Dumplings with Beans. Food Practices and Identity of Brazilians of Polish Origin in the South-Brazilian Village
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEChoose format
RIS BIB ENDNOTEPierogi z fiżonem. Praktyki jedzeniowe i tożsamość Brazylijczyków polskiego pochodzenia w południowobrazylijskiej wsi
Publication date: 18.09.2018
Migration Studies – Review of Polish Diaspora, 2018 (XLIV), Vol. 167, issue 1, pp. 23 - 47
https://doi.org/10.4467/25444972SMPP.18.002.8911Authors
Pierogi z fiżonem. Praktyki jedzeniowe i tożsamość Brazylijczyków polskiego pochodzenia w południowobrazylijskiej wsi
Celem tego artykułu jest analiza codziennych i świątecznych praktyk jedzeniowych potomków imigrantów polskich w Brazylii w kontekście ich tożsamości zbiorowych i indywidualnych. Badania były prowadzone metodą obserwacji uczestniczącej, autorka prowadziła również wywiady formalne i nieformalne, a także obserwowała aktywność Brazylijczyków polskiego pochodzenia w internecie (Facebook, blogosfera). Autorka skupia uwagę przede wszystkim na jednym produkcie: pierogach, które są uważane za „typowe jedzenie” potomków Polaków. Pokazuje, jak pierogi, jako danie łatwe do przygotowania, pożywne i tanie, są reprodukowane w społeczności polonijnej w przestrzeni domowej i publicznej, stając się częścią programu kulturowego diaspory podczas różnego rodzaju świąt i festiwali.
Argumentuje, że pierogi, podobnie jak inne produkty uważane za „typowe”, są podatne na patrymonializację, ponieważ stoją w centrum tożsamości diaspory. Jednocześnie proponuje wyjście poza perspektywę etniczną i narodową i pokazanie, że zwyczaje jedzeniowe stanowią element tożsamości wiejskiej, środkowo-europejskiej, wspólnej z potomkami Ukraińców czy emigrantów z Pomorza Zachodniego, związanej z podobnym trybem życia i sposobem gospodarowania.
Abbots E. (2016), Approaches to Food and Migration: Rootedness, Being and Belonging, w: Klein J., Watson J. (red.), The Handbook of Food and Anthropology, London: Bloomsbury, s. 115–132.
Batista Machado C. J., Menasche R., Salamoni G. (2015), Comida, identidade e simbolismo: saberes e práticas alimentares na conformação da italianidade na colônia de Pelotas, w: Menasche R. (red.), Saberes e Sabores da Colônia. Alimentação e cultura como abordagem para o estudo do rural, Porto Alegre: Editora da UFRGS, s. 115–132.
Bauböck R., Faist T. (red.) (2010), Diaspora and Transnationalism: Concepts, Theories and Methods, Amsterdam: IMISCOE-Amsterdam University Press.
Bielenin-Lenczowska K. (2018), Spaghetti with ajvar: An ethnography of migration, gender, learning and change, w: Mata-Codesal D., Abranches M. (red.), Food Parcels in International Migration: Intimate Connections, Palgrave Macmillan, s. 117–139.
Blommaert J. (2014), Language and the study of diversity, w: Vertovec S. (red.), Handbook of Diversity Studies, Routledge.
Brulotte R. L., De Giovine M. A. (2014), Introduction. Food and Foodways as Cultural Heritage, w: Brulotte R. L., De Giovine M. A. (red.), Edible Identitites. Food as Cultural Heritage, Farnham: Ashgate, s. 1–27.
Ćwierczakiewiczowa L. (1871), 365 obiadów za 5 złotych, przez Lucynę C., autorkę Jedynych i praktycznych przepisów. Z dodatkiem 120 obiadów postnych bez ryb, Warszawa: Drukarnia Aleksandra Pajewskiego.
Diner H. R. (2001), Hungering for America: Italian, Iris of migration, Cambridge: Harvard University Press.
Domański H., Karpiński Z., Przybysz D., Straczuk J. (2015), Wzory jedzenia a struktura społeczna, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Dvorak A. K. (2013), A Hidden Immigration: The Geography of Polish-Brazilian Cultural Identity, Ph.D. thesis, University of California, Los Angeles.
Fajans J. (2012), Brazilian Food. Race, Class and Identity in Regional Cuisines, London: Bloomsbury.
Filipack F. (2002), Dicionário sociolinguístico paranaense, Curitiba: Imprensa Oficial.
Fishler C. (1988), Food, self and identity, “Social Science Information”, vol. 27, no. 2, s. 275–292.
Gazeta... (1938), Gazeta Polska w Brazylii, nr 33, s. 9.
Geyzen A. (2014), Food Studies and the Heritage Turn: a Conceptual Repertoire, “Food and History”, vol. 12, no 2, s. 67–96.
Grim Thies V., Thum C. (2015), Sabores da colônia: a alimentação como estratégia da memória, w: Menasche R. (red.), Saberes e Sabores da Colônia. Alimentação e cultura como abordagem para o estudo do rural, Porto Alegre: Editora da UFRGS, s. 189–200.
Hammersley M., Atkinson P. (1995), Metody badań terenowych, Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka.
Jussara Luporimi T. (2012), Educação polonesa: os fundamentos da educação escolar étnica revisitados, IX Seminário nacional de estudos e pesquisas “História, sociedade e educação no Brasil”, Universidade Federal da Paraíba – João Pessoa – 3107- 03/08/2012, http://www.histedbr.fe.unicamp.br/acer_histedbr/seminario/seminario9/PDFs/2.64.pdf [data dostępu: 2.02.2017].
Kelly T. M. (2001), ‘Honoring Helga. The Little Lefse Maker’: Regional Food as Social Marker, Tradition, and Art, w: Inness S. A. (red.), Cooking Lessons. Th e Politics of Gender and Food, Lanham, Boulder, New York and Oxford: Rowman and Littlefi eld, s. 19–39.
Kershen A. J. (red.) (2002), Food in the Migrant Experience, Aldershot: Ashgate.
Klekot E. (2014), Samofolkloryzacja: współczesna sztuka ludowa z perspektywy krytyki postkolonialnej, „Kultura współczesna”, nr 1 „Autarkia kultur peryferyjnych”, s. 86–99.
Kozinets R. (2012), Netnografi a. Badania etnograficzne on-line, przeł. M. Brzozowska-Brywczyńska, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Kozioł A. (2003), Polski słownik kuchenny i biesiadny, Kraków: Ofi cyna Wydawnicza TEXT.
Kula M. (1972), Polska literatura dotycząca Ameryki Łacińskiej XIX i XX w., „Dzieje najnowsze”, rocznik IV, nr 2, s. 119–136.
Kula M. (2001), Polska diaspora w Brazylii, w: Walaszek A. (red.), Polska diaspora, Kraków: Wydawnictwo Literackie, s. 118–129.
Kula M. (2012), Polono-Brazylijczycy i parę kwestii im bliskich, Warszawa: Biblioteka Iberyjska. Larocca J. J., Larocca P. L., de Almeida Lima C. (2008), Casa Eslavo Paranaense. Arquitetura de madeira dos colonos poloneses e ucrainianos do sul do Paraná, Ponta Grossa: Larocca Associados S/S Ltda.
Leksykon... (2012), Zieliński K. et al. (red.), Leksykon Podkarpackich smaków, Rzeszów: Urząd Marszałkowski Województwa Podkarpackiego.
Listy... (2012), Listy emigrantów z Brazylii i Stanów Zjednoczonych 1890–1891, do druku podali, wstępem opatrzyli Kula W., Assorodobaj-Kula N., Kula M., Warszawa: Muzeum Historii Ruchu Ludowego.
Maciel M. E. (2001), Cultura e alimentação ou o que tem a ver os macaquinhos de Koshima com Brillat-Savarin?, “Horizontes Antropológicos”, Porto Alegre, vol. 7, nr 16, s. 145–156.
Maciel M. E. (2004), Uma cozinha à brasileira, “Estudos Históricos”, nr 33, s. 25–39.
Macnaghten P., Carro-Ripalda S. (2016), Governing Agricultural Sustainability Global lessons from GM crops, Routledge.
Mata-Codesal D., Abranches M. (red.) (2018), Food Parcels in International Migration: Intimate Connections, Palgrave Macmillan.
Mazurek J. (2006), Kraj a emigracja: ruch ludowy wobec wychodźstwa chłopskiego do krajów Ameryki Łacińskiej (do 1939 roku), Warszawa: Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego.
Menasche R. (2005), Comida: alimento transformado pela cultura (Entrevista), “IHU On-Line”, São Leopoldo, s. 8–12.
Michalik-Sztumska M. (2010), Wychodźstwo polskie w Brazylii. Stan badań nad zagadnieniem, „Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie”, seria: Zeszyty Historyczne XI, s. 323–330.
Mintz S. W. (2008), Food and Diaspora, „Food, Culture and Society”, vol. 11, no. 4, s. 510–523.
Ochorowicz-Monatowa M. (1913), Uniwersalna książka kucharska z ilustracyami i kolorowemi tablicami odznaczona na wystawie hygienicznej w Warszawie w 1910 r.: przeszło 2200 skromnych i wytwornych przepisów gospodarskich i kuchennych z uwzględnieniem niezbędnych warunków odpowiedniej dyety codziennej hygieny oraz kuchni jarskiej, Warszawa i Lwów: E. Wende i S-ka.
Phillips L. (2006), Food and Globalization, “Annual Review of Anthropology”, nr 35, s. 37–57.
Poulain J. P. (2013), Sociologias da Alimentação: os comedores e oespaço social alimentar, Florianopolis: Editora da UFSC.
Renne E. P. (2007), Mass Producing Food Traditions for West Africans Abroad, “American Anthropologist”, vol. 109, no. 4, s. 616–625.
Smith R. (2003), Diasporic Memberships in Historical Perspective: Comparative Insights from the Mexican, Italian and Polish Cases, “Th e International Migration Review”, vol. 37, no. 3 “Transnational Migration: International Perspectives”, s. 724–759.
Smolana K. (1979), Sobre a gênese do estereótipo do Polonês na América Latina (caso brasileiro), “Estudos latinoamericanos”, nr 5, s. 69–80.
Teleginski N. (2014), Recheio de memórias: o pierogi e a identitade polonesa no Paraná, Brasil, “Revista Geonordeste”, vol. XXV, nr 2, s. 87–106.
Wachowicz R. (1970), As escolas da colonização polonesa no Brasil, “Anais de Cominidade Brasileira-Polonesa”, nr 2, Curitiba: Comunidade Brasileira-Polonesa, s. 13–110.
Wachowicz R. (2002), História do Paraná. Curitiba: Imprensa Oficial.
Wachowicz R. C. (1981), O camponês polonês no Brasil, Curitiba: Fundação Cultural, Casa Romário Martins.
Walaszek A. (2001), Polska diaspora, w: Walaszek A. (red.), Polska diaspora, Kraków: Wydawnictwo Literackie, s. 7–29.
Wandel M. et al. (2008), Changes in food habits aft er migration among South Asians settled in Oslo: The eff ect of demographic, socio-economic and integration factors, “Appetite”, nr 50, s. 376–385.
Woortmann E. (2007), Padrões tradicionais e modernizaçao: comida e trabalho entre campones teuto-brasileiros, w: Menasche R. (red.), A agricultura familiar a mesa, Porto Alegre: IEPE, s. 177–196.
Information: Migration Studies – Review of Polish Diaspora, 2018 (XLIV), Vol. 167, issue 1, pp. 23 - 47
Article type: Original article
Titles:
Pierogi z fiżonem. Praktyki jedzeniowe i tożsamość Brazylijczyków polskiego pochodzenia w południowobrazylijskiej wsi
Dumplings with Beans. Food Practices and Identity of Brazilians of Polish Origin in the South-Brazilian Village
Instytut Slawistyki Polskiej Akademii Nauk
Published at: 18.09.2018
Article status: Open
Licence: None
Percentage share of authors:
Article corrections:
-Publication languages:
PolishView count: 1433
Number of downloads: 1034