FAQ
Logotyp Uniwersytetu Jagiellońskiego

Czas, czekanie, cierpliwość. Refleksje o niekochanych mężach w powieściach pani de Lafayette i Catherine Bernard

Data publikacji: 2023

Terminus, 2023, Tom 25, zeszyt 3 (68) 2023, s. 375 - 386

https://doi.org/10.4467/20843844TE.23.022.18210

Autorzy

Monika Kulesza
Uniwersytet Warszawski, ul. Krakowskie Przedmieście 30, 00-927 Warszawa, Polska
https://orcid.org/0000-0001-7328-513X Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Czas, czekanie, cierpliwość. Refleksje o niekochanych mężach w powieściach pani de Lafayette i Catherine Bernard

Abstrakt

The goal of the article is to apply the concepts of time, patient waiting, and actions of unloved husbands to the characterization of the main protagonists of the novels The Princess of Cleves by Madame de Lafayette (1678) and The Count of Amboise by Catherine Bernard (1689). The questions addressed in the analysis are: How do the passage of time and patience affect the behaviour of unloved husbands? How does patience evolve when confronted with jealousy? What view of human nature follows from the observation of the unloved husbands? The questions are approached on the basis of an analysis of the plot and critical studies of the two novels and their cultural context. It should be noted that Madame de Lafayette’s novel has been extensively studied, but Bernard’s work is relatively little known.

Following the introduction, the first part of the article is devoted to Monsieur de Cleves, more specifically to the time when he is waiting for his wife’s love before the princess confesses that she has already conferred her feelings upon somebody else, the time of suffering, jealousy, the time of losing patience and finally the time of death. It is argued that Monsieur de Cleves passes the trial of patience, despite his despair driving him to cruelty and mischief. The second part of the article deals with Count of Amboise, and puts forth the thesis that he is only pretending to wait patiently for his wife-to-be to return his love. It is demonstrated that this protagonist is selfish and his motives are low, even when he sacrifices himself for Madmoiselle de Roye. He is lacking in patience and his behaviour is far from dignified.

In conclusion, the author of the article points out that although the unloved husband is a tragic figure in both novels, Monsieur de Cleves bears his suffering with dignity, showing patience and avoiding moral degradation, whereas Bernard’s protagonist epitomizes a destructive impact of emotional suffering, which reveals the dark and selfish side of human nature.

Bibliografia

Źródła

Bernard C., Œuvres, t. 1: Romans et nouvelles, texte présenté et annoté par F. Piva, Paris 1993.

Bourdonné B.Fr. (Maché de la), Le courtisan désabusé, ou pensées d’un gentilhomme qui a passé la plus grande partie de sa vie dans la Cour et dans la guerre, Paris: Bobin, 1696 (1 wyd.: 1658).

Furetière A., Dictionnaire universel contenant généralement tous les mots français tant vieux que modernes […], Den Haag–Rotterdam: Arnout & Reinier Leers, 1690, https://books.google.fr/books?id=nCiGIkecOOgC&printsec=frontcover#v=onepage&q=patience&f=false (dostęp: 5.09.2023).

La Fayette M. de, Księżna de Clèves, tłum. i wstęp T. Żeleński (Boy), Warszawa 1958.

La Rochefoucauld, Maksymy i rozważania moralne [1678], tłum., wstęp i objaśnienia T. Boy-Żeleński, Kraków 1925 (Biblioteka Narodowa II, 38).

Le Blanc Th., La direction et la consolation des personnes mariées [1664], Paris 2016.

Pic J. (abbé), Discours sur la bienséance avec des maximes et des réflexions très importantes et très nécessaires pour réduire cette vertu en usage, Paris: Vve Mabre-Cramoisy, 1688.

Règles chrétiennes établies sur les maximes de Jésus-Christ et de l’église pour entrer et pour vivre saintement dans le mariage, Paris: Guillaume Desprez, 1683 (1 wyd.: 1664).

Scudéry M. de, Célinte, nouvelle première, éd. A. Niderst, Paris 1979.

 

Opracowania

Coulet H., Le roman jusqu’à la révolution, vol. 1, Paris 1967.

Grande N., Stratégies des romancières. De Clélie à La Princesse de Clèves, Paris 1999.

Kulesza M., Le modèle pris à rebours? Quelques remarques sur La Princesse de Clèves de Mme de Lafayette et sur Le Comte d’Amboise de Catherine Bernard, „Echo des Etudes Romanes” 1 (2005), n° 2, s. 49–61.

Laugaa M., Madame de Lafayette ou l’intelligence du cœur, „Littératures classiques” 15 (oct. 1991), s. 195–226.

Niderst A., Fontenelle à la recherche de lui-même (1657–1702), éd. augmentée, Paris 1972 (1 wyd.: 1970).

Pommier R., Études sur «La princesse de Clèves», Saint-Pierre-du-Mont 2000, dostępne online: http://rene.pommier.free.fr/Princesse06.htm (dostęp: 4.09.2023).

Sgard J., Le roman français à l’âge classique (1600–1800), Paris 2000.

Sweetser M-O., De l’idéal galant à l’héroïsme amoureux, w: Madeleine de Scudéry : une femme de lettres au XVIIe siècle, Arras 2002, http://books.openedition.org/apu/2746 (dostęp: 4.09.2023). Thirouin L., Le savoir et le secret dans La Princesse de Clèves, „XVIIe siècle” 181 (oct./déc. 1993), s. 657–668.

Informacje

Informacje: Terminus, 2023, Tom 25, zeszyt 3 (68) 2023, s. 375 - 386

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Czas, czekanie, cierpliwość. Refleksje o niekochanych mężach w powieściach pani de Lafayette i Catherine Bernard

Angielski:

Time, Waiting, Patience: Reflections on Unloved Husbands in the Novels of Mme de Lafayette and Catherine Bernard

Autorzy

https://orcid.org/0000-0001-7328-513X

Monika Kulesza
Uniwersytet Warszawski, ul. Krakowskie Przedmieście 30, 00-927 Warszawa, Polska
https://orcid.org/0000-0001-7328-513X Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Uniwersytet Warszawski, ul. Krakowskie Przedmieście 30, 00-927 Warszawa, Polska

Publikacja: 2023

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC BY  ikona licencji

Udział procentowy autorów:

Monika Kulesza (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski