FAQ

Językowe performatywne insygnia władzy

Data publikacji: 04.04.2018

Przegląd Kulturoznawczy, 2018, Numer 1 (35), s. 48-63

https://doi.org/10.4467/20843860PK.18.004.8591

Autorzy

Stanisław Jakóbczyk
Wszystkie publikacje autora →

Pobierz pełny tekst

Tytuły

Językowe performatywne insygnia władzy

Abstrakt

In our times, if one speaks about authority or power insignia and rituals, one usually thinks about visual signs, gestures or behaviour, no matter how durable or ephemeral they are. Nevertheless, the verbal behaviour, the verbal formula in fact, still remain the principal determinants of political power, as it was centuries ago, and they continue having their character of both ritual and insignia.
Among many types of verbal formulae, our attention is focused on those, which present a performative function in the act of speech: they create (or modify) a given factual state of affair, a fragment of reality. They act not only through the principal verbal communication code (speech), but also through its written sub-code. It seems obvious that the linguistic insignia of authority and power have always been destined particularly for social (maybe also political) elites, for the upper classes; the visual insignia, as easier to communicate, were rather (and still are) intended for being communicated to the wide popular (lower) classes. The primacy of language, however, appears also in the fact that the majority of visual signs (and symbols) require a sort of linguistically expressed convention (rules of interpretation), but the verbal formulae do not need any illustration.

Bibliografia

Pobierz bibliografię

Althoff G., Potęga rytuału. Symbolika władzy w średniowieczu, przeł. A. Gadzała, Wydawnic­two Naukowe PWN, Warszawa 2011.

Buchowski M., Magia i rytuał, Wydawnictwo Instytutu Kultury, Warszawa 1993.

Buchowski M., Czynniki różnicujące symbole polityczne. Perspektywa globalna, w: B. Szklarski (red.), Mity, symbole i rytuały we współczesnej polityce. Szkice z antropologii polityki, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2008, s. 127–138.

Dalewski Z., Władza, przestrzeń, ceremoniał. Miejsce i uroczystość inauguracji władzy w Polsce średniowiecznej do końca XIV w.,Neriton. Instytut Historii PAN, Warszawa 1996.

Hempoliński M., Brytyjska filozofia analityczna, Wiedza Powszechna, Warszawa 1964.

Holčik S., Uroczystości koronacyjne w Preszburgu 1563–1830, przeł. K. Moćko, Wydawnic­two Literackie, Kraków 1986.

Jakóbczyk S., Dla kogo Polska? Szkice o języku, kulturze i świadomości narodowej, Wydawnictwo Kontekst, Poznań–Gniezno 2011.

Kertzer D.I., Rytuał, polityka, władza, przeł. Z. Simbierowicz, Oficyna Wydawnicza Volumen, Warszawa 2010.

Krzywoszyński P., Stanisław Orzechowski – ideolog demokracji szlacheckiej, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2010.

Maisonneuve J., Rytuały dawne i współczesne, przeł. M. Mroczek, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 1993.

Michoń Ł., O dialektyce rytualnej polityków Prawa i Sprawiedliwości, w: B. Szklarski (red.), Mity, symbole i rytuały we współczesnej polityce. Szkice z antropologii polityki, Wydawnic­two Naukowe Scholar, Warszawa 2008, s. 199–213.

Orłowski T., Protokół dyplomatyczny. Ceremoniał i etykieta, Polski Instytut Spraw Między­narodowych, Warszawa 2006.

Pietkiewicz E., Protokół dyplomatyczny, MSZ, Warszawa 1986.

Rożek M., Posłowie, w: S. Holčik, Uroczystości koronacyjne w Preszburgu 1563–1830, przeł. K. Moćko, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1986, s. 77–81.

Skalski T., „Strategia magiczna” i… pomost ku ludzkiej mowie, „Filozofia Nauki” 2000, nr 1, z. 8, s. 105–121.

Swetoniusz Trankwillus G., Żywoty cezarów, przeł. J. Pliszczyńska, Ossolineum, Wrocław 1987.

Szklarski B., W poszukiwaniu współczesnych powinowactw antropologii i polityki, w: B. Szklarski (red.), Mity, symbole i rytuały we współczesnej polityce. Szkice z antropologii polityki, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2008.

Truchim S., Koronacje polskich królów elekcyjnych, Księgarnia I. Zamecznik, Poznań 1931.

Ulicka G., fragment recenzji, w: A. Kampka, Perswazja w języku polityki, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2009.

Zanker P., Apoteoza cesarzy rzymskich. Rytuał i przestrzeń miejska, Wydawnictwo Contact, Poznań 2005.

Zieliński L., Pamiętniki historyczne krajowe, Piller, Lwów 1841.

Zierhoffer K., Zierhofferowa Z., Nazwy zachodnioeuropejskie w języku polskim a związki Polski z kulturą Europy, Wydawnictwo PTPN, Poznań 2000.

Ziółkowski A., Historia Rzymu, Wydawnictwo PTPN, Poznań 2004.

Informacje

Informacje: Przegląd Kulturoznawczy, 2018, Numer 1 (35), s. 48-63

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Językowe performatywne insygnia władzy

Angielski:

Performative verbal formulae as the authority insignia

Publikacja: 04.04.2018

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC BY-NC-ND  ikona licencji

Udział procentowy autorów:

Stanisław Jakóbczyk (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski

Liczba wyświetleń: 1465

Liczba pobrań: 1003

<p> Językowe performatywne insygnia władzy</p>

Językowe performatywne insygnia władzy

cytuj

Pobierz PDF Pobierz

pobierz pliki

RIS BIB ENDNOTE