FAQ
logo of Jagiellonian University in Krakow

O różnorodności ruchów miejskich w Polsce

Publication date: 20.03.2019

Public Management, 2019, Issue 1 (45), pp. 77 - 95

https://doi.org/10.4467/20843968ZP.19.006.9947

Authors

Joanna Grzechnik
Institute of Journalism and Social Communication of the Jagiellonian University, prof. Stanisława Łojasiewicza 4 30-348 Kraków
https://orcid.org/0000-0002-4657-3408 Orcid
All publications →

Titles

O różnorodności ruchów miejskich w Polsce

Abstract

Celem artykułu jest operacjonalizacja pojęcia ruchów miejskich, przy uwzględnieniu specyfiki warunków polskich, czyli kraju o stosunkowo młodej i chwiejnej demokracji. Tekst stanowi głos w  dyskusji nad kierunkami badań współczesnych ruchów społecznych, a także zwraca uwagę na silne zróżnicowanie polskich inicjatyw oddolnych funkcjonujących pod wspólnym szyldem „ruchy miejskie”

About a diversity of urban movements in Poland

The aim of the article is the operationalization of the concept of urban movements, taking into account the specificity of Polish conditions, a country with a relatively young and unstable democracy. Publication is a voice in the discussion on the directions of research in contemporary social movements, and also draws attention to the strong diversification of Polish grassroots initiatives operating under the common name of “urban movements”.  

References

Barber B. (2014), Gdyby burmistrzowie rządzili światem, tłum H. Jankowska. K. Makaruk, Wydawnictwo Muza, Warszawa.

Beck U., Giddens A., Lash S. (2009), Modernizacja refleksywna. Polityka, tradycja i estetyka w porządku społecznym nowoczesności, tłum. J. Konieczny, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.

Castells M. (1982), Kwestia miejska, tłum. B. Jałowiecki, J. Piątkowski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.

Castells M. (1983), The City and the Grassroots: A Cross-cultural Theory of Urban Social Movements, University of California Press, Los Angeles–Berkeley. 

Castells M. (2008), Siła tożsamości, tłum. S. Szymański, red. M. Marody, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.

Castells M. (2013), Sieci oburzenia i nadziei. Ruchy społeczne w erze Internetu, tłum. O. Siara, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.

Domaradzka A., Wijkström F. (2016), Game of the City Re-negotiated: The Polish Urban Regeneration Movement as an Emerging Actor in a Strategic Action Field, „Polish Sociological Review”, 3(195).

Dymnicka M. (2011), Od miejsca do nie-miejsca, „Acta Universitatis Lodzienis”, 36.

Gałkowski J.P. (2008), Socjologia miasta w epoce globalnej, „Kultura i Polityka. Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Europejskiej im. ks. Józefa Tischnera w Krakowie”, 4.

Giddens A. (2001), Nowoczesność i tożsamość. „Ja” i społeczeństwo w epoce późnej nowoczesności, tłum. A. Szulżycka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.

Giddens A. (2008), Konsekwencje nowoczesności, tłum. E. Klekot, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.

Grabkowska M. (2018), Urban Space as a Commons in Print Media Discourse in Poland after 1989, „Cities”, 72.

Grzechnik J. (2018), Rola nowych mediów w aktywizacji społeczności lokalnej na przykładzie ruchów miejskich w Krakowie. Studium przypadku: Krakowski Alarm Smogowy, Instytut Filozofii, Socjologii i Dziennikarstwa Uniwersytetu Gdańskiego, Wydawnictwo ToC, Gdańsk–Nowy Targ.

Harvey D. (1989), The Condition of Postmodernity an Enquiry into the Origins of Cultural Change, Blackwell, Cambridge (Mass.)–Oxford.

Harvey D. (2012), Bunt miast. Prawo do miasta i miejska rewolucja, tłum. A. Kowalczyk, W. Marzec, M. Mikulewicz, M. Szlinder, Fundacja Nowej Kultury Bęc Zmiana, Warszawa.

Jacobsson K. (2015), Urban Grassroots Movements in Central and Eastern Europe, Ashgate, Farnham–Barlington.

Kowalewski M. (2013a), Miasto jako arena protestów, „Konteksty Społeczne”, 1(1), http://kontekstyspoleczne.umcs.lublin.pl/wp-content/uploads/2013/06/Kowalewski-1-1.pdf, [dostęp: 10.06.2015].

Kowalewski M. (2013b), Organizowanie miejskiego aktywizmu w Polsce: Kongres Ruchów Miejskich, „Przestrzeń Społeczna”, 2(6), http://socialspacejournal.eu/Sz%C3%B3sty%20numer/Maciej%20Kowalewski%20-%20Organizowanie%20miejskiego%20aktywizmu%20w%20Polsce.pdf [dostęp: 1.06.2015].

Kozak P. (2015), Wywiad z Joanną Erbel: Ruchy miejskie potrzebują nowej formuły, Polityka-Warszawska.pl, 1.01.2015, http://www.politykawarszawska.pl/a/1100 [dostęp: 7.06.2015].

Kozyr-Kowalski S. (1999), Socjologia, społeczeństwo obywatelskie i państwo, Wydawnictwo UAM, Poznań.

Kubicki P. (2011a), Miasto to codzienny, nieustający plebiscyt, My-Poznaniacy.org, 23.06.2011, https://web.archive.org/web/20111020210925/http://my-poznaniacy.org/index.php/kongres-miejski/123-opinie-i-opracowania/660-miasto-to-codzienny-nieustajacy-plebiscyt [dostęp: 4.01.2016].

Kubicki P. (2011b), Nowi mieszczanie – nowi aktorzy na miejskiej scenie, „Przegląd Socjologiczny”, 60 (2–3).

Kubicki P. (2011c), Opór i projekt, InstytutObywatelski.pl, 20.09.2011, http://www.instytutobywatelski.pl/2575/blogi/kwestie-miejskie/opor-i-projekt [dostęp: 7.06.2015].

Kubicki P. (2012), Czwarta władza leży na ulicy, InstytutObywatelski.pl, 18.10.2012, http://www.instytutobywatelski.pl/10859/blogi/kwestie-miejskie/czwarta-wladza-lezy-na-ulicy [dostęp: 23.02.2016].

Kubicki P. (2013), Polskie ruchy miejskie in statu nascendi [w:] A. Maszkowska, K. Sztop-Rutkowska (red.), Partycypacja obywatelska – decyzje bliższe ludziom (s. 25–34), Fundacja Laboratorium Badań i Działań Społecznych „SocLab”, Białystok, http://www.decydujmyrazem.pl/files/Partycypacja_obywatelska_decyzje_bli__sze_ludziom.pdf [dostęp: 2.06.2015].

Kubicki P. (2016), Polskie ruchy miejskie: polityczne czy kulturowe?, „Przegląd Socjologiczny”, 65(1).

Kurnicki K. (2013), (Nowe) ruchy miejskie w Polsce – w stronę socjologicznego opisu, „Trzeci Sektor”, 3(31).

Laclau E. (2004), Dlaczego puste znaczące mają znaczenie dla polityki? [w:] E. Laclau, Emancypacje, wstęp L. Rasiński, red. L. Koczanowicz, A. Orzechowski, tłum. L. Koczanowicz [i in.], Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej Edukacji TWP, Wrocław.

Lefebvre H. (1967), Le droit à la ville, „L’Homme et la Société”, 6, 29–35, http://www.persee.fr/doc/homso_0018-4306_1967_num_6_1_1063 [dostęp: 6.04.2017].

Lefebvre H. (2012), Prawo do miasta, tłum. E. Majewska, „Praktyka Teoretyczna”, 5, http://www.praktykateoretyczna.pl/PT_nr5_2012_Logika_sensu/14.Lefebvre.pdf, [dostęp: 17.05.2015].

Lenkowski B. (2014), Ruchy miejskie – spojrzenie z dystansu, InstytutObywatelski.pl, 23.10.2014, http://www.instytutobywatelski.pl/22225/lupa-instytutu/ruchy-miejskie-spojrzenie-z-dystansu [dostęp: 7.06.2015].

Łuczak K. (2013), Nowe ruchy miejskie na przykładzie ruchu społecznego „Szacunek dla Łodzi”. Tożsamość aktorów a skuteczność działań ruchu w wymiarze realnym i wyobrażonym, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica”, 47.

Marciniak K., Röhrborn G. (2016), Miasto jako pole walki czy wspólny projekt? Ruchy miejskie w Europie Środkowo-Wschodniej, Fundacja im. Heinricha Bölla, 2.03.2016, https://pl.boell.org/pl/2016/03/02/miasto-jako-pole-walki-czy-wspolny-projekt-ruchy-miejskie-w-europie-srodkowo-wschodniej [dostęp: 12.12.2016].

Marcuse P. (2013), Prawa w miastach a „prawo do miasta”, tłum. K. Pobłocki, „Res Publica Nowa”, 19.04.2013, http://publica.pl/teksty/prawa-w-miastach-a-prawo-do-miasta-36626.html, [dostęp: 25.06.2015].

Marshall G. (ed.) (1998), Oxford Dictionary of Sociology, Oxford University Press, Oxford–New York.

Mayer M. (2005), Urban Social Movements in an Era of Globalization [w:] P. Hamel, H. Lustiger-Thaler, M. Mayer (eds.), Urban Movements in a Globalising World (s. 141–156), Routledge, London–New York.

Mergler L. (2011), Konflikty o przestrzeń a stan demokracji miejskiej na wybranych przykładach w Poznaniu [w:] M. Nowak, P. Pluciński (red.), O miejskiej sferze publicznej. Obywatelskość i konflikty o przestrzeń, Wydawnictwo Ha!art, Kraków.

Mergler L., Pobłocki K., Wudarski M. (2013), Anty-bezradnik przestrzenny – prawo do miasta w działaniu, Res P ublica Nowa, Warszawa.

Misztal B. (2000), Ruch społeczny [w:] Encyklopedia socjologii, t. 3, [kom. red. Z. Bokszański, red. H. Domański i in.], Oficyna Naukowa, Warszawa.

Nowak-Radziejowska H. (2014), Zapomnijmy o polityce ruchów miejskich, KulturaLiberalna.pl, https://kulturaliberalna.pl/2014/08/12/hanna-nowak-radziejowska-ruchy-miejskie-analiza/, [dostęp: 8.06.2017].

Offe C. (2005), Nowe ruchy społeczne – przekraczanie granic polityki instytucjonalnej, tłum. P. Karpowicz [w:] P. Sztompka, M. Kucia (red.), Socjologia. Lektury, Wydawnictwo Znak, Kraków.

Paleczny T. (2010), Nowe ruchy społeczne, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.

Pickvance C. (2003), From Urban Social Movements to Urban Movements: A Review and Introduction to a Symposium on Urban Movements, „International Journal of Urban and Regional Research”, 27(1).

Pluciński P. (2013), Miejskie (r)ewolucje. Radykalizm retoryki a praktyka reformy, „Praktyka Teoretyczna”, 3(9), http://numery.praktykateoretyczna.pl/PT_nr9_2013_Po_kapitalizmie/06.Plucinski.pdf, [dostęp: 17.05.2015].

Pluciński P. (2014a), Demokracja miejska, czyli lokalizm, miejskie ruchy społeczne i walki o miasto [w:] M. Baranowski M. (red.), Demokracja i rola obywatela. O napięciu pomiędzy państwem, społeczeństwem i procesami globalizacyjnymi, Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, Poznań.

Pluciński P. (2014b), „Miasto to nie firma!”. Dylematy i tożsamość polityczna miejskich ruchów społecznych we współczesnej Polsce, „Przegląd Socjologiczny”, 63(1), http://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.desklight-622e516d-d79d-485e-aed3-930a4c5db851?q=80e3d0cd-048c-474a-bf7b-877be1f3171b$3&qt=IN_PAGE [dostęp: 3.01.2016].

Pluciński P. (2015), Im lepiej, tym gorzej albo widmo kryzysu miejskich ruchów społecznych?, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny”, 1, http://pressto.amu.edu.pl/index.php/rpeis/article/view/953/845 [dostęp: 12.02.2016].

Pobłocki K. (2014), Nowa dekada, nowe miasto? [w:] Ł. Bukowiecki, M. Obarska, X. Stańczyk (red.), Miasto na żądanie. Aktywizm, polityki miejskie, doświadczenia, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.

Polańska D.V. (2018), Going Against Institutionalization: New Forms of Urban Activism in Poland, „Journal of Urban Affairs”, 1(12).

Sassen S. (2007), Globalizacja. Eseje o nowej mobilności ludzi i pieniędzy, tłum. J. Tegnerowicz, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.

Skrzypczak B. (2015), (Proto)instytucje społecznościowe – przejawy i formy deinstytucjonalizacji aktywności obywatelskiej i społecznej [w:] R. Krenz, S. Mocek, B. Skrzypczak (red.), Efekt motyla. Scenariusze rozwoju sektora społecznościowego w Polsce, Collegium Civitas i Centrum Wspierania Aktywności Lokalnej CAL, Warszawa.

Sztompka P. (2010), Socjologia zmian społecznych, Wydawnictwo Znak, Kraków. 

Touraine A. (2010), Samotworzenie się społeczeństwa, tłum. A. Karpowicz, Zakład Wydawniczy „Nomos”, Kraków.

Touraine A. (2011), Myśleć inaczej, tłum. M. Byliniak, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.

Turner V. (2005), Gry społeczne, pola i metafory. Symboliczne działanie w społeczeństwie, tłum. W. Usakiewicz, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.

Żakowska M. (2013), Ruchy miejskie a tradycja ruchów społecznych, „Animacja Życia Publicznego”, 3(10), http://www.civitas.edu.pl/pub/publikacje_cc/AZP_10_3_10_2013.pdf [dostęp: 31.05.2015].

Information

Information: Public Management, 2019, Issue 1 (45), pp. 77 - 95

Article type: Original article

Titles:

Polish:

O różnorodności ruchów miejskich w Polsce

English:

About a diversity of urban movements in Poland

Authors

https://orcid.org/0000-0002-4657-3408

Joanna Grzechnik
Institute of Journalism and Social Communication of the Jagiellonian University, prof. Stanisława Łojasiewicza 4 30-348 Kraków
https://orcid.org/0000-0002-4657-3408 Orcid
All publications →

Institute of Journalism and Social Communication of the Jagiellonian University, prof. Stanisława Łojasiewicza 4 30-348 Kraków

Published at: 20.03.2019

Article status: Open

Licence: CC BY-NC-ND  licence icon

Percentage share of authors:

Joanna Grzechnik (Author) - 100%

Article corrections:

-

Publication languages:

Polish

View count: 2102

Number of downloads: 1535

<p> About a diversity of urban movements in Poland</p>