Od książki ilustrowanej do książki obrazkowej. Rola ilustracji w przekładzie Domowych duchów Dubravki Ugrešić
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEWybierz format
RIS BIB ENDNOTEData publikacji: 23.12.2019
Studia Litteraria Universitatis Iagellonicae Cracoviensis, 2019, Volume 14, Issue 4, s. 289 - 302
https://doi.org/10.4467/20843933ST.19.046.11159Autorzy
From the Illustrated Book to the Picture Book. The Role of Illustrations in the Translation of Kućni duhovi by Dubravka Ugrešić
This paper focuses on the illustrations appearing in the Polish edition of the Kućni duhovi by Dubravka Ugrešić. Hardly anyone remembers that this world-famous Croatian writer made her debut as a writer for children (Mali plamen, 1971; Filip i srećica, 1976). Unfortunately, these texts are almost unknown outside of Croatia. Only the collection of stories Kućni duhovi from 1988 has been translated into foreign languages. The author of the Polish translation is Dorota Jovanka Ćirlić, while the graphic design was created by Iwona Chmielewska, one of the most titled and recognizable Polish illustrators in the world. In her works, Chmielewska used many elements evoking socialist Yugoslavia. The Yugoslavian banknotes and coins, logos and labels, posters of musical bands and characters associated with this geographical area appearing in the illustrations were combined with Dutch and North European painting. Thanks to this, the pictures created by Chmielewska not only illustrate the content of the work, but they can also be read as a separate story – a kind of visual biography of Ugrešić, which consists of images from before the break-up of Yugoslavia and life in exile in the Netherlands. In this paper, I show that we are also dealing with a change of the ontological status of the book in the Polish edition of Kućni duhovi. Both the Croatian and Serbian editions are examples of illustrated books where basic communication code is text, while the image is only an illustration of the content. On the other hand, a picture book has been given to Polish readers, in which the text and image play an equal role.
Baszewska M., Architektura picture booka. Twórczość Iwony Chmielewskiej, „Sztuka Edycji” 2016, nr 2.
Baszewska M., Odkrywanie i detabuizowanie ukrytego w picture bookach Iwo- ny Chmielewskiej [w:] Pongo, t. VIII: Ukryte w kulturze, red. R. Chymkowski, A. Koprowicz, Katowice–Warszawa 2017.
Baszewska M., Picture booki Iwony Chmielewskiej jako medium otwierające na Inne- go, „Toruńskie Studia Bibliologiczne” 2016, nr 2 (17).
Bielska-Krawczyk J., Ilustracja – kulturowa przestrzeń spotkania literatury i malar- stwa. Kilka słów o twórczości ilustratorskiej Jana Lebensteina, „Roczniki Kultu- roznawcze” 2010, nr 1.
Bošković A., Yugonostalgia and Yugoslav Cultural Memory: Lexicon of Yu Mytho- logy, „Slavic Review” 2013, nr 1.
Cackowska M., Czym jest książka obrazkowa?, „Ryms” 2009, nr 5.
Centner-Guz M., Wartościowanie wybranych rozwiązań ilustratorskich w książkach dla dzieci przez studentów wczesnej edukacji, „Lubelski Rocznik Pedagogiczny” 2018, t. XXXVII, z. 1.
Chmielewska I., Od ilustratorki [w:] D. Ugrešić, Domowe duchy, tłum. D.J. Ćirlić, Kraków 2010.
Diduszko H., Pełniej odczuwać, głębiej rozumieć (o relacji: dziecko – sztuka, wycho- waniu estetycznym i książce), „Ryms” 2009, nr 5.
Fraenger W., Hieronim Bosch, tłum. B. Ostrowska, Warszawa 1999.
Głombiowski K., Książka w procesie komunikacji społecznej, Wrocław–Warszawa– Kraków–Gdańsk 1980.
Kaniewska B., O ważności obrazków, czyli ilustracja w książce dziecięcej [w:] Litera- tura w kręgu sztuki. Tematy – konteksty – medialne transformacje, red. S. Wysło- uch, B. Przymuszała, Poznań 2016.
Kruszyńska E., Książka obrazkowa i jej rola w rozwoju dzieci – wprowadzenie w problematykę, „Warmińsko-Mazurski Kwartalnik Naukowy. Nauki Społeczne” 2012, nr 3.
Książki dla ludzi, a nie dla dzieci – wywiad z Iwoną Chmielewską, rozmawiała A. Sikorska-Celejewska, http://qlturka.pl/2015/12/07/ksiazki-dla-ludzi-a-nie-dla-dzieci-wywiad-z-iwona-chmielewska/ (dostęp: 20.03.2019).
Leksikon YU mitologije, ured. I. Adrić, V. Arsenijević, Đ. Matić, Beograd–Zagreb 2004.
Łapiński P., Przekład towarzyszący. O pozycji tłumacza w świecie literatury obrazkowej dla najmłodszych, „Przekładaniec” 2017, nr 34.
Mazepa-Domagała B., Upodobania obrazowe dzieci w wieku przedczytelniczym w za- kresie ilustracji książkowej, Katowice 2011.
Menzel K., Jan Vermeer i niderlandzkie malarstwo rodzajowe XVII wieku, tłum. T. Kowalewski, Bratislava 2016.
Picture book. Rozmowa z Iwoną Chmielewską, rozmawiała E. Kruszyńska, „Polonistyka” 2011, nr 3.
Puchalska I., O pożytkach ilustracji literackiej [w:] Archipelag porównań. Szkice komparatystyczne, red. M. Cieśla-Korytowska, Kraków 2007.
Saj A., Ilustracja zwykła i niezwykła [w:] Współczesna polska sztuka książki. Ilustracja. Katalog wystawy, Warszawa 2000.
Sędziwy A., O ilustracji słów kilka [w:] Współczesna polska sztuka książki. Ilustracje książkowe. Katalog wystawy, Warszawa 1998.
Sikorska M., Picturebooki i komiksy: koń jaki jest, każdy widzi?, „Zeszyty Komiksowe” 2014, nr 17.
Ugrešić D., Domowe duchy, tłum. D.J. Ćirlić, Kraków 2010.
Угрешич Д., Домашни духчета, превод Р. Ляпова, София 2018. Ugrešić D., Filip i srećica, Zagreb 1976.
Ugrešić D., Kućni duhovi, Beograd 2010.
Ugrešić D., Mali plamen, Zagreb 1971.
Ugrešić D., Stefcia Ćwiek w szponach życia, tlum. D.J. Ćirlić, Wołowiec 2002.
Wiercińska J., Sztuka i książka, Warszawa 1986.
Wysłouch S., Literatura a sztuki wizualne, Warszawa 1994.
Informacje: Studia Litteraria Universitatis Iagellonicae Cracoviensis, 2019, Volume 14, Issue 4, s. 289 - 302
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Tytuły:
Uniwersytet Wrocławski, Polska, plac Uniwersytecki 1, 50-137 Wrocław
Publikacja: 23.12.2019
Status artykułu: Otwarte
Licencja: CC BY-NC-ND
Udział procentowy autorów:
Korekty artykułu:
-Języki publikacji:
PolskiLiczba wyświetleń: 596
Liczba pobrań: 782