FAQ

Działalność Towarzystwa Przyrodniczego w Gdańsku w XIX i pierwszej połowie XX w. Wybrane zagadnienia

Data publikacji: 2022

Rocznik Gdański, 2021, LXXXI (81), s. 27 - 51

https://doi.org/10.26881/rgtn.2021.04

Autorzy

Maciej Bakun
Gdańskie Towarzystwo Naukowe
https://orcid.org/0000-0003-4008-9479 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Działalność Towarzystwa Przyrodniczego w Gdańsku w XIX i pierwszej połowie XX w. Wybrane zagadnienia

Abstrakt

Artykuł ukazuje Gdańskie Towarzystwo Przyrodnicze (Danziger Naturforschende Gesellschaft) w XIX i na początku XX w. na podstawie kilku wybranych przez autora subiektywnych zagadnień, takich jak: astronomia, obserwatorium, biblioteka, siedziby. Tekst przedstawia poszczególne etapy rozwoju Towarzystwa od czasów napoleońskich, kiedy to niemal uległo likwidacji, poprzez problemy z budżetem i siedzibą w pierwszej połowie XIX w., a następnie stopniowe odradzanie się i złote lata działalności na początku XX w., kiedy to zanotowało rekordową liczbę członków, a nadwyżki budżetowe pozwoliły na inwestycje. Ukazuje także problematykę funkcjonowania Towarzystwa w okresie Wolnego Miasta Gdańska w latach 1920–1939, przekazanie zbiorów bibliotecznych bibliotece politechniki, likwidację obserwatorium i stopniowe obniżenie rangi Towarzystwa w życiu naukowym Gdańska.


The activity of the Gdańsk Nature Research Society (Danziger Naturforschende Gesellschaft) in the nineteenth and the first half of the twentieth centuries: Selected aspects

This article presents the Gdańsk Nature Research Society (Danziger Naturforschende Gesellschaft) in the nineteenth and early twentieth centuries, focusing on several aspects of its activity selected by the author, including astronomy, observatory, library and premises. The study presents the various stages of the Society’s development from the Napoleonic times, when it was almost liquidated, through problems with the budget and premises in the first half of the nineteenth century, to the gradual revival and the golden years at the beginning of the twentieth century, when it had the highest membership and the budget made it possible to finance large-scale projects. The article also considers issues related to the functioning of the Society in the period of the Free City of Gdańsk in 1920–1939: the transfer of the library collection to the polytechnic, the closure of the observatory, and the gradual decline of the Society’s standing in the scientific life of Gdańsk.

Keywords: Gdańsk Society of Natural Sciences, Danziger Naturforschende Gesellschaft

Bibliografia

Pobierz bibliografię
Źrodła
Archiwum Państwowe w Gdańsku, Towarzystwo Przyrodnicze w Gdańsku, 10/360/0/‑/5, Vorstandssitzungen der Naturforschenden Gesellschaft zu Danzig, 1894–1936.
Danziger Einwohnerbuch mit allen eingemeindeten Vororten und Zoppot 1942, Danzig 1942.
Status der Naturforschenden Gesellschaft zu Danzig, Danzig 1834.
Statut der Naturforschenden Gesellschaft zu Danzig, angenommen in der auserordentlichen
Sitzung am 15 Dezember 1897.
„Das Dampfboot”, 17.09.1840, no. 112.
„Schriften der Naturforschenden Gesellschaft in Danzig. Neue Folge” 1864–1934, Bd. 1–20.
Literatura
Bakun Maciej, Lotnictwo na ziemi gdańskiej 1910–1945, Toruń 2010.
Conwentz Hugo, Das Westpreussische Provinzial‑Museum, 1880–1905. Nebst bildlichen Darstellungen aus Westpreussens Natur und vorgeschichtlicher Kunst, Danzig 1905.
Jankowska Lubomira, Biblioteka Gdańskiego Towarzystwa Przyrodniczego na tle jego rozwoju, Warszawa 1970, praca doktorska, mpis.
Januszajtis Andrzej, Z dziejow gdańskiej nauki i techniki, Gdańsk 2020.
Lisicki Andrzej, Problematyka z zakresu fizyki, astronomii i matematyki w pracach Towarzystwa [w:] Towarzystwo Przyrodnicze w Gdańsku (w 250. rocznicę jego założenia), red. Jerzy Szukalski, Gdańsk 1993.
Schumann Eduard, Naturforschende Gesellschaft in Danzig. Geschichte Der Naturforschenden Gesellschaft In Danzig, 1743–1892, Danzig 1893.
Schuck Robert, Die Naturforschende Gesellschaft in Danzig, Danzig 1880.
Skusa August Wilhelm, Rede zur Feier des ersten Sacular‑Festes der naturforschenden Gesellschaft
zu Danzig: am zweiten Januar 1843, Danzig 1843.
Szukalski Jerzy, Towarzystwo Przyrodnicze w Gdańsku [w:] Towarzystwo Przyrodnicze w Gdańsku (w 250. rocznicę jego założenia), red. Jerzy Szukalski, Gdańsk 1993.
Zernecke Wilhelm Ferdinand, Cały Gdańsk za dwadzieścia srebrnych groszy: najnowszy przewodnik po Gdańsku i jego okolicy. Alfabetycznie ułożony spis wszystkiego, co w Gdańsku i okolicy jest godne uwagi lub w jakikolwiek sposob interesujące wraz z dodatkiem: Trzy dni w Gdańsku i okolicy 1843, przełożyli A.M. Masłowski, R.M. Kowald, Gdańsk 2010.

Informacje

Informacje: Rocznik Gdański, 2021, LXXXI (81), s. 27 - 51

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Działalność Towarzystwa Przyrodniczego w Gdańsku w XIX i pierwszej połowie XX w. Wybrane zagadnienia

Angielski:

The activity of the Gdańsk Nature Research Society (Danziger Naturforschende) in the nineteenth and the first half

Autorzy

https://orcid.org/0000-0003-4008-9479

Maciej Bakun
Gdańskie Towarzystwo Naukowe
https://orcid.org/0000-0003-4008-9479 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Gdańskie Towarzystwo Naukowe

Publikacja: 2022

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC BY  ikona licencji

Udział procentowy autorów:

Maciej Bakun (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski