Obraz kobiety wykorzenionej w prozie nowohebrajskiej na przykładzie opowiadań Icchaka Dowa Berkowicza

Agata Jaworska

Obraz kobiety wykorzenionej w prozie nowohebrajskiej na przykładzie opowiadań Icchaka Dowa Berkowicza

Publication date: 23.12.2021

Studia Judaica, 2021, Issue 2 (48), pp. 313 - 341

https://doi.org/10.4467/24500100STJ.21.014.15069

Authors

Pobierz pełny tekst

PDF

Titles

Obraz kobiety wykorzenionej w prozie nowohebrajskiej na przykładzie opowiadań Icchaka Dowa Berkowicza

Abstract

An Image of an Uprooted Woman in New Hebrew Prose on the Basis of Short Stories by Isaac Dov Berkowitz

The uprooted hero is one of the leading themes in Hebrew prose at the turn of the nineteenth and twentieth centuries. It also occupies a central place in the stories of Isaac Dov Berkowitz. The uproot metaphor reflects the hero’s alienation in many aspects of life. In a broader sense, it is a reaction to the sense of suspension between the traditions of their ancestors and the progressive secularization of their world. The exceptions are stories whose protagonist is an uprooted female figure. This is a unique phenomenon considering the lower hierarchical position of women in Judaism and the limited access to religious and secular literaturęat the time. The female uprooting results from other factors. Women do not follow science or ideology, they want to free themselves from the norms of Jewish customs, escape loneliness and experience individualism. The objective of the paper is to present the image of Berkowitz’s heroines and compare them from the perspective of alienation. The starting point for consideration is the classification of the uprooted and the division of Berkowitz’s heroes according to Nurit Govrin and variants of the uprooting by Simon Halkin.

Keywords

kobieta wykorzeniona, Berkowicz, diaspora, proza nowohebrajska, talusz; uprooted woman, Berkowitz, Diaspora, Hebrew prose, talush

uprooted woman, Berkowitz, Diaspora, Hebrew prose, talush

References

Download references

1. Źródła opublikowane

Berkowicz Icchak D., Sipurim, Kraków 1910.

Berkowicz Icchak D., Sipurim niwcharim, Tel Awiw 1966.

2. Opracowania

Abramowska Janina, Topos i niektóre miejsca wspólne badań literackich, „Pamiętnik Literacki” 73 (1982), nr 1–2.

Bar-Josef Chamutal, Magaim szel dekadens, Bialik, Berdyczewski, Brener, Be’er Szewa 1997.

Bar-Josef Chamutal, Mawo le-sifrut ha-dekadens be-Ejropa, Tel Awiw 1994.

Bukała Marta Z., Andronice Marii Komornickiej – między kreacją femme fatale a gnostycką transgresją, „Annales UMCS. Sectio FF, Philologiae” (2014), nr 32.

Cohen Tova, Portrait of the Maskilah as a Young Woman, „Nashim” (2008), nr 15.

Fajtelson Menachem M., Ha-isza ha-misztochreret be-sifrutenu, [w:] tenże, Ktawim. Sefer riszon, Jeruszalajim 1914.

Gowrin Nurit, Tliszut we-hitchadszut: Ha-siporet ha-iwrit bereszit ha-mea ha-esrim ba-gola u-we-Erec-Israel, Tel Awiw 1985.

Halkin Szimon, Mawo la-siporet ha-iwrit. Reszimot lefi harcaotaw szel Sz. Halkin, Jeruszalajim 1959.

Halkin Szimon, Modern Hebrew Literature. From the Enlightenment to the Birth of the State of Israel: Trends and Values, New York 1970.

Holtz Avraham, Isaac Dov Berkowitz: Voice of the Uprooted, London 1973.

Holtzman Avner, Anatomia szel tliszut: Al sipuro szel I. D. Berkowicz Melafefonim, [w:] Ahawot Cijon. Panim ba-sifrut ha-iwrit ha-chadasza, red. Avner Holtzman, Jeruszalajim 2006.

Jaworska Agata, Na rozdrożu: Wizerunek bohatera wykorzenionego (talusz) na przykładzie prozy J. Ch. Brennera oraz M. J. Berdyczewskiego. CzęśćI: Josef Chaim Brenner, [w:] Języki i cywilizacje. Młodzi badacze na stulecie Orientalistyki w Krakowie, red. Karolina W. Olszowska, Joanna Świt, Marcin Gajec, Kraków 2020.

Keszet Jeszurun, Be-dor ole: Masot al I. D. Berkowicz, Tel Awiw 1950.

Kłosińska Krystyna, Kobieta autorka: teoria literatury, krytyka, interpretacja, „Teksty Drugie” (1995), nr 3–4.

Kurzweil Baruch, Zikaron la-riszonim, „Katharsis” (2008), nr 10.

Lapidus-Lerner Anne, Lost Childhood in East European Hebrew Literature, [w:] The Jewish Family: Metaphor and Memory, red. David Kraemer, New York 1989.

Lisek Joanna, Kol isze – głos kobiet w poezji jidysz (od XVI w. do 1939 r.), Sejny 2018.

Mead Margaret, Kultura i tożsamość: studium dystansu międzypokoleniowego, tłum. Jacek Hołówka, Warszawa 2000.

Miron Dan, Bejn Icchak Dow Berkowicz li-wnej doro: Sziszim szana le-pirsum sipuro ha-riszon, [w:] tenże, Kiwun Orot, Tel Awiw 1979.

Miron Dan, Why Was There No Women’s Poetry in Hebrew Before 1920?, [w:] Gender and Text in Modern Hebrew and Yiddish Literature, red. Naomi B. Sokoloff, Anne Lapidus-Lerner, Anita Norich, New York 1992.

Mosse George L., Nationalism and Sexuality: Respectability and Abnormal Sexuality in Modern Europe, New York 1984.

Oxford English-Hebrew and Hebrew-English Dictionary, red. Ya’acov Levy, Jerusalem 1995.

Parush Iris, Reading Jewish Women: Marginality and Modernization in Nineteenth-Century Eastern European Jewish Society, Waltham 2004.

Shait Heddy, The Female Rootless Character in Hebrew Prose: Initial Attempts at Shaping Her Image, „Women in Judaism” 10 (2013), nr 1.

Shaked Gershon, Modern Hebrew Fiction, tłum. Yael Lotan, red. Emily Miller Budick, Bloomington 2000.

Shenkar Yael, Ha-tluszot min ha-sifrut – Al mikuman szel naszim be-sifrut ha-tluszim, [w:] Rega szel huledet. Mechkarim be-sifrut iwrit u-we-sifrut jidisz, red. Hannan Hever, Jeruszalajim 2007.

Szwabowicz Magda S., Hebrajskie życie literackie w międzywojennej Polsce, Warszawa 2019.

Van Gennep Arnold, Obrzędy przejścia, tłum. Beata Biały, Warszawa 2006.

Werses Shmuel, Portrait of the Maskil as a Young Man, [w:] New Perspectives of the Haskalah, red. Shmuel Feiner, David Sorkin, London 2001.

Zeidler-Janiszewska Anna, Dryfujący flâneur, czyli o sytuacjonistycznej transformacji doświadczenia miejskiej przestrzeni, [w:] Przestrzeń, filozofia i architektura. Osiem rozmów o poznawaniu, produkowaniu i konsumowaniu przestrzeni, red. Ewa Rewers, Poznań1999.

3. Źródła internetowe

Bartal Israel, Haskalah Literature: Portrayal of Women, [w:] The Jewish Women’s Archive, https://jwa.org/encyclopedia/article/haskalah-literature-portrayal-ofwomen [dostęp: 30 czerwca 2021].

Encyclopaedia Judaica, red. Fred Skolnik, Michael Berenbaum, wyd. 2, Detroit 2007, http://www.jevzajcg.me/enciklopedia/Encyclopaedia%20Judaica,%20v.%2008%20(Gos-Hep).pdf [dostęp: 19 listopada 2020].

Guez Ronit, Sifrut naszim we-sifrut gwarim: masa u-matan al ha-naratiw ha-leumi, Be’er Szewa 2011, http://aranne5.bgu.ac.il/others/GuezRonit.pdf [dostęp: 19 listopada 2020].

Jastrow Marcus, A Dictionary of the Targumim, the Talmud Babli and Yerushalmi, and the Midrashic Literature, https://www.tyndalearchive.com/TABS/Jastrow//?fbclid=IwAR2j4yjrWKrD2v5Ie_u04QLIAs19D9z3pYPSnHiUPS6c7VoLKsfNCmEnMbU [dostęp: 24 czerwca 2021].

Mishnah, [w:] The Sefaria Library, https://www.sefaria.org/texts/Mishnah [dostęp: 4 lipca 2021].

Information

Information: Studia Judaica, 2021, Issue 2 (48), pp. 313 - 341

DOI: https://doi.org/10.4467/24500100STJ.21.014.15069

Article type: Original article

Titles:

Polish:

Obraz kobiety wykorzenionej w prozie nowohebrajskiej na przykładzie opowiadań Icchaka Dowa Berkowicza

English:

An Image of an Uprooted Woman in New Hebrew Prose on the Basis of Short Stories by Isaac Dov Berkowitz

Authors

Agata Jaworska

https://orcid.org/0000-0001-7369-9957

Jagiellonian University in Kraków, Gołębia 24, 31-007 Kraków, Poland

Published at: 23.12.2021

Article status: Open

Licence: CC BY-NC-ND

Percentage share of authors:

Agata Jaworska (Author) - 100%

Article corrections:

Publication languages:

Polish

View count: 1105

Number of downloads: 738

<div id="cke_pastebin"> An Image of an Uprooted Woman in New Hebrew Prose on the Basis of Short Stories by Isaac Dov Berkowitz</div>

Download xml