FAQ

Służba archiwalna Polskich Sił Powietrznych w latach II wojny światowej

Publication date: 2021

Archival and Historical Review, 2021, Vol. VIII, pp. 139 - 163

https://doi.org/10.4467/2391-890XPAH.21.007.15312

Authors

Klaudia Kierepka
Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie
https://orcid.org/0000-0002-9308-1254 Orcid
All publications →

Titles

Służba archiwalna Polskich Sił Powietrznych w latach II wojny światowej

Abstract

Pierwszą komórką lotniczą o charakterze archiwalnym była Komisja Historyczna, powstała w Paryżu w marcu 1940 r., która nie podjęła działalności. Akta lotnicze zostały ewakuowane w czerwcu 1940 r. do Wielkiej Brytanii przez kancelarzystów i złożone w Blackpool. We wrześniu 1940 r. powstała Komisja Likwidacyjna aktów b. Dowództwa Sił Powietrznych w Paryżu, która istniała do marca 1941 r., po czym przeszła w stan wegetacji. Na jej strukturach w grudniu 1941 r. powołano Biuro Historyczne Lotnictwa, którego zadaniem było gromadzenie, opracowywanie i przechowywanie dokumentów. W styczniu 1945 r. Biuro weszło w skład Służby Archiwalno-Muzealnej, a w lipcu tegoż roku doszło do przeniesienia Biura do Dunholme Lodge, gdzie stacjonowało do zakończenia swojej działalności w 1948 r. W ostatnich latach istnienia Biuro Historyczne zajmowało się opracowaniem i selekcją zbiorów. Ostatecznie zachowane przez lotnictwo dokumenty oraz pamiątki trafiły do Instytutu Historycznego im. gen. Sikorskiego w Londynie.


Archival services of the Polish Air Force during the Second World War

The Historical Commission, established in Paris in March 1940, can be considered the first archival cell of the Air Force, however, it never became operational. Records of the Air Force were evacuated in June 1940 to the United Kingdom by office workers, and deposited in Blackpool. In September 1940, the Records Liquidation Commission of the former Air Force Command in Paris was established, and existed until March 1941. After that time, its activities came to a halt. Based on its structures, in December 1941, the Aviation Historical Bureau was established. Its tasks included gathering, processing, and storing documents. In January 1945, the Bureau was incorporated into the Archival and Museum Services, and in July, the Bureau was transferred to Dunholme Lodge, where it remained until 1948, when it terminated its operations. In the final years of its existence, the Historical Bureau mainly dealt with processing and classifying the collections. Eventually, the records and memorabilia kept by the Air Force were deposited in the Sikorski Historical Institute in London.

References

Download references
Źródła archiwalne
Archiwum Instytutu Polskiego i Muzeum im. gen. Sikorskiego w L ondynie
Biuro Historyczne Lotnictwa, LOT. A.V.20/2.
Kancelaria Przyboczna Naczelnego Wodza, sygn. A.XII. 1/21.
Akta różne z kampanii wrześniowej 1939 r., sygn. LOT. A.II. 40/1.
Akta z Francji. Dowództwo Lotnictwa, sygn. LOT. A.I V.1/1b, 1c, 15.
Akta z W ielkiej Brytanii. Dowództwo Lotnictwa, sygn. LOT. A.V.20/1, 2, 28.
Opracowania
Belcarz B., Polskie lotnictwo we Francji 1940, Sandomierz 2002.
Dunholme Lodge —a brief history, http://dunholmelodgers.org.uk/history/ (dostęp: 19.2.2021).
Kierepka K., Wojskowa służba archiwalna Armii Polskiej we Francji w latach II wojny światowej, praca magisterska obroniona na UAM, 2020.
Majzer R. , Organizacja Polskich Sił Powietrznych 1944–1945, „Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Zeszyty Historyczne” 2017, t. 16, s. 33–350.
Polskie Siły Zbrojne w drugiej wojnie światowej, t. 2: Kampania na obczyźnie, cz. 1: wrzesień 1939 – czerwiec 1941, Londyn 1959.
Roman W. , Archiwa Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, „Archiwa-Kancelarie-Zbiory” 2016, nr 7, s. 49–75.
Roman W. , Centralne Archiwum Wojskowe 1918–1998. Tradycje, historia, współczesność służby archiwalnej Wojska Polskiego, Toruń 1999.
Roman W., Losy polskich akt wojskowych po wybuchu II wojny światowej — epizod rumuński 17 września – 19 listopada 1939 roku, [w:] Historyczne i kulturowe aspekty relacji polsko-rumuńskich, pod red. K. Stempel-Gancarczyk, E. Wieruszewskiej-Calistru, Suceava 2016, s. 226–237.
Roman W., Polskie akta wojskowe w czasie wojny, „Piotrkowskie Zeszyty Historyczne” 2001, nr 3, s. 223–253.
Smoliński J., Organizacja i kompetencje polskich naczelnych władz wojskowych we Francji (1939–1940), http://dlibra.bg.ajd.czest.pl:8080/Content/1752/25.pdf (dostęp: 4.8.2019).
Sojda G., Ślizewski G., Hodyra P., Ci cholerni Polacy! Polskie Siły Powietrzne w Bitwie o Anglię, Warszawa 2012.
Suchcitz A., Major Bolesław Andrzej Waligóra — pionier polskiej archiwistyki wojskowej, „Biuletyn Wojskowej Służby Archiwalnej” 2003, nr 26, s. 13–28.
The History of RAF Dunholme Lodge, http://www.williamfarr.lincs.sch.uk/about-us/royal-airforce-heritage/the-history-of-raf-dunholme-lodge (dostęp: 19.2.2021).
Zając J., Dwie wojny, t. 1: Mój udział wojnie o niepodległość i w obronie powietrznej Polski, Londyn 1964.
Zuziak J., Wojsko Polskie we Francji 1939–1940. Organizacja i działania bojowe, Warszawa 2013.

Information

Information: Archival and Historical Review, 2021, Vol. VIII, pp. 139 - 163

Article type: Original article

Titles:

Polish:

Służba archiwalna Polskich Sił Powietrznych w latach II wojny światowej

English:

Archival services of the Polish Air Force during the Second World War

Authors

https://orcid.org/0000-0002-9308-1254

Klaudia Kierepka
Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie
https://orcid.org/0000-0002-9308-1254 Orcid
All publications →

Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie

Published at: 2021

Article status: Open

Licence: CC BY  licence icon

Percentage share of authors:

Klaudia Kierepka (Author) - 100%

Article corrections:

-

Publication languages:

Polish