Kościół parafialny w Grzegorzewie w świetle siedemnastowiecznych wizytacji kościelnych archidiakonatu gnieźnieńskiego
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEWybierz format
RIS BIB ENDNOTEKościół parafialny w Grzegorzewie w świetle siedemnastowiecznych wizytacji kościelnych archidiakonatu gnieźnieńskiego
Data publikacji: 2017
Polonia Maior Orientalis, 2017, IV, s. 41 - 58
https://doi.org/10.4467/27204006PMO.17.004.16276Autorzy
Kościół parafialny w Grzegorzewie w świetle siedemnastowiecznych wizytacji kościelnych archidiakonatu gnieźnieńskiego
Artykuł ma na celu zrekonstruowanie sytuacji kościoła parafialnego w Grzegorzewie na podstawie określonych źródeł – siedemnastowiecznych wizytacji archidiakonatu gnieźnieńskiego, do którego miejscowość ta wówczas należała. Wykorzystane zostały cztery zachowane obecnie wizytacje z lat 1608-1609, 1632-1633, 1639-1640, 1696-1699. Założenie takie w sposób oczywisty wpływa na zakres merytoryczno-chronologiczny oraz treść artykułu. Omawia on lokalizację i wezwanie kościołów w Grzegorzewie oraz inkorporację kościoła parafialnego do kanonii kapituły uniejowskiej dokonaną w XVI w. W sposób szczegółowy traktuje stan kościoła parafialnego św. Stanisława i św. Mikołaja na przestrzeni XVII w.: zasięg terytorialny parafii, zabudowania, wyposażenie i uposażenie, funkcje społeczne (szkołę, szpital, bractwo), obsadę personalną, poziom duchownych oraz jego skutki. Przywołane zostały również pewne wiadomości dotyczące oratorium niegdyś św. Mikołaja, a w XVII w. św. Piotra i Pawła również wpływającego na rekonstrukcję sytuacji Kościoła w Grzegorzewie.
Archiwum Archidiecezjalne w Gnieźnie
Archiwum Konsystorza Generalnego: Wizytacja archidiakonatu gnieźnieńskiego Wincentego de Seve 1608-1609;
Archiwum Konsystorza Generalnego: Wizytacja archidiakonatu gnieźnieńskiego Adama Leśniewskiego (bez dekanatu konińskiego) 1632-1633, sygn. E 2b;
Archiwum Konsystorza Generalnego: Wizytacja archidiakonatu gnieźnieńskiego Świętosława Strzałkowskiego i Jakuba Dubickiego 1639-1640, sygn. E 3;
Archiwum Konsystorza Generalnego: Wizytacja archidiakonatu gnieźnieńskiego Stanisława Lipskiego, sygn. E 6; Dyplom Gnieźnieński nr 705, 706.
Dokumenty soborów powszechnych (2007), T. IV/1-IV/2 Lateran V, Trydent, Watykan I, oprac. A. Baron, H. Pietras, Kraków,
Jan Łaski, Liber beneficiorum archidiecezji gnieźnieńskiej z poręki Towarzystwa Przyjaciół Nauk Poznańskiego podług kodeksów rękopiśmiennych archiwum gnieźnieńskiego i kaliskiego (1880), wyd. J. Łukowski, oprac. J. Korytkowski, T. 1 Archidiakonaty: gnieźnieński, uniejowski i kurzelowski, Gniezno.
Atlas historyczny Polski. Województwo sieradzkie i województwo łęczyckie w drugiej połowie XVI w. (1998), Cz. 1 Mapy. Plany, Cz. 2 Komentarz. Indeksy, Warszawa.
Ciołek G. (1962), Budownictwo drewniane, [w:] Historia sztuki polskiej w zarysie, red. T. Dobrowolski, W. Tatarkiewicz, T. 2 Sztuka nowożytna, Kraków.
Danielewicz J. (1948), Kościół i jego wnętrze w świetle przepisów prawno-liturgicznych, Kielce.
Dębowski A. (2006), Mikołaj: święty nieznany, Kraków.
Flaga J. (2004), Bractwa religijne w Rzeczypospolitej w XVII i XVIII wieku, Lublin.
Gąsiorowski A. (1969), Charakterystyka geograficzna, [w:] Dzieje Wielkopolski, T. 1, red. J. Topolski, Poznań.
Gąsiorowski A. (1969), Granice Wielkopolski, [w:] Dzieje Wielkopolski, T. 1, red. J. Topolski, Poznań.
Jabłońska A. (2005), Kapituła uniejowska do początku XVI wieku, Kielce.
Jabłońska A. (2011), Człowiek, sztuka i Bóg (wybrane przykłady z XVII-wiecznych źródeł kościelnych archidiakonatu gnieźnieńskiego), [w:] Współczesna edukacja estetyczna. Teoria i praktyka, red. K. Ziołowicz, J. Sztejbnis-Zdyb, Kielce.
Jabłońska A. (2013), Funkcje społeczne parafii archidiakonatu gnieźnieńskiego w XVII wieku, Kielce.
Kirche und Visitation Beiträge zur Erforschung des frühneuzeitlichen Visitationswesen in Europa (1984), red. E. W. Zeeden, P. T. Lang, Stuttgart.
Korytkowski J. (1888), Arcybiskupi gnieźnieńscy, prymasowie i metropolici polscy od roku 1000 ażdo roku 1821czyli do połączenia arcybiskupstwa gnieźnieńskiego z biskupstwem poznańskim według źródeła rchiwalnych, T. 2, Poznań.
Kot S. (1996), Historia wychowania, T. 1, Warszawa.
Krukowski J. (2001), Szkolnictwo parafialne Krakowa w XVII wieku, Kraków.
Kujawski W. (1995), Rola instytucji kościelnych w życiu miasta, [w:] Uniejów, dzieje miasta, red. J. Szymczak, Łódź.
Labuda G. (2000), Święty Stanisław – biskup krakowski, patron Polski: śladami zabójstwa, męczeństwa, kanonizacji, Poznań.
Litak S. (2004), Historia wychowania, T. 1 Do Wielkiej Rewolucji Francuskiej, Kraków.
Litak S. (2004), Parafie w Rzeczypospolitej w XVI-XVIII wieku. Struktura, funkcje społeczno -religijne i edukacyjne, Lublin;
Łoziński W. (1978), Życie polskie w dawnych wiekach, Kraków.
Maluśkiewicz P. (1993), Województwo konińskie. Szkic monograficzny, Warszawa.
Michałowska M. (1995), Słownik terminologiczny włókiennictwa, Warszawa.
Michałowska T. (1995), Średniowiecze, Warszawa.
Nitecki P. (1992), Biskupi Kościoła w Polsce. Słownik biograficzny, Warszawa.
Nowak A. C. (1987), Koło-Kłodawa-Uniejów-Dąbie-Przedecz oraz okolice. Przewodnik turystyczny, Poznań.
Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich (1881), T. 2, red. F. Sulimierski, B. Chlebowski, W. Walewski, Warszawa.
Słownik krajoznawczy Wielkopolski (1992), red. P. Anders, A. Łęcki, P. Maluśkiewicz, Warszawa;
Surdacki M. (2015), Opieka społeczna w Polsce do końca XVIII wieku, Lublin.
Szpitalnictwo w dawnej Polsce (1998), red. M. Dąbrowska, J Kruppé, Warszawa.
Szymczak J. (1995), Uniejów do schyłku XVI wieku, [w:] Uniejów, dzieje miasta, red. J. Szymczak, Łódź
Wiśniowski E. (2004), Parafie w średniowiecznej Polsce. Struktura i funkcje społeczne, Lublin.
Zajączkowski S. M. (1993), Z przeszłości miasta Grzegorzewa (Przyczynek do dziejów ziemi łęczyckiej w średniowieczu), Cz. 1, „Rocznik Łódzki”, nr 40.
Zajączkowski S. M. (1994), Z przeszłości miasta Grzegorzewa Cz. 2, „Rocznik Łódzki”, nr 41.
Zaremska H. (1977), Bractwa w średniowiecznym Krakowie. Studium form społecznych życia religijnego, Wrocław.
Graeve S., de Verdmon Jacques L. (1912), Przewodnik po Guberni Kaliskiej, Warszawa.
Gruziński (1912), Sbornik bylin sobranych Pawłom Nikołajewiczem Rybnikowym, Moskwa.
Rybnikow S., Rodowód rodziny Rybnikowych, maszynopis w zbiorach Towarzystwa Przyjaciół Brudzewa.
Polanowski E., Życie literackie Kalisza 1870-1907, Warszawa 1987, s. 338.
Chimiak Ł., Gubernatorzy rosyjscy w Królestwie Polskim. Szkic do portretu zbiorowego, Wrocław 1999, s. 286.
Dzięgielewska M., Było – minęło, wydruk komputerowy w zbiorach Towarzystwa Przyjaciół Brudzewa.
Informacje: Polonia Maior Orientalis, 2017, IV, s. 41 - 58
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Tytuły:
Kościół parafialny w Grzegorzewie w świetle siedemnastowiecznych wizytacji kościelnych archidiakonatu gnieźnieńskiego
The parish church in Grzegorzew in the light of church visitations carried out in seventeenth century in archdeaconship of Gniezno
Publikacja: 2017
Status artykułu: Otwarte
Licencja: Żadna
Udział procentowy autorów:
Korekty artykułu:
-Języki publikacji:
PolskiLiczba wyświetleń: 357
Liczba pobrań: 312