Agnieszka J. Cieślikowa

98 Days of „Wiadomości Krakowskie” (1922–1923)

The article presents the “Wiadomości Krakowskie” newspaper, which existed for 98 days in Krakow in 1922 and 1923, and the circumstances of its creation. Before the election to the Polish Parliament in 1922, a strike of printers and typesetters broke out in Krakow. It blocked the possibility of publishing the largest daily newspapers of Krakow: “Czas”, “Nowa Reforma”, “Goniec Krakowski”, “Głos Narodu”, “Ilustrowany Kurier Codzienny” and “Nowy Dziennik”. After a few days of the strike, their editors launched an edition of a common daily under the name “Wiadomości Krakowskie”. In the period of the hot pre-election campaign, the editors of extremely different political options prepared and published a politically neutral newspaper. This state, as a result of the prolongation of the strike, lasted for over three months. 

Agnieszka J. Cieślikowa - III Ogólnopolska Konferencja Naukowa „Niewygodne dla władzy: ograniczanie wolności słowa na ziemiach polskich od wieku XIX do czasów współczesnych”

Lidia Pokrzycka - Seminarium „Media władzy czy media obywateli? Komunikacja i media w animacji lokalnych polityk publicznych”

Artykuł omawia zagadnienie spuścizny archiwalnej, w tym elektronicznej, profesora Walerego Pisarka. Uwagi o pozostałych po uczonym dokumentach sporządzone zostały z autopsji po wstępnym rozpoznaniu materiału. Przytoczono wybrane przykłady z notatek dotyczących życia naukowego, dydaktyki oraz życia towarzyskiego. Podano informacje o losach zasobu archiwalnego związanego z działalnością Walerego Pisarka jako dyrektora Ośrodka Badań Prasoznawczych w Krakowie. Pełne uporządkowanie obszernej spuścizny archiwalnej wymaga jeszcze wiele czasu i pracy, będzie ona stanowić dla badaczy cenne źródło.

Personal Notes, Records, Minutes and Files. Remarks on Walery Pisarek’s Archival Heritage

The article discusses Walery Pisarek’s archival heritage, including electronic and handwritten documents, manuscripts, letters, notes, minutes, files and all sorts of items of high academic value that remained in the Professor’s home archives and the archives of the Press Research Centre. Remarks resulting from an initial recognition of the material are presented in this paper and illustrated with selected examples of personal notes about scientific life, didactics and social life. A systematic organization of archives requires a lot of time and effort but the heritage of Walery Pisarek will surely become a valuable source for historians and researchers alike.

Popular Science Magazine Nature and Technique (1922–2939) and its Authors

The article presents a popular science magazine Nature and Technique (Przyroda i Technika), published in the interwar period in Lviv. The description of this monthly magazine is based on the content analysis of the preserved yearbooks. The article describes the magazine’s program, layout, thematic profile, editorial staff and reception, especially among teachers. Special attention was paid to the authors who published popular science articles in Nature and Technique – scholars from various Polish academic centers and research institutions, as well as high school teachers, publicists and engineers. The article mentions only those who had the greatest impact. Many of the scholars mentioned above had already achieved a significant academic position in the academic environment. Among the authors, five rectors of Polish universities, professors of the Jagiellonian University, Jan Kazimierz University of Lviv, Poznań University, the University of Warsaw, AGH University of Science and Technology, after the war: the University of Wrocław and Medical Universities in Białystok, Lublin and Gdańsk can be noticed. A great number of acclaimed scholars who published popular science articles in Nature and Technique magazine perfectly illustrated the attitude that the interwar Polish academic environment had towards the popularisation of knowledge and reaching out with their message beyond strict academic circles.

Adam Bańdo - WĘGIERSKA KARTA Z DZIEJÓW POLSKIEGO CZASOPIŚMIENNICTWA NA UCHODŹSTWIE PODCZAS II WOJNY ŚWIATOWEJ 

RECENZJA: Krzysztof Woźniakowski: Polskie czasopiśmiennictwo uchodźcze na Węgrzech 1939–1945 (Adam Bańdo), s. 571; Książki o prasie żydowskiej (Agnieszka J. Cieślikowa), s. 576; Beata Grochala: Telewizyjna transmisja sportowa w ujęciu genologii lingwistycznej na materiale transmisji meczów piłki nożnej (Beata Jarosz), s. 580

Agnieszka J. Cieślikowa - KSIĄŻKI O PRASIE ŻYDOWSKIEJ

RECENZJE: IZRAELITA 1866–1915. WYBÓR ŹRÓDEŁ. Oprac. Agnieszka Jagodzińska i Marcin Wodziński. Wydawnictwo Austeria, Kraków–Budapeszt 2015. S. 535.

Agnieszka Karczewska: POLSKO--ŻYDOWSKA REPUBLIKA MARZEŃ. O CHWILCE DZIECI I MŁODZIEŻY (1925–1937). Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin 2015. S 394.

Zuzanna Kołodziejska: IZRAELITA (1866–1915). ZNACZENIE KULTUROWE I LITERACKIE CZASOPISMA. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2014. S. 354.

Adam Kopciowski: WOS HERT ZICH IN DER PROWINC? PRASA ŻYDOWSKA NA LUBELSZCZYŹNIE I JEJ NAJWIĘKSZY DZIENNIK LUBLINER TUGBLAT. Wydawnictwo UMCS, Lublin 2015. S. 613.

Elżbieta Kossewska: ONA JESZCZE MÓWI PO POLSKU, ALE ŚMIEJE SIĘ PO HEBRAJSKU. PARTYJNA PRASA POLSKOJĘZYCZNA I INTEGRACJA KULTUROWA POLSKICH ŻYDÓW W IZRAELU (1948–1970). Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2015. S. 518.

Sabina Kwiecień, Beata Langer: PRASA, BIBLIOTEKA, KSIĄŻKA NA ŁAMACH NOWEGO DZIENNIKA. Wydawnictwo Uniwersytetu Pedagogicznego, Kraków 2017. S. 252.

Anna Landau-Czajka: POLSKA TO NIE ONI. POLSKA I POLACY W POLSKOJĘZYCZNEJ PRASIE ŻYDOWSKIEJ II RZECZYPOSPOLITEJ. Żydowski Instytut Historyczny, Warszawa 2015. S. 382.

Anna Landau-Czajka: WIELKI MAŁY PRZEGLĄD. SPOŁECZEŃSTWO II RZECZYPOSPOLITEJ W OCZACH KORESPONDENTÓW MAŁEGO PRZEGLĄDU. Żydowski Instytut Historyczny, Warszawa 2018. S. 486.

Joanna Nalewajko-Kulikov: MÓWIĆ WE WŁASNYM IMIENIU. PRASA JIDYSZOWA A TWORZENIE ŻYDOWSKIEJ TOŻSAMOŚCI NARODOWEJ (DO 1918 ROKU). Instytut Historii PAN i Wydawnictwo Neriton, Warszawa 2017, s. 353.

PRASA ŻYDÓW POLSKICH. OD PRZESZŁOŚCI DO TERAŹNIEJSZOŚCI. Red. Agnieszka Karczewska, Sławomir Jacek Żurek. Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin 2016. S. 278.

Cwi Pryłucki: WSPOMNIENIA (1905–1939). Przekład Agata Kondrat, oprac. Joanna Nalewajko-Kulikov. Archiwum Ringelbluma. Tom 28. Żydowski Instytut Historyczny, Warszawa 2015, s. 192.

Beata Jarosz - O TELEWIZYJNEJ TRANSMISJI SPORTOWEJ (GENOLOGICZNIE)

RECENZJA: Beata Grochala: TELEWIZYJNA TRANSMISJA SPORTOWA W UJĘCIU GENOLOGII LINGWISTYCZNEJ NA MATERIALE TRANSMISJI MECZÓW PIŁKI NOŻNEJ. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2016. S. 321.

Władysław Umiński (1865–1954) – popularizer of nature and technical sciences

Władysław Umiński (1865–1954) was a well-known writer, publicist and popularizer of science.  He has written dozens of travel, adventure and science-fi ction novels, as well as nume rous brochures and popular science articles. The article presents activity of Władysław Umiński in the fi eld of popularization of natural and technical sciences in the  press in the end of XIXth  century, beginnings of XXth century and interwar period. Examples of Władysław Umiński’s publications and his pr edictions about future technological progress are given. The travel and science-fi ction novels of Władysław Umiński were also used by him to popularize knowledge about the world and technology. In his novels he presented visions of the development of technology,  especially the transport and communication. Currently, Władysław Umiński’s popular science publications has been almost completely forgotten.