Resistance in the act – on the canvas of the construction of Schools – Monuments of the Millennium

The article indicates various attitudes towards the construction of a thousand schools to celebrate the millennium of the Polish state. The undertaking was to provide a remedy for the post-war collapse of housing, a demographic explosion. It was also a political campaign, one of the aspects of which was the fight against the Catholic Church, including the 9-years Novena before the anniversary of the baptism of Poland. On the example of an effective campaign to build schools, various attitudes are visible: from authentic or opportunistic support, through official performance of duties, to contestation and even protests, complaints, and reluctance. In practice, one more attitude emerged: silence, which had a twofold value - in government practice it was withholding discrediting information, and on the other hand it was a kind of passive resistance.

 

Streszczenie
W artykule zasygnalizowane zostały różne postawy wobec akcji budowy tysiąca szkół na tysiąclecie państwa polskiego. Przedsięwzięcie miało stanowić remedium na powojenną zapaść lokalową szkolnictwa, eksplozję demograficzną oraz stanowić kampanię polityczną, której jednym z aspektów była walka z Kościołem katolickim, w tym 9 letnią Nowenną przed rocznicą chrztu Polski. Na przykładzie skutecznej akcji budowy tysiąclatek widoczne są różnorodne postawy: od autentycznego czy koniunkturalnego poparcia, poprzez urzędnicze wykonywanie powinności, aż po kontestację a nawet protesty, skargi, niechęć. W praktyce zarysowała się jeszcze jedna postawa: przemilczanie, które miało walor dwusieczny – w praktyce rządowej było wstrzymywaniem dyskredytujących informacji, a z drugiej strony stanowiło swoistą formę biernego oporu.

The article indicates various attitudes towards the construction of a thousand schools to celebrate the millennium of the Polish state. The undertaking was to provide a remedy for the post-war collapse of housing, a demographic explosion. It was also a political campaign, one of the aspects of which was the fight against the Catholic Church, including the 9-years Novena before the anniversary of the baptism of Poland. On the example of an effective campaign to build schools, various attitudes are visible: from authentic or opportunistic support, through official performance of duties, to contestation and even protests, complaints, and reluctance. In practice, one more attitude emerged: silence, which had a twofold value - in government practice it was withholding discrediting information, and on the other hand it was a kind of passive resistance.