Podobno pierwsze obrazki łubkowe pojawiły się w Chinach. Początkowo rysowano je odręcznie, potem korzystano z metody odciskania obrazka w drzewie, na korze brzozowej lub skórze. Z czasem zaczęto używać matryc metalowych, a same obrazki malować. Do Europy łubek napływa około XV w. Około połowy XVII w. pojawiają się na Rusi po raz pierwszy drukowane obrazki, zwanie „friażskimi”, czyli zagranicznymi. Potem zaczęto ten rodzaj sztuki nazywać „potiesznymi kartami”. W Rosji terminem „łubek” obejmuje się zarówno litografie, grafiki odciskane z rysunków na drewnie (ksylografie), obrazki rysowane odręcznie przez ludowych twórców, jak i przez uznanych artystów. Niniejszy artykuł przedstawia źródła i historię rosyjskiego łubka. Są one rozpatrywane w perspektywie wyrażanych za jego pomocą idei i wartości bliskich społeczeństwu rosyjskiemu od XVII stulecia aż po czasy współczesne.

First lubok pictures are said to have appeared in China. Initially they were drawn by hand, later the method of stamping a picture cut in wood, on a birch bark or leather was applied. With time metal matrices started to be used and the pictures themselves were painted. Lubok was first introduced in Europe around the 15th century. Around the mid-17th century first printed pictures called “friazhskie” (foreign) began to appear in Russia. Then this type of art started to be called “funny cards”. In Russia the term “lubok” denotes lithography, graphics printed from wood engravings (xylography) as well as pictures drawn by hand by folk artists and by renowned artists. This paper presents the sources and history of the Russian lubok. They are described in terms of ideas and values which lubok pictures express and which have been close to the Russian society since the 17th century up to the present time.