cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEChoose format
RIS BIB ENDNOTEPublication date: 28.08.2024
Migration Studies – Review of Polish Diaspora, 2023 (XLIX), Vol. 4 (190), pp. 47 - 63
https://doi.org/10.4467/25444972SMPP.23.040.19631Authors
Dziedzina naukowa potocznie zwana romologią (Romani Studies) była przez dziesięciolecia zmonopolizowana niemal całkowicie przez badaczy nieromskich, a co za tym idzie, pisana była z zewnątrz, z perspektywy kultury większościowej. Obecnie jednak zaobserwować można znaczący wzrost liczby akademików pochodzenia romskiego, którzy w sposób krytyczny rozliczają dorobek badań nad Romami i jednocześnie sami tworzą podwaliny tzw. krytycznej romologii (Critical Romani Studies). Nieuchronnie obecna sytuacja prowadzi do zakwestionowania relacji między badaczem a badanym oraz negocjowania pozycji naukowca Roma piszącego z perspektywy mniejszości.
W niniejszym artykule omawiam potencjał teorii pozycjonalności i jej wartość dodaną dla rozwoju romologii. Odnosząc się do dorobku naukowego przedstawicieli innych mniejszości czy społeczności peryferyjnych (lub jak określa ich Gayatri Spivak – subalterns) przedstawię wyzwania i możliwości, przed którymi stoją badacze mniejszościowi w negocjowaniu wielu ról wynikających z ich statusu „outsiderów wewnątrz” (outsiders within) (Collins 1986) i jak mogą być one zastosowane w romologii. Wnioskuję, że synteza doświadczenia życiowego, wykształcenia akademickiego oraz przestrzegania wysokich standardów w procesie badawczym, które posiada wielu romskich uczonych, stanowi wartość dodaną dla rozwoju romologii, wzbogacając ją o niezbędną różnorodność perspektyw i głosów.
Acton T.A. (2015). Scientific racism, popular racism and the discourse of the Gypsy Lore Society. Ethnic and Racial Studies, nr 39 (7), 1187–1204.
Alcoff, L. (1988). Cultural Feminism Versus Post-Structuralism: The Identity Crisis in Feminist Theory. Signs: Journal of Women in Culture and Society Vol. 13, no. 3
Battiste, M. (2005). Indigenous Knowledge: Foundations for First Nations. World Indigenous Nations Higher Education Consortium Journal, Indigenous Knowledge, 1–17.
Bogdán, M., Dunajeva, J., Junghaus, T., Kóczé, A., Rövid, M., Rostaş, I., … Taba, M. (2015). Nothing About Us Without Us? Roma Rights, 2 (Nothing About Us Without Us? Roma Participation in Policy Making and Knowledge Production).
Bogdán, M., Ryder, A. & Taba, M. (2015). The Roma Spring: Knowledge Production and the Search for a New Humanity. Roma Rights, 2 (Nothing About Us Without Us? Roma Participation in Policy Making and Knowledge Production).
Coghlan, D. & Brydon-Miller, M. (2014). The Sage encyclopedia of action research. SAGE Publications.
Collins, P.H. (1986). Learning from the Outsider Within: The Sociological Significance of Black Feminist Thought. Social Problems, 33(6), S14–S32.
Dezso, M. Paradigms of History. Academic Antigypsyism, and Resistance, in: KWI-Blog, [https://blog.kulturwissenschaften.de/paradigms-of-history/], dostęp: 17.01.2024. DOI: https://doi.org/10.37189/kwi-blog/20240117-0830
Duarte, M.E. (2017). Network Sovereignty: Building the Internet Across Indian Country. Seattle: University of Washington Press.
Dunajeva, J. (2018). Power Hierarchies between the Resercher and Informants: Critical Observations during Fieldwork in a Roma Settlement. Critical Romani Studies Journal, 1(2).
Fiałkowska K., Garapich M.P., Mirga-Wójtowicz E. (2018). Krytyczna analiza naukowej ciszy, czyli dlaczego Romowie migrują (z naszego pola widzenia). Kultura i Społeczeństwo, nr 2, 39–67.
Fiałkowska K., Garapich M.P., Mirga-Wójtowicz E. (2020), Why Do Roma Migrate? A Critical Analysis of Academic Silence in Polish Scholarship. Critical Romani Studies, 2(2), p. 4–22.
Fiałkowska, K., Mirga-Wójtowicz, E., & Garapich, M. P. (2022). Unequal Citizenship and Ethnic Boundaries in the Migration Experience of Polish Roma. Nationalities Papers, 1–21
Fremlova, L. (2018). Non-Romani Researcher Positionality and Reflexivity: Queer(y)ing One’s Own Privilage. Critical Romani Studies Journal, 1(2).
Hancock I. (2010). Danger! educated gypsy: selected essays, Hatfield.
Hall, S. (1990). Cultural identity and diaspora. In: J. Rutherford (Ed.), Identity: community, culture, difference. London: Lawrence & Wishart.
Jóźwiak, I., Mirga-Wójtowicz, E., Styrkacz, S., & Szewczyk, M. (2020). Stay calm and beshen khere. Internet i transnarodowa intensyfikacja życia polskich Romów w czasie pandemii COVID-19. Lud, 104.
Kóczé, A. (2015). Speaking from the Margins. Roma Rights, 2 (Nothing About Us Without Us? Roma Participation in Policy Making and Knowledge Production).
Lee, K. (2000). ORIENTALISM AND GYPSYLORISM. Social Analysis: The International Journal of Social and Cultural Practice, vol. 44, no 2. Berghahn Books.
Matache, M. (2016a). The Legacy of Gypsy Studies in Modern Romani Scholarship. FXB Center for Health & Human Rights, Harvard University. Retrieved from https://fxb.harvard.edu/the-legacy-of-gypsy-studies-in-modern-romani-scholarship/ (dostęp: 22.07.2021)
Matache, M. (2016b). Word, Image and Thought: Creating the Romani Other. FXB Center for Health & Human Rights, Harvard University. Retrieved from https://fxb.harvard.edu/word-image-and-thought-creating-the-romani-other/ (dostęp: 22.07.2021)
Matache, M. (2017). Dear Gadje (non-Romani) Scholars… Huffington Post. Retrieved from http://www.huffingtonpost.com/entry/dear-gadje-non-romani-scholars_us_5943f4c9e4b0d188d027fdb2 (dostęp: 22.07.2021)
McGarry, A. (2010). Who Speaks for Roma?: Political Representation of a Transnational Minority Community. New York-London: Continuum.
Mirga-Kruszelnicka, A. (2015). Romani Studies and emerging Romani scholarship. Roma Rights. Journal of the European Roma Rights Center, 2( Nothing About Us Without Us? Roma Participation in Policy Making and Knowledge Production).
Mirga-Kruszelnicka, A. (2018a). ‘Be Young, Be Roma’. Modern Roma youth activism in the current panorama of Romani affairs. In: S. Beck & A. Ivasiuc (eds.), Renewing Research and Roma activism. Berghahn Books.
Mirga-Kruszelnicka, A. (2018b). Challenging Anti-gypsyism in Academia. The role of Romani Scholars. Critical Romani Studies, 1(1), 8–28. https://doi.org/10.29098/crs.v1i1.5.
Mirga, A. (1980). Stereotyp górala we współczesnej społeczności cygańskiej na polskim Spiszu. Studium osiedla cygańskiego w Czarnej Górze. Uniwersytet Jagielloński.
* Mirga-Wójtowicz, E., Garapich, M. & Fiałkowska, K. (2023) Migratory encounters, common idiom, and the king: The relationship between two Roma groups from Poland in transnational social space. Romani Studies, vol. 33, no 2, https://www.liverpooluniversitypress.co.uk/doi/10.3828/rost.2023.10 (dostęp: 22.07.2021)
Rigney, L.-I. (2001). A first perspective of Indigenous Australian participation in science: framing Indigenous research towards Indigenous Australian intellectual sovereignty. Kaurna Higher Education Journal, 7.
Ryder, A. (2015). Co-producing Knowledge with below the radar communities: Factionalism, Commodification or Partnership ? A Gypsy, Roma and Traveller Case Study (No. Discussion Paper G).
Ryder, A. (2017). Sites of resistance : gypsies, Roma and travellers in school, the community and the academy. Trentham Books.
Silvermann, C. (2018). From Reflexivity to Collaboration: Changing Roles of a Non-Roma Scholar, Activist and Performer. Critical Romani Studies Journal, 1(2).
Mihai Surdu, “Who defines Roma?”, Open Society Foundations Voices blog, May 8 2014, available at: http://www.opensocietyfoundations.org/voices/who-defines-roma. (dostęp: 22.10.2021)
Tremlett, A. (2009). Bringing hybridity to heterogeneity in Romani Studies. Romani Studies, 19(1), 65–86.
Tremlett, A. (2014). Making a difference without creating a difference: Super-diversity as a new direction for research on Roma minorities. Ethnicities, 14(6).
Tuhiwai Smith, L. (1999). Decolonizing Methodologies: Research and Indigenous Peoples. London: Zed Books.
Vajda, V. (2015). Towards “Critical Whiteness” in Romani Studies. Roma Rights, 2 (Nothing About Us Without Us? Roma Participation in Policy Making and Knowledge Production).
Information: Migration Studies – Review of Polish Diaspora, 2023 (XLIX), Vol. 4 (190), pp. 47 - 63
Article type: Original article
Titles:
European Roma Institute for Arts and Culture (ERIAC)
Georgia
Published at: 28.08.2024
Article status: Open
Licence: CC BY-NC-ND
Percentage share of authors:
Information about author:
Article corrections:
-Publication languages:
PolishView count: 77
Number of downloads: 49