FAQ

Muzyczne marzenia senne jako źródło inspiracji dla kompozytorów: wprowadzenie

Data publikacji: 29.09.2015

Przegląd Kulturoznawczy, 2015, Numer 3 (25) , s. 185 - 197

https://doi.org/10.4467/20843860PK.14.012.4081

Autorzy

Marek Dolewka
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Polska, ul. Gołębia 24, 31-007 Kraków
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Muzyczne marzenia senne jako źródło inspiracji dla kompozytorów: wprowadzenie

Abstrakt

Musical dreams as a source of inspiration for composers in the light of neuroaesthetics research

The goal of this paper is to present musical threads in dreams of selected 20th century leading classical music composers. Musical dreams may come during the period of writing the piece, affecting its shape (Edgar Varèse, Igor Stravinsky), or appear totally unexpectedly, giving an impetus to compose a new work (Karlheinz Stockhausen, Mauricio Kagel). Dreams are a potential answer to the concerns of composer (Threni) or a source of inspiration for a short fragment of musical material (Arcana, Histoire du soldat), instrumentation (Octet), some specific features of the piece (The Rite of Spring, Musik im Bauch, Tierkreis, Helikopter-Streichquartett, Himmels-Tür), or even a course of the whole composition (Trans, Match). It is also interesting to observe the occurrence of musical dreams featuring intensive colours.

The examples are referred to the current state of research on links between music and dreams. The studies of a group of scholars from the University of Florence, working under Valeria Uga, or Irving Massey, American working in neuroaesthetics, present the statements of composers concerning the pieces inspired by the music heard in a dream in new light. These results provide further evidence that making use of this alternative source of work is possible.

Bibliografia

Adorno T.W., Dream Notes, Polity Press, Cambridge 2005.

Anczyk A., Śniący mózg, przebudzony umysł: studia z kulturowej psychologii marzeń sennych, Wydawnictwo Instytutu Medycyny Pracy i Zdrowia Środowiskowego, Sosnowiec 2011.

Baranowski P. (red.), Współczesna neuroestetyka, Poli-Graf-Jak, Poznań 2007.

Barrett D.L., The Committee of Sleep: How Artists, Scientists, and Athletes Use Dreams for Creative Problem-Solving – and How You Can Too, Oneiroi Press, New York 2010.

Betsill D., A New Musical Instrument: Creating Stockhausen’s “Himmels-Tür”, „The Galphin Society Journal” 2008, vol. 61.

Blum D., The Healing Power of Music, „BBC Music Magazine”, April 1996.

Brattico E., Pearce M., The Neuroaesthetics of Music, „Psychology of Aesthetics, Creativity, and the Arts” 2013, no. 7 (1).

Gagné N.V., Historical Dictionary of Modern and Contemporary Classical Music, Scarecrow Press, Lanham 2012.

Godfrey S.S., Dreams & Reality: Revelations on the Nature of Man & God, Trafford on Demand Publishing, Victoria 2003.

Grace N., Making Dreams into Music: Contemporary Songwriters Carry On an Age-Old Dreaming Tradition. Referat wygłoszony podczas konferencji the Association for the Study of Dreams na Tufts University, Medford, MA, 18 czerwca 2002.

Grace N., Music and Dreams, [w:] D. Barrett, P. McNamara (red.), Encyclopedia of Sleep and Dreams, Greenwood, Santa Barbara 2012.

Herzog G., A Comparison of Pueblo and Pima Musical Styles, „The Journal of American Folklore” 1936, vol. 49, no. 194.

http://www.stockhausen.org/video_helicopter.html (data dostępu: 12.09.2014).

Kagel M., Match für 3 Spieler [komentarz do CD], NECD1239AG06.

Lalitte P., La métaphore boréale chez Varèse, [w:] M. Solomos (red.), Iannis Xenakis, Gérard Grisey: La métaphore lumineuse, L’Harmattan, Paris 2003.

Markiewicz P., Przybysz P., Neuroestetyczne aspekty komunikacji wizualnej i wyobraźni, [w:] P. Francuz (red.), Obrazy w umyśle. Studia nad percepcją i wyobraźnią, Scholar, Warszawa 2007.

Markiewicz P., Przybysz P., Neuroestetyka. Przegląd zagadnień i kierunków badań, [w:]  P. Francuz (red.), Na ścieżkach neuronauki, Wydawnictwo KUL, Lublin 2010.

Massey I., The Neural Imagination: Aesthetic and Neuroscientific Approaches to the Arts, University of Texas Press, Austin 2009.

Pagel J.F., Blagrove M., Levin R., States B., Stickgold B., White S., Definitions of Dream: A Paradigm for Comparing Field Descriptive Specific Studies of Dream, „Dreaming” 2001, vol. 11, no. 4.

Pasiecznik M., Rytuał superformuły. Karlheinz Stockhausen: Licht. Die Sieben Tage der Woche, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa 2011.

Patrick J., Music from Sirius: The Dreams of Karlheinz Stockhausen, http://www.brainwashed.com/index.php?option=com_content&view=article&id=8410:music-from-sirius-the-dreams-of-karlheinz-stockhausen&catid=74:interviews&Itemid=91 (data dostępu: 9.01.2015).

Peretz I., Zatorre R.J., The Cognitive Neuroscience of Music, Oxford University Press, Oxford 2003.

Podlipniak P., Przybysz P., Sztuka, mózg, muzyka: perspektywy neuroestetyki muzyki, [w:] M. Bogucki, A. Foltyn, P. Podlipniak, P. Przybysz, H. Winieszewska (red.), Neuroestetyka muzyki, Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, Poznań 2013.

Prokop H., Eine schöpferische Produktion des Unbewussten, „Musik und Medizin” 1979, no. 11.

Przybysz P., Baranowski P., Sztuka a mózg. Neuroestetyczne sekrety wieloznaczności, „Czas Kultury” 2011, nr 154 (3).

Sacks O., Muzykofilia. Opowieści o muzyce i mózgu, Zysk i S-ka Wydawnictwo, Poznań 2009 (wyd. oryg.: Musicophilia: Tales of Music and the Brain, Alfred A. Knopf, New York 2007).

Smith R., Music and Dreams, http://www.radionz.co.nz/concert/programmes/music-and-dreams (data dostępu: 25.04.2015).

Steinitz R., György Ligeti: Music of the Imagination, Faber and Faber, London 2003.

Strawiński I., Kroniki mego życia, przeł. L. Kydryński, Polskie Wydawnictwo Muzyczne, Kraków 1974.

Strawiński I., Craft R., Conversations with Igor Stravinsky, Doubleday & Company, New York 1959.

Strawiński I., Craft R., Expositions and Developments, University of California Press, Berkeley–Los Angeles 1981.

Streich H., Musik im Traum, „Musiktherapeutische Umschau” 1980, no. 1.

Uga V., Lemut M.C., Zampi C., Zilli I., Salzarulo P., Music in Dreams, „Consciousness and Cognition: An International Journal” 2006, no. 15.

Varèse E., Lettre à Louise Varèse, [w:] idem, Ecrits, Christian Bourgois, Paris 1983.

White E.W., Stravinsky: The Composer and His Works, University of California Press, Berkeley–Los Angeles 1984.

Zeki S., Inner Vision: An Exploration of Art and the Brain, Oxford University Press, Oxford 1999.

Informacje

Informacje: Przegląd Kulturoznawczy, 2015, Numer 3 (25) , s. 185 - 197

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Muzyczne marzenia senne jako źródło inspiracji dla kompozytorów: wprowadzenie

Angielski:

Musical dreams as a source of inspiration for composers in the light of neuroaesthetics research

Autorzy

Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Polska, ul. Gołębia 24, 31-007 Kraków

Publikacja: 29.09.2015

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: Żadna

Udział procentowy autorów:

Marek Dolewka (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski