FAQ

Taksa wojewodzińska Zbąszynia w XVIII w. jako źródło do badań nad historią gospodarczą miasta szlacheckiego

Publication date: 2019

Archival and Historical Review, 2019, Vol. VI, pp. 125 - 131

https://doi.org/10.4467/2391-890XPAH.19.007.14936

Authors

Marcin Frąś
Nicolaus Copernicus University in Toruń
, Poland
https://orcid.org/0000-0002-0138-0274 Orcid
All publications →

Titles

Taksa wojewodzińska Zbąszynia w XVIII w. jako źródło do badań nad historią gospodarczą miasta szlacheckiego

Abstract

Nadrzędnym celem poniższego artykułu jest przybliżenie tekstu taksy podwojewodzińskiej na towary spożywcze dla miasta Zbąszynia z 1751 r. Źródło zostało wniesione do księgi miejskiej Zbąszynia z lat 1592–1807, która przechowywana jest w Bibliotece Kórnickiej PAN w Kórniku. Na tle dotychczas wydanych tego typu źródeł prezentuje się ona miernie. Głównie ze względu na to, że nie obejmuje pozostałych rzemiosł istniejących wówczas w mieście. Niemniej jednak jej niewątpliwą zaletą jest fakt, iż jest to pierwszy tego typu przekaz z dawnego województwa poznańskiego. Co więcej, przybliża nas do poznania warunków życia codziennego w małym mieście szlacheckim. Podano w niej ceny gorzałki, pieczywa i mięsa, czyli głównych artykułów stanowiących dietę ówczesnych ludzi.


Voivodeship tariff in Zbąszyń in the 18th century as a source of research on economic history of a private town

The main objective of this article is to present the text of the so-called sub-voivodeship tariff on food products for the town of Zbąszyń from 1751. This source was entered into the Zbąszyń municipal registry for the years 1592–1807, which is kept in the Kórnik Library of the Polish Academy of Sciences in Kórnik. Compared to other similar publications, it is far from impressive. The main reason is the fact that it does not cover other trades which existed in this town at the time. Still, one of its major advantages is the fact that it is the first such source from the former Poznań voivodeship. Furthermore, it helps us learn more about living conditions in a small private town. It lists prices of spirits, bread, and meat, which were the basic alimentary products consumed by people back then.

Keywords: Zbąszyń, Skórzewski Ignacy Drogosław, voivodeship tariff, product prices, material culture history, municipal registry, entry log period, Old Polish period, noble property, small town

References

Źródła

Biblioteka Kórnicka Polskiej Akademii Nauk w Kórniku, sygn. BK 01730, s. 128–129.

Opracowania

Basiak A., Bednarski W.W., Ważniejsze immunitety i przywileje stanowe w latach 1180–1578, Lublin 1989.

Biniaś-Szkopek M., Księga miejska zbąszyńska (1588–1914) – zapomniane źródło do dziejów Zbąszynia w zbiorach Biblioteki Kórnickiej, „Pamiętnik Biblioteki Kórnickiej” 2018, z. 35, s. 93–118.

Bogucka M., Samsonowicz H., Dzieje miast i mieszczaństwa w Polsce przedrozbiorowej, Warszawa 1986.

Cennik towarów dla miasta Warszawy z roku 1565, wyd. M.R. Witanowski, „Rocznik PTPN” 1891, t. 8.

Guldon Z., Wijaczka J., Taksy podwojewodzińskie dla miast kujawskich z lat 1660–1730, „Ziemia Kujawska” 1994, t. 10.

Hoszowski S., Ceny we Lwowie w XVI i XVII wieku, Lwów 1928.

Kilka zabytków ustawodawstwa królewskiego i wojewodzińskiego w przedmiocie handlu i ustanawiania cen, wyd. B. Ulanowski, „Archiwum Komisji Prawniczej” 1895, t. 1, s. 37–144.

Lauda sejmików ziemi dobrzyńskiej, wyd. F. Kluczycki, „Acta Historica” 1887, t. 10, nr 13.

Lepszy K., Instrukcja wydawnicza dla źródeł historycznych od XVI w. do poł. XIX w., Warszawa 1953.

Łosowski J., Kancelarie miast szlacheckich województwa lubelskiego, od XV do XVIII wieku, Lublin 1997.

Miasta a życie polityczne w Polsce XVI–XVII w., [w:] Władza i społeczeństwo w XVI i XVII w. Prace ofiarowane Antoniemu Mączakowi w sześćdziesiątą rocznicę urodzin, pod red. M. Kamlera, Warszawa 1989, s. 39–47.

Niemcewicz J.U., Zbiór pamiętników o dawnej Polszcze, t. 3, Lipsk 1839, s. 323–344.

Opas T., Miasta prywatne a Rzeczpospolita, „Kwartalnik Historyczny” 1971, t. 78, z. 1, s. 28–47.

Pelc J., Ceny w Krakowie w latach 1369–1600, Lwów 1935.

Rusiński W., Ceny w województwie kaliskim w 1775 r., „Rocznik Kaliski” 1980, t. 13, s. 265–273.

Samsonowicz H., Historia Polski do roku 1795, Warszawa 1985.

Statuty i przywileje cechów bydgoskich z lat 1434–1770, wyd. T. Esman, Z. Guldon, Bydgoszcz 1963, s. 80–86.

Sygański J., Historia Nowego Sącza od wstąpienia dynastii Wazów do pierwszego rozbioru Polski, t. 3, Lwów 1901, s. 121–127, 132–136, 316–321.

Szymański J, Nauki pomocnicze historii, Warszawa 2001.

Ślawski T., Produkcja i wymiana towarowa Biecza w XVI i XVII wieku, Rzeszów 1968.

Taksa podwojewodzińska z 1761 roku, wyd. A. Adamczyk, „Pamiętnik Lubelski” 1938, t. 3, s. 453–470.

Taksy podwojewodzińskie dla miast powiatu chęcińskiego z lat 1637 i 1640, wyd. L. Sępkowski, „Studia Kieleckie” 1979, nr 1, s. 81–103.

Taryfy cen dla województwa krakowskiego z roku 1565, wyd. E. Bostel, „Archiwum Komisji Historycznej” 1891, t. 4, s. 298–316.

Ustawy cen dla miasta Starej Warszawy, od roku 1606–1672, wyd. A. Chmiel, „Archiwum Komisji Historycznej” 1894, t. 7, s. 51–268.

Zientara B., Mączak A., Ihnatowicz I., Landau Z., Dzieje gospodarcze Polski do 1939, Warszawa 1965.

Information

Information: Archival and Historical Review, 2019, Vol. VI, pp. 125 - 131

Article type: Original article

Titles:

Polish:

Taksa wojewodzińska Zbąszynia w XVIII w. jako źródło do badań nad historią gospodarczą miasta szlacheckiego

English:

Voivodeship tariff in Zbąszyń in the 18th century as a source of research on economic history of a private town

Authors

https://orcid.org/0000-0002-0138-0274

Marcin Frąś
Nicolaus Copernicus University in Toruń
, Poland
https://orcid.org/0000-0002-0138-0274 Orcid
All publications →

Nicolaus Copernicus University in Toruń
Poland

Published at: 2019

Article status: Open

Licence: CC BY  licence icon

Percentage share of authors:

Marcin Frąś (Author) - 100%

Article corrections:

-

Publication languages:

Polish