Queerując (we) flamenco
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEWybierz format
RIS BIB ENDNOTEData publikacji: 06.2024
Przegląd Kulturoznawczy, 2024, Numer 1 (59) , s. 115 - 129
https://doi.org/10.4467/20843860PK.24.007.20073Autorzy
Queerując (we) flamenco
“A man is supposed to dance manly”, announces the first point of the flamenco ‘decalogue proclaimed in 1951 by one of the most important avant-garde flamenco dancers of the 20th century, Vincente Escudero. These words illustrate the relationship between flamenco and the traditional division of gender roles. Despite being considered the fruit of transcultural hybridisation, flamenco is characterised by a strong conservatism. In this context, flamenco dance is a field of struggle for kinetic identity in which two flamenco visions clash. The first is the traditional one, in which one of the determinants is the division into male and female dance, and the second is the queered one, in which the categories in question are blurred and transformed, ultimately leading to the inclusion of queered flamenco in the space of popular culture. The purpose of this text is to present the problem of redefining gender in contemporary flamenco dance and how its queering practices affect the aforementioned categories, opening up flamenco to the space of popular culture. The author focuses on the choreographer and dancer Manuel Liñan, as well as the pop culture project Queer Flamenco by Ruben Heras and Jero Férec. These artists continue to discuss the binary divisions within flamenco at the level of both gender and sexuality. In doing so, they perform acts of transgression by entering into a dialogue with the aesthetic and kinetic canons of masculinity and femininity that are strongly rooted in flamenco. Queer becomes for them not only a form of constructing their own kinetic identity, but also a sphere for creating inclusive spaces. At the same time, artists such as Heras and Férec incorporate flamenco into the context of popular culture.
Aix Gracia F., Flamenco y poder. Un estudio desde la sociología del arte, Fundación SGAE, Madrid 2014.
Bericat E.A., Valores tradicionales, modernos y posmodernos en la sociedad andaluza[w:] E. Moyano Estrada, M. Pérez Yruela (red.), La sociedad andaluza, Instituto de Estudios Sociales de Andalucía, Córdoba 2002.
Biddle I., Romance Cartographies. Flamenco Articulations of Queer Spaces in Urban Andalusia,„Radical Musicology” 2019, nr 7, [b.n.s.].
Bourdieu P., Szkic teorii praktyki, poprzedzony trzema studiami na temat etnologii Kabylów, przeł. W. Kroker, Wydawnictwo Marek Derewiecki, Kęty 2007 (1972).
Butler J., Bodies that Matter: On the Discursive Limits of “Sex”, Routledge, New York 1993.
Butler J., Uwikłani w płeć. Feminizm i polityka tożsamości, przeł. K. Krasuska, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa 2024.
Cruces Roldán C., “De cintura para arriba”. Hipercorporeidad y sexuación en el flamenco. Actas del IV Seminario de la Asociación Universitaria de Estudios de Mujeres (AUDEM), Sevilla, 17 al 19 de octubre de 2002, „Comunicaciones” 2003, nr 1, https://www.academia.edu/7011384/_DE_CINTURA_PARA_ARRIBA_HIPERCORPOREIDAD_Y_SEXUACI%C3%93N_EN_EL_FLAMENCO (dostęp: 30.12.2023).
Cruces Roldán C., El flamenco escénico y la división sexual del trabajo. Estudio estadístico de la Bienal de Flamenco de Sevilla, 2014, „Revista de Investigación sobre Flamenco la Madrugá” 2015, nr 12, s. 1–33.
Cruces Roldán C., Más allá de la música. Antropología y Flamenco, t. 1: Sociabilidad, Transmisión y Patrimonio, Signatura Ediciones, Sevilla 2002.
Cruces Roldán C., Normative Aesthetics and Cultural Constructions in Flamenco Dance. Female and Gitano Bodies as Legitimizers of Tradition, przeł. K.M. Goldberg [w:] K.M.
Goldberg, N.D. Bennahum, M. Heffner Hayes (red.), Flamenco on the Global Stage: Historical, Critical and Theoretical Perspectives, McFarland & Company, Jefferson 2015, s. 210–224.
Dewaal Malefyt T., Gendering the Authentic in Spanish Flamenco [w:] W. Washabaugh (red.), The Passion of Music and Dance: Body, Gender and Sexuality, Berg, Oxford, NY 1998, s. 51–62.
Dowgiało E., O flamenco polskim piórem… Kulturowe realia i słowne bariery, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Filologicznej, Wrocław 2018.
Flamenco post-UNESCO. Acciones, nuestrificiación y paradojas, entre lo popular y lo comercial, wystąpienie wygłoszone podczas międzynarodowej konferencji Canciones de Ida y Vuelta, Lizbona, 6–7.10.2017, https://www.facebook.com/InstitutoAndaluzFlamenco/?fref=ts (dostęp: 7.10.2017).
Garzón Albarrán M., Influencia del Flamenco Queer y las Nuevas Identidades Sexo-Género en el Baile Flamenco. Revisión de su Presencia Mediante Jesús Carmona, „Revista Danzaratte”2023, nr 16 (31), s. 31–41.
Hall S., Tożsamość kulturowa a diaspora, przeł. K. Majer, „Literatura na Świecie” 2008, nr 1–2, s. 165–195.
Klimczyk W., Wirus mobilizacji. Taniec a kształtowanie się nowoczesności (1455–1795), t. 1, Universitas, Kraków 2015.
Leszczyńska K., Dziuban A., Pomiędzy esencjalizmem a konstruktywizmem. Płeć (kulturowa) w refleksji teoretycznej socjologii – przegląd koncepcji, „Studia Humanistyczne AGH”2012, nr 2 (11), s. 13–34.
Lloyd M., Judith Butler: From Norms to Politics, Polity, Cambridge 2007.
López Rodríguez F., De puertas para adentro. Disidencia sexual y disconformidad de génereo en la tradición flamenca, Egales Editorial, Madrid 2016.
López Rodríguez F., Historia queer del flamenco. Desvíos, transiciones y retornos en el baile flamenco (1808–2018), Editorial Egales, Barcelona–Madrid 2021.
Martin T., Transnational Flamenco: Exchange and the Individual in British and Spanish Flamenco Culture, Palgrave Macmillan, Leeds 2020.
Ortiz Nuevo J.L., ¿Se sabe algo? Viaje al conocimiento del arte flamenco en la prensa sevillana del XIX, El Carro de la Nieve, Sevilla 1990.
Rockmore R., Dancing the Ideal Masculinity [w:] K.M. Goldberg, N.D. Bennahum, M. Heffner Hayes (red.), Flamenco on the Global Stage: Historical, Critical and Theoretical Perspectives, McFarland & Company, Jefferson, NC 2015, s. 210–224.
Rockmore R., Queering the Tale of the Skirt: The Masculine Presence, Archival Histories, and Queer Future of the Bata de Cola [w:] K.M. Goldberg, A. Pizà Prohens (red.), Celebrating Flamenco’s Tangled Roots: The Body Questions, Cambridge Scholars Publishing, Newcastle upon Tyne 2022, s. 101–125.
Romanowska J., Transkulturujący, transkulturowani. Obcokrajowcy w sewilskiej społeczności flamenco, Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, Warszawa 2023.
Steingress G., Flamenco postmoderno. Entre tradición y heterodoxia. Un diagnóstico sociomusicológico (Escritos 1989–2006), Signatura Ediciones, Sevilla 2007.
Steingress G., Sobre flamenco y flamencología, Signatura Ediciones, Sevilla 1998.
Steingress G., …Y Carmen se fue a París. Un estudio sobre la construcción artística del género flamenco (1833–1865), Almuzara, Cordoba 2006.
Valtueña D., Historia queer del flamenco. Desvíos, transiciones y retornos en el baile flamenco (1808–2018) by Fernando López Rodríguez. Review, „Dance Research Journal” 2020, nr 3 (52), s. 121–123.
Valtueña D., España rarita: performances festivas en tiempos queer (2008–2020), niepublikowana praca doktorska, Faculty in Latin American, Iberian, and Latino Cultures The City University of New York 2022, https://academicworks.cuny.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=5860&context=gc_etds (dostęp: 15.04.2024).
Washabaugh W., Fashioning Masculinity in Flamenco Dance [w:] idem (red.), The Passion of Music and Dance: Body, Gender and Sexuality, Berg, Oxford, NY 1998, s. 39–50.
Wieczorek M., Feminine versus Masculine: The Dichotomies of Movement in Spanish Flamenco, „International Journal of Humanities and Cultural Studies” 2015, nr 2, s. 527–535.
Wieczorek M., Flamenco. Studium z antropologii semiotycznej, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2018.
Folch P.L., Flamenco Meets Queer Theory: Imaginando anacronismos junto a Manuel Liñán, https://a-desk.org/magazine/flamenco-meets-queer-theory/ (dostęp: 27.12.2024).
https://tarantosbarcelona.com/en/events/flamenco-queer/ (dostęp: 5.01.2024).
https://www.facebook.com/groups/activismolgbtmasmx/posts/2811965895762174/ (dostęp: 7.01.2024).
https://www.wmc.org.uk/en/whats-on/2023/flamenco-queer (dostęp: 19.01.2024).
https://www.nytimes.com/2020/03/17/arts/dance/queer-flamenco-viva-manuel-linan.html (dostęp: 4.01.2024).
Flamenco Queer, reż. F. Bernas, A. González, 2021.
Azúcar pa’ tu cuerpa, https://www.youtube.com/watch?v=UVel1LMudq4&ab_channel=FlamencoQueer (dostęp: 19.01.2024).
Báilame vida – Flamenco Queer, feat. Ana Brenes, https://www.youtube.com/watch?v=ZOM9ldkOluU&ab_channel=FlamencoQueer (dostęp: 19.01.2024).
Travestí – Flamenco Queer, feat. Pakita Spain, https://www.youtube.com/watch?v=BM-5W43fCBEM&ab_channel=FlamencoQueer (dostęp: 19.01.2024).
Informacje: Przegląd Kulturoznawczy, 2024, Numer 1 (59) , s. 115 - 129
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Tytuły:
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
Polska
Publikacja: 06.2024
Status artykułu: Otwarte
Licencja: CC BY
Udział procentowy autorów:
Korekty artykułu:
-Języki publikacji:
Polski