FAQ

Akuzmatyczność filmowych efektów dźwiękowych. Medialna mistyfikacja foley w kontekście sound designu

Data publikacji: 12.2021

Przegląd Kulturoznawczy, 2021, Numer 4 (50) „Nowe strategie doświadczania kultury”, s. 715 - 728

https://doi.org/10.4467/20843860PK.21.049.14966

Autorzy

Szymon Nożyński
Dolnośląska Szkoła Wyższa, Wagonowa 9, 53-609 Wrocław
https://orcid.org/0000-0003-3530-1797 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Akuzmatyczność filmowych efektów dźwiękowych. Medialna mistyfikacja foley w kontekście sound designu

Abstrakt

Acousmaticity of Film Sound Effects: Media Mystification of Foley in the Context of Sound Design

The text is about the foley profession, an important specialty performed as part of film sound design, at the post-production stage. What’s important here is both, the foley artist’s body, which becomes an instrument, and the ontology of created sounds, which are inserted into the finished film and synchronized with the picture. The author wonders if there is still a place for foley artists in the digital reality and common computerization of work. But the most important issue concerns the nature of sounds themselves, in the context of their production, acousmatics and the ubiquitous sound design.

What is the sound implemented into the picture, does the picture give credence to the sound, even though the sound is “substituted” because it is produced in the studio? The situation is debatable, in the context of acousmatic listening (i.e. without the context of the source), because the picture provides a substitute context for the sound, and the viewer (listener) accepts this audio-visual relationship without reservation (as long as the sound is prepared well). Especially since by going to the cinema, the viewer agrees to a form of manipulation in the name of entertainment. Usually he or she is not aware of the mystification in the field of sound, which - within the oculocentric perception ‒ for him or her is only a complement to the picture, although, in fact, it plays a fundamental role in understanding what is happening on the screen. Other topics discussed in the text concern the communicativeness of sound and the historical background of the foley profession. Also important are the interrelations between foley and sound design and other areas of sound activity, as part of the preparation of all the audio layers of a film.

Bibliografia

Pobierz bibliografię
Albińska K., Słuchowisko w erze „nowego radia”. O współczesnym sposobie istnienia teatru audialnego i jego statusie, „Kultura i Edukacja” 2011, nr 1 (80), s. 142–160.
Ament V.T., The Foley Grail: The Art of Performing Sound for Film, Games and Animation, Focal Press, Boston 2009.
Auslander P., Liveness: Performance in a Mediatized Culture, Routledge, New York 2008.
Bardijewska S., Nagie słowo. Rzecz o słuchowisku, Dom Wydawniczy Elipsa, Warszawa 2001.
Baumgarth C., Futuryzm, Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, Warszawa 1978.
Cancellaro J., Sound Design for Interactive Media, Delmar Learning, Clifton Park 2006.
Challis B., Dean R., Defining Digital-Foley for Live Performance, Arts and Technology Third International Conference, Lecture Notes of the Institute for Computer Sciences, „Social Informatics and Telecommunications Engineering” 2013, nr 116, s. 1–15.
Chion M., Audio-wizja. Dźwięk i obraz w kinie, Stowarzyszenie Nowe Horyzonty, Korporacja Ha!art, Warszawa‒Kraków 2012.
Czasem śmierdzi weryzmem, rozmowa z Janem Chojnackim i Maciejem Krakówką, „Audio-Play. Magazyn o dobrym brzmieniu” 2016, nr 5 (8), s. 18–20.
Dakic V., Sound Design for Film and Television, Grin Publishing, Munich 2009.
De Götzen A., Grani F., Sikström E., Serafin S., Real, Foley or Synthetic? An Evaluation of Everyday Walking Sounds, Conference: SMAC-SMC Sound and Music Computing Conference, Stockholm 2013.
Donaldson L.F., The Work of an Invisible Body: The Contribution of Foley Artists to On-Screen Effort, „Alphaville: Journal of Film and Screen Media” 2014, nr 7, s. 1–15.
Duda A., Performance na żywo jako medium i obiekt mediatyzacji, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2011.
Emocje są najważniejsze, rozmowa z Tomaszem Duksztą, „AudioPlay. Magazyn o dobrym brzmieniu” 2016, nr 5 (8), s. 12–16.
Farinella D.J., Digital Upgrades Boost Foley Range, „Daily Variety”, 5.01.2007, za: B. Wright, Footsteps with Character: The Art and Craft of Foley, „Screen”, Summer 2014, nr 55 (2), s. 204–220.
Farnell A., Designing Sound, The MIT Press, Cambridge 2010.
Flaneur kulturalny, https://ninateka.pl/vod/rozmowy/henryk-zastrozny-flaneur-kulturalny-14-14/ (dostęp: 23.05.2021).
Foley Artist, reż. T. Bestard, Hiszpania, 2013.
Foley Artists: How Movie Sound Effects Are Made, https://www.youtube.com/watch?v=U_tqB4IZvMk (dostęp: 22.05.2021).
Hillman N., Organic and Free Range Sound Design, „The New Soundtrack” 2014, nr 4 (2), s. 123–138.
Holey Foley, Sound Design at Earth Touch, https://www.youtube.com/watch?v=Li6TSwybqjU (dostęp: 23.05.2021).
How Horse Sounds Are Made for Movies, https://www.youtube.com/watch?v=ggIzq8JUK44 (dostęp: 23.05.2021).
How the Sounds From Your Favourite Movies Are Made, https://www.youtube.com/watch?v=0GPGfDCZ1EE (dostęp: 22.05.2021).
Kowalczyk W., Performans zmediatyzowany – hot or not?, „Kultura Popularna” 2015, nr 2 (44), s. 184–193.
Libera M., Brzostek D., Ziemilski W., Ciało. Wokół muzyki Henri Chopina [w:] Krew na liściach. Muzyka jako teoria społeczna, Zachęta ‒ Narodowa Galeria Sztuki, Warszawa 2010.
Michnik A., Mediacje między dyscyplinami, „Ruch Muzyczny” 2021, nr 2, s. 33.
Michnik A., Publiczność wyzwolona (ze znakiem zapytania). Normy koncertowego zachowania i partycypacja widowni w późnej nowoczesności, „Glissando” 2020, nr 39 (2), s. 72–83.
Misiak T., Doświadczenia akuzmatyczne [w:] M. Olejniczak, T. Misiak (red.), Słuchanie medium, Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Koninie, Konin 2020.
Monty Python i Święty Graal, reż. T. Gilliam, T. Jones, 20th Century Fox, Wielka Brytania, Columbia Pictures, USA, 1975.
Pająk J., Dźwięk w filmie. Między sztuką a rzemiosłem, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2018.
Pich M., Kontekstualne formy percepcyjne w przestrzeni sztuki audialnej i wizualnej oraz w spektaklu gestu [w:] M. Olejniczak, T. Misiak (red.), Słuchanie medium, Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Koninie, Konin 2020.
Pinheiro S., Acousmatic Foley: Staging Sound-Fiction, „Organised Sound” 2016, nr 21 (3), s. 242–248.
Przedpełska-Bieniek M., Dźwięk w filmie, Wydawnictwo Sonoria, Warszawa 2009.
Russolo L., Sztuka hałasów: Manifest Futurystyczny [w:] C. Cox, D. Warner (red.), Kultura dźwięku, Słowo/Obraz Terytoria, Gdańsk 2010.
Sierzputowski K., Audio-soma-wizualność, „Przegląd Kulturoznawczy” 2017, nr 1 (31), s. 20–34.
Siwak W., Sound Design i produkcja muzyczna a tworzenie wirtualnej audiosfery. O potrzebie integracji wizualnego i audialnego designu [w:] О.А. Воробьева (ред.), Актуальные проблемы дизайна и дизайн-образования: сб. науч. ст. по материалам I Междунар. науч.-практ. конф., Минск, 26‒28 апр. 2017 г., Изд. центр БГУ, Минск 2017, s. 172–181.
Skrzypczak P., Koniec wielkiego niemowy? Uwagi o „rolach mówionych” w pierwszych latach kina dźwiękowego, „Litteraria Copernicana” 2016, nr 1 (11), s. 107–117.
Sound City, reż. D. Grohl, Therapy Content Diamond Docs, USA, 2013.
Star Wars: A New Hope Sound Design Explained by Ben Burtt, https://www.youtube.com/watch?v=So0nmciiFJg (dostęp: 23.05.2021).
Śpiewak jazzbandu, reż. A. Crosland, Warner Brothers, USA, 1927
Talaga-Nowacka A., Pałac dźwięku, Toya Studios Sp. z o.o.
The Beautiful Lies of Sound Design, https://www.youtube.com/watch?v=jDy5j0c6TrU&t=82s (dostęp: 22.05.2021).
The Magic of Making Sound, https://www.youtube.com/watch?v=UO3N_PRIgX0 (dostęp: 22.05.2021).
The Secret World of Foley, reż. D. Jewel, Wielka Brytania, 2014.
Topolski J., Fool Me, Foley Me. Imitatorzy dźwięku, „Ekrany” 2021, nr 1 (57), s. 108–114.
Topolski J., Sound Design. Między dźwiękiem a muzyką, „Ekrany” 2018, nr 3‒4 (43‒44), s. 106–113.
Track Stars.: The Unseen Heroes of Movie Sound, reż. T. Burke, Kanada, 1979.
Trento S., De Götzen A., Foley Sounds vs Real Sounds, Conference: Proceedings of the International Conference on Sound and Music Computing, 2011.
Whittington W., Sound Design in New Hollywood Cinema [w:] G. Harper, R. Doughty, J. Eisentraut (red.), Sound and Music in Film and Visual Media: A Critical Overview, Continuum, New York–London 2009.
Wolf D., Jack Foley and the Art of Sound, Irish America, https://irishamerica.com/2012/01/jack-foley-and-the-art-of-sound/ (dostęp: 17.05.2021).
Wright B., Footsteps with Character: The Art and Craft of Foley, „Screen”, Summer 2014, nr 55 (2), s. 204–220.

Informacje

Informacje: Przegląd Kulturoznawczy, 2021, Numer 4 (50) „Nowe strategie doświadczania kultury”, s. 715 - 728

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Akuzmatyczność filmowych efektów dźwiękowych. Medialna mistyfikacja foley w kontekście sound designu

Angielski:

Acousmaticity of Film Sound Effects: Media Mystification of Foley in the Context of Sound Design

Autorzy

https://orcid.org/0000-0003-3530-1797

Szymon Nożyński
Dolnośląska Szkoła Wyższa, Wagonowa 9, 53-609 Wrocław
https://orcid.org/0000-0003-3530-1797 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Dolnośląska Szkoła Wyższa, Wagonowa 9, 53-609 Wrocław

Publikacja: 12.2021

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC BY-NC-ND  ikona licencji

Udział procentowy autorów:

Szymon Nożyński (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski