FAQ
Logotyp Uniwersytetu Jagiellońskiego

Sytuacje fenomenologiczne Mirona Białoszewskiego, czyli raz jeszcze o tym, czego filozof (fenomenolog) mógłby dowiedzieć się od poety (lingwisty)

Data publikacji: 11.2024

Studia Litteraria Universitatis Iagellonicae Cracoviensis, 2024, Volume 19, Issue 1, s. 71 - 82

https://doi.org/10.4467/20843933ST.24.007.20374

Autorzy

Andrzej Zawadzki
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
https://orcid.org/0000-0002-9118-6343 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Sytuacje fenomenologiczne Mirona Białoszewskiego, czyli raz jeszcze o tym, czego filozof (fenomenolog) mógłby dowiedzieć się od poety (lingwisty)

Abstrakt

W niniejszym artykule przedstawiona została próba fenomenologicznego odczytania kilku wybranych wierszy Mirona Białoszewskiego. Narzędzia fenomenologiczne nie były często stosowane w badaniach nad twórczością tego pisarza. Autor artykułu dowodzi, że za taki stan rzeczy odpowiadają, z jednej strony, zauważalna do pewnego momentu dominacja analiz formalno-strukturalnych, a z drugiej strony koncepcja warstwy znaczeń językowych zawarta w pracy Romana Ingardena O dziele literackim. Wybrane do analizy utwory poety zostały w artykule potraktowane z innej niż Ingardenowska perspektywy, mianowicie jako fenomenologiczne minianalizy, ukazujące proces konstrukcji świata przedmiotowego.

Bibliografia

Pobierz bibliografię

Armatowska, Joanna. 2022. Mirona Białoszewskiego i Emanuela Levinasa oswajanie istnienia: fenogram w pięciu odsłonach. Teksty Drugie 6.

Bachelard, Gaston. 1975. Fenomenologia obrazu poetyckiego. W Gaston Bachelard, Wyobraźnia poetycka. Wybór pism. przeł. Henryk Chudak, Anna Tatarkiewicz. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.

Białoszewski, Miron. 2016. Utwory zebrane, t. 1. Warszawa: PIW.

Białoszewski, Miron. 2014. Utwory zebrane, t. 11. Warszawa: PIW.

Fazan, Jarosław. 1998. Ale ja nie Bóg. Kraków: Universitas.

Franck, Didier. 2017. Dwa ciała. Wokół fenomenologii Husserla, przeł. Jacek Migasiński, Anastazja Dwulit. Warszawa: Scholar.

Gleń, Adrian. 2004. „W tej latarni…”. Późna twórczość Mirona Białoszewskiego w perspektywie hermeneutycznej. Opole: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Opolskiego.

Gołąb, Mariusz. 2001. Język i rzeczywistość w twórczości Mirona Białoszewskiego. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

Głowiński, Michał. 1993. Białoszewskiego gatunki codzienne. W Pisanie Białoszewskiego: szkice, red. Michał Głowiński, Zdzisław Łapiński, 144151. Warszawa: Wydawnictwo IBL PAN.

Grabowski, Artur. 2022. Czy trzeba pisać wiersze, żeby filozofować? O fenomenologicznych praktykach w poezji Mirona Białoszewskiego. W Dom poety. Eseje o twórczości Mirona Białoszewskiego, red. Jacek Kopciński. Warszawa: Narodowe Centrum Kultury.

Ingarden, Roman. 1987. Z teorii dzieła literackiego. W Problemy teorii literatury, wybór Henryk Markiewicz, seria I. WrocławWarszawaKraków.

Ingarden, Roman. 1988. O dziele literackim. Badania z pogranicza ontologii, teorii języka i filozofii, przeł. Maria Turowicz. Warszawa: PWN.

Ingarden, Roman. 2000. Graniczny wypadek utworu literackiego. W Ingarden, Roman. Szkice z filozofii literatury. Kraków: Znak.

Karpiński, Piotr. 2020. Odsłanianie cielesności. Wieloaspektowa problematyka ciała w fenomenologii francuskiej. Kraków: WAM.

Kopciński. Jacek. 1997. Gramatyka i mistyka. Warszawa: Instytutu Badań Literackich PAN.

Merleau-Ponty. Maurice. 1996. Oko i umysł. Szkice o malarstwie, wybór, oprac. i wstęp Stanisław Cichowicz, Gdańsk: Słowo/Obraz/Terytoria.

Merleau-Ponty. Maurice. 1999. Proza świata. Eseje o mowie, wybór i wstęp Stanisław Cichowicz, przeł. Ewa Bieńkowska, Stanisław Cichowicz, Joanna Skoczylas. Warszawa: Czytelnik.

Merleau-Ponty, Maurice. 2001. Fenomenologia percepcji, przeł. Małgorzata Kowalska, Jacek Migasiński, Warszawa: Aletheia.

Migasiński, Jacek, Pokropski, Marek (red.). 2017. Główne problemy współczesnej fenomenologii. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.

Nofikow, Ewa. 2001. Metafizyczne gospodarstwo Mirona. Białystok: Towarzystwo Literackie im. A. Mickiewicza.

Nycz, Ryszard. 1993. »Szare eminencje zachwytu«. Miejsce epifanii w poetyce Mirona Białoszewskiego. W Pisanie Białoszewskiego: szkice, red. Michał Głowiński, Zdzisław Łapiński, 179190. Warszawa: Wydawnictwo IBL PAN.

Sienkiewicz, Barbara. 1992. Literackie „teorie widzenia” w prozie dwudziestolecia międzywojennego. Poznań: Obserwator.

Sienkiewicz, Barbara. 2003. Białoszewskiego obroty rzeczy i języka. Pamiętnik Literacki 3.

Sławek, Ewa, Sławek, Tadeusz. 1986. Filozoficzna podróż windą: uwagi o elementach stylu Białoszewskiego: na przykładzie tomu »Odczepić się«. Język Artystyczny 4.

Sobolewska, Anna. 1993. Lepienie widoku z domysłu. W Pisanie Białoszewskiego. Szkice. red. Michał Głowiński, Zdzisław Łapiński, 114129. Warszawa: Wydawnictwo IBL PAN

Stala, Marian, 1993. Czy Białoszewski jest poetą metafizycznym?. W Pisanie Białoszewskiego. Szkice, red. Michał Głowiński, Zdzisław Łapiński, Warszawa: Wydawnictwo IBL PAN.

Śliwa, Anna, 2013. Sztuka-percepcja-język. Sfera wizualna w poezji i prozie Mirona Białoszewskiego. Kraków: Universitas.

Waligóra, Marcin. 2013. Wstęp do fenomenologii. Kraków: Universitas.

Winiecka, Elżbieta. 2006. Białoszewski sylleptyczny. Poznań: Poznańskie Studia Polonistyczne.

Zahavi, Dan. 2012. Fenomenologia Husserla, przeł. Marek Święch. Kraków: Wydawnictwo WAM.

Zieniewicz, Andrzej. 1989. Małe iluminacje: formy prozatorskie Mirona Białoszewskiego. Warszawa: PIW.

Informacje

Informacje: Studia Litteraria Universitatis Iagellonicae Cracoviensis, 2024, Volume 19, Issue 1, s. 71 - 82

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:
Sytuacje fenomenologiczne Mirona Białoszewskiego, czyli raz jeszcze o tym, czego filozof (fenomenolog) mógłby dowiedzieć się od poety (lingwisty)
Angielski:
Miron Bialoszewski’s Phenomenological Situations, or Once Again What a Philosopher (Phenomenologist) Could Learn from a Poet (Linguist)

Autorzy

https://orcid.org/0000-0002-9118-6343

Andrzej Zawadzki
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
https://orcid.org/0000-0002-9118-6343 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Uniwersytet Jagielloński w Krakowie

Publikacja: 11.2024

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC BY  ikona licencji

Udział procentowy autorów:

Andrzej Zawadzki (Autor) - 100%

Informacje o autorze:

Andrzej Zawadzki pracuje na Wydziale Polonistyki UJ. Autor książek Nowoczesna eseistyka filozoficzna w piśmiennictwie polskim I połowy XX wieku (2001); Literatura a myśl słaba (2009); Obraz a ślad (2014). Redaktor tomów Myśl mocna, myśl słaba. Hermeneutyka włoska od połowy XX wieku (wspólnie z M. Surmą-Gawłowską), Kraków 2015; Constantin Noica i filozofia XX wieku (wspólnie z J. Kornaś-Warwas), Kraków 2018.

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski