FAQ

Dyrektywa 93/7/EWG z perspektywy dwóch dekad funkcjonowania

Publication date: 30.06.2015

Santander Art and Culture Law Review, 2015, 1/2015 (1), pp. 103 - 118

https://doi.org/10.4467/2450050XSR.15.003.3771

Authors

Piotr Stec
Faculty of Law and Administration University of Opole 87A Katowicka, 45-060 Opole, Poland
https://orcid.org/0000-0003-3797-1321 Orcid
All publications →

Titles

Dyrektywa 93/7/EWG z perspektywy dwóch dekad funkcjonowania

Abstract

Dyrektywa 93/7/EWG stworzyła ramy prawne zwrotu dóbr kultury nielegalnie wywiezionych z terytorium państw członkowskich. Procedura zwrotowa okazała się być mało efektywna z wielu różnych przyczyn. Najważniejszymi z nich były: wąska definicja dobra kultury, ułomne narzędzia współpracy administracyjnej oraz ryzyka procesowe związane z koniecznością wypłaty odszkodowania posiadaczowi. Nowa dyrektywa 2014/60/UE stanowi nowy krok w kierunku stworzenia efektywnego europejskiego systemu zwrotu dóbr kultury. Zgodnie ze znowelizowanymi przepisami każde państwo członkowskie samodzielnie określa, co jest jego narodowym dobrem kultury, stworzono nowy system współpracy administracyjnej wykorzystujący środki komunikacji elektronicznej, a postępowanie sądowe zostało zmodyfikowane tak, by ograniczyć ryzyka prawne. Można więc założyć, że implementacja dyrektywy przez państwa członkowskie doprowadzi do zwiększenia liczby zabytków zwróconych na podstawie jej przepisów.
 
 

Directive 93/7/EEC: a Twenty-Year Retrospective

Abstract

Directive 93/7/EEC created a legal framework for the return of cultural goods illegally removed from the territory of a Member State. The procedure for the return of cultural goods proved to be ineffective for numerous reasons, including a very narrow definition of a cultural good, flawed instruments of administrative cooperation, or risky court proceedings connected with the indemnification of the possessor. Directive 2015/60/EU is a new step towards the creation of an effective European system of return of cultural goods. Pursuant to the new directive each Member State can now define which cultural goods constitute national treasures. The directive has also provided for the creation of new, electronic means of fostering administrative cooperation, while court proceedings have been amended to minimize the aforementioned legal risks. Thus, once the new directive has been implemented by Member States, the result may be a greater number of returns of illegally exported cultural goods, based on adherence to its provisions.

References

Dyrektywa Rady 93/7/EWG z dnia 15 marca 1993 r. w sprawie zwrotu dóbr kultury wyprowadzonych niezgodnie z prawem z terytorium Państwa Członkowskiego, Dz. Urz. UEL 74 z 27.03.1993, s. 74 ze zm.
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/60/UE z dnia 15 maja 2014 r. w sprawie zwrotu dóbr kultury wyprowadzonych niezgodnie z prawem z terytorium państwa członkowskiego, zmieniająca rozporządzenie (UE) nr 1024/2012 (wersja rzekształcona), Dz. Urz. UE L 159 z 28.05.2014, s. 1 i n.
Elżanowski M.F.M., w: P. Antoniak, M. Cherka (red.), Ustawa o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Komentarz, Warszawa 2012.
Gołda-Sobczak M., Sobczak W., Problem wywozu dóbr kultury w świetle rozporządzeń Unii Europejskiej, w: T. Gardocka, J. Sobczak (red.), Prawna ochrona zabytków, Toruń 2010.
Kowalski W., Nabycie własności dzieła sztuki od nieuprawnionego, Kraków 2004.
Niedźwiedź M., Obrót dobrami kultury w Unii Europejskiej, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace z Wynalazczości i Ochrony Własności Intelektualnej” 2000, z. 73.
Paczuski W., Handel dziełami sztuki w Unii Europejskiej, Kraków 2005.
Psychogiopoulou E., Integration of Cultural Considerations in European Union Law and Policies, Leiden 2008.
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1024/2012 z dnia 25 października 2012 r. w sprawie współpracy administracyjnej za pośrednictwem systemu wymiany informacji na rynku wewnętrznym i uchylające decyzję Komisji 2008/49/WE („rozporządzenie w sprawie IMI”), Dz. Urz. UE L 316 z 14.11.2012, s. 1.
Rozporządzenie Rady (WE) nr 116/2009 z dnia 18 grudnia 2008 r. w sprawie wywozu dóbr kultury, Dz. Urz. UE L 39 z 10.02.2009.
Siehr K., Unidroit Convention of 1995 and Unclaimed Cultural Property without Provenance, „ELTE Law Journal” 2013, nr 1, www.eltelawjournal.hu/unidroit-convention-of-1995-and-unclaimed-cultural-property-without-provenance/ [dostęp: 21.04.2015].
Sprawozdania Komisji Europejskiej z lat 2000, 2005, 2009 i 2013 dostępne pod adresem www.ec.europa.eu/enterprise/policies/single-market-goods/internal-market-forproducts/cultural-goods/index_en.htm#h2-2 [dostęp: 21.04.2015].
Stamatoudi I.A., Cultural Property Law and Restitution: A Commentary to International Conventions and European Union Law, Cheltenham (UK) – Northampton (MA, USA) 2011.
Stec P., Odszkodowanie z tytułu zwrotu dobra kultury w konwencji UNESCO z 1970 r., konwencji UNIDROIT z 1995 r. oraz dyrektywie 93/7/EWG, w: J. Pisuliński, P. Tereszkiewicz, F. Zoll (red.), Rozprawy z prawa cywilnego, własności intelektualnej i prawa prywatnego międzynarodowego.
Księga pamiątkowa dedykowana Profesorowi Bogusławowi Gawlikowi, Warszawa 2012.
Stec P., Postępowanie w sprawach zwrotu dóbr kultury wywiezionych nielegalnie z terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej – zagadnienia wybrane, w: K. Zeilder (red.), Prawo ochrony zabytków, Warszawa – Gdańsk 2014.
Stec P., Problem likwidacji skutków II wojny światowej w zakresie dóbr kultury i archiwaliów w stosunkach polsko-niemieckich w świetle Traktatu o dobrym sąsiedztwie i przyjaznej współpracy, w: W.M. Góralski (red.), Przełom i wyzwanie. XX lat polsko-niemieckiego Traktatu o dobrym sąsiedztwie i przyjaznej współpracy 1991-2011, Warszawa 2011.
Stec P., Zwrot dóbr kultury wywiezionych bezprawnie z terytorium UE, „Prawo Europejskie w Praktyce” 2010, nr 7-8.
Svobodová K., Community Law and Trade in Cultural Objects, w: Days of Public Law, Brno 2007.
Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, tekst skonsolidowany: Dz. Urz. UE C 326 z 26.10.2012, s. 1.
Traktat między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec o dobrym sąsiedztwie i przyjaznej współpracy z dnia 17 czerwca 1991 r., Dz. U. z 1992 r. Nr 14, poz. 56.
Traktat między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Białoruś o o dobrym sąsiedztwie i przyjaznej współpracy podpisany w Warszawie dnia 23 czerwca 1992 r., Dz. U. z 1992 r. Nr 118, poz. 527.
www.law.muni.cz/sborniky/Days-of-public-law/files/pdf/Souhrn_Final.pdf [dostęp: 21.04.2015].
Zalasińska K. (red.), Konwencje UNESCO w dziedzinie kultury. Komentarz, Warszawa 2014.
Zeidler K., Prawo ochrony dziedzictwa kultury, Warszawa 2007.
Zeidler K., Restytucja dóbr kultury ze stanowiska filozofii prawa, Warszawa 2011.

Information

Information: Santander Art and Culture Law Review, 2015, 1/2015 (1), pp. 103 - 118

Article type: Original article

Titles:

Polish:

Dyrektywa 93/7/EWG z perspektywy dwóch dekad funkcjonowania

English:

Directive 93/7/EEC: a Twenty-Year Retrospective

Authors

https://orcid.org/0000-0003-3797-1321

Piotr Stec
Faculty of Law and Administration University of Opole 87A Katowicka, 45-060 Opole, Poland
https://orcid.org/0000-0003-3797-1321 Orcid
All publications →

Faculty of Law and Administration University of Opole 87A Katowicka, 45-060 Opole, Poland

Published at: 30.06.2015

Article status: Open

Licence: None

Percentage share of authors:

Piotr Stec (Author) - 100%

Article corrections:

-

Publication languages:

Polish

View count: 2096

Number of downloads: 1659

<p> Directive 93/7/EEC: a Twenty-Year Retrospective</p>