FAQ

Terminus. Czasopismo Poświęcone Literaturze i Kulturze Dawnej

Logotyp Uniwersytetu Jagiellońskiego

Kilka uzupełnień źródłowych do edycji Żywotu Pana Jezu Krysta Baltazara Opeca (w pięćsetlecie wydania z 1522 roku)

Data publikacji: 2022

Terminus, 2022, Tom 24, zeszyt 4 (65), s. 335 - 381

https://doi.org/10.4467/20843844TE.22.017.16561

Autorzy

Roman Mazurkiewicz
Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
, Polska
https://orcid.org/0000-0002-2972-8922 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Kilka uzupełnień źródłowych do edycji Żywotu Pana Jezu Krysta Baltazara Opeca (w pięćsetlecie wydania z 1522 roku)

Abstrakt

Some Supplementary Remarks on the Edition of Baltazar Opec’s Żywot Pana Jezu Krysta (on the Five Hundredth Anniversary of Its 1522 Edition)

500 years ago one of the most important Polish medieval works was published: Żywot Pana Jezu Krysta by Baltazar Opec (1522). It is the only complete Medieval apocryphal narrative written in Polish, describing Mary and Christ’s lives from the Annunciation till the Ascension and the Assumption of Mary. The first critical edition of this work was published in 2014, revealing multiple sources that may have been used by Opec. However, the primary sources of the last chapters dealing with the Dormition, Assumption and Coronation of the Mother of God were not identified. This paper presents these chapters together with fragments of a collection of Latin sermons by a Hungarian Franciscan Pelbartus Ladislaus de Temesvár, entitled Stellarium corone benedicte Marie Virginis (1498), which were previously used by the Polish translator and editor. The comparison of both texts makes it possible to observe how Baltazar Opec transformed Pelbartus’ erudite theological and Mariological treatise into the apocryphal narrative on the Dormition and Assumption of the Mother of God, preserving the style of the whole Żywot Pana Jezu Krysta. It is evident that Opec used Stellarium as model sermons but adapted them in a different way than the other sources of Żywot, such as Meditationes vitae Christi or Historia rythmica: he omitted the names and opinions of the Fathers of the Church and medieval theologians cited by the Hungarian Franciscan, as well as most of the references to ex Scriptura arguments.

* The research was funded by the Pedagogical University of Krakow.

Bibliografia

Źródła

Opec B., Żywot Pana Jezu Krysta (1522), wydali i wstępami opatrzyli W. Wydra, R. Wójcik, wstęp ikonograficzny K. Krzak-Weiss, Poznań 2014.

[Opec B.], Żywot wszechmocnego Syna Bożego Pana Jezu Krysta, stworzyciela i zbawiciela stworzenia wszytkiego […], Kraków: Hieronim Wietor, 1522.

Pelbartus de Themeswar, Stellarium corone benedicte Marie Virginis in laudem eius pro singulis predicationibus elegantissime coaptatum, Haguenau: Henricus Gran, 1498.

Opracowania

Bestul T.H., Texts of the Passion: Latin Devotional Literature and Medieval Society, Philadelphia 1966.

Gorski K. et al., Zasady wydawania tekstów staropolskich. Projekt, Wrocław 1955.

Kosztolnyik J., Pelbartus of Temesvar: A Francican Preacher and Writer of the Late Middle Ages in Hungary, „Vivarium: A Journal for Mediaeval Philosophy and the Intellectual Life of the Middle Age” 5 (1967), no. 3, s. 100–110.

Mazurkiewicz R., Baltazar Opec, Żywot Pana Jezu Krysta (1522). Notatki na marginesie najnowszej edycji, „Studia Źrodłoznawcze” 54 (2016).

Mazurkiewicz R., Łaciński pierwowzór kazańmaryjnych Jana z Szamotuł(Paterka), „Ruch Literacki” 54 (2013), z. 1.

Mazurkiewicz R., The Newly Identified Latin Prototype of the Marian Homilies of Jan of Szamotuły, „Studia Slavica Academiae Scientiarum Hungaricae” 59 (2014).

Secomska K., Wniebowzięcie w kościele parafialnym w Warcie. Analiza ikonograficzna, „Biuletyn Historii Sztuki” 49 (1987), nr 1–2.

Wenger A., Les Homelies inedites de Cosmas Vestitor sur la dormition, „Revue des etudes byzantines” 11 (1953).

Wolff A., Projekt instrukcji wydawniczej dla pisanych źródełhistorycznych do połowy XVI wieku, „Studia Źrodłoznawcze. Commentationes” 1 (1957).

Wojcik R., Tłumacz, wykładacz, kompilator czy autor? Wokółkompozycji „Żywota Pana Jezu Krysta” Baltazara Opeca i jego stosunku do „Meditaciones vite Christi”, w: B. Opec, Żywot Pana Jezu Krysta (1522), wydali i wstępami opatrzyli W. Wydra, R. Wójcik, wstęp ikonograficzny K. Krzak-Weiss, Poznań 2014.

Informacje

Informacje: Terminus, 2022, s. 335 - 381

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Kilka uzupełnień źródłowych do edycji Żywotu Pana Jezu Krysta Baltazara Opeca (w pięćsetlecie wydania z 1522 roku)

Angielski:
Some Supplementary Remarks on the Edition of Baltazar Opec’s Żywot Pana Jezu Krysta (on the Five Hundredth Anniversary of Its 1522 Edition)

Autorzy

https://orcid.org/0000-0002-2972-8922

Roman Mazurkiewicz
Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
, Polska
https://orcid.org/0000-0002-2972-8922 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Polska

Publikacja: 2022

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC BY  ikona licencji

Udział procentowy autorów:

Roman Mazurkiewicz (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski

Liczba wyświetleń: 589

Liczba pobrań: 395