FAQ

Odpowiedzialność za wady dzieła sztuki po nowelizacji Kodeksu cywilnego

Publication date: 30.06.2015

Santander Art and Culture Law Review, 2015, 1/2015 (1), pp. 173 - 200

https://doi.org/10.4467/2450050XSR.15.006.3774

Authors

,
Joanna Kozińska
University of Opole, pl. Kopernika 11a, 45-040 Opole, Poland
All publications →
Piotr Stec
Faculty of Law and Administration University of Opole 87A Katowicka, 45-060 Opole, Poland
https://orcid.org/0000-0003-3797-1321 Orcid
All publications →

Titles

Odpowiedzialność za wady dzieła sztuki po nowelizacji Kodeksu cywilnego

Abstract

Najnowsze zmiany w Kodeksie cywilnym dotyczące odpowiedzialności za wady rzeczy wywrą istotny wpływ na rynek sztuki. Według przepisów dotychczasowych odpowiedzialność sprzedawcy była zróżnicowana w zależności od tego, czy nabywcą był konsument (niezgodność towaru konsumpcyjnego z umową), czy też inny podmiot (rękojmia). W wyniku nowelizacji Kodeksu cywilnego oba reżimy odpowiedzialności zostały połączone, co należy uznać za rozwiązanie trafne, ułatwiające rozstrzyganie spraw dotyczących falsyfikatów. Nowelizacja przepisów Kodeksu cywilnego i ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami wywarła jednak nieoczekiwany skutek, jeśli chodzi o odpowiedzialność za wady prawne. W wyniku wprowadzenia przepisów służących zwalczaniu przestępczości przeciwko zabytkom wielu nabywców zostanie pozbawionych możliwości skutecznego podnoszenia roszczeń z tego tytułu.
 
 
Liability for the Lack of Conformity of a Delivered Artwork with a Contract of Sale in the amended Civil Code

Abstract

The recent amendments to the Civil Code of the Republic of Poland regarding the liability of a seller for the lack of conformity of delivered goods with the contract of sale will have a significant impact on the art market. Until recently the Code provided for a distinction between the seller’s liability in the case of a consumer (liability for lack of conformity of goods) and liability in other types of sales (“rękojmia”- warranty). As a consequence of the recent amendments to the Polish Civil Code both types of liability have now been amalgamated. Currently, the seller’s liability is based on the concept of warranties and conditions, which makes a significant difference, particularly in the case of the sale of forged artworks or antiquities. Surprisingly, new amendments to the Civil Code and to the Antiquities Protection and Care Act aimed at combating art theft have led to unexpected results, depriving many buyers of stolen works of their right to rescind the contract and to claim money back.

References

Balsom E., Distribution Dossier 2: Certified Copy: Authenticating a Reproducible Medium(blog entry), www.lux.org.uk/blog/distribution-dossier-2-certified-copy-authenticating-reproducible-medium [dostęp: 16.05.2015].
Bonus H., Ronte D., Credibility and Economic Value in the Visual Arts, „Journal of Cultural Economics” 1997, Vol. 21, Issue 2.
Busch W., Wirklich Rembrandt? Tagesspiegel-Beilage der Freien Universität Berlin, 24. Juni 2006, www.fu-berlin.de/presse/publikationen/tsp/archiv/2006/ts_20060624/ts_20060624_20 [dostęp: 16.05.2015].
Crear K., The Material Lives and Deaths of Contemporary Artwork, PhD Thesis, Goldsmiths – University of London, London 2012, http://research.gold.ac.uk/7199/1/ANT_thesis_Crear_2012.pdf [dostęp: 16.05.2015].
DESA. Aukcja sztuki dawnej, 15 marca 2015, www.desa.pl/assets/files/pdf_katalogi_aukcyjne/dawna/aukcja_sztuki_dawnej_185.pdf [dostęp: 16.05.2015].
Drela M., Cywilnoprawne konsekwencje niewykonania lub wadliwego wykonania umowy sprzedaży dzieła sztuki przez sprzedawcę, w: W. Kowalski, K. Zalasińska (red.), Rynek sztuki. Aspekty prawne, Warszawa 2011.
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/60/UE z dnia 15 maja 2014 r. w sprawie zwrotu dóbr kultury wyprowadzonych niezgodnie z prawem z terytorium państwa członkowskiego, zmieniająca rozporządzenie (UE) nr 1024/2012 (wersja przekształcona), Dz. Urz. UE L 159 z 28.05.2014, s. 1.
Goleń G., Inwestowanie w sztukę. Prawdy i mity, „MOCAK Forum” 2013, nr 1(6), www.mocak.pl/inwestowanie-w-sztuke-prawdy-i-mity-grzegorz-golen [dostęp: 27.12.2014].
Grzesiok-Horosz A., Horosz P., w: B. Kaczmarek-Templin, D. Szostek, P. Stec (red.), Ustawa o prawach konsumenta. Kodeks cywilny (wyciąg). Komentarz, Warszawa 2014.
Habryn-Motawska E., Niezgodność towaru konsumpcyjnego z umową sprzedaży konsumenckiej, Warszawa 2010.
Kaliński A., Czy warto inwestować w sztukę?, Onet.biznes, 31.08.2014, www.biznes.onet.pl/wiadomosci/finanse/czy-warto-inwestowac-w-sztuke/xsbhh [dostęp: 27.12.2014].
Katner J.W., O rękojmi i gwarancji według kodeksu cywilnego i ustawy o sprzedaży konsumenckiej – słów kilka, w: A. Nowicka (red.), Prawo prywatne czasu przemian. Księga pamiątkowa dedykowana Profesorowi Stanisławowi Sołtysińskiemu, Poznań 2005.
Katner W.J., w: System prawa prywatnego, t. 7: J. Rajski (red.), Prawo zobowiązań – część szczegółowa, wyd. 3, Warszawa 2011.
Koszowski M., Odpowiedzialność sprzedawcy za jakość towaru konsumpcyjnego według założeń i projektu ustawy o prawach konsumenta, „Kwartalnik Prawa Prywatnego” 2014, z. 1. 
Kozińska J., w: B. Kaczmarek-Templin, D. Szostek, P. Stec (red.), Ustawa o prawach konsumenta.
Kodeks cywilny (wyciąg). Komentarz, Warszawa 2014.
Łętowska E., Prawo umów konsumenckich, Warszawa 2002.
Liu E., Alternative Investments: China’s Rich Looking to Art, Wine and Jewelry, China Briefing 29.07.2014, www.china-briefing.com/news/2014/07/29/alternative-investments-chinas-rich-looking-to-art-wine-and-jewelry.html [dostęp: 27.12.2014].
Mróz T., O normatywnym pojęciu „towar konsumpcyjny” – uwagi krytyczne, w: M. Pecyna, J. Pisuliński, M. Podrecka (red.), Rozprawy cywilistyczne. Księga pamiątkowa dedykowana Profesorowi Edwardowi Drozdowi, Warszawa 2013.
O’Donnel C., Could the wine in your cellar be your family’s best investment?, www.forbes.com/sites/carlodonnell/2014/08/01/could-the-wine-in-your-cellar-be-your-familys-bestinvestment/ [dostęp: 27.12.2014].
Pajor T., Roszczenie o spełnienie świadczenia w naturze, w: E. Gniewek, K. Górska, P. Machnikowski (red.), Zaciąganie i wykonanie zobowiązań. Materiały III Ogólnopolskiego Zjazdu Cywilistów (Wrocław, 25-27.9.2008 r.), Warszawa 2010
Pecyna M., Komentarz do ustawy z dnia 27 lipca 2002 r. o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej oraz o zmianie Kodeksu cywilnego, LEX 2003.
Pecyna M., Sprzedaż konsumencka de lege ferenda, „Transformacje Prawa Prywatnego” 2012, nr 2.
Pisuliński J., w: System prawa prywatnego, t. 7: J. Rajski (red.), Prawo zobowiązań – część szczegółowa,wyd. 3, Warszawa 2011.
Pływaczewski W., Pranie pieniędzy na rynku sztuki – skala zjawiska oraz możliwości jego przeciwdziałania, „Przegląd Prawa i Administracji” 2012, t. LXXXVIII.
Podrecka M., Wada fizyczna, wada prawna czy brak wady? Problem subsumcji niektórych stanów faktycznych, w: M. Pecyna, J. Pisuliński, M. Podrecka (red.), Rozprawy cywilistyczne.
Księga pamiątkowa dedykowana Profesorowi Edwardowi Drozdowi, Warszawa 2013.
Poroś K., Sekwencyjność wykonywania uprawnień w razie stwierdzenia niezgodności towaru z umową sprzedaży konsumenckiej, w: M. Pazdan, W. Popiołek, E. Rott-Pietrzyk, M. Szpunar (red.), Europeizacja prawa prywatnego, t. 2, Warszawa 2008.
Rembrandt Research Project, www.rembrandtresearchproject.org/ [dostęp: 16.05.2015].
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 maja 1995 r. w sprawie szczegółowych warunków zawierania i wykonywania umów sprzedaży rzeczy ruchomych z udziałem konsumentów, Dz. U. Nr 64, poz. 328.
Russel J., Art. View; In Search of a Real Thing, „The New York Times”, 1.12.1985, www.nytimes.com/1985/12/01/arts/art-view-in-search-of-the-real-thing.html?pagewanted=1[dostęp: 16.05.2015].
Stec P., Nierzetelne praktyki aukcyjne i środki ich zwalczania w wybranych obcych systemach prawnych, „Opolskie Studia Administracyjno-Prawne” 2011, t. VIII.
Stec P., Odpowiedzialność domu aukcyjnego za wady fizyczne dzieła sztuki, „Przegląd Prawa Handlowego” 1997, nr 11.
Stec P., w: B. Kaczmarek-Templin, D. Szostek, P. Stec (red.), Ustawa o prawach konsumenta.
Kodeks cywilny (wyciąg). Komentarz, Warszawa 2014.
Stefanicki R., Zapewnienia reklamowe jako kryterium oceny zgodności towaru konsumpcyjnego z umową sprzedaży, „Kwartalnik Prawa Prywatnego” 2004, z. 1.
Stefanicki R., Zgodność towaru z umową w świetle ustawy o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej, w: M. Pazdan, W. Popiołek, E. Rott-Pietrzyk, M. Szpunar (red.), Europeizacja prawa prywatnego, t. 2, Warszawa 2008.
Szafrański W., Mechanizm tzw. budowania cen na polskim rynku sztuki, „Prawo Europejskie w Praktyce” 2010, nr 7-8.
Szafrański W., Regulaminy aukcyjne na polskim rynku sztuki, w: W. Kowalski, K. Zalasińska (red.), Rynek sztuki. Aspekty prawne, Warszawa 2011.
Szarowski M., Zakres stosowania przepisów o niezgodności towaru z umową oraz rękojmi za wady rzeczy na tle projektu ustawy o prawach konsumenta, „Przegląd Legislacyjny” 2014, nr 2.
Szczekała A., Prawne aspekty obrotu dziełami sztuki za pośrednictwem internetowych platform aukcyjnych, „Przegląd Sądowy” 2009, nr 3.
Tatarkiewicz W., Dzieje sześciu pojęć, Warszawa 2005.
Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 26 stycznia 2012 r., III CZP 90/11, Legalis nr 411280.
Urbanek M., Genialni. Lwowska szkoła matematyczna, Warszawa 2014.
Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny, Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93, tekst jedn. Dz. U. z 2014 r., poz. 121.
Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych, Dz. U. z 2006 r. Nr 90, poz. 631 ze zm.
Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny, Dz. U. Nr 88, poz. 553 ze zm.
Ustawa z dnia 27 lipca 2002 r. o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej oraz o zmianie Kodeksu cywilnego, Dz. U. Nr 141, poz. 1176.
Ustawa z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, Dz. U. z 2014 r., poz. 1446.
Ustawa z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta, Dz. U. poz. 827.
Ustawa z dnia 20 lutego 2015 r. o rzeczach znalezionych, Dz. U. poz. 397.
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 22 lipca 2014 r., sygn. akt I ACa 638/14, www.orzeczenia.ms.gov.pl [dostęp: 16.05.2015].
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 1 października 2009 r., I ACa 732/07, LEX nr 580217.
Wyrok Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 17 lipca 2014 r., sygn. akt IIC 1447/10, www.orzeczenia.ms.gov.pl [dostęp: 16.05.2015].
Zeidler K., Czy prawo rozumie sztukę?, w: T. Gardocka, J. Sobczak (red.), Prawna ochrona zabytków, Toruń 2010.
Zeidler K., Sprzedaż aukcyjna w obrocie dziełami sztuki i zabytkami, „Przegląd Prawa Handlowego” 2003, nr 8.
Żuławska Cz., w: Komentarz do kodeksu cywilnego, ks. 3: G. Bieniek (red.), Zobowiązania, wyd. 3 zm., Warszawa 2001.

Information

Information: Santander Art and Culture Law Review, 2015, 1/2015 (1), pp. 173 - 200

Article type: Original article

Titles:

Polish:

Odpowiedzialność za wady dzieła sztuki po nowelizacji Kodeksu cywilnego

English:

Liability for the Lack of Conformity of a Delivered Artwork with a Contract of Sale in the amended Civil Code

Authors

University of Opole, pl. Kopernika 11a, 45-040 Opole, Poland

https://orcid.org/0000-0003-3797-1321

Piotr Stec
Faculty of Law and Administration University of Opole 87A Katowicka, 45-060 Opole, Poland
https://orcid.org/0000-0003-3797-1321 Orcid
All publications →

Faculty of Law and Administration University of Opole 87A Katowicka, 45-060 Opole, Poland

Published at: 30.06.2015

Article status: Open

Licence: None

Percentage share of authors:

Joanna Kozińska (Author) - 50%
Piotr Stec (Author) - 50%

Article corrections:

-

Publication languages:

Polish