Poczucie godności osobistej seniorów - komunikat z badań

Ewa Grudziewska; Marta Mikołajczyk

Tytuły

Abstrakt

Z danych demograficznych wynika, że Polska, choć na tle innych krajów Europy jest stosunkowo młoda, to jednak zmaga się z kwestią starzenia się społeczeństwa. W artykule zaprezentowano kwestie godności osób starszych, odnoszące się zarówno do szeroko rozumianego szacunku wo-bec nich, jak i do jej szczególnego aspektu — poczucia godności osobistej seniorów. Przeprowa-dzone badania własne pokazują, że ani płeć, ani wiek oraz miejsce zamieszkania nie różnicują istotnie statystycznie poczucia godności osobistej seniorów biorących udział w badaniach. Uwzględniając poszczególne wymiary mierzone KPWG-3 autorstwa P. Brudka i S. Steuden można zauważyć pewne różnice, a mianowicie badane seniorki przywiązują większą wagę do tworzenia i podtrzymywania relacji interpersonalnych (Wymiaru relacyjnego) niż badani mężczyźni-seniorzy (p<0,05), co przyczynia się do odczuwania godności osobistej. Jeżeli chodzi o zmienną socjode-mograficzną, jaką jest wiek badanych seniorów to uzyskane wyniki wskazują, że wraz z wiekiem wzrasta poczucie utraty godności osobistej badanych seniorów. Z kolei miejsce zamieszkania se-niorów nie determinuje poczucia godności osobistej.

Sense of self-dignity of seniors — announcement from examinations
The demographic data shows that Poland, compared to other European countries is relatively young country, face with the issue of population aging. The article presents the issue of dignity of elderly, refers to the broadly understood respect for them, ando to its specific aspect — the sense of self-dignity of seniors. Conducted research shows that neither the sex, nor the age and the domi-cile do not diferentiate statistically the sense of self-dignity of seniors participating in examina-tions. Considering Individual Dimensions measured by KPWG-3 of P. Brudek and S. Steuden it is possible to notice certain differences: the examined elderly women are attaching great significance for creating and sustaining the interpersonal relationship (of Relational Dimension) than examined man-seniors (p <0,05) what contributes to the sense of self-dignity. In the context of age of examined seniors the results indicate that along with the age growth the sense of loss of the sense of self-dignity is growing. The domicile of seniors does not determine the sense of self-dignity.

Keywords: senior, old age, aging, dignity, sense of self-dignity

The demographic data shows that Poland, compared to other European countries is relatively young country, face with the issue of population aging. The article presents the issue of dignity of elderly, refers to the broadly understood respect for them, ando to its specific aspect — the sense of self-dignity of seniors. Conducted research shows that neither the sex, nor the age and the domi-cile do not diferentiate statistically the sense of self-dignity of seniors participating in examina-tions. Considering Individual Dimensions measured by KPWG-3 of P. Brudek and S. Steuden it is possible to notice certain differences: the examined elderly women are attaching great significance for creating and sustaining the interpersonal relationship (of Relational Dimension) than examined man-seniors (p <0,05) what contributes to the sense of self-dignity. In the context of age of examined seniors the results indicate that along with the age growth the sense of loss of the sense of self-dignity is growing. The domicile of seniors does not determine the sense of self-dignity.

Słowa kluczowe

senior, starość, starzenie się, godność, poczucie własnej godności

senior, old age, aging, dignity, sense of self-dignity

Bibliografia

Brudek P., Steuden S. (2017), Predyktory poczucia własnej godności. Badania osób w okresie późnej dorosłości, Psychoterapia, nr 4(183), 81–92.

Gajda J. (2003), Godność [w:] T. Pilch (red.), Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku, t. 2, Wydawnictwo Akademickie Żak, Warszawa.

Główny Urząd Statystyczny, Urząd Statystyczny w Łodzi (2015), Jakość życia osób starszych w Polsce na podstawie wyników badania spójności społecznej 2015, http://stat.gov.pl/obszarytematyczne/warunki-zycia/dochody-wydatki-i-warunki-zycia-ludnosci/jakosc-zyciaosob-starszych-w-polsce,26,1.html# (dostęp: 23.07.2018).

Główny Urząd Statystyczny (2016), Notatka przygotowana na posiedzenie Sejmowej Komisji Polityki Senioralnej dotyczące „Informacji Ministra Zdrowia na temat wpływu zmian demograficznych i starzenia się społeczeństwa na organizację systemu ochrony zdrowia i Narodowy Program Zdrowia” (w dniu 19.02.2016 r.); https://stat.gov.pl/files/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultaktualnosci/5468/24/
1/1/ludnosc_w_wieku_60._struktura_demograficzna_i_zdrowie.pdf (dostęp: 23.07.2018).

Klima E. (2015), Ludzie starzy w „Diagnozie Społecznej”. Warunki i jakość życia w roku 2000 i 2005 [w:] A. Janiszewska, Jakość życia ludzi starych - wybrane problemy, Wydział Nauk Geograficznych Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, 83–99.

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 roku, Dz. U. z 2009 r. Nr 114, poz. 946.

Halicka M. (2004), Satysfakcja życiowa ludzi starych, Akademia Medyczna, Białystok.

Kościńska E. (2014), Czynniki wpływające na satysfakcję życiową seniorów, Wychowanie na co dzień, t. 244, nr 1, 38–43.

Łuszczyńska M. (2017), Gerontologiczna praca socjalna – konteksty, definicje, wyzwania, Praca Socjalna, nr 5(33), 5–27.

Pędziwiatr K. (2015), Aktywizacja społeczna osób starszych w Polsce [w:] A. Janiszewska, Jakość życia ludzi starych – wybrane problemy, Wydział Nauk Geograficznych Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, 123–136.

Powszechna Deklaracja Praw Człowieka, przyjęta i proklamowana rezolucja Zgromadzenia Ogólnego ONZ 217 A (III) w dniu 10 grudnia 1948 r.

Sęk H., Kaczmarek Ł. (2009), Żyć z godnością w zdrowiu i chorobie, Czasopismo Psychologiczne, vol. 2(15), 7–17.

Starnawski W. (2011), Bycie osobą. Podstawy moralności i wychowania, Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Warszawa.

Steuden S. (2014), Psychologia starzenia się i starości, PWN, Warszawa.

Strzelecki Z. (2015), Współczesne wyzwania demograficzne dla Europy i Polski [w:] E. Giermanowska, M. Racław, M. Rymsza (red.), Kwestia społeczna u progu XXI wieku. Księga jubileuszowa dla Profesor Józefiny Hrynkiewicz, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.

Szatur-Jaworska B. (2003), Aktywność ludzi starszych na polskim rynku pracy, Gerontologia Polska, nr 11/3, 100–107.

Szarota Z. (2004), Gerontologia społeczna i oświatowa. Zarys problematyki, Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej, Kraków.

Świerżewska D. (2015), Satysfakcja z życia aktywnych i nieaktywnych osób po 60. roku życia, Psychologia Rozwojowa, t. 15, nr 2.

Świtała I.M. (2017), Godność osoby starszej w nowej rzeczywistości społecznej, Roczniki Teologiczne, t. LXIV, z. 10, 5–21.

Tadd W., Bayer A. (2006), Dignity in health and social care for older europeans: implications of a european project, Aging Health, 2/5, 771–779.

Ziomek-Michalak K. (2016), Zasoby osobiste a oczekiwania zdrowotne polskich seniorów, Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej, Warszawa.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Departament Statystyki i Prognoz Aktuarialnych (2018), Struktura wysokości emerytur i rent wypłacanych przez ZUS po waloryzacji w marcu 2018 roku, Warszawa, http://www.zus.pl/baza-wiedzy/statystyka/opracowania-tematyczne/struktura-wysokosci-emerytur-i-rent (dostęp: 20.05.2018).

Informacje

Informacje: Niepełnosprawność, 2019, Nr 35 (2019), s. 156 - 168

DOI: https://doi.org/10.4467/25439561.NP.19.037.12280

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Poczucie godności osobistej seniorów - komunikat z badań

Angielski:

Sense of self-dignity of seniors — announcement from examinations

Autorzy

Ewa Grudziewska

Akademia Pedagogiki Specjalnej im. M. Grzegorzewskiej, Warszawa

Marta Mikołajczyk

Akademia Pedagogiki Specjalnej im. M. Grzegorzewskiej, Warszawa

Publikacja: 2019

Status artykułu: Otwarte

Licencja: Żadna

Udział procentowy autorów:

Ewa Grudziewska (Autor) - 50%

Marta Mikołajczyk (Autor) - 50%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski

Liczba wyświetleń: 1273

Liczba pobrań: 611

<p> Poczucie godności osobistej seniorów - komunikat z badań</p>

Pobierz pełny tekst

Tytuły

Abstrakt

Słowa kluczowe

Bibliografia

Informacje

Autorzy