FAQ

Religijność a tożsamość kaszubska na przykładzie młodych Kaszubów. Zarys zagadnienia w świetle literatury i wstępnych badań antropologicznych

Data publikacji: 2015

Etnografia. Praktyki, Teorie, Doświadczenia, 2015, Numer 1/2015, s. 40 - 58

https://doi.org/10.4467/254395379EPT.15.003.6468

Autorzy

Agnieszka Bednarek
Uniwersytet Gdański
ul. Bażyńskiego 1a 80-952 Gdańsk, Polska
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Religijność a tożsamość kaszubska na przykładzie młodych Kaszubów. Zarys zagadnienia w świetle literatury i wstępnych badań antropologicznych

Abstrakt

Overview of Literature and Preliminary Anthropological Research Findings The article discusses Kashubian religiosity in the context of their ethnic identity. In the existing literature, religiosity and Kashubian identity are often connected, which in the face of rapid social change affecting spirituality and religiosity may be both  utdated and inadequate for the modern sense of ethnic identity, especially among the young people of Pomerania. I begin with an overview of the existing literature on Kashubian religiosity. In the historical literature religiosity appears as a factor of identity of the Kashubians. The sociological perspective reveals religiosity as the  roup’s ethos while the anthropological point of view focuses on the Kashubian religious culture (religion connected with folk culture). Therefore, the main motivation behind this study was to indicate the need for deeper ethnographical research on Kashubians’ religiosity (with its manifestations and diversity), and to attempt to create a foundation for this research. In my fieldwork I investigated declarative attitudes of the Kashubian youth (born between 1986–1993) to religion (their own idea of their religion). I understand religiosity as a practice of ritual life, a relationship with the Church, the values and piety. I did not take into account the transcendent dimension of religion, and also tried to avoid understanding religion as the only aspect of identity. In conjunction with the existing literature, this preliminary research opens the discussion of young Kashubian religiosity, especially in the context of their self-image. The field research was conducted from May 2012 to January 2013, mainly in rural districts of Sierakowice and Linia.

Bibliografia

Pobierz bibliografię

Allport, G.W. (1964). Właściwości motywacji człowieka. Przeł. L. Damm. W: J. Reykowski (wyb.), Problemy osobowości i motywacji w psychologii amerykańskiej (s. 11–28). Warszawa: PWN.

Bartnik, Cz. (1996). Kultura. W: Cz. Bartnik (red.), In Te Domine speravi. Księga pamiątkowa poświęcona księdzu arcybiskupowi Bolesławowi Pylakowi, metropolicie lubelskiemu (s. 21–35). Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL.

Borzyszkowski, J. (1988). Świat kaszubskich wartości. Pomerania, 12, 8–10.

Borzyszkowski, J. (1999). Pamiętnikarstwo i sagi rodzinne jako świadectwo pomorskiej tożsamości. W: J. Borzyszkowski (red.), Rodzina pomorska (s. 73–92). Gdańsk: Instytut Kaszubski.

Borzyszkowski, J. (2000). Kaszubi i Pomorze w XIX i XX wieku. W: J. Borzyszkowski, D. Albrecht (red.), Pomorze – mała ojczyzna Kaszubów: historia i współczesność (s. 286–461). Gdańsk, Lubeka: Instytut Kaszubski.

Borzyszkowski, J. (2010). Antropologia Kaszub i Pomorza. Badania. Kultura. Życie codzienne. Gdańsk: Instytut Kaszubski.

Eriksen, T.H. (2003). Tyrania chwili. Szybko i wolno płynący czas w erze informacji. Przeł. G. Sokół. Warszawa: PIW.

Grabowska, M. (2011). Przeobrażenia polskiej religijności, Znak, 673, 45–52.

Karnowski, J. (1911). Ludność kaszubska w ubiegłem stuleciu. Szkic społeczno-kulturalny. Kościerzyna: Spółka Wydawnicza.

Kawecki, W. (2008). Kościół i kultura w dialogu (od Leona XII do Jana Pawła II). Kraków: Homo Dei.

Komosa, M. (2007). Badania etnologiczne działaczy ruchu kaszubskiego – próba podsumowania. W: C. Obracht-Prondzyński (red.), Kim są Kaszubi? Nowe tendencje w badaniach społecznych. Gdańsk: Instytut Kaszubski.

Kwaśniewska, A. (2010). Grupa etniczna w dobie globalizacji – na przykładzie Kaszubów, Lud, 94, 173–190.

Maciuszko, J.T. (2001). Duchowość. W: T. Gadacz, B. Milerski (red.), Religia. Encyklopedia PWN (t. 3, s. 295–297). Warszawa: PWN.

Malicki, L. (1986). Rok obrzędowy na Kaszubach. Gdańsk: Wojewódzki Ośrodek Kultury.

Mariański, J. (1984). Dynamika przemian religijności wiejskiej w rejonie płockim w warunkach industrializacji, 1967–1976. Warszawa: Pallottinum.

Mariański, J. (1991a). Kondycja religijna i moralna młodych Polaków. Kraków: NOMOS.

Mariański, J. (1991b). Religijność w procesie przemian. Szkice socjologiczne. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX.

Mariański, J. (2003). Sekularyzacja. W: T. Gadacz, B. Milerski (red.), Religia. Encyklopedia PWN (t. 8, s. 63–66). Warszawa: PWN.

Mariański, J. (2010). Religia w społeczeństwie ponowoczesnym. Studium socjologiczne. Warszawa: Oficyna Naukowa.

Mariański, J. (2012). Religijność. W: E. Gigilewicz (red.), Encyklopedia katolicka (t. 16, s. 1416–1418). Lublin: KUL.

Mazurek, M. (2010). Język, przestrzeń, pochodzenie. Analiza tożsamości kaszubskiej. Gdańsk: Instytut Kaszubski.

Obracht-Prondzyński, C. (2002). Kaszubi: między dyskryminacją a regionalną podmiotowością. Gdańsk: Instytut Kaszubski.

Obracht-Prondzyński, C. (2007). Kaszubi dzisiaj. Kultura – język – tożsamość. Gdańsk: Instytut Kaszubski.

Olęcki, B. (1998). Z dziejów wsi i parafi i Linia. Gdańsk: Wydawnictwo Rost.

Perszon, J. (1992a). Na imię Bosczi. Zwyczaje i obrzędy agrarne na Ziemi Wejherowskiej: studium etnograficzne. Luzino: s.n.

Perszon, J. (1992b). Na Jastra. Wielki Post i okres wielkanocny w Wejherowskiem. Luzino: b.d.

Perszon, J. (1999). Na brzegu życia i śmierci. Zwyczaje, obrzędy oraz wierzenia pogrzebowe i zaduszkowe na Kaszubach. Lublin: TN KUL.

Perszon, J. (2011). Kultura religijna jako element tożsamości Kaszubów. W: A. Kuik-Kalinowska, D. Kalinowski (red.), Wielkie Pomorze. Tożsamość i wielokulturowość (s. 43–78). Gdańsk–Słupsk: Wydawnictwo Naukowe Akademii Pomorskiej w Słupsku.

Poniatowski, Z. (1969). Religijność. W: Z. Poniatowski (red.), Mały słownik religioznawczy (s. 378). Warszawa: Wiedza Powszechna.

Puzdrowski, E. (1984). Specyfika regionalna chrześcijańskiej kultury Pomorza. Studia Pelplińskie, 15, 41–51.

Sadkowski, T. (2002). Życie religijne na Kaszubach na przełomie XIX i XX wieku. W: J. Borzyszkowski (red.), Życie codzienne na Kaszubach i Pomorzu na przełomie XIX i XX wieku (s. 161–177). Gdańsk: Instytut Kaszubski.

Sikora, A.R. (2006). Ewangelia według św. Jana na kaszubski tłumaczona. Przekład z języków niebiblijnych a przekład z języka greckiego. Studia i materiały. Poznań: Wydawnictwo UAM.

Stelmachowska B. (1933). Rok obrzędowy na Pomorzu. Toruń: Wydawnictwo Instytutu Bałtyckiego.

Sulimierski, F., Chlebowski, B., Walewski, W. (red.). (1882). Słownik geografi czny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich (t. III, hasło „Kaszuby”). Warszawa: b.d.

Synak, B. (1998). Kaszubska tożsamość. Ciągłość i zmiana. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.

Szultka, Z. (1996). Liczba Kaszubów na kaszubskim obszarze językowym Pomorza Zachodniego w XIX wieku. W: A. Sakson (red.), Pomorze – trudna ojczyzna? Kształtowanie się nowej tożsamości 1945–1995 (s. 23–70). Poznań: Instytut Zachodni.

Szultka, Z. (2000). Kaszubi w społeczności Pomorza. Główne linie rozwoju. W: J. Borzyszkowski, D. Albrecht (red.), Pomorze – mała ojczyzna Kaszubów: historia i współczesność (46–115). Gdańsk, Lubeka: Instytut Kaszubski.

Informacje

Informacje: Etnografia. Praktyki, Teorie, Doświadczenia, 2015, Numer 1/2015, s. 40 - 58

Typ artykułu: Artykuł przeglądowy

Tytuły:

Polski:

Religijność a tożsamość kaszubska na przykładzie młodych Kaszubów. Zarys zagadnienia w świetle literatury i wstępnych badań antropologicznych

Angielski:

Religiosity and Identity among Young Kashubians

Autorzy

Uniwersytet Gdański
ul. Bażyńskiego 1a 80-952 Gdańsk, Polska

Publikacja: 2015

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: Żadna

Udział procentowy autorów:

Agnieszka Bednarek (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski