Geostoria i apollińskie spojrzenie w Pieśniach ziemi Margreth Olin
Wybierz format
RIS BIB ENDNOTEData publikacji: 16.12.2024
Przegląd Kulturoznawczy, 2024, Numer 3 (61), s. 450-471
https://doi.org/10.4467/20843860PK.24.028.20871Autorzy
Geostoria i apollińskie spojrzenie w Pieśniach ziemi Margreth Olin
The paper proposes a reading of Margreth Olin’s documentary Songs of the Earth (Fedrelandet, Norway 2023), a hybrid of observational documentary, nature film and experimental visual essay. Olin’s story is related to the land and the planet Earth, where anthropogenic climate change is evident. In a combination of diverse cinematographic techniques, voice-over, statements from the director’s parents and traditional folk songs about the region, the authors recognise the story of E/earth from a planetary perspective as told by Dipesh Chakrabarty. The main issues addressed in the paper are the complementary near-ground and aerial views and the connection between Songs of the Earth and the category of the sublime, frequently discussed in posthumanism.
Bakke M., Gdy stawka jest większa niż życie. Sztuka wobec mineralno-biologicznych wspólnot, „Teksty Drugie” 2020, nr 1, s. 165–185.
Balamissa M., TIFF 2023: Songs of Earth. Interview with Margreth Olin, https://film-fest-report.com/tiff-2023-songs-of-earth-margreth-olin-interview/ (dostęp: 7.05.2024).
Benjamin M., Rocket Dreams: How the Space Age Shaped Our Vision of the World Beyond, Vintage, New York 2003.
Bentley W., The Pale Blue Dot and the Knowledge Systems of Science and Religion, „Verbum et Ecclesia” 2021, nr 2, http://www.scielo.org.za/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S2074-77052021000200015 (dostęp: 7.04.2024).
Boczkowska K., The Homely Sublime in Space Science Documentary Film: Domesticating the Feeling of Homelessness in Carl Sagan’s “Cosmos” and Its Sequel, „Kultura Popularna” 2017, nr 4, s. 24–34.
Castro T., Aerial Views and Cinematism, 1898–1939 [w:] M. Dorrian, F. Pousin (red.), Seeing from Above: The Aerial View in Visual Culture, I.B. Tauris, New York 2013, s. 118–133.
Chakrabarty D., Humanistyka w czasach antropocenu, przeł. M. Chaberski, Universitas, Kraków 2023.
Chakravorty Spivak G., Death of a Discipline, Columbia University Press, New York 2003.
Copik I., Topografie i krajobrazy. Filmowy Śląsk, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, Katowice 2017.
Cosgrove D., Apollo’s Eye: A Cartographic Genealogy of the Earth in Western Imagination, Johns Hopkins University Press, Baltimore–London 2001.
Demkowicz-Dobrzańska K., Kategoria wzniosłości w malarstwie Caspara Davida Friedricha, „Colloquium” 2013, nr 3, s. 99–120.
Domańska E., Dipesh Chakrabarty: od subalternizmu do planetaryzmu [w:] D. Chakrabarty, Humanistyka w czasach antropocenu, przeł. M. Chaberski, Universitas, Kraków 2023.
Dorrian M., Pousin F., Introduction [w:] eidem (red.), Seeing from Above: The Aerial View in Visual Culture, I.B. Tauris, New York 2013, s. 1–10.
Filmmaker 5 with Margreth Olin: Songs of Earth (Fedrelandet), https://classiccoupleacademy.com/filmmaker-5-with-margreth-olin-songs-of-earth-fedrelandet (dostęp: 7.05.2024).
Frydryczak B., Krajobraz. Od estetyki the picturesque do doświadczenia topograficznego, Wydawnictwo Polskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, Poznań 2013.
Haraway D., Nie uciekajmy przed kłopotami. Antropocen – kapitałocen – chthulucen, przeł. K. Hoffmann, W. Szwebs [w:] J.W. Moore (red.), Antropocen czy kapitałocen? Natura, historia i kryzys kapitalizmu, przeł. K. Hoffmann, P. Szaj, W. Szwebs, Wydawnictwo WBPi- CAK, Poznań 2021, s. 49–94.
Harvey M., The Sublime and the Pale Blue Dot: Reclaiming the Cosmos for Earthly Nature, „Environmental Values” 2023, nr 32, s. 9–29.
Ingold T., Czasowość krajobrazu, przeł. B. Frydryczak [w:] B. Frydryczak, D. Angutek (red.), Krajobrazy. Antologia tekstów, Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, Poznań 2014, s. 247–260.
Jamail D., Koniec lodu. Jak odnaleźć sens w byciu świadkiem katastrofy klimatycznej, przeł. A. Paszkowska, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa 2020.
Jay M., Downcast Eyes: The Denigration of Vision in Twentieth-Century French Thought, University of California Press, Berkeley–Los Angeles–London 1993.
Kessler E.A., Picturing the Cosmos: Hubble Space Telescope Images and the Astronomical Sublime, University of Minnesota Press, Minneapolis–London 2012.
Kita B., Pejzaż refleksyjny [w:] D. Mazur, B. Morzyńska-Wrzosek (red.), Przestrzeń w kulturze współczesnej, Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz 2016, s. 337–347.
Landa E., In a Supporting Role: Soil and the Cinema [w:] E. Landa, Ch. Fellers (red.), Soil and Culture with Preface by Philippe Descola, Springer, Dordrecht–Heidelberg–London–New York 2010, s. 83–105.
