Rafał Leśniczak

Celem artykułu była rekonstrukcja obrazu początkowego etapu pełnoskalowej inwazji Rosji na Ukrainę oraz czasu bezpośrednio ją poprzedzającego w polskich dziennikach opinii Gazeta Wyborcza i Rzeczpospolita. Dokonano weryfikacji, która z ram interpretacyjnych w ujęciu Holli Semetko i Patti Valkenburg stanowiła ramę dominującą, które toposy (naturalne vs. kulturowe) dominowały w próbie badawczej oraz jak zmieniała się liczba i ekspozycyjność tekstów prasowych wraz z intensywnością relacji prasowych dotyczących wojny Rosji w Ukrainie. W badaniach wykorzystano metodę analizy zawartości, koncepcję ramowania (framing analysis), koncepcję torowania (primingu) i koncepcję locus communis. Rama konfliktu i rama ludzkich spraw były ramami dominującymi w polskich dziennikach opinii. W Rz odnotowano także wysoki stopień nasycenia publikacji ramą ekonomii. Dominowały toposy kulturowe nad naturalnymi. Do najliczniej reprezentowanych toposów naturalnych należały: prawo do wolności i bezpieczeństwa, godność człowieka, prawo do życia, z kolei do toposów kulturowych: polityka mocarstw, ekonomiczne następstwa wojny, migracja i uchodźstwo. Największe zainteresowanie polskich dzienników wojną Rosji w Ukrainie miało miejsce tuż po 24.02.2022, a z upływem czasu „efekt świeżości” tylko nieznacznie malał. Artykuł zwiększa wartość poznawczą w obszarze badań nad wizerunkiem inwazji Rosji na Ukrainę w polskiej prasie opinii.

Celem badań jest próba udowodnienia, że asocjacja negatywizmu i personalizacji może stanowić strategię politycznego wsparcia określonych partii politycznych i legitymizowania ich działań w dyskursie medialnym polskiej prasy o tematyce religijnej. Posłużono się metodą analizy zawartości prasowej uzupełnioną elementami hermeneutyki. Materiał badawczy stanowiły teksty prasowe wersji drukowanych ogólnopolskich tygodników Niedziela, Gość Niedzielny oraz Tygodnik Powszechny, które odnosiły się do kampanii parlamentarnej 2019 r. w Polsce. Zakres czasowy analizy objął okres od 6.08.2019 do 13.10.2019. W Gościu Niedzielnym i Tygodniku Powszechnym odnotowano powiązanie dwóch czynników informacji, tj. negatywizmu i personalizacji, jako cechy dominującej materiału badawczego. W Gościu Niedzielnym i Niedzieli łączny odsetek tekstów, w których stwierdzono kategorię negatywizmu przyporządkowaną do polityków Prawa i Sprawiedliwości bądź do partii PiS, był znacząco niższy wobec rezultatów badań dotyczących Tygodnika Powszechnego. W Tygodniku Powszechnym odnotowano teksty zawierające krytykę obozu „dobrej zmiany” i jedynie częściową legitymizację działań polityczno-społecznych rządów prawicy w latach 2015–2019. Podjęte badania dowiodły, że wszystkie analizowane tytuły prasowe wykorzystały asocjację negatywizmu i personalizacji jako medioznawcze narzędzie komunikowania politycznego podczas kampanii parlamentarnej w Polsce w 2019 r.

Celem badań było określenie wizerunku środowiska LGBT+ w ogólnopolskich tygodnikach katolickich, szczególnie w kontekście patriotyzmu i homofobii przypisywanych oponentom LGBT+. Ważny kontekst analizy stanowiły marsze równości w 2019 r. Zamiarem autora było również ustalenie, która z postaw wobec zasady równości każdego człowieka wobec prawa niezależnie od jego orientacji seksualnej (akceptacji vs. krytyki), dominowała w poszczególnych tytułach prasowych. Materiał badawczy stanowiły drukowane wersje tygodników Niedziela, Gość Niedzielny, Idziemy, Tygodnik Powszechny. Analizą objęto teksty dotyczące tematyki środowiska LGBT+, w których zawarte było przynajmniej jedno z następujących słów kluczowych: „LGBT”; „marsz równości”; „parada równości”, i które zostały opublikowane w okresie 31.03.2019–30.09.2019. Autor posłużył się metodą analizy zawartości prasowej oraz metodą jakościowej analizy dyskursu. Tygodniki Niedziela, Gość Niedzielny i Idziemy przypisały środowisku LGBT+ cechy nietolerancyjne, zaś ich przeciwnikom – cechy patriotyczne oraz dokonały jednoznacznej krytyki ideologii LGBT. Tygodnik Powszechny zdystansował się od przypisania środowisku LGBT+ postaw nietolerancyjnych, ich oponentom zaś imputował postawę homofobiczną. Badania dowiodły odmiennego wizerunku prasowego osób należących do mniejszości seksualnych w katolickich tygodnikach prawicowo-konserwatywnych i reprezentujących tzw. kościół otwarty. Dwubiegunowość narracji wyraziła się w analizowanych tytułach prasowych m.in. w odmiennym rozumieniu kategorii profanum/sacrum, symboli religijnych, kulturowej rewolucji obyczajowej i odmiennym stosowaniu metafor mediatyzacji wobec krytyków środowiska LGBT+.