Szachy w edukacji szkolnej – sposób na poprawę kompetencji i umiejętności przydatnych w szkole i w życiu
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEWybierz format
RIS BIB ENDNOTESzachy w edukacji szkolnej – sposób na poprawę kompetencji i umiejętności przydatnych w szkole i w życiu
Data publikacji: 2018
Niepełnosprawność, 2018, Nr 29 (2018), s. 167 - 183
https://doi.org/10.4467/25439561.NP.18.010.9848Autorzy
Szachy w edukacji szkolnej – sposób na poprawę kompetencji i umiejętności przydatnych w szkole i w życiu
Chess playing in education as a way of improving social skills needed in school and everyday life
Chess are one of the most popular games in the world. Chess players often spend thousands of hours to practice for the championship. In turn, for scientists, especially for cognitive psychologists, chess is as the fruit fly (Drosophila melanogaster) is for genetics. Scientists have proved that a high IQ is not necessary to achieve mastery or even a high performance in chess. This makes the game accessible for everyone and we believe that it should be recommended particularly for children with a risk of school failure. It turns out, that knowledge acquired while learning and chess playing could improve skills useful both in school or in everyday life. The article consists of three parts. The first one describes chess from cultural, political, and scientific research perspective. Then we will discuss the process that leads to taking part in a championship and the various social and cognitive abilities that can be acquired when playing chess. The last part describes the transfer of knowledge and skills concerning chess that occurs among school hildren with special educational needs.
Barrett D. C., Fish W. W. (2011), Our Move: Using Chess to Improve Math Achievement for Students Who Receive Special Education Services, „International Journal of Special Education" 26(3), s. 181-193.
Bilalić M., McLeod P., Gobet F. (2007), Does chess need intelligence? - a study with young chess players, „Intelligence", 35(5), s. 457-470.
Campitelli G., Gobet F. (2008), The role ofpmctice in chess: A longitudinal study, „Learning and individual differences", 18(4), s. 446^58.
Campitelli G., Gobet F. (2011), Delibemte pmctice necessary but not sufficient, „Current Directions in Psychological Science", 20(5), s. 280-285.
Campitelli G., Parker A., Head K., Gobet F. (2008), Eeft lateralization in autobiogmphical memory: Anfmri study using the expert archival pamdigm, „International Journal of Neuroscience", 118(2), s. 191-209.
Charness N. (1992), The impact of chess research on cognitwe science, „Psychological Research", 54, s. 4-9.
Christiaen J. (1976), Schaken en Cognitieve Ontwikkeling, Rijksuniversiteit Gent, Gent, Belgium (nieopublikowana praca magisterska),
de Bruin A.B., Kok E.M., Leppink J., Camp G. (2014), Pmctice, intelligence, and enjoyment in novice chess players: A prospectwe study at the earliest stage ofa chess career, „Intelligence", 45, s. 18-25.
de Bruin A. B., Rikers R., Schmidt H. G. (2007), The influence of achievement motwation and chess-specific motwation on deliberate pmctice, „Journal of Sport and Exercise Psychology", 29(5), s. 561-583.
de Bruin A.B., Smits N., Rikers R.M., Schmidt H.G. (2008), Delibemte pmctice predicts performance over time in adolescent chess players and drop-outs: A linear mixed models analysis, „British Journal of Psychology", 99(4), s. 473-497.
Ericsson K.A., Charness N. (1994), Expert performance: Its structure and accjuisition, „American psychologist", 49(8), s. 725- 747.
Ericsson K.A., Charness N., Feltovich P.J., Hoffman R.R. (red.) (2006), The Cambridge handbook ofexpertise and expert performance, Cambridge University Press.
Ericsson K.A., Krampe R.T., Tesch-Rómer C. (1993), The role of deliberate pmctice in the accjuisition ofexpert performance, „Psychological review", 100(3), s. 363^06.
Frydman M., Lynn R. (1992), The general intelligence and spatial abilities ofgifted young belgian chess players, „British Journal of Psychology", 83(2), s. 233-235.
Glickman M.E. (1995), Chess mting systems, „American Chess Journal", 3(59), s. 102.
Glickman M.E., Jones A.C. (1999), Rating the chess mting system, „Chance-Berlin Then New York", 12, s. 21-28.
Gobet F. (2013), Expertise vs. talent, „Talent Development & Excellence", 5, s. 75-86.
Gobet F., Campitelli G. (2007), The role of domain-specific practice, handedness, and startingage in chess, „Developmental psychology", 43(1), s. 159-172.
Gobet F., Charness N. (2006), Expertise in Chess [w:] Ericsson K.A., Charness N., Feltovich P.J., Hoffman R.R., The Cambridge handbook ofexpertise and expert performance MA: Cambridge University Press, s. 683-703.
Grabner R.H., (2014), The role ofintelligencefor performance in the prototypical expertise domain of chess, „Intelligence", 45, s. 26-33.
Grabner R.H., Stern E., Neubauer A.C. (2007), Indwidual differences in chess expertise: A psychometric investigation, „Acta psychological", 124(3), s. 398-420.
Hambrick D.Z., Oswald F.L., Altmann E.M., Meinz E.J., Gobet F., Campitelli G. (2014), Deliberate practice: Is that all ii takes to become an expert?, „Intelligence", 45, s. 34^5.
Hambrick D.Z., Macnamara B.N., Campitelli G., Ullen F., Mosing M.A. (2016), Chapter One-Beyond Born versus Madę: A New Look at Expertise, „Psychology of Learning and Motivation", 64, s. 1-55.
Hong S., Bart W.M. (2007), Cognitive effects of chess instruction on students at riskfor academic failure, „International Journal of Special Education", 22(3), s. 89-96.
Horgan D.D., Morgan D. (1990), Chess expertise in children, „Applied Cognitive Psychology", 4(2), s. 109-128.
Howard R. W. (2009), Indwidual differences in expertise development over decades in a complex intellectual domain, „Memory & Cognition", 37, s. 194-209.
Howard R. W. (2012), Longitudinal effects ofdifferent types of practice on the development of chess expertise, „Applied Cognitive Psychology", 26(3), s. 359-369.
Macnamara B. N., Hambrick D. Z., Oswald F. L. (2014), Deliberate practice and performance in musie, games, sports, education, andprofessions a meta-analysis, „Psychological science", 25(8), s. 1608-1618.
Nicotera A., Stuit D. (2014), Literaturę Review of Chess Studies. s. 1-35, http://londonchess-conference.com/wp-content/uploads/2014/ll/CCSCSL-Literature-Review-of-Chess-Studies-November-20141.pdf [dostęp: 20.05.2016].
Nęcka E., Orzechowski J., Szymura B. (red.) (2006), Psychologia poznawcza, Wydawnictwo Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej Academica, Warszawa.
PE (2012), Oświadczenie parlamentu europejskiego z dnia 15 marca 2012 r. w sprawie wprowadzenia do systemów oświaty w unii europejskiej programu „Szachy w szkole" (Tech. Rep.), http://www.europarl.europa.eu/sides/getDoc.do7pubRef=-//EP//TEXT+TA+P7-TA-2012-0097+0+DOC+XML+VO//PL [dostęp: 20.05.2016].
PZSzach (2014), Sprawozdanie zarządu Polskiego Związku Szachowego za okres 2013 roku oraz do 14 czerwca 2014 roku (Raport techniczny), http://www.pzszach.org.pVpub/1/173/Sprawozdanie Zarządu Polskiego Związku Szachowego za okres za okres 2013 roku oraz do 14 czerwca 2014 roku.doc. [dostęp: 20.05.2016.
Sala G., Gorini A., Pravettoni G. (2015), Mathematical problem-solving abilities and chess, „SAGĘ Open", 5(3), s. 1-9.
Schneider W., Gruber H., Gold A., Opwis K. (1993), Chess expertise and memoryfor chess positions in children andadults, „Journal of Experimental Child Psychology, 56(3), s. 328-349.
Scholz M., Niesch H., Steffen O., Ernst B., Loeffler M., Witruk E., Schwarz H. (2008), Impact of Chess Training on Mathematics Performance and Concentration Ability of Children with Learning Disabilities, „International Journal of Special Education", 23(3), s. 138-148.
Sigirtmac A. D. (2012), Does chess training affect conceptual development of six-year-old children in turkey?, „Early Child Development and Care", 182(6), s. 797-806.
Simon H. A., Chase W. G. (1973), Skill in chess, „American Scientist", 61(4), s. 394^03.
Sternberg R. J. (1996), Costs of expertise [w:] The road to excellence: The accjuisition of expert performance in the arts and sciences, sports, andgames, red. K.A. Ericsson, Psychology Press. New York-London, s. 347-354.
Trinchero R. (2013), Can chess training improve Pisa scores in mathematics. Ań Experiment in Italian Primary School, Paris: Kasparov Chess Foundation Europę, s. 1-17, https://saintlouis-chessclub.org/sites/defauMilesA1RINCHERO_ND_ CHESS.pdf [dostęp: 20.05.2016].
Waters A.J., Gobet F., Leyden G. (2002), Yisuospatial abilities of chess players, „British Journal of Psychology", 93(4), s. 557-565
W Polityce (2016,12 październik). Zaskakujący pomyśl Anny Zalewskiej, http://wpolityce.pVpolityka/308114-zaskakujacy-pomysl-anny-zalewskiej-juz-do-pierwszych-klas-szkoly-podstawowej-wprowadzimy-gre-w-szachy [dostęp: 20.05.2016].
TYP Info, (2016,12 październik). 24 minuty. Wywiad przeprowadzony z MEN Anną Zalewską przez Krzysztofa Skowrońskiego.
Informacje: Niepełnosprawność, 2018, Nr 29 (2018), s. 167 - 183
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Tytuły:
Szachy w edukacji szkolnej – sposób na poprawę kompetencji i umiejętności przydatnych w szkole i w życiu
Chess playing in education as a way of improving social skills needed in school and everyday life
Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Polska
Akademia Pedagogiki Specjalnej im. M. Grzegorzewskiej, Warszawa
Publikacja: 2018
Status artykułu: Otwarte
Licencja: Żadna
Udział procentowy autorów:
Korekty artykułu:
-Języki publikacji:
PolskiLiczba wyświetleń: 2178
Liczba pobrań: 1173