warszawa 2013: 233.

Wilczek-Rużyczka E., Wypalenie zawodowe pracowników medycznych, ABC Wolters Kluwer business, Warszawa 2014: 147.

Uchwała Nr 238 Rady Ministrów dnia 24 grudnia 2013 roku sprawie przyjęcia dokumentu Założenia Długofalowej Polityki Senioralnej Polsce na lata 2014–2020 (M.P. 2014 r. poz. 118).

Gromulska L., Wysocki M. J., Goryński P., Lata przeżyte zdrowiu (Healthy Life Years, HLY) – Zalecany przez Unię Europejską syntetyczny wskaźnik sytuacji zdrowotnej ludności, „Przegląd Epidemiologiczny” 2008; 4: 811–812.

Bień B. et al., Standardy postępowania opiece geriatrycznej, Stanowisko Polskiego Towarzystwa Gerontologicznego opracowane przez ekspertów Zespołu ds. Gerontologii przy Ministrze Zdrowia, „Gerontologia Polska” 2013; 21( 2): 37.

Sygut M., Czy za dziesięć lat zabraknie kraju pielęgniarek?, http://www.rynekzdrowia.pl/Nauka/Czy-za-dziesiec-lat-zabraknie-w-kraju-pielegniarek,139041,9.html; dostęp: 20.01.2015.

Derejczyk J., Bień B., Kokoszka-Paszkot J., Szczygieł J., Gerontologia geriatria Polsce na tle Europy – czy należy inwestować ich rozwój naszym kraju?, „Gerontologia Polska” 2008; 16(3): 157–158.

Rudawska I., Zintegrowana opieka zdrowotna. Podejście relacyjne do obsługi pacjenta jako klienta, ABC Wolters Kluwer business, Warszawa 2014: 101.

Informacje

Informacje: Zdrowie Publiczne i Zarządzanie, 2015, Tom 13 Numer 1, s. 82 - 94

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Dostosowywanie zasobów kadry medycznej do potrzeb starzejącego się społeczeństwa

Angielski:

Adjusting medical staff resources to the needs of an ageing population

Autorzy

Instytut Ekonomik Stosowanych i Informatyki, Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny, Uniwersytet Łódzki, 90-214 Łódź, ul. Rewolucji 1905

Publikacja: 30.05.2015

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: Żadna

Udział procentowy autorów:

Tomasz Karkowski (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski