Bogusław Bieszczad
Filozoficzne Problemy Edukacji, Volume 2 (2019), 2019, s. 1 - 9
https://doi.org/10.4467/25450948FPE.19.001.10955Artykuł jest próbą syntetycznego wprowadzenia w problematykę języka współczesnej pedagogiki w perspektywie interdyscyplinarnej z wykorzystaniem podstawowych kategorii nowej humanistyki. Przez wiele lat język funkcjonował w nauce jako narzędzie opisu rzeczywistości zgodnie z zasadami wypracowanymi przez Szkołę Lwowsko-Warszawską dotyczącymi postulatów precyzji i jednoznaczności. Zwrot językowy zmienił tą perspektywę i ponownie sproblematyzował język w wielu naukach szczegółowych w tym także w pedagogice. Wieloparadygmatyczny i humanistyczny zarazem wymiar wiedzy o edukacji wskazuje na konieczność analizy współczesnego języka pedagogiki w perspektywie interdyscyplinarnej i z uwzględnieniem aktualnych trendów rozwoju myśli humanistycznej reprezentowanych przez nową humanistykę. Jej transdyscyplinarny charakter i nowe orientacje na pograniczu dotychczas funkcjonujących dyscyplin naukowych wskazują na potrzebę badań w pedagogice nad nowym jej językiem dopuszczającym obok tradycyjnych zasad klarowności, precyzji i ścisłości także kategorie figuralności i metaforyki sytuowanych w perspektywie nurtów filozofii niedualistycznej i antyesencjalistycznej. Taki język odpowiada podstawowym atrybutom nowej humanistyki wyznaczanym przez kategorie innowacyjności i społecznej użyteczności. Odejście od neopozytywistycznych reguł ewaluacji języka sprzyja także niekorzystnym zjawiskom powstawania pseudo- i parajęzyków w pedagogice pozornie problematyzujących obszar badań wiedzy o edukacji.
Bogusław Bieszczad
Filozoficzne Problemy Edukacji, Volume 4 (2021), 2021, s. 79 - 93
https://doi.org/10.4467/25450948FPE.21.005.15170