FAQ

Prace Etnograficzne

Między powszechnością a dążeniem do endogamii, czyli o polsko-ukraińskich małżeństwach mieszanych

Data publikacji: 27.09.2018

Prace Etnograficzne, 2018, Tom 46, Numer 3, s. 47 - 64

https://doi.org/10.4467/22999558.PE.18.012.9958

Autorzy

Tomasz Kosiek
Uniwersytet Rzeszowski, Aleja Rejtana 16c 35-959 Rzeszów
https://orcid.org/0000-0002-6798-6842 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Między powszechnością a dążeniem do endogamii, czyli o polsko-ukraińskich małżeństwach mieszanych

Abstrakt

The author of the article tackles the subject of Polish-Ukrainian mixed marriages in Poland. He shows the changes that have taken place concerning the scope of the marital models utilised within the Ukrainian community. He begins his musings looking at the Polish-Ukrainian borderlands in the 19th and the beginning of the 20th centuries. It comes to light that mixed marriages were at that time a common and accepted phenomenon in small, local communities. The end of openness towards mixed marriages was brought by the "Vistula" Operation, as a result of which historic Ukrainian and Polish-Ukrainian neighbouring communities from south-eastern Poland were destroyed, with the people making them up being resettled in the so-called Recovered Territories. In this new context, Ukrainian communities began to work out new marital models, according to which the aim was to enter into marriages within one's own group. In order to achieve endogamy on the one hand within Ukrainian families, clear pressure began to arise upon the marital choices of the young, on the other hand, the entire community had worked out a series of strategies aimed at helping to achieve the behaviour patterns expected by the Ukrainian group.

Bibliografia

Agrosino M.

2010 Badania etnograficzne i obserwacyjne, przeł. M. Brzozowska-Brywczyńska, ­Warszawa.

Barzycki A.

1989 Dzieje parafii Baligród 1872–1939, Lublin (praca magisterska).

Benewiat R., Budzyński Z.

2003 Ludność wsi Hoczew obrządku łacińskiego w latach 1867–1918 (w świetle ewidencji metrykalnej), w: Z. Budzyński (red.), Studia i materiały z dziejów społecznych Polski Południowo-Wschodniej,t. 1, Rzeszów, s. 197–217.

Budzyński Z.

1993 Ludność pogranicza polsko-ruskiego w drugiej połowie XVIII wieku: stan, rozmieszczenie, struktura wyznaniowa i etniczna,t. I, Przemyśl–Rzeszów.

Bujak F.

1908 Galicja, t. I: Kraj, ludność, społeczeństwo, rolnictwo, Lwów–Warszawa.

Burszta J.

1967 Kategorie ludności i ich typ kulturowy, w: Przemiany społeczne na Ziemiach Zachodnich, W. Markiewicz, P. Rybicki (red.), Poznań, s. 132–177.

Buyskykh I.

2018 Forgive, Forget or Feign: Everyday Diplomacy in Local Communities Of Polish Subcarpathia, „Journal of Global Catholicism”, vol. 2, issue 2, s. 56–87.

Buzalka J.

2007 Nation and Religion: The Politics of Commemoration in South-East Poland, Berlin.

Cała A.

1992 Wizerunek Żyda w polskiej kulturze ludowej, Warszawa.

Drozd R.

1997 Ukraińcy na Pomorzu Zachodnim w latach 1947–1952 [w:] W. Mokry (red.),  Problemy Ukraińców w Polsce po wysiedleńczej akcji „Wisła” 1947 roku, Kraków, s. 49–58.

Drozd R., Halczak B.

2010 Dzieje Ukraińców w Polsce w latach 1921–1989, Warszawa.

Drozd R., Hałagida I.

1999 Ukraińcy w Polsce 1944–1989. Walka o tożsamość (Dokumenty i materiały),Warszawa.

Eller J.D.

2012 Antropologia kulturowa. Globalne siły, lokalne światy, przeł. A. Gąsior-Niemiec, Kraków.

Fenczak A.S.

1990 Z dziejów inicjatyw polskich na rzecz uregulowania stosunków międy obrządkami Kościoła katolickiego. Artykuły arcybiskupa Jana Skarbka z 1714 roku, w: S. Stępień (red.), Polska–Ukraina. 1000 lat sąsiedztwa, t. 1, Przemyśl, s. 167–180.

Glinianowicz K.

2015 Z cienia polskości. Ukraińska proza galicyjska przełomu XIX i XX wieku, Kraków.

2019 Ruska miłość w czasach autonomii galicyjskiej, czyli o romansach w bibliotekach greckokatolickiego duchowieństwa, „Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo”, nr 9(12), artykuł przyjęty do publikacji.

Hałagida I.

2003 Ukraińcy na zachodnich i północnych ziemiach Polski 1947–1957, Warszawa.

Hrycak J.

2010 Prorok we własnym kraju. Iwan Franko i jego Ukraina (1856–1886), przeł. A. Korzeniowska-Bihun, A. Wylegała, Warszawa.

Kmita M.

1997 Propaganda antyukraińska i kształtowanie negatywnego stereotypu Ukraińca w czasach PRL, w: W. Mokry (red.), Problemy Ukraińców w Polsce po wysiedleńczej akcji „Wisła” 1947 roku, Kraków, s. 59–73.

Kosiek T.

2008 „Wspólnota na różnicy budowana”. Kilka uwag etnologa o małżeństwach polsko-ukraińskich w Białym Borze, w: Polska–Ukraina. Pogranicze kulturowe i etniczne, M. Buchowski (red.), Wrocław, s. 139–149.

2016 Polacy i Żydzi Bieszczadów i Pogórza Przemyskiego w narracjach biograficznych osób wysiedlonych w Akcji „Wisła. Raport z badań, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Etnograficzne, t. 44, z. 1, s. 39–50.

2017 Wybrane doświadczenia Ziem Zachodnich w świetle narracji biograficznych osób wysiedlonych w akcji „Wisła” w 1947 r., „UR Journal of Humanities and Social Sciences”, nr 2(3), s. 53–73.

(w druku), When the Other” Becomes Someone Close… Ethnological Self-Reflections on Functioning in a Ukrainian Community in Biały Bór, w: M. Zowczak (red.),Catholic Religious Minorities in Times of Transformation. Comparative Studies of Religious Culture: Poland/Ukraine.

Kubiak H.

2005 Asymilacja, w: H. Kubiak et al. (red.), Encyklopedia socjologii. Suplement, Warszawa, s. 29–36.

Linkiewicz O.

2018 Lokalność i nacjonalizm. Społeczności wiejskie w Galicji Wschodniej w dwudziestoleciu międzywojennym, Kraków.

Motyka G.

2011 Od rzezi wołyńskiej do Akcji „Wisła”. Konflikt polsko-ukraiński 1943–1947, Kraków.

Osadczy W.

2011 Międzyobrządkowe małżeństwa mieszane na pograniczu polsko-ruskim w Galicji w świetle prawa kanonicznego, „Rocznik Nauk o Rodzinie”, t. 3(58), s. 155–163.

Ottenberg S.

1990 Thirty Years of Fieldnotes: Changing Relationship to the Text, w: R. Sanjek (ed.), Fieldnotes: The Making of Anthropology, Ithaca–London, s. 139–160.

Pasieka A.

2014 Neighbors: About the Multiculturalization of the Polish Past, „East European Politics and Societies and Cultures”, vol. 28, no. 1, s. 225–251.

Pisuliński J.

2017 Przesiedlenia ludności ukraińskiej z Polski do USRR w latach 1944–1947, Rzeszów.

Snyder T.

2003 Akcja „Wisła” a homogeniczność społeczeństwa polskiego,w: J. Pisuliński (red.), Akcja „Wisła”, Warszawa, s. 49–54.

2009 Rekonstrukcja narodów. Polska, Ukraina, Litwa, Białoruś 1569–1999, Sejny.

Staszczak Z.

1987 Asymilacja kulturowa, w: Słownik etnologiczny. Terminy ogólne, red. Z. Staszczak, Warszawa–Poznań, s. 45–47.

Szynkiewicz S.

1987 Endogamia, w: Z. Staszczak (red.), Słownik etnologiczny. Terminy ogólne, Warszawa–Poznań, s. 75.

Zonabend F.

2008 Małżeństwo, w: A. Barnard, J. Spencer (red.), Encyklopedia antropologii społeczeno-
-kulturowej
, przeł. K. Pawluś, Warszawa, s. 348–350.

Informacje

Informacje: Prace Etnograficzne, 2018, s. 47 - 64

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:
Między powszechnością a dążeniem do endogamii, czyli o polsko-ukraińskich małżeństwach mieszanych
Angielski:
Between prevalence and the struggle towards endogamy, or on Polish-Ukrainian mixed marriages in Poland

Autorzy

https://orcid.org/0000-0002-6798-6842

Tomasz Kosiek
Uniwersytet Rzeszowski, Aleja Rejtana 16c 35-959 Rzeszów
https://orcid.org/0000-0002-6798-6842 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Uniwersytet Rzeszowski, Aleja Rejtana 16c 35-959 Rzeszów

Publikacja: 27.09.2018

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC BY-NC-ND  ikona licencji

Udział procentowy autorów:

Tomasz Kosiek (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski

Liczba wyświetleń: 1463

Liczba pobrań: 1052