FAQ

Design, czyli o deformującym formowaniu i innych paradoksach projektowania

Data publikacji: 31.03.2020

Przegląd Kulturoznawczy, 2020, Numer 1 (43), s. 1 - 26

https://doi.org/10.4467/20843860PK.20.001.11929

Autorzy

Jan P. Hudzik
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Plac Marii Skłodowskiej-Curie 5, Lublin
https://orcid.org/0000-0002-4806-7840 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Design, czyli o deformującym formowaniu i innych paradoksach projektowania

Abstrakt

On deforming forming and other design paradoxes

This paper joins the philosophical reflection on design. A historiosophical approach to this phenomenon is complemented by phenomenological descriptions depicting different types of its paradox. Design is considered here as an effect of the impetus for visualization encoded in Western culture and connected with the privileged position of the sense of sight present in this culture. The visibility of things – products – is to restore in modern people a sense of security and to deliver them from the fear of nothingness. Such a historiosophical approach is connected to constructivism, as it combines design with the creation of reality, the creation which consists in imposing form – i.e. human program and project – on (chaotic) things. Main theorem: Thing-form-shaping practices are not neutral with respect to existence and axiology because they also inevitably de-form the world. Questions: What does this paradox mean and in what ways does it emerge, and how is it given in experience? What is the end of all these experiments (with regard to appearances, shapes and forms) conducted on reality or nature? What are the cultural, moral, political or social consequences of reducing the meaning – and existence – of things to their visible shapes? 

Bibliografia

Arsen J., A Short Guide through the History of Pop Art and Design, https://www.widewalls.ch/pop-art-design/ (dostęp: 3.05.2019).

Arystoteles, Retoryka, w: idem, Retoryka. Poetyka, przeł. H. Podbielski, PWN, Warszawa 1988.

Badiou A., Finkielkraut A., Dawni kontestatorzy. O aktualności sporów wokół Maja ’68, przeł. W. Dłuski, „Przegląd Polityczny” 2018, nr 148.

Barańczak S., Wstęp, w: Antologia angielskiej poezji metafizycznej XVII stulecia, wybór, przekł., wstęp i oprac. S. Barańczak, PIW, Warszawa 1982.

Baudrillard J., Symulakry i symulacja, przeł. S. Królak, Wydawnictwo Sic!, Warszawa 2005.

Bauman Z., Zindywidualizowane społeczeństwo, przeł. O. i W. Kubińscy, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2008.

Biblia Tysiąclecia, Pallottinum, https://biblia.deon.pl/rozdzial.php?id=279 (dostęp: 10.09.2019).

DIA Nothing Need Be Ugly Chapter 1 – Official Support and Initial Successes, http://www.dia.org.uk/page/aboutus/nothing_Need_be_Ugly/DIA_Nothing_Need_be_Ugly_Chapter_1_-_Official_Support_and_Initial_Successes (dostęp: 5.06.2019).

Dunne A., Raby F., Speculative Everything: Design, Fiction, and Social Dreaming, MIT Press, Cambridge, MA 2013.

Eco U., Historia piękna, przeł. A. Kuciak, Rebis, Poznań 2005.

Feng P., Feenberg A., Thinking about Design: Critical Theory of Technology and the Design

Process, w: P.E. Vermaas et al. (red.), Philosophy and Design: From Engineering to Architecture, Springer, Austin 2008.

Flint A., Le Corbusier. Architekt jutra, przeł. D. Cieśla-Szymańska, W.A.B., Warszawa 2017.

Flusser V., O terminie „design”, przeł. P. Wiatr, „Kultura Współczesna” 2016, nr 4.

Foster H., The ABC of Contemporary Design, „October” 2002, nr 100 (Spring).

Fritsch S., Technology and Global Affairs, „International Studies Perspectives” 2011, vol. 12.

Hobbes T., Lewiatan czyli materia, forma i władza państwa kościelnego i świeckiego, przeł. Cz. Znamierowski, wstęp i przypisy J.C.A. Baskin, Fundacja Aletheia, Warszawa 2005.

Jameson F., An American Utopia, w: S. Žižek (red.), An American Utopia: Dual Power and the Universal Army, Verso, London 2016.

