Idea polska w sztuce współczesnej. Krytyka i afirmacja
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEIdea polska w sztuce współczesnej. Krytyka i afirmacja
Wybierz format
RIS BIB ENDNOTEData publikacji: 09.12.2024
Modus. Prace z historii sztuki, 2024, Tom 24, s. 217-230
https://doi.org/10.4467/25453882MOD.24.013.20670Autorzy
Idea polska w sztuce współczesnej. Krytyka i afirmacja
Celem tekstu jest próba odpowiedzi na pytanie, czy elementy właściwe dla sztuki krytycznej (np. przechwycenie, subwersja) mogą być wykorzystane w sztuce afirmatywnej wobec idei polskiej. Analizy i interpretacje prac Zbigniewa Warpechowskiego, The Krasnals, Jakuba Różalskiego, Ignacego Czwartosa, Adu Karczmarczyk, Jakuba Woynarowskiego, Jarosława Modzelewskiego w ramach akcji „Namalować katolicyzm od nowa”, które wykorzystują terminy wprowadzone przez Grzegorza Sztabińskiego (dreszcz transcendencji, margines transcendencji) potwierdzają możliwość wykorzystania narzędzi pozornie tylko krytycznych w sztuce afirmatywnej pielęgnującej margines idei polskiej.
Dictionary of Modern and Contemporary Art, ed. I. Chilvers, J. Glaves-Smith, Oxford 2009.
Dziamski G., Sztuka u progu XXI wieku, Poznań 2002.
Elkins J., On the Strange Place of Religion in Contemporary Art, London 2004.
Gałkowski J., Ignacy Czwartos – polonica pictor, „Teologia Polityczna”, 19 XII 2021, <https://teologiapolityczna.pl/ignacy-czwartos-polonica-pictor-sylwetka/> (stan na 19 VII 2022).
Grąbczewski M., Odwołanie Czwartosa z Biennale: przykład instytucjonalnej cenzury i gorszego traktowania konserwatystów, <https://klubjagiellonski.pl/2024/01/29/odwolanie-czwartosa-z-biennale-przyklad-instytucjonalnej-cenzury-i-gorszego-traktowania-konserwatystow/> (stan na 2 IV 2024).
Grzybowski J., Mistyczka i ojczyzna. O narodowych i politycznych przesłaniach Dzienniczka świętej siostry Faustyny Kowalskiej, „Teologia Polityczna”, 10, 2017–2018, s. 103–123.
Ioannes Paulus PP. II, Fides et ratio. Do Biskupów Kościoła katolickiego o relacjach między wiarą a rozumem, Encyklika, Libreria Editrice Vaticana, Roma 1998, I, 9, 15; II,16, <https://www.vatican.va/content/john-paul-ii/pl/encyclicals/documents/hf_jp-ii_enc_14091998_fides-et-ratio.html> (stan na 7 XII 2022).
Jajszczyk A., „Żołnierze wyklęci” Ignacego Czwartosa, <http://jajszczyk.pl/wp-content/uploads/A_Jajszczyk_Wystawa_I_Czwartosa_03_2018.pdf> (stan na 19 VII 2022).
Jakubowicz R., Strażnik krzyża, „Arteon”, 11 (127), 2010, s. 24‒27.
Janion M., Zmierzch paradygmatu, [w:] eadem, Do Europy tak, ale razem z naszymi umarłymi, Warszawa 2000, s. 19‒34.
Jenkins H., Kultura konwergencji, tłum. M. Bernatowicz, M. Filiciak, Warszawa 2007.
Karłowicz D., Miłosierdzie i solidarność, „Teologia Polityczna”, 10, 2017–2018, s. 15‒21.
Karoń K., Historia antykultury 1.0, <https://www.historiasztuki.com.pl/strony/021-00-00-ANTYKULTURA.html> (stan na 6 II 2024).
Kiedio E., Namalować katolicyzm od nowa, <https://wiez.pl/2023/02/27/namalowac-katolicyzm-od-nowa/> (stan na 13 X 2023).
/kle-mens.pl/, <https://secondaryarchive.org/artists/kle-mens/%3e> (stan na 7 X 2023).
Koczanowicz D., Piękne fantazmaty polskości, „Format” 2019, s. 58–59.
Kowalczyk I., Podróż do przeszłości. Interpretacje najnowszej przeszłości w polskiej sztuce krytycznej, Warszawa 2010.
Kozioł W., Homary, Gołębie, Jastrzębie. Zwrot konserwatywny w sztuce polskiej, „Szum”, 15 IX 2021, <https://magazynszum.pl/homary-golebie-jastrzebie-zwrot-konserwatywny-w-sztuce-polskiej/> (stan na 28 III 2024).
Lendzioszek J., Adu-kamp, „Pressje”, 39, 2014, s. 168‒183.
Metafizyka i polska sztuka dziś, <https://metafizykapolskasztukadzis.uken.krakow.pl/> (stan na 28 III 2024).
Miss Messianist, portfolio artystki umieszczone na stronie Adu, Ada Karczmarczyk, <http://adakarczmarczyk.com/> (stan na 10 VI 2022).
Mokrzanowska A., „Lecimy ze Smoleńska”. Kim jest ADU i dlaczego szokuje zarówno prawą, jak i lewą stronę?, <https://www.wprost.pl/newsroom/2021-04-26/kalendarium.html> (stan na 24 VI 2022).
Murzyn Ł., Drogi Kościoła i sztuki muszą się na nowo zejść. Inaczej pozbawimy się piękna, <https://klubjagiellonski.pl/2022/11/15/drogi-kosciola-i-sztuki-musza-sie-na-nowo-zejsc-inaczej-pozbawimy-sie-piekna/> (stan na 13 X 2023).
Niziołek K., Sztuka społeczna jako środek aktywności obywatelskiej, „Magazyn Polskiej Akademii Nauk”, 3 (67), 2021, s. 28‒42.
Norwid C.K., Promethidion. Rzecz w dwóch dialogach z epilogiem, [w:] idem, Pisma wybrane, t. 2, Poematy, oprac. J.W. Gomulicki, Warszawa 1980, s. 277‒322.
Obrazy Jezusa Miłosiernego według wizji siostry Faustyny, Fundacja Św. Mikołaja, Kraków 2022.
Rojek P., Awangardowy konserwatyzm. Idea polska w późnej nowoczesności, Kraków 2016.
Ronduda Ł., Strategie subwersywne w sztukach medialnych, Kraków 2006.
Solewski R., Afirmacja i krytyka. Metafizyczność i polskość w sztuce pierwszego dwudziestolecia XXI wieku, Kraków 2024.
Stróżewski W., Transcendentalia i wartości, [w:] idem, Istnienie i wartość, Kraków 1982, s. 11‒33.
Sztabiński G., Inne pojęcia estetyki, Kraków 2020.
Sztabiński G., Marginesy transcendencji w sztuce współczesnej, [w:] Sztuka wobec metafizyki. Postawy i strategie lat 2000–2020, red. Ł. Murzyn, R. Solewski, B. Stano, Kraków 2023, s. 17‒21.
Sztabiński G., Poza estetyzacją. Problem duchowości w sztuce współczesnej / Beyond Aesthetization. The Question of Spirituality in Modern Art, „Sacrum et Decorum. Materiały i Studia z Historii Sztuki Sakralnej”, 2, 2009, s. 111‒130.
Sztuka zawłaszczania w Zachęcie, o wystawie Kanibalizm? O zawłaszczeniach w sztuce, <http://culture.pl/pl/artykul/sztuka-zawlaszczania-w-zachecie> (stan na 22 VIII 2017).
Wartością sztuki krytycznej jest to, że wywołuje dyskusje, [w:] „Gazeta Malarzy i Poetów”, nr 2–3, Poznań 2001, <http://witryna.czasopism.pl/gazeta/drukuj_artykul.php?id_artykulu=56> (stan na 17 VIII 2019).
Wenecki baldachim Adolfa Szyszko-Bohusza. Rozmowa z Martą Karpińską, „Szum”, 11 XI 2013, <https://magazynszum.pl/baldachim-szyszko-bohusza-w-wenecji-rozmowa-z-marta-karpinska/> (stan na 21 VII 2022).
Wielka Rozgrzewka Narodowa, [w:] portfolio artystki umieszczone na stronie Adu, Ada Karczmarczyk, <http://adakarczmarczyk.com/> (stan na 10 VI 2022).
Winnicka-Gburek J., Krytyka, etyka, sacrum. W kierunku aksjologicznej krytyki artystycznej, Gdańsk 2015.
Wojciechowski K., Czy sztuka wysoka wróci do Kościoła? Polscy artyści namalują ponownie obraz Miłosierdzia Bożego, „Teologia Polityczna”, 8 XI 2021, <https://teologiapolityczna.pl/czy-sztuka-wysoka-wroci-do-kosciola-polscy-artysci-malarze-namaluja-ponownie-obraz-milosierdzia-bozego> (stan na 27 VI 2022).
Żmijewski A., Stosowane sztuki społeczne, „Krytyka Polityczna”, 11–12, 2007, s. 14–24.
Żmijewski A., Them (2007), <https://www.youtube.com/watch?v=Ob3t9l-PzXU> (stan na 15 XII 2022).
Informacje: Modus. Prace z historii sztuki, 2024, Tom 24, s. 217-230
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Tytuły:
Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Polska
Publikacja: 09.12.2024
Status artykułu: Otwarte
Licencja: CC BY
Finansowanie artykułu:
Udział procentowy autorów:
Korekty artykułu:
-Języki publikacji:
Polski