Latour B., Facing Gaia: Six Lectures on the Political Theology of Nature, The Gifford Lectures on Natural Religion, Edinburgh, 18–28.02.2013, s. 53–74, http://macaulay.cuny.edu/eportfolios/wakefield15/files/2015/01/LATOUR-GIFFORDSIX-LECTURES_1.pdf (dostęp: 17.05.2024).
Latour B., Zamieszkać na Ziemi. Wywiady z Nicolasem Truongiem, przeł. K. Marczewska, Wydawnictwo Oficyna Naukowa, Warszawa 2023.
Louson E., Taking Spectacle Seriously: Wildlife Film and the Legacy of Natural History Display, „Science in Contexts” 2018, nr 1 (31), s. 15–38.
Michalski M., Czy humaniści są współodpowiedzialni za kryzys klimatyczny?, „Postscriptum Polonistyczne” 2023, nr 1 (31), https://www.journals.us.edu.pl/index.php/PPol/article/view/14966/11943 (dostęp: 24.05.2024).
Mikkola H., In the Wings of the Dove: Bird’s-eye View and More-than-Human Gaze in the Wildlife Documentary Series “Earthflight”, „Studies in Documentary Film” 2020, nr 3 (14), s. 202–215, https://research.utu.fi/converis/portal/detail/Publication/42454478?lang=fi_FI (dostęp: 7.05.2024).
Mirzoeff N., Jak zobaczyć świat, przeł. Ł. Zaremba, Wydawnictwo Karakter, Kraków–Warszawa 2016.
Morton T., Mroczna ekologia. Ku logice przyszłego współistnienia, przeł. A. Barcz, Fundacja Bęc Zmiana, Warszawa 2024.
Mrozewicz A.E., The Landscapes of Eco-Noir: Reimagining Norwegian Eco-exceptionalism in Occupied, „Nordicom Review” 2020, nr 41 (Special Issue 1), s. 85–105.
Myślenie planetarne i nowa humanistyka. Rozmowy Olgi Cielemęckiej z Cecilią Åsberg, „Czas Kultury” 2020, nr 2, s. 30–36.
Ogłoza E., „Pałac lodowy” Tarjei Vesaasa z perspektywy literaturoznawczej i dydaktycznej [w:] K. Jędrych, D. Krzyżyk, M. Ochwat, M. Wójcik-Dudek (red.), Przestrzenie spotkania. Tom dedykowany Profesor Ewie Jaskółowej w czterdziestolecie pracy naukowej i dydaktycznej, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2018, s. 269–280, https://rebus.us.edu.pl/bitstream/20.500.12128/21648/1/Ogloza_Palac_lodowy_Tarjei_Vesaasa_z_perspektywy_literaturoznawczej_i_dydaktyczne.pdf (dostęp: 17.05.2024).
Olin M., Nature Is Our Home, TEDxArendal, https://www.youtube.com/watch?v=Qm1E2BzKh14 (dostęp: 13.05.2024).
Rees E., Privilege, Innocence, and “Petro-Guilt” in Maria Sødahl’s Limbo, „Scandinavian Studies” 2016, nr 88 (1), s. 42–59.
Sage D., How Outer Space Made America: Geography, Organization and the Cosmic Sublime, Taylor Francis, Furnham–Burlington 2014.
Sławek T., U-chodzić, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2015.
Solnit R., Zew włóczęgi. Opowieści wędrowne, przeł. A. Dzierzgowska, S. Królak, Wydawnictwo Karakter, Kraków 2018.
Stańczyk M., Filmowe sensorium. Teoria zmysłów i jej krytyczny potencjał, Universitas, Kraków 2023.
Sugiera M., Kolonizacja jako terraformowanie: klątwa Argonautów w epoce antropocenów (ćwiczenia z lektury), „Postscriptum Polonistyczne” 2023, nr 2 (32), https://journals.us.edu.pl/index.php/PPol/article/view/15033/12450 (dostęp: 27.05.2024).
Szaj P., Po cienkim lodzie (Dahr Jamail: „Koniec lodu. Jak odnaleźć sens w byciu świadkiem katastrofy klimatycznej”), „artPapier” 2020, nr 14 (398), http://artpapier.com/index.php?page=artykul&wydanie=398&artykul=7976 (dostęp: 13.05.2024).
Wala K., Ułożyć świat na nowo. Rekonstrukcja koncepcji Tima Ingolda (cz. II), „Etnografia. Praktyki, Teorie, Doświadczenia” 2017, nr 3, s. 189–209.
Warner M., Intimate Communiqués: Melchior Lorck’s Flying [w:] M. Dorrian, F. Pousin (red.), Seeing from Above: The Aerial View in Visual Culture, I.B. Tauris, New York 2013, s. 11–25.
Wójcik-Dudek M., Jak być ze świata? Zwrot geologiczny i polonistyka/humanistyka terenowa w szkole, „Postscriptum Polonistyczne” 2023, nr 1 (31), s. 1–21, https://www.journals.us.edu.pl/index.php/PPol/article/view/15026/11995 (dostęp: 24.05.2024).
Informacje: Przegląd Kulturoznawczy, 2024, Numer 3 (61), s. 450-471
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Tytuły:
Publikacja: 16.12.2024
Status artykułu: Otwarte
Licencja: CC BY
Udział procentowy autorów:
Korekty artykułu:
-Języki publikacji:
PolskiLiczba wyświetleń: 114
Liczba pobrań: 67
Geostoria i apollińskie spojrzenie w Pieśniach ziemi Margreth Olin
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTE