Pula obserwatorów powrotów przymusowych Frontexu: geneza powstania, prawne i organizacyjne ramy funkcjonowania i rozwój działalności

Michał Jan  Żłobecki

Pula obserwatorów powrotów przymusowych Frontexu: geneza powstania, prawne i organizacyjne ramy funkcjonowania i rozwój działalności

Publication date: 08.2021

Migration Studies – Review of Polish Diaspora, 2021 (XLVII), Vol. 2 (180), pp. 115 - 137

https://doi.org/10.4467/25444972SMPP.21.022.13778

Authors

Pobierz pełny tekst

PDF

Titles

Pula obserwatorów powrotów przymusowych Frontexu: geneza powstania, prawne i organizacyjne ramy funkcjonowania i rozwój działalności

Abstract

Przyjęty w 2015 r. Europejski Program w Zakresie Migracji ujawnił potrzebę dokonania zmiany podstawy prawnej Frontexu, aby zwiększyć jego rolę w zakresie powrotów migrantów o nieuregulowanym statusie, przy jednoczesnym poszanowaniu ich podstawowych praw. Zgodnie ze znowelizowanymi przepisami wszystkie deportacje koordynowane lub organizowane przez Frontex mają być monitorowane. Jednocześnie utworzona została wewnętrzna pula obserwatorów ds. powrotów przymusowych, która pełnić miała rolę subsydiarną w stosunku do krajowych mechanizmów monitorowania deportacji. Z uwagi jednak na niską efektywność systemów krajowych, liczba przymusowych powrotów obserwowanych przez członków puli Frontexu stale wzrasta. Autor omawia genezę utworzenia puli obserwatorów, prawne i organizacyjne ramy jej funkcjonowania i rozwój działalności na przestrzeni ostatnich lat.

Frontex Pool of Forced-Return Monitors: Genesis, Legal and Organisational Framework, Development Proces

European Agenda on Migration presented by the Council of Europe in 2015 revealed a necessity for amendment of the Frontex Regulation, in order to enhance its role in supporting Member States with regards to forced-returns. As underlined, all operational activities of the Agency shall be applied in respect of fundamental rights. European Border and Coast Guard Regulation adopted in 2016 provided for an obligation for all of forced-return operations coordinated or organised by Frontex to be me monitored. At the same time Frontex pool of forced-return monitors was set up with this view to support national monitoring systems. Through in-depth legal analysis of binding EU laws on forced-returns the author elaborates on the genesis, legal and organisational framework as well as on the development of Frontex pool of monitors.

Keywords: forced-returns, deportations, monitoring, Frontex, human rights.

Keywords

deportacje, prawa człowieka, Frontex, monitoring, detencja

forced-returns, deportations, monitoring, Frontex, human rights

References

Download references

Książki:

Fourlanos G. (1986), Sovereignty and the Ingress of Aliens: with Special Focus On Family and Refugee Law, Stockholm: Almqvist och Wiksell.

Fink M. (2018), Frontex and human rights: responsibility in ‘multi-actor situations’ under the ECHR and EU public liability law, Oxford, Wielka Brytania: Oxford University Press.

M.A. Nowicki (2017), Komentarz do Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, w: Wokół Konwencji Europejskiej. Komentarz do Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, wyd. VII, Warszawa 2017, art. 5.

Rozdziały w monografiach:

Pastore F. (2004), Visas, Borders, Immigration: Formation, Structure, and Current Evolution of the EU Entry Control System, w: Walker N. (ed.), Europe’s Area of Freedom, Security and Justice, Oxford, Wielka Brytania, 2004: Oxford University Press, s. 94–98.

Gkliati M. (2020), Frontex Return Operations and their Human Rights Implications, s. 19 w: I. Soysüren, M. Nedelcu (ed.), Deportation of Foreigners: EU instruments, Nation-State practices and social actors’ involvement, Berno: Peter Lang Editions (w druku), https://ssrn.com/abstract=3629129, [data dostępu: 20.02.2021].

Artykuły:

Sadowski P. (2019), A safe harbour or a sinking ship?: on the protection of fundamental rights of asylum seekers in recent CJEU judgments, s. 38, European Journal of Legal Studies, 2019, Vol. 11, No. 2, s. 29–64.

Wojnowska-Radzińska J. (2013), Ochrona wydalanych cudzoziemców na podstawie art. 3 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, Studia Europejskie 2013, nr 1, Centrum Europejskie Uniwersytetu Warszawskiego, s. 101–112.

Strony internetowe:

FRA, Database on forced-return monitoring systems – State of play in EU Member States, https://fra.europa.eu/en/publications-and-resources/data-and-maps/return?mdq1=dataset [data dostępu: 25.09.2020]

FRA, Forced return monitoring systems – 2020 update, https://fra.europa.eu/en/publication/2020/forced-return-monitoring-systems-2020-update [data dostępu: 25.09.2020].

Europejski Komitet do Spraw Zapobiegania Torturom oraz Nieludzkiemu lub Poniżającemu Traktowaniu albo Karaniu, Germany: Visit 2018 (return flight), CPT/Inf (2019) 14, http://hudoc.cpt.coe.int/eng?i=p-deu-20180813-en-13 [data dostępu: 28.09.2020].

Frontex Fundamental Rights Strategy, https://www.statewatch.org/media/documents/observatories_files/frontex_observatory/2011-03-31-frontex-fundamental-rights-strategy.pdf, [data dostępu: 14.11.2020].

EU Observer, ‘Inhumane’ Frontex forced returns going unreported, https://euobserver.com/migration/146090 [data dostępu: 28.09.2020].

ICMPD, FReM II – Project Description: https://www.icmpd.org/fileadmin/1_2018/THB/Project_Description_FReM_II.pdf, [data dostępu: 13.01.2021].

RPO, Komunikat prasowy dotyczący międzynarodowej konferencji o monitorowaniu wydalania cudzoziemców: https://www.rpo.gov.pl/pl/content/mi%C4%99dzynarodowa-konferencja-o-monitorowaniu-wydalania-cudzoziemc%C3%B3w, [data dostępu: 10.02.2021].

Dokumenty:

Powszechna Deklaracja Praw Człowieka (przyjęta i proklamowana rezolucja Zgromadzenia Ogólnego ONZ 217 A (III) w dniu 10 grudnia 1948 r.).

Konwencja dotycząca statusu uchodźców, sporządzona w Genewie dnia 28 lipca 1951 r. Dz.U. 1991, nr 119, poz. 515.

Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności sporządzona w Rzymie dnia 4 listopada 1950 r., zmieniona następnie Protokołami nr 3, 5 i 8 oraz uzupełniona Protokołem nr 2. Dz.U. 1993 nr 61 poz. 284.

Konwencja w sprawie zakazu stosowania tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania, przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 10 grudnia 1984 r. Dz.U. 1989, nr 63, poz. 378.

Karta praw podstawowych Unii Europejskiej, Dziennik Urzędowy UE C 326/391.

Protokół fakultatywny do Konwencji w sprawie zakazu stosowania tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania, przyjętego przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych w Nowym Jorku dnia 18 grudnia 2002 r. Dz.U. z 2007 r., nr 30, poz. 192.

Association for the Prevention of Torture (2012), National Preventive Mechanisms: Monitoring the forced deportation flights of migrants.

Komitet Ministrów Rady Europy (2005), Dwadzieścia wytycznych w sprawie powrotów przymusowych, Wytyczna 20.

Układ między Rządami Państw Unii Gospodarczej Beneluksu, Republiki Federalnej Niemiec oraz Republiki Francuskiej w sprawie stopniowego znoszenia kontroli na wspólnych granicach, Dziennik Urzędowy UE L 239.

Protokół (Nr 19) w sprawie dorobku Schengen włączonego w ramy Unii Europejskiej, Dziennik Urzędowy UE C 326, tj. z 26.10.2012.

Rozporządzenie Rady (WE) nr 2007/2004 z dnia 26 października 2004 r. ustanawiającego Europejską Agencję Zarządzania Współpracą Operacyjną na Zewnętrznych Granicach Państw Członkowskich Unii Europejskiej, Dziennik Urzędowy UE L 349/1.

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/399 z dnia 9 marca 2016 r. w sprawie unijnego kodeksu zasad regulujących przepływ osób przez granice (kodeks graniczny Schengen), Dziennik Urzędowy UE L 77/1, tj.

Rada Unii Europejskiej (2002), Plan for the management of the external borders of the Member States of the European Union, 10019/02 FRONT 58 COMIX 398.

Komisja Europejska (2003), Communication from the Commission to the European Parliament and the Council in view of the European Council of Thessaloniki on the development of a common policy on illegal immigration, smuggling and trafficking of human beings, external borders and the return of illegal residents, COM/2003/0323 final.

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/1624 z dnia 14 września 2016 r. w sprawie Europejskiej Straży Granicznej i Przybrzeżnej oraz zmieniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/399 i uchylające rozporządzenie (WE) nr 863/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady, rozporządzenie Rady (WE) nr 2007/2004 i decyzję Rady 2005/267/WE, Dziennik Urzędowy UE L 251/1.

Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów. Europejski Program w Zakresie Migracji, COM(2015) 240 final.

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/115/WE z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie wspólnych norm i procedur stosowanych przez państwa członkowskie w odniesieniu do powrotów nielegalnie przebywających obywateli państw trzecich, Dziennik Urzędowy UE L 348/98.

Załącznik do Zalecenia Komisji (UE) 2017/2338 z dnia 16 listopada 2017 r. ustanawiającego wspólny „Podręcznik dotyczący powrotów” przeznaczony do stosowania przez właściwe organy państw członkowskich wykonujące zadania związane z powrotami, Dziennik Urzędowy UE L 339/83.

Wystąpienie Generalne Rzecznika Praw Obywatelskich do Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 3 kwietnia 2020 r., KMP.572.5.2018.MZ.

Załącznik do decyzji Dyrektora Wykonawczego Europejskiej Agencji Straży Granicznej i Przybrzeżnej Frontex R-ED-2018-40 z dnia 26 kwietnia 2018 r. zastępującej decyzję nr 2013/67 z 7 października 2013 r., https://frontex.europa.eu/assets/Key_Documents/Code_of_Conduct/Code_of_Conduct_for_Return_Operations_and_Return_Interventions.pdf, [data dostępu: 13.01.2021].

Information

Information: Migration Studies – Review of Polish Diaspora, 2021 (XLVII), Vol. 2 (180), pp. 115 - 137

DOI: https://doi.org/10.4467/25444972SMPP.21.022.13778

Article type: Original article

Titles:

Polish:

Pula obserwatorów powrotów przymusowych Frontexu: geneza powstania, prawne i organizacyjne ramy funkcjonowania i rozwój działalności

English:

Frontex Pool of Forced-Return Monitors: Genesis, Legal and Organisational Framework, Development Proces

Authors

Michał Jan Żłobecki

https://orcid.org/0000-0003-4326-6653

Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich

Published at: 08.2021

Article status: Open

Licence: CC BY-NC-ND

Percentage share of authors:

Michał Jan Żłobecki (Author) - 100%

Article corrections:

Publication languages:

Polish

View count: 914

Number of downloads: 862

<p> Frontex Pool of Forced-Return Monitors: Genesis, Legal and Organisational Framework, Development Proces</p>

Download xml