Praca na własny rachunek w ramach Unii Europejskiej w świetle prawa i orzecznictwa

Dagmara Skupień

Praca na własny rachunek w ramach Unii Europejskiej w świetle prawa i orzecznictwa

Publication date: 20.10.2022

Studies on Labour Law and Social Policy, Volume 29 (2022), Volume 29 Issue 3, pp. 279-290

https://doi.org/10.4467/25444654SPP.22.023.16568

Authors

Download full text

PDF

Titles

Praca na własny rachunek w ramach Unii Europejskiej w świetle prawa i orzecznictwa

Abstract

Self-employment in the European Union in the light of legal regulations and case law

Self-employment is the subject of both EU regulations and case law of the Court of Justice of the European Union. On the one hand, EU law ensures self-employed persons freedom to provide services and freedom of establishment by removing barriers and protecting against discrimination. On the other hand, EU law aims to combat bogus self-employment and to provide social protection for the self-employed, recognizing the wide spectrum of their labour market situation. The case law of the Court of Justice of the European Union, discussed in this article, plays an important role in extending the personal scope of the concept of ‘worker’ under various social policy directives to persons who perform work on a basis other than an employment relationship, working under similar conditions.

ASJC: 3308, JEL: K31

Keywords

samozatrudnienie, pozorne samozatrudnienie, praca na własny rachunek, pojęcie pracownika w Unii Europejskiej, swoboda świadczenia usług; self-employment, false self-employment, concept of ‘worker’ in European Union law, free movement of services

self-employment, false self-employment, concept of ‘worker’ in European Union law, free movement of services

References

Download references

Florek L. (2005) Europejskie prawo pracy, wyd. 2, Warszawa.

Hajn Z. (2010) Pojęcie i podstawy prawne swobodnego przepływu pracowników wewnątrz Unii Europejskiej [w:] Z. Hajn (red.), Swobodny przepływ pracowników wewnątrz Unii Europejskiej, Warszawa.

Hajn Z., Skupień D. (2021) Ochrona sygnalistów w miejscu pracy w państwach Grupy Wyszehradzkiej, Francji i Słowenii – propozycje zmian, Łodź–Kraków.

Loschnigg G. (2011) Arbeitsrecht, Wien.

Risak M., Dullinger T. (2018) The Concept Of ‘Worker’in EU Law. Status Quo and Potential for Change, Report 140, ETUI, Brussels.

Skupień D. (2010) Zakres podmiotowy swobody przepływu pracowników [w:] Z. Hajn (red.), Swobodny przepływ pracowników wewnątrz Unii Europejskiej, Warszawa.

Skupień D. (2018) Pojęcie pracownika na gruncie dyrektywy o Europejskich Radach Zakładowych [w:] J. Stelina, J. Szmit (red.), Zbiorowe prawo zatrudnienia, Warszawa.

Surdykowska B. (2020) Niejasna przyszłość autonomii partnerów społecznych. W oczekiwaniu na wyrok w sprawie EPSU v. Komisja Europejska, „Praca i Zabezpieczenie Społeczne”, nr 12.

Thusing G. (2017) Europaisches Arbeitsrecht, München.

Tyc A. (2021) Collective Labour Rights of Self-Employed Persons on the Example of Spain: Is There any Lesson for Poland?, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica”, t. 95.

Zawidzka-Łojek A. (2012) Zagadnienia wprowadzające [w:] A. Zawidzka-Łojek, R. Grzeszczak (red.), Prawo materialne Unii Europejskiej, Warszawa.

Orzecznictwo

Postanowienie TS z dnia 22 kwietnia 2020 roku w sprawie B przeciwko Yodel Delivery Network Ltd., C-692/19, ECLI:EU:C:2020:288.

Wyrok TS z dnia 3 lipca 1986 roku w sprawie Deborah Lawrie-Blum przeciwko Land Baden-Wurttemberg, 66/85, ECLI:EU:C:1986:284.

Wyrok TS z dnia 16 września 1999 roku w sprawie przeciwko Jean Claude Becu, Annie Verweire, Smeg NV and Adia Interim NV, C-22/98, ECLI:EU:C:1999:419.

Wyrok TS z dnia 20 listopada 2001 roku w sprawie, Aldona Malgorzata Jany i in. Przeciwko Staatssecretaris van Justitie, C-268/99, ECLI:EU:C:2001:616.

Wyrok TS z dnia 13 stycznia 2004 roku w sprawie Debra Allonby przeciwko Accrington & Rossendale College i in., C-256/01, ECLI:EU:C:2004:18.

Wyrok TS z dnia 15 grudnia 2005 roku w sprawach połączonych przeciwko Claude Nadin, Nadin-Lux SA, C-151/04, i Jean-Pascal Durre, C-152/04, ECLI:EU:C:2005:775.

Wyrok TS z dnia 11 listopada 2010 roku w sprawie Dita Danosa przeciwko LKB Līzings SIA, C-232/09, ECLI:EU:C:2010:674.

Wyrok TS z dnia 1 marca 2012 roku w sprawie Dermod Patrick O’Brien przeciwko Ministry of Justice, dawniej Department for Constitutional Affairs, C-393/10, ECLI:EU:C:2012:110.

Wyrok TS z dnia 10 września 2014 roku w sprawie Iraklis Haralambidis przeciwko Calogerowi Casillemu, C-270/13, ECLI:EU:C:2014:2185.

Wyrok TS z dnia 4 grudnia 2014 roku w sprawie FNV Kunsten Informatie en Media przeciwko Staat der Nederlanden, C-413-13, ECLI:EU:C:2014:2411.

Wyrok TS z dnia 16 lipca 2015 roku w sprawie CEZ Razpredelenie Byłgarija AD przeciwko Komisija za zasztita ot diskriminacija, C-83/14, ECLI:EU:C:2015:480.

Wyrok TS z dnia 17 listopada 2016 roku w sprawie Betriebsrat der Ruhrlandklinik gGmbH przeciwko Ruhrlandklinik gGmbH, C-216/15, ECLI:EU:C:2016:883.

Akty prawa Unii Europejskiej

Decyzja Rady (UE) 2018/1215 z dnia 16 lipca 2018 roku w sprawie wytycznych dotyczących polityk zatrudnienia państw członkowskich, Dz.Urz. UE L 2018, nr 224/4.

Dyrektywa Rady (86/653/EWG) z dnia 18 grudnia 1986 roku w sprawie koordynacji ustawodawstw państw członkowskich odnoszących się do przedstawicieli handlowych działających na własny rachunek, Dz.Urz. UE 1986, nr 382/17.

Dyrektywa 92/85/WE z dnia 19 października 1992 roku w sprawie wprowadzenia środków służących wspieraniu poprawy w miejscu pracy bezpieczeństwa i zdrowia pracownic w ciąży, pracownic, które niedawno rodziły, i pracownic karmiących piersią (dziesiąta dyrektywa szczegółowa w rozumieniu art. 16 ust. 1 dyrektywy 89/391/EWG), Dz.Urz. UE L 1992, nr 348/1.

Dyrektywa Rady 2000/43/WE z dnia 29 czerwca 2000 roku wprowadzająca w życie zasadę równego traktowania osób bez względu na pochodzenie rasowe lub etniczne, Dz.Urz. UE L 2000, nr 180/22.

Dyrektywa Rady 2000/78/WE z dnia 27 listopada 2000 roku ustanawiająca ogólne warunki ramowe równego traktowania w zakresie zatrudnienia i pracy, Dz.Urz. UE L 2000, nr 303/16.

Dyrektywa 2003/88/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 4 listopada 2003 roku dotycząca niektórych aspektów organizacji czasu pracy, Dz.Urz. UE L 2003, nr 299/9.

Dyrektywa 2004/38/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 roku w sprawie prawa obywateli Unii i członków ich rodzin do swobodnego przemieszczania się i pobytu na terytorium państw członkowskich, zmieniająca rozporządzenie (EWG) nr 1612/68 i uchylająca dyrektywy 64/221/EWG, 68/360/EWG, 72/194/EWG, 73/148/EWG, 75/34/EWG, 75/35/EWG, 90/364/EWG, 90/365/EWG i 93/96/EWG, Dz.Urz. UE L 2004, nr 158/77.

Dyrektywa 2005/36/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 września 2005 roku w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych, Dz.Urz. UE L 2005, nr 255/22.

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/104/WE z dnia 19 listopada 2008 roku w sprawie pracy tymczasowej, Dz.Urz. UE L 2008, nr 327/9.

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/41/UE z dnia 7 lipca 2010 roku w sprawie stosowania zasady równego traktowania kobiet i mężczyzn prowadzących działalność na własny rachunek oraz uchylająca dyrektywę Rady 86/613/EWG, Dz.Urz. UE L 2010, nr 180/1.

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1152 z dnia 20 czerwca 2019 roku w sprawie przejrzystych i przewidywalnych warunków pracy w Unii Europejskiej, Dz.Urz. UE L 2019, nr 186/105.

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1937 z dnia 23 października 2019 roku w sprawie ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa Unii, Dz.Urz. UE L 2019, nr 305/17.

Europejski filar praw socjalnych z dnia 17 listopada 2017 roku, https://ec.europa.eu/info/sites/default/files/social-summit-european-pillar-social-rights-booklet_pl.pdf (dostęp: 31 sierpnia 2022).

Karta praw podstawowych Unii Europejskiej, Dz.Urz. UE C 2016, nr 202/391.

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 roku w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego, Dz.Urz. UE L 2004, nr 166/1.

Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, Dz.Urz. UE C 2016, nr 202/47.

Zalecenie Rady 92/442/EWG z dnia 27 lipca 1992 roku, Dz.Urz. UE L 1992, nr 245/49.

Zalecenie Rady z dnia 12 lipca 2016 roku w sprawie krajowego programu reform Niderlandów na 2016 rok oraz zawierające opinię Rady na temat przedstawionego przez Niderlandy programu stabilności na 2016 rok, Dz.Urz. UE C 2016, nr 299/10.

Zalecenie Rady z dnia 8 listopada 2019 roku w sprawie dostępu pracowników oraz osób samozatrudnionych do ochrony socjalnej, Dz.Urz. UE C 2019, nr 387/01.

Dokumenty Komisji Europejskiej

Komisja Europejska, Wniosek. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie adekwatnych wynagrodzeń minimalnych w Unii Europejskiej, COM(2020)682 final.

Komisja Europejska, Wniosek. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie poprawy warunków pracy za pośrednictwem platform internetowych, COM(2021)762 final.

Komunikat Komisji Europejskiej, Wytyczne w sprawie stosowania prawa konkurencji UE do układów zbiorowych dotyczących warunków pracy osób pracujących na własny rachunek niezatrudniających pracowników, Dz.Urz. UE C 2022, nr 374/02.

Information

Information: Studies on Labour Law and Social Policy, Volume 29 (2022), Volume 29 Issue 3, pp. 279-290

DOI: https://doi.org/10.4467/25444654SPP.22.023.16568

Article type: Original article

Titles:

Polish:

Praca na własny rachunek w ramach Unii Europejskiej w świetle prawa i orzecznictwa

English:

Self-employment in the European Union in the light of legal regulations and case law

Authors

Dagmara Skupień

https://orcid.org/0000-0003-3620-5377

University of Lodz, Poland, ul. Narutowicza 65, 90-131 Łódź

Published at: 20.10.2022

Article status: Open

Licence: CC BY

Percentage share of authors:

Dagmara Skupień (Author) - 100%

Article corrections:

Publication languages:

Polish

View count: 688

Number of downloads: 609

<p> Self-employment in the European Union in the light of legal regulations and case law</p>

Download xml