Kołakowski L., Odwet sacrum w kulturze świeckiej, w: idem, Czy diabeł może być zbawiony i 27 innych kazań, Aneks, Londyn 1984.

Latour B., From Realpolitik to Dingpolitik: or How to Make Things Public, w: B. Latour, P. Weibel (red.), Making Things Public: Atmospheres of Democracy, MIT Press, Cambridge 2005.

Lloyd Ch., Globalization: Beyond the Ultra-Modernist Narrative to a Critical Realist Perspective on Geopolitics in the Cyber Age, „International Journal of Urban and Regional Research” 2000, vol. 24, nr 2 (June).

Manovich L., Czym jest wizualizacja?, przeł. M. Korzewski, w: M. Boguni-Borowska, P. Sztompka (red.), Fotospołeczeństwo. Antologia tekstów z socjologii wizualnej, Znak, Kraków 2012.

Manovich L., Język nowych mediów, przeł. P. Cypryański, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2006.

Mazur A., Ikony Europy: Aleksander Rodczenko „Dziewczyna z Leicą”, „Digital Camera”, 29.11.2014, https://digitalcamerapolska.pl/inspiracje/1537-ikony-europy-aleksander-rodczenko-dziewczyna-z-leica (dostęp: 22.06.2019).

Miłosz Cz., Liturgia Efraima, „Zeszyty Literackie” 2007, nr 5, numer specjalny: Cz. Miłosz, Historie ludzkie. Pierwodruki (1983–2006), Warszawa–Paryż.

Nietzsche F., O prawdzie i kłamstwie w pozamoralnym sensie, w: idem, Pisma pozostałe 1862–1875, przeł. B. Baran, Inter Esse, Kraków 1993.

Papanek V., Dizajn dla realnego świata. Środowisko człowieka i zmiana społeczna, przeł. J. Holzman, Recto Verso, Łódź 2012.

Parsons G., Carlson A., Functional Beauty, Clarendon Press, Oxford 2008.

Platon, Państwo, t. II, przeł. W. Witwicki, PWN, Warszawa 1991.

Powers A., Bauhaus Goes West: Modern Art and Design in Britain and America, Thames & Hudson Ltd., London 2019.

Saler M.T., The Avant-Garde in Interwar England: Medieval Modernism and the London Underground, Oxford University Press, Oxford 1999.

Sennett R., Kultura nowego kapitalizmu, przeł. G. Brzozowski, K. Osłowski, Wydawnictwo Literackie Muza, Warszawa 2010.

Sloterdijk P., Kryształowy pałac. O filozoficzną teorię globalizacji, przeł. B. Cymbrowski, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa 2011.

Sloterdijk P., Pogarda mas. Szkic o walkach kulturowych we współczesnym społeczeństwie, przeł. B. Baran, Aletheia, Warszawa 2012.

Tatarkiewicz W., Dzieje sześciu pojęć, PWN, Warszawa 1988.

Verbeek P.-P, Design Ethics and the Morality of Technological Artifacts, w: P.E. Vermaas et al. (red.), Philosophy and Design: From Engineering to Architecture, Springer, Austin 2008.

Weibel P., Molecular Aesthetics: An Introduction, w: P. Weibel, L. Fruk (red.), Molecular Aesthetics, MIT Press, Cambridge 2013.

Žižek S., Od tragedii do farsy, przeł. M. Kropiwnicki, B. Szelera, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa 2011.

Informacje

Informacje: Przegląd Kulturoznawczy, 2020, Numer 1 (43), s. 1 - 26

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Design, czyli o deformującym formowaniu i innych paradoksach projektowania

Angielski:

On deforming forming and other design paradoxes

Autorzy

https://orcid.org/0000-0002-4806-7840

Jan P. Hudzik
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Plac Marii Skłodowskiej-Curie 5, Lublin
https://orcid.org/0000-0002-4806-7840 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Plac Marii Skłodowskiej-Curie 5, Lublin

Publikacja: 31.03.2020

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC BY-NC-ND  ikona licencji

Udział procentowy autorów:

Jan P. Hudzik (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski